mkg 2004 in beeld - Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid ...

Deel B: kankers
Inleiding over de selectiecriteria
We hebben enkel de verblijven geselecteerd met een kwaadaardige nieuwvorming in
hoofddiagnose. Indien we rekening houden met de nevendiagnoses, zouden we ook verblijven
opnemen gekenmerkt door hoofddiagnose V58.0 (radiotherapie) of V58.1 (chemotherapie),
wat zou leiden tot een kunstmatige stijging van het aantal verblijven voor de aandoening die
ons interesseert. Code V moet, in het geval van de radiotherapie of de chemotherapie,
geregistreerd worden als hoofddiagnose, terwijl de tumor waarvoor de patiënt wordt
behandeld als nevendiagnose moet worden beschouwd. De meeste van die verblijven met een
hoofddiagnose V58.0 of V58.1 zijn in feite heropnames van patiënten, die eerder werden
opgenomen in een verblijf waarvan een ‘kwaadaardige tumor’ de hoofddiagnose was. Het
beperken van de selectie tot verblijven met een kwaadaardige tumor als hoofddiagnose, maakt
het mogelijk de ziekenhuisprevalentie van die aandoening beter in te schatten.
Het nadeel van deze methode is dat niet alle verblijven zijn opgenomen waarbij de maligne
neoplasie in feite de onderliggende oorzaak is van de hospitalisatie met een andere
hoofddiagnose (bij voorbeeld, een pneumonie bij een patiënt met een neoplasma).
We hebben eveneens een selectie doorgevoerd op basis van het patiëntennummer. We lichten
dit toe. Het ziekenhuis kent een anoniem patiëntennummer toe aan een bepaalde patiënt. Dit
nummer moet onveranderd blijven gedurende minstens een jaar (kalenderjaar). Dat betekent
dat een patiënt die meermaals wordt opgenomen in de loop van een zelfde jaar hetzelfde
registratienummer zal behouden voor al die verblijven. Het anoniem patiëntennummer van het
ziekenhuis geldt zowel voor klassieke hospitalisatie, daghospitalisatie als voor ambulante
spoedgevallen, en het blijft behouden voor het volledige verblijf, ook als dat verblijf zich over
meer dan een registratiejaar uitstrekt of verschillende registraties omvat (langdurige
verblijven). Door het patiëntennummer te gebruiken, kunnen we de meervoudige verblijven
van een zelfde patiënt binnen een zelfde ziekenhuis elimineren die een zelfde hoofddiagnose
hebben. Op die manier vermijden we dat voor het jaar in kwestie bepaalde gevallen meerdere
malen in rekening worden gebracht. Aldus benaderen we een ziekenhuisincidentie. We willen
er wel op wijzen dat deze methode dubbeltellingen niet volledig uitsluit, want ze heeft enkel
betrekking op patiënten met verblijven in een zelfde ziekenhuis, wat betekent dat dezelfde
patiënten die in verschillende ziekenhuizen werden verzorgd als twee of meer patiënten zullen
worden beschouwd.
We hebben voor iedere pathologie dus twee types kaarten uitgewerkt: een die een weergave
vormt van een SAR gebaseerd op de opname (Standardised Admission Ratio), en een andere,
de In-Hospital Standardised Incidence Ratio (IHSIR), die het equivalent vormt van een
“Standardised Incidence Ratio (SIR) en waarvan het concept nauwer aansluit bij de
incidentie. De methode voor indirecte standaardisatie per leeftijd en per geslacht en de
berekening van het verwachte aantal verblijven of gevallen per arrondissement zijn identiek
voor beide analyses.
Het ware interessant geweest de statistieken voor maligne neoplasmata, gebaseerd op de Mcodes
van de ICD-9-CM, te gebruiken. Die codes met vijf cijfers omschrijven de morfologie
van de neoplasmata. Jammer genoeg gebeurt een dergelijke codering niet voor alle verblijven
met maligne neoplasmata, en verschilt de situatie van pathologie tot pathologie en van het ene
ziekenhuis tot het andere. Ook het stadium van de tumor, de uitbreiding van de neoplasmata,
de aard van het weefsel en de kwaliteit van de biopsie of het bloedmonster maken de
anatoom-pathologische classificatie niet altijd makkelijk. Zo wordt in geval van maligne
neoplasmata van de prostaat (in hoofddiagnose) voor slechts 55 % van de verblijven de code
55