Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

Tekst
Franciscus de Victoria
1. Men ontkent dat . (7) < De
juistheid van deze opvatting> blijkt uit een tekst van Augustinus.
Op grond van een uitspraak van Johannes de Doper die in Lucas 3
, wordt in de Preek over de honderdman, (8)
die in krijgsdienst was, dit bewezen. Johannes zegt niet dat soldaten
de dienst moeten verlaten, maar leert hun wat noodzakelijk is voor
het heil. Thomas stelt daarom dat het oorlog voeren toekomt aan
een koning, en deze is een openbare, niet een privé persoon. Een
oorlog moet verder gevoerd worden op een redelijke grond en niet
uit begeerte om te schaden. Zie de letterlijke tekst. (9)
2. Dit is een ernstig (10) onderwerp: hierbij is het van groot belang
om te weten wat wel en wat niet geoorloofd is.
Tertullianus, een zeer oude schrijver, beantwoordt in De krans
van de soldaat de centrale vraag of christenen dienst mogen nemen
ontkennend. (11) Hij toont dit als volgt aan: Petrus gebruikte met
recht zijn zwaard ter verdediging van Christus en toch zei Christus:
"Breng uw zwaard weer op zijn plaats" . Verder
volgt dit uit de uitspraak van Christus: "Al wie het zwaard opneemt
zal door het zwaard vergaan." Deze uitspraak heeft geen
betrekking op rovers, omdat dat ~ geen zin zou
geven. Petrus deed immers iets wat geoorloofd is. (12) Vele dingen
voert hij ter ondersteuning van dit oordeel aan. Hij voert aan dat op grond van Paulus (13) een christen geen twist
moet dulden, maar liever moet bewerkstelligen dat hij tekort
gedaan wordt dan dat hij een proces voert. Voorts, hoe zou het een
christen, die als hij geslagen wordt de andere wang moet toekeren,
(14) geoorloofd zijn oorlog te voeren? Het is daarom christenen niet
geoorloofd oorlog te voeren.
Op het argument dat steunt op de uitspraak van Johannes de
Doper zegt hij dat er een verschil bestaat tussen hen die, als zij in
krijgsdienst zijn, tot het geloof komen, want zij mogen in dienst
blijven omdat zij de eed die zij aan de koning gezworen hebben niet
ontrouw kunnen worden - dan krijgen
zij de doodstraf - en anderen die het geloof . Zij
mogen immers geen oorlog voeren en Johannes de Doper raadt
iemand niet aan dat hij dienst neemt.
Tertulllanus zegt verder dat vele zonden het gevolg zijn van het
feit dat men wacht loopt op de dag des Heren. Op deze dag is het
een christen niet geoorloofd te werken en moet hij zich van elke