Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

thomasinstituut.org
from thomasinstituut.org More from this publisher
03.09.2013 Views

18 Peter van Veldhuijsen Noten (1) Zie voor Hannibaldus: M. Grabmann, Mittelalterliches Geisiesleben, München, 1926,vol. I, pp. 347-348;Art. in New Catholic Encyclopedia. (2) H. Denifle (ed.), "QueUen zur Gelehrtengeschichte des Predigerordens im 13. und 14. [ht.," Archiv für Literatur- und Kirchengeschichte des Mittelalters 2 (1886),p. 238. (3) Zie A. Touron, La vie de S. Thomas d'Aquin, Paris, 1737, pp. 282- 283; P. Mandonnet, Des écrits authentiques de S. Thomas d' Aquin, Fribourg (Suisse), 1910,pp. 152-153(nr. 124);M. Grabmann, a.w., p.347. (4) "Epistola dedicatoria," Catena aurea in IV Euangelia , Taurini, 1915, tom. I,p. 468: Verum quia congruit ut de laborum fructibus oblationes sacerdotibus offerantur, Expositionis evangelicae opus, laboris mei fructum, Apostoiorum Presbytero censui offerendum: in quo vestra suscipiat auctoritas debitum, ut scientis industria judicii censuram exerceat; et antiqua dilectio, amoris affectum in offerentis munere comprehendat. (mijn onderstreping, PVV) (5) M. Grabmann, a.w., p. 347. (6) Ibidem. (7) I.A. Weisheipl, Friar Thomas d'Aquino, Washington, 1983(19741), p. 129;P. Mandonnet, a.w., pp. 152-153. (8) La théologie comme science au XIlle siècle, Paris, 1957,pp. 75-76 (nt 1). (9) In II Sent., dist. 1, quo 1, art. 1, sol. (Thomas van Aquino, Opera omnia, ed. Vivès, Parisiis, 1878,vol. XXX,p. 254a):(...) ipse Deus qui est causa simpliciter prima, est causa universalis entis, inquantum huiusmodi. (...) Sed Dei est producere rem secundum totum illud quod est entitatis in ipsa, et quantum ad formam, et quantum ad materiam, et hoc est creare: unde Deo competit res in esse per creationem educere.

(10) Ibidem; vgl. ad 4 (p. 254b). HANNIBALDUS DE HANNIBALDIS 19 (11) Ibidem, ad 1; ad 4: hier spreekt Hannibaldus van 'simplex effluxus'; zie ook art. 3, sol. . (12) Ibidem, ad 1: God brengt de dingen in het zijn "per quemdam effluxum, cum nihil praesupponatur divinae factioni. Unde ipsa creatio nihil est aliud secundum rem, quam relatio quaedam qua creatura refertur ad Deum ad causam." (13) In II Sent., dist. 1, quo I, art. 2, sol. (Opera omnia, ed. Parma, Parisiis, 1856, tom. VI, pp. 386-387). (14) Zie bijv. De potentia, 3, 5, sol.; De subst. separ., cap. 9. (15) In II Sent., I, 1,2, sol. in fine. (16) Zie met name De potentia, 3, 14 en De aeternitate mundi. (17) Ed. Vivès, p. 253b. (18) Het is opmerkelijk dat Hannibaldus spreekt van 'mede-eeuwigheid', zonder in te gaan op een nadere kwalificatie van Gods eeuwigheid en die van de wereld: aeiernitas, respectievelijk sempiternitas, zoals Thomas gewoonlijk doet. Suggereert Hannibaldus misschien dat 'mede-eeuwigheid' duidt op 'mede-substantialiteit', iets wat ook door theologen als Bonaventura c.s. gesuggereerd wordt. (19) Ed. Vivès, p. 256a. (20) Ed. Vivès, p. 2S6a-b. (21) In II Sent., 1, 1,4, sol. (p. 256b): Respondeo dicendum, quod sicut supra ostensum est, omnium quae sunt, praeter Deum, ipse Deus est causa; quae non agit quasi ex necessitate naturae, sed ex propositione voluntatis: agit enim per intellectum, qui est rerum principium mediante voluntate. Voluntas autem se habet ad utrumlibet: potest enim producere effectum suum, et non producere.

(10) Ibidem; vgl. ad 4 (p. 254b).<br />

HANNIBALDUS DE HANNIBALDIS 19<br />

(11) Ibidem, ad 1; ad 4: hier spreekt Hannibaldus van 'simplex effluxus';<br />

zie ook art. 3, sol. .<br />

(12) Ibidem, ad 1: God brengt de dingen in het zijn "per quemdam<br />

effluxum, cum nihil praesupponatur divinae factioni. Unde ipsa<br />

creatio nihil est aliud secundum rem, quam relatio quaedam qua<br />

creatura refertur ad Deum ad causam."<br />

(13) In II Sent., dist. 1, quo I, art. 2, sol. (Opera omnia, ed. Parma,<br />

Parisiis, 1856, tom. VI, pp. 386-387).<br />

(14) Zie bijv. De po<strong>te</strong>ntia, 3, 5, sol.; De subst. separ., cap. 9.<br />

(15) In II Sent., I, 1,2, sol. in fine.<br />

(16) Zie met name De po<strong>te</strong>ntia, 3, 14 en De ae<strong>te</strong>rnita<strong>te</strong> mundi.<br />

(17) Ed. Vivès, p. 253b.<br />

(18) Het is opmerkelijk dat Hannibaldus spreekt van 'mede-eeuwigheid',<br />

zonder in <strong>te</strong> gaan op een nadere kwalificatie van Gods<br />

eeuwigheid en die van de wereld: aeiernitas, respectievelijk sempi<strong>te</strong>rnitas,<br />

zoals <strong>Thomas</strong> gewoonlijk doet. Suggereert Hannibaldus<br />

misschien dat 'mede-eeuwigheid' duidt op 'mede-substantiali<strong>te</strong>it',<br />

iets wat ook door theologen als Bonaventura c.s. gesuggereerd<br />

wordt.<br />

(19) Ed. Vivès, p. 256a.<br />

(20) Ed. Vivès, p. 2S6a-b.<br />

(21) In II Sent., 1, 1,4, sol. (p. 256b): Respondeo dicendum, quod sicut<br />

supra os<strong>te</strong>nsum est, omnium quae sunt, prae<strong>te</strong>r Deum, ipse Deus<br />

est causa; quae non agit quasi ex necessita<strong>te</strong> naturae, sed ex propositione<br />

voluntatis: agit enim per in<strong>te</strong>llectum, qui est rerum principium<br />

median<strong>te</strong> volunta<strong>te</strong>. Voluntas au<strong>te</strong>m se habet ad utrumlibet:<br />

po<strong>te</strong>st enim producere effectum suum, et non producere.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!