Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

More documents

Recommendations

Info

124 Walter Krikilion Het gaat eerder om fragmenten van triniteitstheologie, die als integrerende elementen opgenomen zijn in een ruimer architectonisch geheel. Hierin zijn algemene dynamieken werkzaam. De specifiektriniteitstheologische elementen zijn hiermee innig verweven. Daarom probeer ik enkele van deze elementen weer te geven aan de hand van enkele algemene dynamieken. (9) 3.1. De dynamiek van verschillende aanzetten en wegen In "Studie I" ("Geschichte in Gott: die Logik des innertrinitarischen Lebens," 17-33),waar Salmann vertrekt van de zijde van de intratrinitaire God, worden enkele grondtypen van triniteitstheologie voorgesteld. In het bijzonder worden de "personaler Weg" en de "essentiale Lösung" dialectisch tegenover elkaar gesteld. Hierop volgen enkele bemiddelende visies (Pannenberg, Mühlen, Hemmerle). Dit gebeurt vanuit de overtuiging dat beide wegen elkaar verrijken en aanvullen. Zo groeit er een dynamiek, waarin de verscheidenheid van de triniteitstheologische traditie eerder winst dan verlies is. Iets dergelijks is aan de hand in "Studie II" ("Innere und heilsökonomische Trinität: Wege der Theologie," 35-62), waar wordt vertrokken van de zijde van de wereld, "von unten" (35).Verschillende perspectieven worden geopend: Rahner, Mühlen, Pannenberg, Jüngel, von Balthasar en met elkaar in verband gebracht. Hierbij worden grondproblemen van triniteitstheologie geschetst: m.n. vooral het denken van het wezen van God als triniteit (55-56;cf. 90: wezen als Ganzheit en goddelijke personen als Andersheit), m.a.w. het samendenken van reflexiviteit en interrelationaliteit (57-58).In nog andere termen: de synthese van de monoloog (wezen) en het dialogische (persoonlijke) in God. Salmann zoekt de oplossing in de richting van de 'coreflexiviteit', van een in elkaar reflexief zijn van wezen en personen in God. De Geest als synthese van persoons- en wezensliefde in God (295)heeft hierbij een cruciale plaats. 3.2. De dynamiek van het spreken over de intratrinitaire God Van groot belang is Salmanns overtuiging dat we kunnen en mogen spreken over de intratrinitaire God (o.a. 17 & 61). In zijn denkproces bouwt Salmann geleidelijk aan een reflectie over de trinitaire God in zichzelf op. In "Studie VII" ("Gott als ana-loges Liebesgeschehen: der Weg der inneren Trinität," 269-315)bouwt hij deze
SALMANN, NEUZElT lIND OFFENBARUNG 123 wordt tenslotte ook gezien als de synthese van de monoloog (zelfvoltrekking van het wezen) en het dialogische (persoonlijke 'logica'), die elkaar kruisen in de H. Geest (cf, 377). 2.5. Het pathos van de verzoening Op allerlei niveaus probeert Salmann voortdurend bruggen te bouwen en verzoening te bewerken. Zo poogt hij verschillende theologische perspectieven in hun verscheidenheid met elkaar te verbinden en zo de rijkdom van de werkelijkheid te laten oplichten (bijv. de zeer verschillende christologieën van van Balthasar en Küng), Zo worden openbaring en moderniteit in hun innerlijke verwantschap belicht. Zo worden de Aufklärung en de mystiek in hun diepe nabijheid bekeken (258-261). . 2.6. Het pathos dat te danken is aan de mystiek Het gaat er bij Salmann om niet zozeer te spreken over de dingen, maar de dingen zelf te laten spreken. De dingen hebben in zekere zin al een taal. Het denken erover is meer een meedenken, een zich laten bewegen als op de golven van de zee. Daarom is een gedachte voor hem niet iets statisch, maar een bewegend en bewogen motief. De werkelijkheid is voorgegeven, is ruimte waarbinnen het denken op weg gezet wordt. Ze is nabij en veraf: in die zin beweegt het denken zich tussen het affirmeren van de dingen en het erkennen van het niet-weten. Kennen is in dit perspectief een niet-beheersend kennen en heeft op het ethische vlak de consequentie van een zekere indifferentie, een - op een bepaald niveau -laten gebeuren van de dingen. Deze manier van denken put Salmann uit een diep-mystieke houding. Naar God toe betekent het dat we altijd reeds leven in God, in zijn verbond. De wegen van God en van mensen kruisen elkaar altijd reeds. Theologische reflectie duidt eigenlijk alleen maar dit gebeuren 'na'; 3. Triniteitstheologie De triniteitstheologie functioneert als centrum van het begrijpen van de werkelijkheid. Er kan gesproken worden van een trinitair denken, waarin alle werkelijkheidselementen omvat worden. Indie zin ontwerpt Salmann een 'eigenaardige' triniteitstheologie: systematisch, maar niet zoals een trapsgewijs opgebouwd traktaat.
Page 1 and 2:
-~ .. uCl> -:::J Cl> -:::J :::J -;
Page 3 and 4:
-.c Cl Q) ... -=.s - =-;: UI C "7'
Page 5:
INHOUDSOPGA VE Voorwoord , 5 - Pete
Page 8 and 9:
6 VOORWOORD De bundel Eternity of t
Page 10 and 11:
8 VOORWOORD Secretaris: Dr. J. Wiss
Page 12 and 13:
10 Peter van Veldhuijsen Nadat Ptol
Page 14 and 15:
12 Peter van Veldhuijsen Deze tweev
Page 16 and 17:
14 Peter van Veldhuijsen reden waar
Page 18 and 19:
16 Peter van Veldhuijsen van de wer
Page 20 and 21:
18 Peter van Veldhuijsen Noten (1)
Page 22 and 23:
18 Peter van Veldhuijsen Noten (1)
Page 24 and 25:
20 Peter van Veldhuijsen (22) Ibide
Page 26 and 27:
22 Peter van Veldhuijsen SUMMARY On
Page 28 and 29:
24 J. van Rossum in 1330 benoemd do
Page 30 and 31:
26 J. van Rossum Door middel van de
Page 32 and 33:
28 J. van Rossum endorffs karakteri
Page 34 and 35:
30 J. van Rossum die in Byzantium b
Page 36 and 37:
32 J. van Rossum denken te boven ga
Page 38 and 39:
34 J. van Rossum Zijn totaliteit: i
Page 40 and 41:
36 J. van Rossum Noten (1) Zie hier
Page 42 and 43:
38 J. van Rossum (24) Tr. II, 3, 54
Page 44 and 45:
40 J. van Rossum Index of the Summa
Page 46 and 47:
FRANOSCUS DE VICTORIA'S COMMENTAAR
Page 48 and 49:
Tekst Franciscus de Victoria 1. Men
Page 50 and 51:
46 Franciscus de Victoria Ten derde
Page 52 and 53:
48 Franciscus de Victoria die helpt
Page 54 and 55:
50 Franciscus de Victoria vijanden
Page 56 and 57:
52 Franciscus de Victoria voerders
Page 58 and 59:
54 Franciscus de Victoria tijdens e
Page 60 and 61:
56 Franciscus de Victoria nate en v
Page 62 and 63:
58 Franciscus de Victoria (11) De c
Page 64 and 65:
60 Franciscus de Victoria een ander
Page 66 and 67:
62 Franciscus de Victoria stellen:
Page 68 and 69:
64 Franciscus de Victoria Misschien
Page 70 and 71:
66 P. Bakker, M. Brinkhuis, A. Kamp
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79: 74 P. Bakker, M. Brinkhuis, A. Kamp
Page 104 and 105: 100 P. Bakker, M. Brinkhuis, A. Kam
Page 110 and 111: 106 P. Bakker, M. Brinkhuis. A. Kam
Page 124 and 125: 120 Walter Krikilion Thomas wordt d
Page 126 and 127: 122 Walter Krikilion benaderd vanui
Page 130 and 131: 124 Walter Krikilion Het gaat eerde
Page 132 and 133: 126 Walter Krikilion hier om een dy
Page 134 and 135: 128 Walter Krikilion taties van M.
Page 136 and 137: 130 Walter Krikilion 4.4. Perspeetl
Page 138 and 139: 132 Walter Krikilion eoneeptio en p
Page 140 and 141: 134 Walter Krikilion (355)van een m
Page 142 and 143: 136 Walter Krikilion Noten (1) (Stu
Page 144: 138 Walter Krikilion ZUS~NFASSUNG T
show all

Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?