Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht

122 Walter Krikilion
benaderd vanuit het begrip 'structuur': het betekent o.a. dat de hele
werkelijkheid is opgebouwd vanuit bewegende structuren, die zich
in hun Ganzheit helemaal en oneindig veranderlijk uitdrukken in
elk van hun elementen (114). Deze elementen verhouden zich tot
elkaar als polaire elementen, vanuit een fundamenteel perichoretisch
karakter. Het perichoretisch karakter van het zijn als
zodanig is voor Salmann fundamenteel (o.a. 23). Het betekent de Inexistenz
van verschillende werkelijkheidselementen in elkaar en de
coreflexiviteit van mensen onder elkaar. Dit aspect draagt in het
bijzonder bij tot de dynamiek van zijn denken.
2.3. Het pathos van de 'analogiek' (7)
Alles kan naar God toe epifaan zijn. In het bijzonder de innerlijke
monoloog van de mens, waarbij het gebed (215vv) de vervulling is
van de transcendentale zelfreflectie en tevens de overstijging ervan
is, en de tussenmenselijke dialoog (l64vv) zijn openbarend. Beide
voltrekken zich als tegenwoordigheid van het Woord en de Geest
en dragen het trinitaire spoor als een watermerk in zich.
Analegiek (o.a. 62) betekent de samenhorigheid en de overeenstemming
van polen die elkaar normaal gesproken uitsluiten; het
betekent het bewogen zijn en de 'overgankelijkheid' van het zijn, de
openheid van alle zijnden voor en in God. Het betekent de opening
van God voor de wereld en aldus de inexistentie van God en wereld
in elkaar (o.a, 321) en ook de parallelliteit van hun structuren
(bijv. van de intratrinitaire processen en intermenselijke processen).
(8) Salmann duidt deze analogiek van God en wereld vooral op een
trinitair-christologische manier (264).
2.4. Het pathos van het trinitaire
Een integraal trinitair denken doordringt alle thematieken. Het
trinitaire wordt gezien als de oervoltrekking van de openbaring (64-
72) en van de zelfreflexieve, dialogische (170)en structureel-sociale
realisaties van de mens. Het wordt ook gezien als de matrix en de
(levens)ruimte van al het werkelijke (cf. 235:context van gebed). Op
die manier krijgt heel de werkelijkheid (cf. ''Welt aus Trinität: die
gefügte Einheit," 317-324)een trinitaire betekenis en worden alle
dimensies van het menselijk leven trinitair omvat. Toch bewaart de
menselijke geschiedenis, juist in haar trinitaire omvatting, ook haar
differentie tegenover de trinitaire God (137, cf. 248). Het trinitaire