Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht
Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht Jaarboek Thomas Instituut 1989 - Thomas Instituut te Utrecht
8 VOORWOORD Secretaris: Dr. J. Wissink Transitorium II, p.a. KTUU Heidelberglaan 2 3584 CS Utrecht. Ook dit jaar kunnen we Uweer een volwaardig Jaarboek aanbieden. P. van Veldhuijsen vervolgt zijn onderzoekingen naar de kwestie van de mogelijkheid van de eeuwigheid van de wereld. Hij onderzoekt de receptie van Thomas in deze bij Hannibaldus de Hannibaldis. J. van Rossum biedt een inleiding tot de palamitische controverse. Thomas blijkt bij mensen aan beide kanten van het conflict een rol te spelen. Tijdens ons symposium over de ''lex naturalis" lazen we samen met dr. H. Krop een gedeelte uit de Summa-commentaar van Franciscus de Victoria over de "rechtvaardige oorlog". Dr. Krop had dit gedeelte vertaald en heeft het naderhand van annotaties voorzien. Het mag beschouwd worden als een voorstudie voor Thomasreceptie-onderzoek. In Nijmegen hebben een drietal doctoraalstudenten hun doctoraalscriptie gewijd aan een onderwerp bij Thomas van Aquino. Het was dr. H. Rikhof, die op het idee kwam, de auteurs bijeen te roepen en hun te vragen, of ze wilden meewerken aan een gezamenlijk artikel, waarin de hypothesen die hij in zijn boek "Over God spreken" had geponeerd zouden worden getoetst naar aanleiding van de verschillende onderwerpen. Hijzelf heeft het stuk ingeleid en uitgeleid en er een onderzoek naar Thomas' reflecties over het "Woord" aan toegevoegd. Drs. W. Krikilion bespreekt tenslotte het boek van E. Salmann, Neuzeii und Offenbarung, Rome, 1986.
EEN VAN DE VROEGSTE LEERLINGEN VA.J."I[ THOMAS VA.J."I[ AQUINO, HANNIBALDUSDE HANNIBALDIS, OVER DE ONMOGELIJKHEID VAN EEN EEUWIGGESCHAPEN WERELD Inleiding Peter van Veldhuijsen Een van de laatste delen van de Opera omnia (ed. Vivès, Parisüs, 1878,vol. 30) van Thomas van Aquino bevat een compleet Scriptum in quattuor Sententiarum. Dit werk kan echter geenszins aan Thomas toegeschreven worden volgens de editor S.E. Fretté in zijn woord vooraf ('praefatiuncula'), maar blijkt van de hand te zijn van een van de oudste vertegenwoordigers van de Italiaanse thomistenschool: Hannibaldus de Hannibaldis. (1) Annibaldo degli Annibaldeschi werd geboren te Rome. Hij behoorde tot de beroemde senatorenfamilie van deze stad, de Annibaldi. Hij trad in bij de dominicanen en ging theologie studeren aan het college te St.-Jacques in Parijs onder leiding van Thomas van Aquino. In de jaren 1258-1260las Hannibaldus de Sententiae van Lombardus. Zijn commentaar op dit verplichte leerboek maakte hij gereed ± 1260-1261.Nadat hij vervolgens magister was gewor-· den, kon hij aangesteld worden om theologie te doceren. In de jaren 1260-1262volgde Hannibaldus zijn leermeester Thomas, die eind 1259(of begin 1260)naar de Romeinse provincie was geroepen, op voor de leerstoel voor buitenlandse dominicanen. In december 1262 werd Hannibaldus in zijn eigen Romeinse provincie tot kardinaal benoemd door paus Urbanus IV. Hiermee kreeg hij o.a. aanspraak op de basiliek van de Twaalf Apostelen. Hannibaldus stierf te Orvieto op 1 juni 1272. Het enige wetenschappelijk werk dat van hem bekend is volgens de veertiende-eeuwse bibliografische catalogus voor de orde der dominicanen ("Catalogus van Starns") (2) is zijn Scriptum in Sententiarum: "Fr. Hannibaldus nat. romanus, mag. in theol., scripsit super omnes libros sententiarum."
- Page 1 and 2: -~ .. uCl> -:::J Cl> -:::J :::J -;
- Page 3 and 4: -.c Cl Q) ... -=.s - =-;: UI C "7'
- Page 5: INHOUDSOPGA VE Voorwoord , 5 - Pete
- Page 8 and 9: 6 VOORWOORD De bundel Eternity of t
- Page 12 and 13: 10 Peter van Veldhuijsen Nadat Ptol
- Page 14 and 15: 12 Peter van Veldhuijsen Deze tweev
- Page 16 and 17: 14 Peter van Veldhuijsen reden waar
- Page 18 and 19: 16 Peter van Veldhuijsen van de wer
- Page 20 and 21: 18 Peter van Veldhuijsen Noten (1)
- Page 22 and 23: 18 Peter van Veldhuijsen Noten (1)
- Page 24 and 25: 20 Peter van Veldhuijsen (22) Ibide
- Page 26 and 27: 22 Peter van Veldhuijsen SUMMARY On
- Page 28 and 29: 24 J. van Rossum in 1330 benoemd do
- Page 30 and 31: 26 J. van Rossum Door middel van de
- Page 32 and 33: 28 J. van Rossum endorffs karakteri
- Page 34 and 35: 30 J. van Rossum die in Byzantium b
- Page 36 and 37: 32 J. van Rossum denken te boven ga
- Page 38 and 39: 34 J. van Rossum Zijn totaliteit: i
- Page 40 and 41: 36 J. van Rossum Noten (1) Zie hier
- Page 42 and 43: 38 J. van Rossum (24) Tr. II, 3, 54
- Page 44 and 45: 40 J. van Rossum Index of the Summa
- Page 46 and 47: FRANOSCUS DE VICTORIA'S COMMENTAAR
- Page 48 and 49: Tekst Franciscus de Victoria 1. Men
- Page 50 and 51: 46 Franciscus de Victoria Ten derde
- Page 52 and 53: 48 Franciscus de Victoria die helpt
- Page 54 and 55: 50 Franciscus de Victoria vijanden
- Page 56 and 57: 52 Franciscus de Victoria voerders
- Page 58 and 59: 54 Franciscus de Victoria tijdens e
EEN VAN DE VROEGSTE LEERLINGEN VA.J."I[ THOMAS<br />
VA.J."I[ AQUINO, HANNIBALDUSDE HANNIBALDIS,<br />
OVER DE ONMOGELIJKHEID VAN EEN<br />
EEUWIGGESCHAPEN WERELD<br />
Inleiding<br />
Pe<strong>te</strong>r van Veldhuijsen<br />
Een van de laats<strong>te</strong> delen van de Opera omnia (ed. Vivès, Parisüs,<br />
1878,vol. 30) van <strong>Thomas</strong> van Aquino bevat een compleet Scriptum<br />
in quattuor Sen<strong>te</strong>ntiarum. Dit werk kan ech<strong>te</strong>r geenszins aan <strong>Thomas</strong><br />
toegeschreven worden volgens de editor S.E. Fretté in zijn<br />
woord vooraf ('praefatiuncula'), maar blijkt van de hand <strong>te</strong> zijn van<br />
een van de ouds<strong>te</strong> ver<strong>te</strong>genwoordigers van de Italiaanse thomis<strong>te</strong>nschool:<br />
Hannibaldus de Hannibaldis. (1)<br />
Annibaldo degli Annibaldeschi werd geboren <strong>te</strong> Rome. Hij<br />
behoorde tot de beroemde senatorenfamilie van deze stad, de<br />
Annibaldi. Hij trad in bij de dominicanen en ging theologie studeren<br />
aan het college <strong>te</strong> St.-Jacques in Parijs onder leiding van <strong>Thomas</strong><br />
van Aquino. In de jaren 1258-1260las Hannibaldus de Sen<strong>te</strong>ntiae<br />
van Lombardus. Zijn commentaar op dit verplich<strong>te</strong> leerboek maak<strong>te</strong><br />
hij gereed ± 1260-1261.Nadat hij vervolgens magis<strong>te</strong>r was gewor-·<br />
den, kon hij aanges<strong>te</strong>ld worden om theologie <strong>te</strong> doceren. In de jaren<br />
1260-1262volgde Hannibaldus zijn leermees<strong>te</strong>r <strong>Thomas</strong>, die eind<br />
1259(of begin 1260)naar de Romeinse provincie was geroepen, op<br />
voor de leerstoel voor bui<strong>te</strong>nlandse dominicanen. In december 1262<br />
werd Hannibaldus in zijn eigen Romeinse provincie tot kardinaal<br />
benoemd door paus Urbanus IV. Hiermee kreeg hij o.a. aanspraak<br />
op de basiliek van de Twaalf Apos<strong>te</strong>len. Hannibaldus stierf <strong>te</strong><br />
Orvieto op 1 juni 1272. Het enige we<strong>te</strong>nschappelijk werk dat van<br />
hem bekend is volgens de veertiende-eeuwse bibliografische catalogus<br />
voor de orde der dominicanen ("Catalogus van Starns") (2) is<br />
zijn Scriptum in Sen<strong>te</strong>ntiarum: "Fr. Hannibaldus nat. romanus,<br />
mag. in theol., scripsit super omnes libros sen<strong>te</strong>ntiarum."
Change language