5 'Ingekomen stukken - Raadsinformatie - Gemeente Kerkrade

Agendapunt 5 'Ingekomen stukken en mededelingen'
Raadscommissie Burgers en Samenleving
d.d. 7 februari 2006
Ingekomen stukken
Ingekomen stukken liggen ter inzage in de leeskamer bij de commissiestukken, tenzij anders vermeld
Lijst van ingekomen stukken:
1. Beleidsregels Bijzondere Bijstand in relatie tot de Zorgverzekeringswet, vastgesteld door college d.d.
20 december 2005.
De commissie wordt voorgesteld de beleidsregels voor kennisgeving aan te nemen.
2. Mailbericht van de griffie van de gemeente Haaksbergen inzake een motie van Haaksbergen tot
ondersteuning verzoek aan Tweede Kamer, Kabinet en Europees Parlement, voor het treffen van
een wettelijke verzekeringsplicht voor providers tegen schadeclaims inzake gezondheidsklach-ten
veroorzaakt door UMTS-zenders.
De commissie wordt voorgesteld de motie voor kennisgeving aan te nemen.
3. Mailbericht van de griffie van de gemeente Brunssum inzake een raadsbesluit van Brunssum
betreffende een tweetal amendementen aangaande de Gemeenschappelijke Regeling GGD Zuid-
Limburg.
De commissie wordt voorgesteld beide amendementen voor kennisgeving aan te nemen.
4. Brief van de heer Reijnders d.d. 10 januari 2006 (06i000488), gericht aan fractievoorzitters met
verzoek alsnog ‘verzoek voor schrijnendheid’ in te dienen bij de Minister voor Vreemdeling-zaken
en Integratie aangaande een in Kerkrade wonend Zaïrees/Congolees gezin.
(betreffende stukken zijn óf in te zien bij uw fractievoorzitter óf in te zien in de leeskamer)
De commissie wordt voorgesteld de brief voor kennisgeving aan te nemen (afdoening college;
verzoek van de heer Reijnders zal worden ingewilligd).
5. Evaluatienota maatschappelijke functies van het Provinciaal Steunpunt Werkgelegenheid (PSW) te
Maastricht (verwezen wordt naar actielijst nr. 40504).
(evaluatie nota wordt nagezonden)
De commissie wordt voorgesteld de evaluatie voor kennisgeving aan te nemen.
6. Brief van het college d.d. 27 januari 2006 inzake regeling financiële steun gemeenschapshuizen.
(brief wordt nagezonden)
De commissie wordt voorgesteld de brief voor kennisgeving aan te nemen.
7. Brief van de Stichting Muziekschool Kerkrade d.d. 13 januari 2006, (06i0000503), inzake bezwa-ren
gericht tegen voorgestelde fusie zoals neergelegd in voorwaarden subsidiebeschikking. (afdoening
college; weeklijst post raad 02/2006, volgnr. 9)
De commissie wordt voorgesteld de brief voor kennisgeving aan te nemen (afdoening college).
8. Informatieboekje ‘Maatschappelijke Stages’ van IMPULS, inzake project Maatschappelijke Stages van
College Rolduc en de Vrijwilligerscentrale Kerkrade.
De commissie wordt voorgesteld het boekje voor kennisgeving aan te nemen.

Aanvullende Lijst van ingekomen stukken:
9. Brief van “ARCARES”, de zorgbranche en van de Organisatie van zorgondernemers “Z-org”, d.d.
26 januari 2006, per mail ontvangen gemeente Kerkrade, d.d. 27 januari 2006 (06i0001085)
inzake aanbieding publicatie “Zorg voor de samenleving!”.
De commissie wordt voorgesteld de publicatie voor kennisgeving aan te nemen.
10. Motie van de gemeente Loon op Zand d.d. 10 november 2005, per mail ontvangen gemeente
Kerkrade d.d. 27 januari 2006 (06i0001099) inzake armoedebeleid.
De commissie wordt voorgesteld de motie voor kennisgeving aan te nemen.

BELEIDSREGELS
BIJZONDERE BIJSTAND
IN RELATIE TOT
DE ZORGVERZEKERINGSWET
SoZaWe en Zvw 1/21 26-1-2006

Inhoudsopgave
1. Inleiding 3
2. Mogelijke gevolgen voor de gemeente 5
Pagina
3. Financiële consequenties 16
4. Personele consequenties 17
5. Voorstellen 18
SoZaWe en Zvw 2/21 26-1-2006

1. INLEIDING
Op 1 januari 2006 wordt de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet op de zorgtoeslag van kracht.
De Zorgverzekeringswet vervangt de Ziekenfondswet (Zfw), de Wet op de toegang tot ziektekostenverzekeringen
1998 (Wtz 1998) en de Wet medefinanciering oververtegenwoordiging oudere ziekenfondsverzekerden (Wet
MOOZ). De Zvw kent een aantal belangrijke verschillen ten opzichte van de ziekenfondswet.
Eén verplichte verzekering
Zowel voor ziekenfondsverzekerden als particulier verzekerden geldt per 1 januari 2006 de Zvw. Er komt voor
iedereen één verplichte zorgverzekering. Het basispakket zal in grote lijnen voor iedereen hetzelfde zijn. De
minister verzekert dat de zorgverzekering grotendeels overeenkomt met het huidige ziekenfondspakket. Het doel
van de Zvw is niet alleen om er voor te zorgen dat iedere ingezetene een ziektekostenverzekering heeft die de
kosten dekt wanneer hij medische zorg heeft genoten. Doel is ook om voor de gehele bevolking tegen acceptabele
voorwaarden de feitelijke toegang tot de noodzakelijke zorg te bewerkstelligen.
Ouders moeten ook hun kinderen verzekeren. Slechts twee categorieën zijn niet verzekeringsplichtig, namelijk
gemoedsbezwaarden en militairen in werkelijke dienst.
Acceptatieplicht en wanbetalers
Zorgverzekeraars moeten iedereen die zich aanmeldt voor een nieuwe zorgverzekering accepteren. Ze hebben niet
de mogelijkheid om iemand te weigeren bijvoorbeeld op grond van leeftijd, geslacht of gezondheidstoestand.
Hiermee wordt het voor de verzekerden gemakkelijker om van zorgverzekeraar te wisselen.
De belangrijkste verplichting die voor de verzekeringnemer uit de zorgverzekering voortvloeit is het tijdig betalen
van de premie. Als een verzekeringnemer een vervolgpremie niet heeft voldaan, kan de zorgverzekeraar, indien hij
deze mogelijkheid in de zorgverzekering heeft voorbehouden, zijn plichten uit de overeenkomst (het leveren van
de verzekerde prestatie indien het verzekerde risico zich voordoet) opschorten of de overeenkomst opzeggen of
ontbinden.
Met terugwerkende kracht ontbinden of opzeggen is uitdrukkelijk verboden. Opschorten van de dekking is echter
wel mogelijk met terugwerkende kracht. Een verzekeraar kan derhalve in zijn aanmaning melden dat hij de
zorgverzekering zal opzeggen of ontbinden indien niet binnen veertien dagen alsnog alle openstaande premies zijn
voldaan, en dat hij de dekking van de verzekering voor dat geval met terugwerkende kracht tot en met de meest
recente premievervaldag opschort.
De zorgverzekeraar zal overigens in zijn (model)overeenkomst moeten aangeven wat hij bij het niet tijdig betalen
van de premies zal doen en met ingang van wanneer.
No-claim en eigen risico
De no-claimteruggaveregeling blijft bestaan. In verband met de no-claimteruggaveregeling is nu reeds aan artikel 31
lid 2 WWB een nieuw onderdeel toegevoegd. Hierin wordt bepaald dat een uitkering als bedoeld in artikel 18a lid
1 Zfw niet tot de middelen van belanghebbende wordt gerekend. Met de inwerkingtreding van de Zvw zal dit
onderdeel vervallen en vervangen worden door: een no-claimteruggave als bedoeld in artikel 22, eerste lid, van de
Zorgverzekeringswet of een zorgtoeslag ontvangen op grond van de Wet op de zorgtoeslag.
Voor het basispakket kan de zorgverzekeraar een eigen risico aanbieden. Het eigen risico kan tussen de
€ 100 en € 500 liggen. Tegenover een eigen risico staat een lagere nominale premie.
De zorgverzekeraar hoeft geen eigen risico aan te bieden en de verzekeringnemer hoeft een eigen risico niet te
accepteren. De verzekerde kan derhalve vrijwillig een eigen risico nemen.
De verzekerde zal daarbij zelf een afweging moeten maken of hij kiest voor een eigen risico. De Memorie van
Toelichting geeft niet expliciet aan wat de gevolgen zijn indien een verzekerde kiest voor een hoog eigen risico en
een lage premie in relatie met de WWB.
Soort polis
Er zijn twee hoofdvormen mogelijk. De naturapolis die overeenkomt met de werking van de huidige
ziekenfondsverzekering en de restitutiepolis die vergelijkbaar is met de werking van de meeste particuliere
verzekeringen.
Daarnaast is een mix mogelijk van deze hoofdvormen.
SoZaWe en Zvw 3/21 26-1-2006

Als het naturamodel is overeengekomen zal de verzekerde, tenzij daarover specifiek iets anders is overeengekomen,
in voorkomend geval terstond levering van de zorg kunnen vorderen, zij het uiteraard met inachtneming van de
eisen van redelijkheid en billijkheid.
Bij het restitutiemodel zal de verzekerde kunnen verlangen dat de zorgverzekeraar overgaat tot prompte vergoeding
van de kosten die de verzekerde heeft gemaakt, een en ander uiteraard behoudens het geval dat daaromtrent een
afwijkende afspraak is gemaakt.
Premie en zorgtoeslag
De premie van de basisverzekering zal voor veel verzekerden hoger zijn dan de premie die zij op dit moment
betalen. Om de verzekeringspremies betaalbaar te houden is er een zorgtoeslag (Wet op de zorgtoeslag).
De zorgtoeslag is een inkomensafhankelijke tegemoetkoming, die dient te voorkomen dat verzekerden een te groot
deel van hun inkomen aan ziektekostenpremie betalen. De premielast die uitgaat boven wat volgens de berekening
in de wet aanvaardbaar is, komt in aanmerking voor compensatie via de zorgtoeslag. Het gemiddelde van de
premies zoals die zich in de markt voordoen zal maatgevend zijn.
De Belastingdienst voert de regeling uit.
Een alleenstaande met een toetsingsinkomen tot € 25.068 bruto heeft recht op zorgtoeslag van maximaal
€ 400 per jaar. Is sprake van een huishouden samen met een toeslagpartner, dan geldt een maximaal
toetsingsinkomen van € 40.120 per jaar en bedraagt de zorgtoeslag maximaal € 1.155 per jaar.
In de huidige ziekenfondswet is geregeld dat kinderen meeverzekerd konden zijn in het ziekenfonds als hun ouders
voorzien in het levensonderhoud. Scholieren in het voortgezet onderwijs van 18 jaar en ouder hoefden dan geen
nominale premie te betalen. Met de invoering van de Zorgverzekeringswet op 1 januari 2006 moet iedereen die 18
jaar of ouder is een ‘nominale’ ziektekostenpremie gaan betalen. De hiervoor genoemde leerlingen krijgen nu vanaf
1 januari 2006 een compensatie voor hun kosten, veroorzaakt door de invoering van de nieuwe
zorgverzekeringswet. Besloten is om de inkomensafhankelijke tegemoetkoming voor ouders met een
gezinsinkomen tot circa 30.000 euro met 560 euro per jaar te verhogen.
Voor onze cliënten betekent dit dat zij in aanmerking komen voor de maximale zorgtoeslag.
Aan artikel 31 lid 2 WWB zal het onderdeel over de no-claim op grond van de Zfw vervallen en vervangen worden
door een onderdeel dat bepaalt dat een no-claimteruggave als bedoeld in artikel 22, eerste lid, van de
Zorgverzekeringswet of een zorgtoeslag ontvangen op grond van de Wet op de zorgtoeslag niet als middel in de zin
van de WWB aangemerkt mogen worden.
Aanvullende verzekering
Bovenop het verzekeringspakket van de Zorgverzekeringswet kan de verzekerde een aanvullende
verzekeringsovereenkomst sluiten. In zo’n aanvullende verzekering zitten alleen die voorzieningen waarvan de
regering vindt dat die voor rekening en verantwoordelijkheid van de verzekerde zelf kunnen komen. Naar de
opvatting van de regering is de gekozen verhouding tussen het pakket van de voorgestelde zorgverzekering en een
eventuele aanvullende verzekering zodanig dat zich geen overwegende problemen zullen voordoen.
Of dergelijke voorzieningen vervolgens via een afzonderlijke aanvullende verzekering verzekerd worden, rekent de
regering niet tot haar verantwoordelijkheid. Als voor deze voorzieningen verzekeringen worden aangeboden, maakt
de burger zelf de afweging of hij daar al dan niet gebruik van wil maken.
Voor deze verzekering heeft de zorgverzekeraar geen acceptatieplicht. Er kunnen derhalve acceptatievoorwaarden
verbonden zijn aan een aanvullende verzekering. Een basis- en aanvullende verzekering hoeven niet bij dezelfde
zorgverzekeraar afgesloten te worden. De verzekerde heeft hierin een keuzevrijheid.
SoZaWe en Zvw 4/21 26-1-2006

2 MOGELIJKE GEVOLGEN VOOR DE GEMEENTE
De invoering van de zorgverzekeringswet kan voor gemeenten diverse gevolgen hebben, met name op het gebied
van de bijzondere bijstand.
"Het nieuwe zorgstelsel zorgt ervoor dat, meer dan thans het geval is, de burger meer geacht wordt zijn eigen
verantwoordelijkheid te nemen voor zijn gezondheid, zijn gezondheidszorg en de verzekering tegen ziektekosten.
Tegelijk mag het vergroten van die eigen verantwoordelijkheid niet met zich brengen dat degenen die minder in
staat zijn deze waar te maken, op enigerlei wijze van de zorg worden uitgesloten."
Hieruit kan afgeleid worden dat de overheid sterk de nadruk legt op de eigen verantwoordelijkheid van de burger.
Dit geeft in ieder geval een indicatie dat burgers die zich niet voor ziektekosten verzekeren in het kader van de
WWB wellicht onvoldoende besef van verantwoordelijkheid tonen.
Behalve de Wet op de Zorgtoeslag zijn er geen regelingen die voorzien in een tegemoetkoming in de kosten voor
mensen met een laag inkomen. Dit betekent dat de overheid van mening is dat ook een inkomen op
minimumniveau voldoende is om de kosten van de nieuwe zorgverzekering te betalen. En dit betekent weer dat het
verstrekken van bijzondere bijstand in deze in principe niet mogelijk is. Niet verzekerd zijn betekent dat er sprake
is van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid.
Door bijzondere omstandigheden kan zich echter de situatie voordoen dat in het individuele geval het inkomen van
belanghebbende toch niet volledig toereikend is ter voorziening in bepaalde noodzakelijke kosten. De Memorie
van Toelichting geeft niet expliciet aan wat de gevolgen in relatie met de WWB (kunnen) zijn.
De gemeenten moet in deze dus (vooralsnog) een eigen standpunt innemen. Divosa stelt zich voorlopig op het
standpunt dat gemeenten zelf moeten bepalen wat zij bij voorkomende problemen middels de bijzondere bijstand
kunnen en willen doen voor hun burgers, daarbij rekening houden met het feit dat de beoordeling van een
aanvraag bijzondere bijstand altijd op individuele gronden dient te gebeuren. Deze ideeën kunnen zij vast leggen
in beleidsregels. Vervolgens zal de jurisprudentie in de loop der tijd uitwijzen wat de rechterlijke macht wel en niet
acceptabel vindt.
Ook in het kader van de zorgverzekeringswet hangt de vraag of kosten voor bijzondere bijstandsverlening in
aanmerking komen af van de omstandigheden in het individuele geval. Dit kan dan ook slechts van geval tot geval
worden beoordeeld. Bepalend is dat sprake is van noodzakelijke kosten van het bestaan die uit bijzondere
individuele omstandigheden voortkomen en die in het concrete geval als noodzakelijk moeten worden aangemerkt.
Het betreft hier dus bij uitstek een kwestie van maatwerk. Het college zal bij de beoordeling van een aanvraag om
bijzondere bijstand zich steeds de volgende vier vragen moeten stellen:
1. Betreft het (aantoonbare) noodzakelijke kosten van het bestaan?
2. Betreft het kosten waarin de algemene bijstand voorziet?
3. Is er sprake van bijzondere omstandigheden?
4. Kunnen de kosten worden voldaan uit de aanwezige draagkracht? (middelentoets)
Hieronder volgen de voorstellen voor de richtlijnen bijzondere bijstand voor de diverse kostensoorten in het kader
van de nieuwe zorgverzekeringswet.
2.1 Niet (meer) verzekerd zijn
Toepassing negatieve optie
Iedere Nederlander met een zorgverzekering krijgt uiterlijk 16 december 2005 van zijn zorgverzekeraar een
aanbieding voor een nieuwe polis. Het aanbod voor een verzekering op grond van de Zvw én een aanvullende
verzekering sluit zo dicht mogelijk aan op de polis die geldt tot en met 31 december 2005. Het aanbod is nonselect,
dat wil zeggen dat aan de acceptatie geen voorwaarden verbonden zijn. Indien men het aanbod van de
verzekeraar niet vóór 1 maart 2006 afwijst, gaat de verzekering automatisch in per 1 januari 2006. Deze negatieve
optie wordt verankerd in de Invoeringswet.
Ongeveer 225.000 Nederlanders zijn op dit moment niet verzekerd tegen ziektekosten. Zij zullen dus geen aanbod
van hun huidige verzekeraar ontvangen.
SoZaWe en Zvw 5/21 26-1-2006

In het huidige cliëntenbestand van SoZaWe zitten geen mensen, die niet voor ziektekosten verzekerd zijn.
Aangenomen mag dus worden dat iedereen een aanbod van zijn ziektekostenverzekeraar, meestal de CZ, krijgt en
vervolgens (automatisch) verzekerd is. Op dit onderdeel zijn dus geen problemen te verwachten.
Wat wel mogelijk is dat een deel van de 225.000 huidige onverzekerden in Kerkrade woont of komt wonen. De
gemeente kent deze mensen echter niet.
Wanneer deze mensen op 1 mei 2006 nog niet verzekerd zijn tegen zorgkosten en zij melden zich nadien bij de
gemeente/de ziektekostenverzekeraar/een werkgever/etc., zal het College voor zorgverzekeringen hen, als er geen
sprake is van niet verwijtbare omstandigheden, een boete opleggen. Die boete is gelijk aan 130% van de premie
die men over de onverzekerde periode (vanaf 1 januari 2006) zou hebben betaald, indien men over die periode wél
verzekerd zou zijn geweest. De boete kan over maximaal 5 jaar worden opgelegd. Men ontvangt over de
onverzekerde periode geen zorgtoeslag. Per niet-verzekerde maand bedraagt de boete dan al snel € 100 tot € 130.
Zoals aangegeven zijn er behalve de Wet op de Zorgtoeslag geen regelingen die voorzien in een tegemoetkoming
in de kosten voor mensen met een laag inkomen. Dit betekent dat de overheid van mening is dat ook een inkomen
op minimumniveau voldoende is om de kosten van de nieuwe zorgverzekering te betalen. Dit betekent dat het
verstrekken van bijzondere bijstand in principe niet mogelijk is omdat niet (voldoende) verzekerd zijn onvoldoende
besef van verantwoordelijkheid betekent.
In voorkomende individuele gevallen kan echter uit onderzoek blijken dat het toch noodzakelijk is dat de gemeente
hulp biedt om iemand verzekerd te krijgen. Wij hebben dan de volgende mogelijkheden:
1) Borg gaan staan voor een KBL lening
2) Bijstand in de vorm van een geldlening verstrekken
Ad 1
Het voordeel van borg gaan staan voor een lening is dat het de gemeente niet direct geld kost. De problemen
ontstaan echter wanneer de cliënt zijn betalingsverplichtingen aan KBL niet nakomt. De KBL kan de cliënt alleen
om betaling verzoeken, geen beslag leggen. Wanneer de cliënt niet aan deze verzoeken tegemoet komt vraagt KBL
de gemeente de borg in te lossen. Dat betekent dat de gemeente het nog niet afgeloste bedrag plus bijkomende
kosten en rente aan KBL moet betalen.
Ad 2
Wanneer een cliënt zich meldt met een verzoek om hulp omdat hij niet verzekerd is voor ziektekosten wordt voor
de volgende werkwijze gekozen.
SoZaWe verwijst de cliënt door naar KBL voor een lening.
Wanneer KBL de lening niet kan / wil verstrekken omdat de cliënt elders nog schulden heeft of omdat hij geen
persoonlijk borg heeft (de gemeente gaat NIET borg staan), kan de cliënt een aanvraag bijzondere bijstand indienen.
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag geen optie is, kan de gemeente besluiten bijzondere
bijstand in de vorm van een geldlening te verstrekken.
Omdat er sprake is van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid (artikel 48 lid 2 onder b WWB) is bijstand in
de vorm van een geldlening een adequate oplossing. Wij helpen de cliënt, maar uiteindelijk betaalt hij de kosten
toch zelf.
Onverzekerd raken
De Zvw bevat een bepaling die er in voorziet dat de zorgverzekeraar de zorgovereenkomst met een wanbetaler kan
opschorten, ontbinden of opzeggen. Als een verzekeringnemer een vervolgpremie niet heeft voldaan, kan de
zorgverzekeraar, indien hij deze mogelijkheid in de zorgverzekering heeft voorbehouden, zijn plichten uit de
overeenkomst opschorten of de overeenkomst opzeggen of ontbinden.
Met terugwerkende kracht ontbinden of opzeggen is uitdrukkelijk verboden. Opschorten van de dekking is echter
wel mogelijk met terugwerkende kracht. Een verzekeraar kan derhalve in zijn aanmaning melden dat hij de
zorgverzekering zal opzeggen of ontbinden indien niet binnen veertien dagen alsnog alle openstaande premies zijn
voldaan, en dat hij de dekking van de verzekering voor dat geval met terugwerkende kracht tot en met de meest
recente premievervaldag opschort.
De zorgverzekeraar zal overigens in zijn (model)overeenkomst moeten aangeven wat hij bij het niet tijdig betalen
van de premies zal doen en met ingang van wanneer.
SoZaWe en Zvw 6/21 26-1-2006

Gemeenten kunnen dus met aanvragen voor bijzondere bijstand worden geconfronteerd van mensen die in het
geheel niet voor ziektekosten verzekerd zijn, omdat hun polis wegens een premieachterstand is opgeschort of
beëindigd.
Een bijkomend probleem vormt de boete die onverzekerden moeten betalen zodra zij zich weer aanmelden voor
een zorgverzekering. Verzekeraars hebben een acceptatieplicht om ook onverzekerden opnieuw te verzekeren.
Deze verplichting geldt niet voor de verzekeraar die de polis heeft beëindigd op grond van wanbetaling. In de Zvw
is verder een bepaling opgenomen die de nieuwe verzekeraar verplicht om, als er geen sprake is van niet
verwijtbare omstandigheden, een boete op te leggen over de periode dat iemand onverzekerd is geweest. Deze
boete bedraagt 130% van de premie over de periode dat men niet verzekerd is geweest, met een maximum van 5
jaar.
De VNG en Divosa hebben inmiddels aangegeven dat zij willen dat (ook) de basispremie automatisch op de
uitkering van bijstandsgerechtigden wordt ingehouden en doorbetaald aan de verzekeraar. Zij hopen hiermee veel
betalingsproblemen te voorkomen onder bijstandsgerechtigden. Zij zouden de inhouding en doorbetaling het liefst
bij wet geregeld zien omdat individuele toestemming te veel tijd en werk kost.
In Kerkrade betalen wij de basis- en de aanvullende premie van bijstandsgerechtigde deelnemers aan de CAZ waar
mogelijk al door aan de CZ en zullen dit ook in 2006 blijven doen.
Enkele vragen waarvoor gemeenten zich in verband met het onverzekerd raken geplaatst zien:
Welke maatregelen kunnen genomen worden om te voorkomen dat premieschulden ontstaan?
Hoe stelt de gemeente zich op indien iemand die onverzekerd is zorg nodig heeft?
Biedt de gemeente hulp indien een onverzekerde zich weer wil verzekeren, maar niet in staat is de boete van 130%
te betalen?
1. Welke maatregelen kunnen genomen worden om te voorkomen dat premieschulden ontstaan?
Gelet op de eigen verantwoordelijkheid die van de burger verwacht wordt, zou er sprake kunnen zijn van
onvoldoende besef van verantwoordelijkheid indien de verzekeringnemer zijn premies niet voldoet en om die
reden de overeenkomst wordt opgeschort, ontbonden of opgezegd.
In Kerkrade zal het probleem van onverzekerd raken niet snel voor kunnen komen bij bijstandsgerechtigden die
deelnemen aan de CAZ. Een van de voorwaarden van deelname is namelijk dat men akkoord gaat met doorbetaling
van de verschuldigde ziektekostenpremie vanaf de uitkering aan de CZ. Verwacht mag worden dat deze
voorwaarde in de toekomst gehandhaafd blijft.
Anders is het ten aanzien van personen die de verschuldigde premie zelf moeten betalen. Daar heeft de gemeente
als men niet bijstandsgerechtigd is geen zicht op noch controle over. Daar kunnen dus de problemen ontstaan.
Verder zijn er natuurlijk ook veel minima die geen bijstandsuitkering hebben. Voor hen geldt hetzelfde als voor
bijstandsgerechtigden. En het is niet aannemelijk dat de UWV, de SVB of werkgevers ook bereid zijn premie te gaan
doorbetalen. Hoe voorkom je in dergelijke situaties dan premie-achterstand. Want ook deze mensen zullen zich in
een aantal gevallen uiteindelijk tot de gemeente wenden voor hulp.
Het mag duidelijk zijn dat de gemeente niet echt de mogelijkheid heeft premie-achterstand bij
niet- bijstandsgerechtigden te voorkomen. Wij kunnen eigenlijk niets anders doen dan al onze inwoners zo veel
mogelijk te wijzen op de consequenties die het onverzekerd raken voor hen kan hebben.
2 Hoe stelt de gemeente zich op indien iemand die onverzekerd raakt zorg nodig heeft?
Ziektekosten kunnen enorm oplopen. Zeker mensen met een laag inkomen zullen deze kosten over het algemeen
niet zelf kunnen betalen.
Ziekenhuizen hebben een potje ‘onvoorziene uitgaven’. Wanneer er bij iemand die onverzekerd is sprake is van
een levensbedreigende situatie, dan zal het ziekenhuis de noodzakelijke behandeling uitvoeren en de kosten ten
laste van het genoemde potje declareren. Vervolgens zal men alles in het werk stellen de kosten terug te halen bij
de patiënt.
Gemeenten zullen naar verwachting niet vaak geconfronteerd worden met deze ‘ziekenhuiskosten’.
SoZaWe en Zvw 7/21 26-1-2006

Anders is het wanneer iemand gebruik maakt van bijvoorbeeld de tandarts of een therapeut en vervolgens blijkt dat
hij onverzekerd is. Ook hier geldt weer dat de overheid van mening is dat ook een inkomen op minimumniveau
voldoende is om de kosten van de nieuwe zorgverzekering te betalen. En dit betekent weer dat het verstrekken van
bijzondere bijstand in principe niet mogelijk is. In voorkomende individuele gevallen kan echter ook hier uit
onderzoek blijken dat het toch noodzakelijk is dat de gemeente hulp biedt. Wij hebben dan de volgende
mogelijkheden:
1) Borg gaan staan voor een KBL lening
2) Bijstand in de vorm van een geldlening verstrekken
Ad 1
Het voordeel van borg gaan staan voor een lening is dat het de gemeente niet direct geld kost. De problemen
ontstaan echter wanneer de cliënt zijn betalingsverplichtingen aan KBL niet nakomt. De KBL kan de cliënt alleen
om betaling verzoeken, geen beslag leggen. Wanneer de cliënt niet aan deze verzoeken tegemoet komt vraagt KBL
de gemeente de borg in te lossen. Dat betekent dat de gemeente het nog niet afgeloste bedrag plus bijkomende
kosten en rente aan KBL moet betalen.
Ad 2
Wanneer een cliënt zich meldt met een verzoek om hulp omdat hij niet verzekerd is voor ziektekosten wordt voor
de volgende werkwijze gekozen.
SoZaWe verwijst de cliënt door naar KBL voor een lening.
Wanneer KBL de lening niet kan / wil verstrekken omdat de cliënt elders nog schulden heeft of omdat hij geen
persoonlijk borg heeft (de gemeente gaat NIET borg staan), kan de cliënt een aanvraag bijzondere bijstand indienen.
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag geen optie is, kan de gemeente besluiten bijzondere
bijstand in de vorm van een geldlening te verstrekken.
Omdat er sprake is van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid (artikel 48 lid 2 onder b WWB) is bijstand in
de vorm van een geldlening een adequate oplossing. Wij helpen de cliënt, maar uiteindelijk betaalt hij de kosten
toch zelf.
3 Biedt de gemeente hulp indien een onverzekerde zich weer wil verzekeren, maar niet in staat is de boete van
130% te betalen?
Ook hier kunnen de kosten flink oplopen. Ook hier zijn wij van mening dat de werkwijze die onder Ad 2 genoemd
wordt, de voorkeur heeft.
Advies
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten voortvloeiend uit het niet voor de
basisziektekosten verzekerd zijn en / of het niet aanvullend verzekerd zijn op basis van minimaal de CAZ
of een andere gelijkwaardige aanvullende verzekering.
Middels de website van Kerkrade en het Stadsjournaal in de Zuid-Limburger informeren wij de inwoners
van Kerkrade regelmatig en duidelijk over de consequenties van het niet-verzekerd zijn voor
ziektekosten.
Wanneer een inwoner van Kerkrade zich meldt met een verzoek om hulp omdat hij niet (meer) verzekerd is
voor ziektekosten, verwijst de gemeente hem door naar KBL voor een lening.
Wanneer KBL de lening niet kan / wil verstrekken omdat de cliënt elders nog schulden heeft of omdat hij
geen persoonlijk borg heeft (de gemeente gaat NIET borg staan), kan de cliënt een aanvraag bijzondere
bijstand indienen.
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken.
SoZaWe en Zvw 8/21 26-1-2006

Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug.
2.2 Vrijwillig eigen risico
De Zvw maakt het mogelijk dat verzekeraars polissen aanbieden met een vrijwillig eigen risico. Verzekeraars zijn
verplicht in ieder geval een polis aan te bieden zonder eigen risico. De verzekeraar zal in ruil voor het nemen van
een eigen risico een korting op de premie aanbieden. Het eigen risico mag uitsluitend € 100, € 200, € 300, € 400
of € 500 per volwassene per jaar bedragen. Voor kinderen tot 18 jaar is het niet mogelijk een eigen risico te nemen.
Het is denkbaar dat ook mensen met een laag inkomen kiezen voor een eigen risico. In de meeste gevallen zal dit
financiële probleem de toegang tot de zorg niet belemmeren omdat de meeste zorgaanbieders hun rekening
rechtstreeks indienen bij de verzekeraar. De verzekeraar zal het volledige factuurbedrag aan de zorgverlener
vergoeden en de verzekerde een nota sturen voor het eigen risico. Indien men niet gereserveerd heeft voor de
betaling van het eigen risico, kunnen dus problemen ontstaan.
Gelet op de eigen verantwoordelijkheid en de eigen keuze van de cliënt zou er in zo'n geval sprake kunnen zijn
van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid. Let wel, niet omdat men gekozen heeft voor een eigen risico.
Wel omdat men niet goed heeft ingespeeld op de consequenties van die keuze en daardoor niet over voldoende
financiële middelen beschikt om aan de verplichtingen te voldoen. Waardoor bijzondere bijstand in principe dus
niet mogelijk is. Wij hebben dus de volgende mogelijkheden:
I. Geen bijstand verlenen.
II. Conform artikel 48 lid 2 onder b bijstand in de vorm van een geldlening verlenen. De cliënt kan geadviseerd
worden vanaf het volgende kalenderjaar af te zien van een eigen risico. Niet voldoen aan deze voorwaarde
betekent dat wij bij een volgende gelijksoortige calamiteit geen bijstand meer zullen verlenen.
Ad I
Het besluit geen bijstand te verlenen kan in geval van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid goed
onderbouwd worden. Het simpele feit dat men vanwege andere uitgaven niet heeft kunnen reserveren voor de
kosten voortkomend uit de keuze voor een eigen risico is niet voldoende.
Ad II
Aan de andere kant moeten wij natuurlijk rekening houden met het feit dat niet toekennen van bijstand op langere
termijn andere consequenties voor de cliënt en uiteindelijk ook voor de gemeente kan en misschien zelfs zal
hebben. Want wat als de zorgverlener weigert de behandeling uit te voeren. Of, als de behandeling al uitgevoerd is,
de deurwaarder bij cliënt op de stoep staat. Of als de cliënt, om de deurwaarder te ontlopen, de huur etc. dan maar
niet betaalt. Dan zijn de kosten nog hoger.
In voorkomende individuele gevallen kan uit onderzoek dus blijken dat het toch noodzakelijk is dat de gemeente
hulp biedt. Als uit het onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval niet de juiste oplossing
is, is bijstand in de vorm van een geldlening een adequate oplossing. Wij helpen de cliënt, maar uiteindelijk betaalt
hij de kosten toch zelf. En als wij de cliënt adviseren vanaf het volgende kalenderjaar af te zien van een eigen risico,
zal het in de regel om een eenmalige hulpactie gaan. Zeker wanneer wij tevens aangeven dat er een volgende maal
in principe geen bijstand meer zal worden verstrekt. Een gegeven dat over het algemeen ook bij een individuele
beoordeling stand zal houden.
Advies
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten, voortvloeiend uit de keuze voor een eigen
risico.
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken.
Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug.
SoZaWe en Zvw 9/21 26-1-2006

2.3 Keuze zorgverlener
In principe biedt de Zvw een volledige vergoeding voor de verzekerde medische zorg, afgezien van een vrijwillig
eigen risico en eigen bijdragen. Mensen kunnen kiezen tussen twee hoofdvormen verzekerde zorg, de naturapolis
en de restitutiepolis, of een mix daarvan.
Naturapolis
De naturapolis komt overeen met de werking van het huidige ziekenfonds. De zorgverzekeraar sluit voor zijn
verzekerden voldoende contracten met zorgaanbieders (zoals ziekenhuizen) om de verzekerde zorg te leveren. De
zorgverzekeraar betaalt de rekening rechtstreeks aan de zorgaanbieder. Mensen kunnen naar alle zorgaanbieders
gaan waarmee de zorgverzekeraar voor deze polisvorm een contract heeft gesloten.
Wil men toch naar een zorgaanbieder waar de zorgverzekeraar geen contract mee heeft gesloten, dan krijgt men
mogelijk niet alle kosten vergoed.
Restitutiepolis
De restitutiepolis komt overeen met de werking van de meeste huidige particuliere verzekeringen. Hierbij kan men
zelf een zorgaanbieder kiezen, maar men moet in principe de rekening van de zorgaanbieder eerst zelf betalen
voordat men de kosten door de zorgverzekeraar vergoed krijgt. De zorgverzekeraar en de zorgaanbieder kunnen
wel afspreken dat de zorgverzekeraar de rekening betaalt.
Mix
Tenslotte kan men kiezen voor een verzekering waarbij de ziektekostenverzekeraar voor sommige kostensoorten
een contract heeft afgesloten en voor andere kostensoorten niet.
De gemeente kan dus geconfronteerd worden met aanvragen voor bijzondere bijstand omdat (een deel van) de
kosten niet op grond van de afgesloten Zvw-polis wordt vergoed, vanwege de keuze voor een bepaalde
zorgverlener.
Gelet op de eigen verantwoordelijkheid en de eigen keuze van de cliënt zou er in zo'n geval sprake kunnen zijn
van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid. Wij hebben dus de volgende mogelijkheden:
1) Geen bijstand verlenen.
2) Conform artikel 48 lid 2 onder b bijstand in de vorm van een geldlening verlenen. De cliënt kan geadviseerd
worden vanaf het volgende kalenderjaar af te zien van een eigen risico. Niet voldoen aan deze voorwaarde
betekent dat wij bij een volgende gelijksoortige calamiteit geen bijstand meer zullen verlenen.
Ad I
Het besluit geen bijstand te verlenen kan in geval van onvoldoende besef van verantwoordelijkheid goed
onderbouwd worden. Het simpele feit dat bijvoorbeeld de overige uitgaven van cliënt een hogere premie in de weg
staan is niet voldoende. Daarbij, de overheid is van mening dat ook mensen met een bijstandsuitkering het rechten
moeten hebben en de mogelijkheden hebben om te kiezen voor een eigen risico, hetgeen bijstandsverlening in
principe in de weg staat.
Ad II
Aan de andere kant moeten wij natuurlijk rekening houden met het feit dat niet toekennen van bijstand op langere
termijn andere consequenties voor de cliënt en uiteindelijk ook voor de gemeente kan en misschien zelfs zal
hebben.
Want wat als de zorgverlener weigert de behandeling uit te voeren. Of, als de behandeling al uitgevoerd is, de
deurwaarder bij cliënt op de stoep staat. Of als de cliënt, om de deurwaarder te ontlopen, de huur etc. dan maar
niet betaalt. Dan zijn de kosten nog hoger.
In voorkomende individuele gevallen kan uit onderzoek dus blijken dat het toch noodzakelijk is dat de gemeente
hulp biedt. Als uit het onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval niet de juiste oplossing
is, is bijstand in de vorm van een geldlening een adequate oplossing. Wij helpen de cliënt, maar uiteindelijk betaalt
hij de kosten toch zelf. En als wij de cliënt adviseren in het vervolg eerst bij de ziektekostenverzekeraar te
informeren naar de mogelijke vergoeding zal het in de regel om een eenmalige hulpactie gaan.
SoZaWe en Zvw 10/21 26-1-2006

Advies
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten, voortvloeiend uit de keuze voor een bepaalde
zorgverlener.
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken.
Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug.
2.4 Bijzondere bijstand medisch kostensoorten
De complexiteit van de uitvoering bijzondere bijstand kan met de invoering van de Zorgverzekeringswet verder
toenemen. Naar verwachting zullen 30 verzekeraars Zvw-polissen gaan aanbieden, met waarschijnlijk gemiddeld 3
verschillende polissen per verzekeraar.
De dekking van de Zorgverzekeringswet is vrijwel gelijk aan die van de Ziekenfondswet. Dat geldt ook voor de
eigen bijdragen die voor bepaalde zorgkosten gelden (poliklinische bevalling, kraamzorg, zittend ziekenvervoer,
hulpmiddelen, kunstgebit). De Zvw kent verder een vergoeding voor de kosten van paramedische zorg (beperkt
fysiotherapie/oefentherapie, logopedie, ergotherapie, dieetadvisering). Verder wordt een bestaande subsidieregeling
voor blindengeleide honden, hulphonden en de robotmanipulator opgenomen in de Zvw.
Met betrekking tot de vergoedingen en eigen bijdragen van de basisverzekering zal in relatie tot de bijzondere
bijstand dus niet veel wijzigen. Het probleem zal eerder zitten in de aanvullende verzekeringen.
Nu is het zo dat de meeste inwoners van Kerkrade met een laag inkomen bij de CZ verzekerd zijn, zowel voor de
basis- als voor de aanvullende verzekering. Vanaf 1 januari 2006 hoeft dat niet meer zo te zijn. Men hoeft wettelijk
gezien de basis- en de aanvullende verzekering zelfs niet meer bij dezelfde ziektekostenverzekeraar af te sluiten.
Het kan dus heel goed zijn dat iemand de basisverzekering bij de CZ afsluit, maar kiest voor een Aanvullende
Jongeren-verzekering bij de VGZ. Waarbij het overigens nog maar de vraag is of de ziektekostenverzekeraars alle
combinaties gaan accepteren.
Of de inwoners van Kerkrade veelvuldi g gebruik gaan maken van de keuzevrijheid moeten wij natuurlijk
afwachten. De CZ is op dit moment niet de slechtste verzekering die je kunt hebben. En wellicht dat veel mensen
mede daarom liever kiezen voor het vertrouwde. Of in het geheel niet kiezen, maar de zaak op zijn beloop laten.
Waardoor zij automatisch verzekerd blijven bij de CZ.
Als de inwoners van Kerkrade toch in min of meer grote getale kiezen voor een andere ziektekostenverzekeraar
moeten de consulenten SoZaWe een goed inzicht kunnen hebben op de (on)mogelijkheden van allerhande met
name aanvullende ziektekostenverzekeringen. Zij moeten deze verzekering goed kunnen vergelijken met de CAZ
en de AanvullendPlusTand-verzekering van de CZ. Dit omdat deze beide verzekeringen het uitgangspunt vorm en
van onze richtlijnen Bijzondere bijstand.
Om de afhandeling van aanvragen voor bijzondere bijstand te ondersteunen heeft bureau KWIZ in Groningen voor
sociale diensten een hulpmiddel ontwikkeld in de vorm van een elektronisch kennissysteem (vergoeding.net) dat
gedetailleerde informatie bevat over de vergoedingen van de AWBZ, alle aangeboden Zvw- en de aanvullende
verzekeringen van alle aanbieders.
Vergoeding.net wordt standaard geleverd met voorgestructureerde kostensoorten bijzondere bijstand. Voor
medische kosten geldt dat het pakket wordt geleverd inclusief alle voorliggende voorzieningen wat betreft de
AWBZ, Zvw plus aanvullende verzekeringen en een handreiking gemeentelijk beleid. De gemeente dient zelf het
pakket nader te vullen met haar eigen gemeentelijk beleid indien dit van toepassing is.
Vergoeding.net kan geleverd worden in de vorm van een netwerkapplicatie en via een internetapplicatie.
SoZaWe en Zvw 11/21 26-1-2006

Vergoeding.net wordt door KWIZ in de vorm van een (jaarlijks) abonnement geleverd en kan binnen de eigen
organisatie onbeperkt worden ingezet. De prijs van het jaarabonnement is afhankelijk van het aantal inwoners bij
de gemeente vanaf € 0,04 per inwoner.
De aanschaf van alweer een nieuw programma betekent ook een extra programma dat onderhouden moet worden.
Het zou voor de gemeente Kerkrade dus het prettigst zijn als Schulinck iets als bovengenoemde optie zou gaat
aanbieden. Want in Schulinck is het eigen beleid van de gemeente al opgenomen. Schulinck geeft echter
desgevraagd aan per 1 januari 2006 de vervangende paragraaf over de Zvw in beginsel op dezelfde wijze op te
zullen zetten als de huidige paragraaf over de Zfw. In deze paragraaf is weliswaar een link opgenomen naar de site
van de CVZ. Maar deze site biedt in ieder geval op dit moment onvoldoende informatie bij de afhandeling van
aanvragen bijzondere bijstand wanneer er sprake is van een andere ziektekostenverzekeraar dan de CZ.
Mocht echter in de loop van 2006 blijken dat de consulenten SoZaWe voor de afhandeling van aanvragen
bijzondere bijstand medische kosten behoefte hebben aan veel meer informatie dan waarover zij kunnen
beschikken, en gaat Schulinck deze informatie niet leveren dan kunnen wij onderzoeken of de aanschaf van
www.vergoedingen.net zinvol is.
Advies
Mocht in de loop van 2006 blijken dat
- de consulenten SoZaWe voor de afhandeling van aanvragen bijzondere bijstand medische kosten
behoefte hebben aan veel meer informatie dan waarover zij kunnen beschikken, en
- Schulinck deze informatie niet gaat leveren
dan kunnen wij onderzoeken of de aanschaf van www.vergoedingen.net zinvol is.
2.5 Aanvragen zorgtoeslag
Vanaf medio september hebben ruim 6 miljoen huishoudens (= 90% van de doelgroep) een brief met een
aanvraagformulier huur- en/of zorgtoeslag van de belastingdienst ontvangen. In meer dan de helft van de gevallen
heeft de Belastingdienst het formulier al geheel ingevuld. De aanvrager hoeft de gegevens alleen te controleren en
het formulier vóór 1 november 2005 ondertekend terug te sturen.
De resterende 10% mogelijk rechthebbenden zal geïnformeerd worden via een massamediale campagne van de
Belastingdienst. Betrokkenen moeten zelf een aanvraagformulier opvragen of via internet een aanvraag doen. De
zorgtoeslag wordt maandelijks uitbetaald en bedraagt maximaal € 400 per jaar voor een alleenstaande en maximaal
€ 1150 per jaar voor een huishouden met 2 volwassenen.
Het is de vraag of iedereen die recht heeft op de zorgtoeslag ook werkelijk een aanvraag indient. Als dat niet
gebeurt zullen snel problemen ontstaan, gezien de hoogte van de premie voor een Zvw-polis (minstens € 90 per
maand per volwassene) in relatie tot het inkomen. De gemeente kan via haar eigen communicatiekanalen de
doelgroep stimuleren de zorgtoeslag aan te vragen. Ook kan de gemeente aanbieden te helpen bij het invullen van
het formulier.
Onze bijstandscliënten zijn via de Klantinformatiebrieven van augustus tot en met november 2005 al ingelicht over
alle toeslagen per 1 januari 2006. In dezelfde Klantinformatiebrieven zijn zij doorverwezen naar de Cliëntenraad en
Impuls voor het invullen van de formulieren. Het MT heeft in een eerder stadium namelijk besloten dat SoZaWe
geen hulp zal bieden bij het invullen van de formulieren.
Gezien het belang van het aanvragen van de zorgtoeslag voor zowel de cliënt als voor de gemeente is er wel voor
gekozen om in ieder geval in de voorlichtende sfeer extra actie te ondernemen. Daarom plaatsen wij artikelen uit
de Klantinformatiebrieven ook in de Zuid Limburger. Wij stellen voor het informatie-offensief door te laten lopen
tot en met maart 2006.
Overigens kunnen aanvragen voor een zorgtoeslag 2006 tot 1 april 2007 ingediend worden.
Ten aanzien van het invullen van de formulieren hoeft er geen extra actie ondernomen te worden. Wij mogen
aannemen dat zowel de Cliëntenraad als Impuls, die zelf aangeboden c.q. ingestemd hebben dit onderdeel te
verzorgen, voldoende toegerust zijn om deze taak uit te voeren.
SoZaWe en Zvw 12/21 26-1-2006

Tenslotte, in verband met de nog relatieve onbekendheid met de zorgverzekeringswet kan het gebeuren dat mensen
die 18 jaar worden er niet bij stilstaan dat zij zich moeten gaan verzekeren. Het is daarom raadzaam om in ieder
geval in 2006 en eventueel nog in 2007 inwoners van Kerkrade te wijzen op de verplichtingen. Veel personen
zullen overigens al een persoonlijke brief van de CZ krijgen. De meeste inwoners van Kerkrade zijn verzekerd via
de CZ verzekerd. Dus zal het om een kleine groep gaan.
Advies
Wij adviseren het actief en breed verstrekken van informatie over de zorgtoeslag via de
Klantinformatiebrief en het Stadsjournaal in de Zuid-Limburger door te laten lopen tot en met maart
2006.
Voor hulp bij het invullen van de formulieren verwijzen wij mensen door naar de Stichting Cliëntenraad
en / of Impuls.
In 2006 zal 2 of 3 keer een artikel in de Zuid Limburger opgenomen worden waarin wij mensen wijzen
op de verplichting verzekerd te zijn . Deze tekst zal in 2006 permanent op de website van de gemeente
te komen staan.
2.6 Collectieve basisverzekering
Bijna 200 gemeenten, waaronder Kerkrade, hebben de afgelopen jaren een collectieve aanvullende
ziektekostenverzekering gesloten voor minima. De collectieve verzekering is een succesvol instrument gebleken bij
het voorkómen van premieschulden bij de zorgverzekeraar.
De Zvw biedt met ingang van 1 januari 2006 de mogelijkheid de bestaande collectieve aanvullende verzekering uit
te breiden met een collectief gesloten Zvw-polis en daarbij een korting af te spreken op de nominale premie.
Verzekeraars zijn tot een maximum van 10% vrij in het bepalen van de hoogte van de korting die zij aanbieden en
ook kunnen zij voorwaarden verbinden aan het verlenen van korting.
Op 21 november 2005 ontvingen wij het aanbod van de CZ voor de basisverzekering voor personen die
deelnemen of gaan deelnemen aan de CAZ.
De CZ biedt de deelnemers en hun gezinsleden een natura-polis aan, de zogenaamde Zorg-op-Maat-polis. Deze
CZ-polis geeft een landelijk dekkend aanbod van zorgverleners. Hierdoor hebben verzekerden ook in 2006 vrijheid
in hun keuze van zorgverleners. (Hetgeen overigens betekent dat het probleem als geschetst in 2.3 voor CAZverzekerden
niet voor kunnen komen.)
De CZ heeft de nominale premie voor 2006 vastgesteld op € 1047.60 per jaar voor verzekerden vanaf 18 jaar. Dit
is € 87.30 per maand. Deelnemers aan de CAZ krijgen 3% korting en betalen derhalve € 1016.17 per jaar en
€ 84.68 per maand.
De premie voor de CAZ blijft ongewijzigd en is voor 2006 opnieuw vastgesteld op € 18.40 per persoon per maand.
Deelnemers aan de CAZ ontvangen hierop een tegemoetkoming van de gemeente van € 3.96 per persoon per
maand.
De totale ziektekostenpremie gaat voor CAZ-verzekerden in 2006 € 84.68 + € 14.44 = € 99.12 per persoon van
18 jaar en ouder per maand bedragen.
Ingeval van volledige inhouding van de premie op de uitkering van de verzekerde door de gemeente is de CZ
bereid om op de totaalpremie een incassokorting van 1% te verlenen. Deze incassokorting wordt aan het einde
van het jaar verrekend over de totaal betaalde premie.
De gemeente kan zelf bepalen of zij de korting geheel of gedeeltelijk doorberekend aan de deelnemers of zelf houd
ter dekking van een deel van de uitvoeringskosten.
SoZaWe en Zvw 13/21 26-1-2006

Het beheer van de CAZ kost de gemeente jaarlijks minstens zo’n € 15000 (evaluatie CAZ 2004. 0.6 fte CAZ
medewerker). Dit bedrag zal in 2006 zeker niet lager worden. Gezien alle onduidelijkheden die er ten aanzien van
de zorgverzekeringswet nog leven bij alle Nederlanders is het waarschijnlijk realistischer te verwachten dat de
uitvoeringskosten in ieder geval voor 2006 hoger zullen zijn. Te verwachten valt dat er veel vragen om informatie
zullen komen en daarnaast toch het e.e.a. aan uitzoekwerk.
Wij stellen daarom voor de incassokorting van 1% over 2006 aan te wenden ter dekking van (een gedeelte van) de
uitvoeringskosten 2006. Voor 2007 en later moeten wij eind 2006 / beging 2007 een nieuw besluit nemen.
Overigens bleek tijdens een bijeenkomst met BS&F op dinsdag 6 december 2005 dat er nog enige onduidelijkheid
bestaat over de term ‘volledige incasso’. Nog niet duidelijk is wat de criteria zijn die de CZ hierbij zal hanteren. Wij
hebben aan BS&F aangegeven dat de gemeente Kerkrade alleen akkoord zal gaan met het aanbod wanneer wij
inderdaad de 1% korting krijgen.
Advies
Wij vinden het voorstel van de CZ, te weten 3% premiekorting op de basiszorgverzekering voor
deelnemers aan de CAZ, acceptabel en stellen voor hiermee in te stemmen onder voorwaarde dat de
gemeente Kerkrade in aanmerking komt voor de incassokorting van 1%.
Wij stellen voor de incassokorting van 1% over 2006 aan te wenden ter dekking van (een gedeelte van) de
uitvoeringskosten 2006.
2.7 Koopkracht
In 2005 bedraagt de gemiddelde nominale premie in het kader van de Ziekenfondswet ongeveer € 30 per persoon
per maand. Met ingang van 2006 zal de gemiddelde nominale premie in het kader van de Zorgverzekeringswet
naar schatting ongeveer € 90 per maand bedragen. Ook na aftrek van de hiervoor genoemde compensatie via de
zorgtoeslag, resteert een lastenstijging tot € 25 per maand, zowel voor een alleenstaande als voor een huishouden
met 2 volwassenen.
In de Wet op de zorgtoeslag wordt uitgegaan van een drempelinkomen gebaseerd op het wettelijk minimumloon.
Voor jongeren vanaf 18 jaar geeft dit problemen als zij het wettelijk minimumloon voor 18 tot 23 jarigen verdienen
of een Wajong-uitkering hebben. De jeugdlonen liggen beduidend lager dan het wettelijk minimum. De zorgtoeslag
houdt geen rekening met de systematiek van de jeugdlonen.
Voor zover nu bekend neemt de regering geen extra maatregelen om de inkomstendaling voor deze groep te
beperken.
Zelfstandigen hebben geen werkgever die de werkgeversbijdrage van 6.25% voor heen betalen. De Vutters en de
65-plussers met een aanvullend pensioen evenmin. Deze groepen mensen gaan nog veel meer dan anderen betalen
voor de nieuwe zorgpolis. Zij moeten de werkgeversbijdrage zelf betalen. De regering heeft inmiddels aangegeven
dat gepensioneerden, vutters en kleine zelfstandigen een premie van 4.4% moeten gaan betalen als
‘werkgeversbijdrage’. Samen met andere, op Prinsjesdag genoemde, maatregelen moet dit er voor zorgen dat de
pijn voor deze groepen enigszins verzacht wordt.
Pas in 2006 zal bekend zijn welke effecten de maatregelen, die de regering heeft afgekondigd om de
lastenverzwaring teniet te doen dan wel te beperken, hebben. Wij moeten deze ontwikkelingen dan ook goed
volgen. Zodra er duidelijkheid is moeten wij
- bezien of gemeenten oplossingen moeten maar ook mogen bieden,
- zo ja, of de gemeente Kerkrade oplossingen kan en wil bieden,
- en zo ja, in welke vorm.
Advies
In 2006 onder andere aan de hand van gerechtelijke uitspraken in beroepzaken bezien of de gemeente
Kerkrade oplossingen moet, mag, kan en wil bieden voor het eventuele koopkrachtverlies van (groepen)
inwoners van Kerkrade als gevolg van de invoering van de Zvw en zo ja, in welke vorm.
SoZaWe en Zvw 14/21 26-1-2006

2.8 Vragen van inwoners
Gemeenten kunnen met vragen van inwoners worden geconfronteerd over de Zorgverzekeringswet of de Wet op
de zorgtoeslag. BS&F adviseert gemeenten hen te verwijzen naar hun zorgverzekeraar. Maar gemeenten kunnen
ook zelfstandig voorlichting geven en daarbij gebruik maken van de informatie die beschikbaar is op de
verschillende websites.
Wij moeten in deze onderscheid maken tussen
1. informatie over de Zvw in zijn algemeenheid,
2. inhoudelijke informatie over de verzekeringspakketten, en
3. informatie over de (gevolgen van de Zvw voor de) CAZ.
Ad 1
Hiervoor kunnen wij de inwoners van Kerkrade het best verwijzen naar de informatie die de overheid zelf
verstrekt. Dit doet zij via folders, publicaties in kranten en huis-aan-huisbladen en websites.
Ad 2
De diverse ziektekostenverzekeraar kunnen de inwoners van Kerkrade het best voorlichten over de inhoud en de
mogelijkheden van de diverse pakketten. Deze informatie zal echter waarschijnlijk niet voor 1 december 2005
beschikbaar zijn.
Ad 3
Deze informatie is inmiddels bekend. De invoering van de Zvw heeft zoals verwacht geen grote gevolgen voor de
bestaande aanvullende verzekeringen zoals de CAZ.
Het is mede in het belang van de gemeente dat onze cliënten, maar ook de overige inwoners van Kerkrade, weten
waar zij terecht kunnen als zij informatie over de Zvw willen. Daarom hebben wij sinds half september 2005 op de
website van de gemeente/SoZaWe een overzicht, waarin staat waar men zich met welke vragen kan melden. Dit
overzicht nemen wij sinds september 2005 tot en met maart 2006 ook iedere maand in de Klantinformatiebrief op.
Advies
Sinds half september 2005 staat op de website van de gemeente/SoZaWe een overzicht, waarin staat
waar de inwoners van Kerkrade zich met vragen over de Zvw kunnen melden.
Sinds september 2005 tot en met maart 2006 nemen wij iedere maand in de Klantinformatiebrief op
waar de inwoners van Kerkrade zich met vragen over de Zvw kunnen melden.
SoZaWe en Zvw 15/21 26-1-2006

3. FINANCIëLE CONSEQUENTIES
Het is duidelijk dat de invoering van de nieuwe zorgverzekeringwet financiële consequenties voor de gemeente zal
hebben. Hoe groot deze consequenties zullen zijn, hangt echter van diverse factoren af. Factoren die voortvloeien
uit het antwoord op de vraag
Hoe gaat de Kerkraadse bevolking om met de nieuwe zorgwet en de zorgtoeslag.
Dit antwoord zullen wij pas in de loop van 2006 krijgen. Daarom kunnen wij nu alleen nog uitgaan van aannames.
Stel dat in 2006:
10 mensen geen ziektekosten hebben afgesloten
kosten maximaal € 90 x 12 x 130% x 10 personen = € 14000
25 mensen hebben een hoog eigen risico afgesloten en kunnen de kosten niet betalen
kosten maximaal € 500 x 25 personen = € 12500
100 mensen voor een zorgverlener hebben gekozen waarmee de verzekeraar geen
contract heeft en dat zij daardoor een eigen bijdrage moeten betalen van gemiddeld
€ 100 per persoon
kosten maximaal € 100 x 100 personen = € 10000
Totaal extra uitgaven bijzondere bijstand € 36500
Inkomsten: terugontvangsten omdat de bijzondere bijstand als geldlening is verstrekt € 25000
Ten laste van de Gemeente Kerkrade € 11500
Het is op dit moment niet mogelijk om bijzondere bijstand te verlenen voor medische kosten aan personen die
geen ziektekostenverzekering hebben afgesloten. Dit geldt zowel voor Nederlanders als in Nederland verblijvende
vreemdelingen. Het behoort uit oogpunt van toepassing van de WWB in beginsel tot ieders eigen
verantwoordelijkheid om zich deugdelijk te verzekeren tegen ziektekosten. De financiële gevolgen van het
behandelen van onverzekerde personen komen voor rekening en risico van de betrokkene (en dus per saldo voor
rekening van het desbetreffende ziekenhuis, de desbetreffende inrichting of de desbetreffende arts). Het is niet
mogelijk om deze kosten af te wentelen op de WWB. De bijstand wordt geweigerd wegens een tekortschietend
besef van verantwoordelijkheid voor de voorziening in het bestaan. Een en ander volgt uit constante jurisprudentie
van de CRvB
Op grond van bijzondere omstandigheden kan de gemeente wel besluiten bijzondere bijstand te verlenen. Dit is
echter steeds afhankelijk van de omstandigheden in het individuele geval. Wanneer de onder hoofdstuk 2
genoemde voorstellen geaccordeerd worden, betekent dit met betrekking tot het bovenstaande rekenvoorbeeld dat
de gemeente een kostenpost heeft van € 11500. Aangezien dit bedrag echter als bijstand in de vorm van een
geldlening is verstrekt, mag verwacht worden dat het grootste gedeelte van dit bedrag uiteindelijk terug ontvangen
wordt.
SoZaWe en Zvw 16/21 26-1-2006

4. PERSONELE CONSEQUENTIES
De invoering van de zorgverzekeringswet kan ook personele consequenties hebben voor de gemeente. En ook deze
consequenties zijn op voorhand moeilijk in te schatten.
Uitgaande van de aannames met betrekking tot de financiële consequentie kan e.e.a. het volgende betekenen met
betrekking tot de personele inzet.
10 + 25 + 100 extra aanvragen bijzondere bijstand a raison van € 89 per aanvraag *
135 x € 89 =€ 12000
Uitgaande van een gemiddeld jaarsalaris van € 25000* is dit bijna 0.5 fte.
* zie evaluaties CAZ
SoZaWe en Zvw 17/21 26-1-2006

5. VOORSTELLEN
5.1 Niet (meer) verzekerd zijn
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten voortvloeiend uit het niet voor de
basisziektekosten verzekerd zijn en / of het niet aanvullend verzekerd zijn op basis van minimaal de CAZ
of een andere gelijkwaardige aanvullende verzekering. (calculatiecriterium)
Middels de website van Kerkrade en het Stadsjournaal in de Zuid-Limburger informeren wij de inwoners
van Kerkrade regelmatig en duidelijk over de consequenties van het niet-verzekerd zijn voor
ziektekosten.
Wanneer een inwoner van Kerkrade zich meldt met een verzoek om hulp omdat hij niet (meer) verzekerd is
voor ziektekosten, verwijst de gemeente hem door naar KBL voor een lening. (voorwaardencriterium)
Wanneer KBL de lening niet kan / wil verstrekken omdat de cliënt elders nog schulden heeft of omdat hij
geen persoonlijk borg heeft (de gemeente gaat NIET borg staan), kan de cliënt een aanvraag bijzondere
bijstand indienen. (voorwaardencriterium)
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken, (calculatiecriterium)
Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug. (M&Ocriterium)
5.2 Vrijwillig eigen risico
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten, voortvloeiend uit de keuze voor een eigen
risico. (calculatiecriterium)
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken, (calculatiecriterium)
Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug. (M&Ocriterium)
5.3 Keuze zorgverlener
In principe verstrekt de gemeente geen bijstand voor kosten, voortvloeiend uit de keuze voor een bepaalde
zorgverlener. (calculatiecriterium)
Wanneer uit onderzoek blijkt dat afwijzen van de aanvraag in dit individuele geval geen optie is, kan de
gemeente besluiten bijzondere bijstand in de vorm van een geldlening conform artikel 48 lid 2 onder b te
verstrekken, (calculatiecriterium)
Bij het niet nakomen van de afbetalingsverplichting vorderen wij de verleende bijstand plus de eventueel
hierdoor ontstane meerkosten (bijv. rente) terug. (M&Ocriterium)
SoZaWe en Zvw 18/21 26-1-2006

5.4 Bijzondere bijstand medisch kostensoorten
Mocht in de loop van 2006 blijken dat
- de consulenten SoZaWe voor de afhandeling van aanvragen bijzondere bijstand medische kosten
behoefte hebben aan veel meer informatie dan waarover zij kunnen beschikken, en
- Schulinck deze informatie niet gaat leveren
dan kunnen wij onderzoeken of de aanschaf van www.vergoedingen.net zinvol is.
5.5 Aanvragen zorgtoeslag
Wij adviseren het actief en breed verstrekken van informatie over de zorgtoeslag via de
Klantinformatiebrief en het Stadsjournaal in de Zuid-Limburger door te laten lopen tot en met maart
2006.
Voor hulp bij het invullen van de formulieren verwijzen wij mensen door naar de Stichting Cliëntenraad
en / of Impuls.
In 2006 zal 2 of 3 keer een artikel in de Zuid Limburger opgenomen worden waarin wij mensen wijzen
op de verplichting verzekerd te zijn. Deze tekst zal in 2006 permanent op de website van de gemeente te
komen staan.
5.6 Collectieve basisverzekering
Wij vinden het voorstel van de CZ, te weten 3% premiekorting op de basiszorgverzekering voor
deelnemers aan de CAZ, acceptabel en stellen voor hiermee in te stemmen onder voorwaarde dat de
gemeente Kerkrade in aanmerking komt voor de incassokorting van 1%. (aanvaardbaarheidscriterium)
Wij stellen voor de incassokorting van 1% over 2006 aan te wenden ter dekking van (een gedeelte van) de
uitvoeringskosten 2006 (calculatiecriterium).
5.7 Koopkracht
In 2006 onder andere aan de hand van gerechtelijke uitspraken in beroepzaken bezien of de gemeente
Kerkrade oplossingen moet, mag, kan en wil bieden voor het eventuele koopkrachtverlies van (groepen)
inwoners van Kerkrade als gevolg van de invoering van de Zvw en zo ja, in welke vorm.
5.8 Vragen van inwoners
Sinds half september 2005 staat op de website van de gemeente/SoZaWe een overzicht, waarin staat
waar de inwoners van Kerkrade zich met vragen over de Zvw kunnen melden.
Sinds september 2005 tot en met maart 2006 nemen wij iedere maand in de Klantinformatiebrief op
waar de inwoners van Kerkrade zich met vragen over de Zvw kunnen melden.
SoZaWe en Zvw 19/21 26-1-2006

SoZaWe en Zvw 20/21 26-1-2006

BIJLAGE 1
Tijdspad behandeling nota ‘Invoering Zorgverzekeringswet en Wet op de zorgtoeslag per 1 januari 2006 en de
mogelijke gevolgen voor de gemeente’
Behandeling verkennende nota ‘Invoering Zorgverzekeringswet en
Wet op de zorgtoeslag per 1 januari 2006 en de mogelijke
gevolgen voor de gemeente’
Verwerking nieuwe feiten naar aanleiding van onder andere
Prinsjesdag in nota
Aanbieden nota ‘Invoering Zorgverzekeringswet en Wet op de
zorgtoeslag per 1 januari 2006 en de mogelijke gevolgen voor de
gemeente’ aan de Stichting Cliëntenraad ten behoeve van de
advisering
Globale informatieverstrekking met betrekking tot de inhoud van
de nota aan de inwoners van de gemeente Kerkrade in de
Klantinformatiebrief, het Stadsjournaal en de website
Ontvangst adviezen van de Stichting Cliëntenraad
Bespreking adviezen van de Stichting Cliëntenraad in KVO en
verwerking adviezen
Behandeling definitieve nota ‘Invoering Zorgverzekeringswet en
Wet op de zorgtoeslag per 1 januari 2006 en de mogelijke
gevolgen voor de gemeente’
Behandeling definitieve nota ‘Beleidsregels bijzondere bijstand in
relatie tot de zorgverzekeringswet’ door het College
Ter informatie aanbieden nota ‘Beleidsregels bijzondere bijstand
in relatie tot de zorgverzekeringswet’ aan de Raadcie.
Bekendmaking en publicatie ‘Beleidsregels bijzondere bijstand in
relatie tot de zorgverzekeringswet’
07-09-2005 MT
03-10-2005 Yvonne / Wim
05-10-2005 Yvonne / Wim
23-11-2005 Yvonne / Wim
uiterlijk 16-11-2005 Yvonne / Wim
uiterlijk 25-11-2005 Yvonne / Wim /
KVO
uiterlijk 30-11-2005 MT
januari 2006
februari 2006 Yvonne / Wim
januari 2006, direct na
goedkeuring College
Yvonne / Wim
SoZaWe en Zvw 21/21 26-1-2006

Evaluatie
Project 'Invulling maatschappelijke functies
Gemeente Kerkrade'
1 ste Projectjaar
25 april t/m 31 december 2005
In/1445/12/tk
30 januari 2006
T. Kessels, PSW
Geusseltweg 21 c
6225 XS Maastricht
telefoon : (043) 361 90 84
telefax : (043) 361 90 92
e-mail : t.kessels@psw.nl

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 2
1. Inleiding
Het College van B&W van Gemeente Kerkrade heeft op 22 juni 2004 de collegenota “Invulling
maatschappelijke functies Gemeente Kerkrade” vastgesteld. Hierin worden o.m. voorstellen
gedaan voor maatschappelijke projecten binnen de gemeentelijke organisatie, waarbin-
nen klanten van de sociale dienst door middel van een 4-tal instrumenten aan het werk kunnen
worden geholpen.
De gemeente heeft PSW gevraagd om haar bij de projectvoorbereiding, en vervolgens bij de
projectuitvoering, te ondersteunen. Op basis van de tussenrapportage van 10 november
2004 en het projectplan van 17 januari 2005 is besloten het project vanaf april 2005 uit te
voeren, voor de projectduur van drie jaar, 2005-2007.
Onderhavige beknopte evaluatie betreft het 1 ste projectjaar. In dit jaar is de projectorganisatie
opgebouwd, het geplande werkproces in praktijk gebracht, de samenwerking tussen de diverse
partijen ingericht, en zijn de eerste deelnemers aan het werk gegaan.
2. Projectdoelen en beoogd resultaat
In het projectplan worden een aantal algemene doelen van het project geformuleerd, waar-
mee de investering in menskracht en middelen voor een belangrijk deel wordt terugverdiend:
het bieden van (betaalde) werkervaring aan werkzoekende bijstandsgerechtigden met een
grote afstand tot de arbeidsmarkt, zodat die afstand verkleind wordt en de kansen op een
reguliere werkplek worden vergroot;
het realiseren van inverdieneffecten op het inkomensdeel van de Wet werk en bijstand
(Wwb);
het uitvoeren van maatschappelijk nuttige taken die een bijdrage leveren aan een leefbare
woonomgeving en het veiligheidsgevoel van de burger;
zoveel als mogelijk de inzet van mensen “uit de wijk in de wijk”.
Als concrete projectresultaten zijn benoemd:
een geleidelijke opbouw van aantal medewerkers in 2005 (4 per 1 april, 4 per 1 juli, en 5
per 1 oktober)
een gemiddelde bezetting van het project in de navolgende jaren met 13 medewerkers
uitstroom van kandidaten naar regulier betaald werk: 2 in 2006, 4 in 2007.
De inmiddels gehonoreerde subsidieaanvraag bij de Provincie Limburg geeft de volgende
outputdoelstellingen/resultaatsverplichting:
gedurende de projectperiode doen 15 personen tenminste één jaar (betaalde) werkervaring
in het project op (bij realisatie een bedrag van € 5.000 per persoon)
van hen stromen 5 personen uit naar betaald werk (bij realisatie nogmaals een bedrag
van € 5.000 per persoon).

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 3
3. Inventarisatie functies
Vanuit de projectleiding zijn gesprekken gevoerd met de diverse gemeentelijke afdelingen om
te inventariseren welke functies/takenpakketten feitelijk ingevuld kunnen worden. In totaal
gaat het om 14 fte die gerealiseerd kunnen worden:
Sector stad, afdeling wijkbeheer: assistent wijkbeheer (8 fte)
Sector Samenleving, afdeling OOV:
o groenwachter (3 fte)
o hondenwachter (2 fte)
Bestuursdienst, afdeling DIVA: assistent archief (1 fte)
Inmiddels is een tweede inventarisatieronde ingezet binnen de diverse gemeentelijke sectoren,
om aantal en diversiteit van mogelijke functies te verhogen (zie verder onder 4.)
4. Projectorganisatie en -uitvoering
De projectorganisatie bestaat per 31-12-2005 uit:
Stuurgroep: namens de gemeente Wethouder Bosch (voorzitter), Paul van Hoften, Jos
Vreuls, Raph Stijns, Frans Schuitmaker; verder Tejo Kessels van PSW (projectleider)
Projectgroep: namens de gemeente: Raph Stijns (voorzitter), Peet van de Bom, Ger Th ewissen,
Frans Schuitmaker, Ed Beckers; verder Tilly de Gruijter van Maecon, Jos van Cal-
denborgh van d’r Sjalter, Tejo Kessels
Uitvoeringsoverleg: namens de gemeente: Ed Beckers; verder Vincent Gussenhoven van
Maecon en Jos van Caldenborgh van d’r Sjalter.
De stuurgroep komt éénmaal per 3 maanden bijeen, de projectgroep tweemaal per kwartaal,
en het uitvoeringsoverleg zo vaak als nodig.
Zoals voorgesteld in het projectplan is d’r Sjalter ingehuurd als leerwerkbedrijf, dat mensen in
dienst neemt, detacheert op werkplekken (‘maatschappelijke functies’) binnen de gemeente,
en waar nodig ook de begeleiding en opleiding van de deelnemers voor haar rekening neemt.
Voor een aantal deelnemers (archiefmedewerker, honden-groenwachter) is d’r Sjalter alleen
‘technisch’ werkgever (loonlijst), voor anderen (wijkbeheer) verzorgt zij ook de werkbegeleiding.
Alle deelnemers die werken bij wijkbeheer volgen daarnaast een 1-jarige part-time opleiding
op maat in de groenvoorziening (BBL niveau 1).
Verantwoordelijk voor de trajectbegeleiding van deelnemers is Reïntegratiebedrijf Maecon.
Het werkproces zoals dat van tevoren was ingericht (zie schema volgende pagina) wordt
goed gevolgd.

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 4
R
I
B
Werving/selectie
Aanname
Stage/observatie Uitval
Trajectbespreking
Werk niet haalbaar
Sociale activering "Vaste baan" Ander werk Kwalificatie / Bemiddeling
Maatschappelijke bij d'r Sjalter scholing/
Arbeidsactivering functies training
Zorg
Geen traject
Vervolg Traject
Reguliere arbeid
Een eind 2005 gehouden inventarisatie van de ervaringen van de direct bij het project be-
trokkenen laat zien dat in het algemeen de tevredenheid over de opzet en het verloop van
het project overheerst:
er bestaan korte lijnen tussen de betrokken partijen, zodat mogelijke knelpunten snel
kunnen worden opgepakt
de samenwerking op uitvoeringsniveau is goed, zowel met betrekking tot de begeleiding
kandidaten als de uitvoering van de werkzaamheden
er is sprake van een snelle plaatsing van deelnemers na intake; dat ze meteen aan het
werk kunnen draagt fors bij aan de motivatie
over het algemeen is er dan ook sprake van goed gemotiveerde deelnemers, die ook
‘passen’ bij de functies waarop ze worden geplaatst
er zijn voldoende werkzaamheden voor de deelnemers, en de gemeentelijke opdrachtgever
is over het algemeen tevreden over uitgevoerde werkzaamheden
resultaten zijn nog moeilijk in te schatten; wel zijn er duidelijk kansen op doorstroom bij
diverse kandidaten; daarop zal straks de ‘winst’ van het project beoordeeld moeten worden
en in elk geval is het zo dat kandidaten beter in beeld komen, en dat ze (betaalde) werkervaring
opdoen; daarmee komen ze in ieder geval een stuk(je) verder richting arbeids-
markt.
Vanuit de uitvoering van het project komen echter ook een aantal aandachtpunten naar vo-
ren:
de functies zijn relatief éénzijdig te noemen: veelal buitenwerkzaamheden die soms een
stevig beroep doen op fysieke capaciteiten; om een betere matching tussen vraag en
aanbod te realiseren is meer diversiteit in functies wenselijk.
Om hieraan tegemoet te komen is vanuit de projectleiding een nader inventarisatie opge-
start binnen de gemeentelijke sectoren, met als doel aanvullende functies/werkzaamheden
te genereren. Deze inventarisatie zal begin 2006 worden afgerond,
en hopelijk leiden tot een breder aanbod aan functies

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 5
informatieuitwisseling tussen partijen, met name bij de werving, selectiefase en plaatsing
dient verbeterd, zodat een optimale matching mogelijk is. Hierover zijn in het uitvoeringsoverleg
nadere afspraken gemaakt.
om het project goed te kunnen monitoren dient (management)-informatie te worden aan-
geleverd, op individueel niveau maar ook op geaggregeerd niveau. Inmiddels zijn met
Maecon en de interne gemeentelijke organisatie daarover afspraken gemaakt.
er zijn onvoldoende kandidaten om alle voorhanden functies in te vullen; de betrokken
gemeentelijke afdelingen zitten te wachten op méér deelnemers
het aanleveren van juiste kandidaten voor het project vanuit de sociale dienst blijkt echter
een lastige aangelegenheid; toeleiding van kandidaten geschiedt maar mondjesmaat,
zodat de plaatsing van kandidaten achterloopt op het geplande aantal.
Wil het project de gestelde doelen en resultaten halen dan is de toeleiding vanuit de sociale
dienst een harde succesfactor. Hierop dient dan ook vanuit de uitvoeringsorganisatie
van de gemeente in 2006 stevig ingezet te worden.
van belang is om nu reeds na te denken over, en voor te sorteren op, toekomstige uitstroom
van deelnemers. Zoveel als mogelijk moet op het moment dat de deelnemer daar
aan toe is, extern ook een plek beschikbaar komen/zijn.

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 6
5. Realisatie op projectdoelen
In het project zijn in 2005 de volgende resultaten behaald:
Planning Realisatie
Aangemeld 17 22
Selectiegesprekken 14 17
Afgevallen tijdens selectie 8
Reeds aan het werk
Niet geschikt
Gestart
SW-procedure
14 9
2 de kwart (per 1-4) 4 4
3 de kwart (per 1-7) 4 3
4 de kwart (per 1-10) 5 2
Per 31-12 stand van zaken 9
Werkzaam in
Stage
Betaald werk
Uitval
Archief
Wijkbeheer
Groen/hondenwachter
d’r Sjalter
Duidelijk is dat de planning achterloopt op de realisatie. Weliswaar zijn alle 14 geplande func-
ties ook daadwerkelijk voorhanden, maar het ontbreekt aan voldoende kandidaten om deze
ook daadwerkelijk in te vullen. Eind december zijn nog een 5-tal kandidaten aangemeld,
daarmee worden in januari gesprekken gevoerd.
Van de 9 kandidaten die zijn gestart is één deelnemer na de stageperiode gestopt omdat hij
fysiek en psychisch niet was opgewassen tegen het werk. De andere 8 hebben na hun sta-
geperiode een arbeidscontract bij d’r Sjalter aangeboden gekregen. Van hen is helaas één
deelnemer plotseling overleden. De andere 7 waren op 31 december nog volop aan het werk.
Er zijn nog geen kandidaten uitgestroomd naar werk. Dit is gezien de aard van de doelgroep,
en het feit dat pas per 1 juli 2005 de eerste deelnemer een arbeidscontract bij d’r Sjalter
kreeg aangeboden, ook niet verwonderlijk. Ten aanzien van de outputresultaten van de pro-
vincie kunnen op dit moment dan ook geen conclusies worden getrokken, zij het dat ook hier
het lage aantal kandidaten parten kan gaan spelen.
1
4
1
1
2
5
1
0
7
2

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 7
6. Begroting versus realisatie
Uit onderstaand overzicht blijkt dat het 1 ste projectjaar er voornamelijk een is geweest van
investeren. De opbrengsten, vanuit de provinciale subsidie en vanuit inverdieneffecten op het
inkomensdeel, zullen zoals gepland in de volgende projectjaren ervoor zorgen dat de inzet
vanuit het werkdeel FWI substantieel lager kan zijn.
Kosten
Begroot Realisatie Opmerkingen
Kosten te maken via Sjalter
Loonkosten medewerkers
Loonkosten medewerkers 60000 30576
Arbodienst/salarisadministratie 1600 376
Scholingskosten PM PM
61600 30952
Werk(bege)leiding/aansturing
Meewerkend voorman, loonkosten 17500
Trajectbegeleiding 5000
Directie/bedrijfsleiding 7500
Overhead incl huisvesting 10000
40000 47600
Operationele kosten
Werkkleding etc. 2000
Gebruik gereedschappen 2000
Autokosten 4688
8688 10339
Marge 10000 11900
Totaal kosten Sjalter 120288 100791
Overige projectkosten
Projectmanagement 18480 12540
Projectgroep 1000 0
Inzet RIB PM nog geen facturen ontvangen
Publiciteit 2000
Onvoorzien 5000
Totaal overige projectkosten 26480 12540
Totaal kosten project 146768 113331
Opbrengsten
Bijdrage gemeentelijke afdelingen
Groenwacht/hondenwacht 25000 0 géén intern budget voorhanden
Assistant wijkbeheer 30000 4000 ivm late start en beperkte inzet
55000 4000
Bijdrage gemeentelijke sociale dienst
Loonkostensubsidie 46590 30952 loonkosten+arbo deelnemers project
Bijdrage uit werkdeel FWI 45178 69839 werkbegeleiding, operationeel, marge
Bijdrage uit werkdeel FWI 8540 Overige projectkosten
Bijdrage werken mbv uitkering PM PM
Kosten RIB PM PM nog geen facturen ontvangen
91768 109331
Inverdieneffecten inkomensdeel PM pas vanaf 2006 te realiseren
Provinciale subsidie PM pas vanaf 2006 te realiseren
Totaal opbrengsten 146768 113331

Project 'Invulling maatschappelijke functies gemeente Kerkrade', evaluatie, 30 januari 2006 8
7. Conclusies
Het project Maatschappelijke Functies heeft zijn eerste projectjaar achter de rug. Terugkijkend
kunnen we over de gang van zaken zeker tevreden zijn. Voor de deelnemers is het
project een unieke kans om betaalde werkervaring op te doen, zich ‘in de picture’ te spelen
bij zowel de casemanager van de sociale dienst als bij potentiële werkgevers, en om op termijn
uit te stromen naar regulier betaald werk. Het werkproces zoals dat ingericht is blijkt te
voldoen; mede door de korte lijnen tussen de diverse betrokkenen, en de gedeelde overtuiging
van het belang van het project, worden knelpunten snel opgepakt en deelnemers ge-
plaatst op werkplekken die bij hen horen. Dat blijkt ook wel uit de tevreden reacties van de
intern gemeentelijke opdrachtgevers, die aangeven aangenaam verrast te zijn door de motivatie
en inzet van de deelnemers. Het feit dat regelmatig gevraagd wordt wanneer nou het
geplande aantal deelnemers gehaald wordt spreekt boekdelen.
De uitvoering van de buitenwerkzaamheden levert zichtbaar een bijdrage aan de kwaliteit
van de leefomgeving binnen de gemeente Kerkrade. Ook de plaatsing van de deelnemer
binnen het archief verbetert de dienstverlening aan de burger.
Belangrijkste knelpunt blijft het aanleveren van voldoende geschikte kandidaten voor het
project. Om daadwerkelijk de projectdoelstellingen te kunnen realiseren zal in de komende
periode vanuit de uitvoering van de sociale dienst daar (nog) steviger op dienen te worden
ingezet. Slechts dan zijn de gewenste inverdieneffecten op het inkomensdeel Wet werk en
bijstand te realiseren, en kan de output gehaald worden die nodig is voor de subsidie van de
Provincie Limburg.

Sector Samenleving
Bezoekadres:
Markt 33
Ambtenaar
Dhr. H.E.A. ter Haar
Doorkiesnummer
Telefax
045 - 567 6395
Zaaknummer
Postbus 600 6460 AP Kerkrade
Telefoon 045 – 567 67 67
Telefax 045 – 567 63 95
De leden van de commissie Burgers en Samenleving
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk Datum
Onderwerp
Voortgang gemeenschapshuizen
Bijlage(n)
Geachte leden,
ING Bank Kerkrade 67.31.10.672
Postbank 1031755
BNG 28.50.04.484
27 januari 2006
Conform de gemaakte afspraak in uw vergadering van 22 november 2005 informeren
wij u langs deze weg over de stand van zaken uitvoering beleid gemeenschapshuizen.
De besturen van de zes gemeenschapshuizen hebben in december jl. schriftelijk bericht
ontvangen over de verdere aanpak. Inmiddels hebben gesprekken plaatsgevonden of
vinden deze binnenkort plaats.
Bij het gemeenschapshuis Catharinahoes (voorheen: Holz) is een nieuw bestuur gestart,
zijn nieuwe statuten gepasseerd en zijn afspraken gemaakt over onderhoud en
exploitatie voorlopig tot 1 juli 2006.
Met het bestuur van het gemeenschapshuis Heilust zijn wij momenteel intensief in
gesprek om een gedetailleerd beeld te krijgen van alle van belang zijnde zaken om in
gezamenlijkheid tot een passend antwoord te komen voor de specifieke situatie bij dit
gemeenschapshuis.
Er heeft een eerste gesprek met het bestuur van het gemeenschapshuis Terwinselen
plaatsgevonden. Hierin is in het bijzonder gesproken over het noodzakelijk groot
onderhoud. De plannen hiervoor liggen klaar voor uitvoering. Hierover zal ons nog dit
voorjaar een concreet voorstel worden voorgelegd. Wij zullen u te zijner tijd uiteraard
informeren.
Met de overige drie gemeenschapshuizen zijn de eerste gesprekken inmiddels gepland.
Het ligt overigens in onze planning om u nog dit voorjaar de concept steunregeling
gemeenschapshuizen ter vaststelling aan te bieden. Dit zal vergezeld gaan met een
voorstel voor de dekking van de benodigde meerjarige budgetten.
Wij gaan er van uit u voor dit moment voldoende te hebben geïnformeerd.
Het college, De secretaris,
J.J.M. Som. mr. C.M. Kuikman.

30-01-200609:57:3916Hoen

30-01-200609:57:3926Hoen

30-01-200609:57:3936Hoen

30-01-200609:57:3946Hoen

30-01-200609:57:3956Hoen

30-01-200609:57:3966Hoen

30-01-200609:55:5518Hoen

30-01-200609:55:5628Hoen

30-01-200609:55:5738Hoen

30-01-200609:55:5748Hoen

30-01-200609:55:5858Hoen

30-01-200609:55:5968Hoen

30-01-200609:55:5978Hoen

30-01-200609:55:5988Hoen