schilders handleiding. - Boot

WERKEN MET HOUT
Hout is het enige natuurlijke materiaal dat tot op heden in de scheepsbouw gebruikt wordt.
Hoewel er meestal wel meer onderhoud bij komt kijken dan bij de meer algemene
polyesterschepen, trekt een goed verzorgde boot van hout wel heel wat meer
bewonderende blikken. Omdat hout uit vezels bestaat heeft het de neiging om vocht
uit de lucht op te nemen. Daardoor kan het hout zwellen en weer inklinken naargelang
de constructie. Wil een vernis- of verflaag op dat werkende hout intact blijven, zal het
behoorlijk flexibel moeten zijn. Vocht in hout kan leiden tot groei van schimmelsporen wat
op zijn beurt weer houtrot en verwering tot gevolg heeft. Hout kan ook aangevallen worden
door paalwormen, die de houtvezels opeten. Hout moet daarom met hoogwaardige
middelen en verven tegen dergelijke aanvallen en vocht beschermd worden. Veel
houtsoorten zijn bruikbaar, de onderlinge eigenschappen kunnen erg groot zijn.
HARDHOUT
Hardhout komt van langzaam groeiende
loofbomen. Hierdoor heeft dit hout in
vergelijking met zachthout een compacte
vezelstructuur. Bovendien is deze compacte
vezel zowel in de lengte als breedte
zeer sterk, wat verklaart waarom zoveel
harde houtsoorten zo populair zijn voor
decoratieve doeleinden, maar dus ook als
materiaal om boten van te bouwen.
Mahonie – houdt in zeewater vele jaren
stand zonder dat daarvoor veel bescherming
nodig is, omdat het zeewater een
ontsmettende werking heeft. Dit geldt niet
voor zoetwater. Als zoetwater de houtvezels
binnendringt zal het hout gaan rotten en
verweren. Mahonie moet daarom altijd
beschermd worden tegen zoetwater en waar
mogelijk met zeewater worden afgespoeld.
WERKEN MET STAAL
Staal is een onder hitte behandelde legering
op basis van ijzer met een lager
koolstofgehalte en kleine hoeveelheden
andere elementen. De grote kracht van staal
in verhouding tot de plaatdikte en het kunnen
snijden en buigen ervan maakt het een
geschikt materiaal om er een romp en
opbouw van te maken. Bevestigingsmateriaal
zoals bouten en klinknagels zijn vaak van een
andere legering en daardoor nog sterker,
terwijl het beslag extra chroom bevat om het
roestvast te maken. Staal is dan wel een
goed materiaal om boten van te bouwen,
Teak en Iroko – teak is een oliehoudende
houtsoort met een natuurlijke weerstand
tegen houtrot. Bovendien bevat het silica,
wat het hout zeer slijtvast maakt.
Eiken – ijzerhoudende metalen zoals staal
en ijzer reageren met eikenhout vanwege
de looistof in de vezels. Hierdoor ontstaan
donkere plekken en door het gevormde
looizuur vindt er zelfs een chemische aanval
op het metaal plaats.
ZACHTHOUT
De nerf in deze houtsoort is lang, recht en
ligt normaal gesproken verder uit elkaar dan
bij hardhout. Dat komt doordat deze bomen
sneller groeien. Dit betekent dat de kracht
vooral in de lengte ligt en deze houtsoorten
worden dan ook vooral gebruikt voor
masten en rondhouten, helmstokken,
berghouten, roeiriemen en lattenbouw.
maar om goede resultaten te bereiken is het
wel belangrijk dat u op de hoogte bent van
enkele eigenschappen ervan.
Staal roest! De meest voorkomende vorm
van corrosie bij staal is roest. Voor deze
reactie moet er ook water zijn. Water is dus
een ideale plaats voor roestvorming.
Staal rekt uit! Omdat staal zo flexibel en sterk
is, is het moeilijk te breken. Een botsing heeft
echter wel een deuk tot gevolg, omdat metaal
plaatselijk uitrekt en vervormt. Dit kan een
probleem zijn voor de beschermende verflaag
die misschien niet zo flexibel is.
51
OVERIGE ZAKEN