Cannabisgebruik en hulpverlening 2008 - Brijder

1. Inleiding
1.1 Cijfers cannabisgebruik
Cannabis (cannabis sativa of hennep) omvat hasj en wiet in diverse preparaten. 1 THC
(tetrahydrocannabinol) is het belangrijkste psychoactieve bestanddeel. Volgens peilingen had
3,3% van de algemene bevolking in Nederland van 15 jaar en ouder in 2005 in de
voorafgaande maand cannabis gebruikt (actueel gebruik). Dit percentage lag in 1997 iets
lager, namelijk 3,0%. Het gebruik onder scholieren van 12 jaar en ouder ligt een stuk hoger.
In 2003 had 9% van de jongeren in de voorafgaande maand cannabis gebruikt. Dit
percentage lag in 1996 iets hoger (11%), maar in 1988 een fors stuk lager (4%). In de
periode 1988-1996 is een duidelijke daling te zien in de leeftijd waarop voor het eerst
cannabis werd gebruikt. Het percentage gebruikers die al vóór hun 14 e levensjaar waren
begonnen, verdubbelde van 21% naar 40% in deze periode. Vanaf 1996 is zowel het gebruik
als de gemiddelde startleeftijd gestabiliseerd. 2
Het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) levert gegevens
over drugsgebruik in de lidstaten (24 in totaal) van de Europese Unie en Noorwegen. 3 Uit
deze gegevens blijkt dat volgens een conservatieve schatting bijna een kwart (22%) van de
Europese volwassenen (15- tot 64-jarigen) ooit cannabis heeft gebruikt. Wat betreft het
cannabisgebruik in het afgelopen jaar (recent gebruik), ligt het percentage aanzienlijk lager,
namelijk 7%. Cannabisgebruik lijkt het laagst in Bulgarije, Griekenland en Malta. Terwijl het
gebruik in Italië en Spanje (11,2%), Tsjechië (9,3%) en het Verenigd Koninkrijk (8,7%) het
hoogst is. Nederland neemt met een geschatte jaarprevalentie van 5,5% een 17 e plaats in.
De afgelopen jaren is er steeds sterkere cannabis op de Nederlandse markt gekomen (vooral
de “nederwiet”). Het THC-gehalte is daarbij gestegen van gemiddeld 8,6% in 2000 tot
gemiddeld 20,3% in 2004. In 2005 is het gemiddeld THC gehalte echter weer gedaald naar
18%. 4 5 Of deze stijging negatieve gezondheidsgevolgen heeft, hangt af van de wijze van
gebruik. Uit onderzoek blijkt dat er verschillende type cannabisgebruikers kunnen worden
onderscheiden. 6 Namelijk:
1. Strongest high: Gemiddelde leeftijd is 23 jaar, op jonge leeftijd gestart met cannabis,
gebruikt relatief vaak en hoge dosering.
2. Consistent high: Gemiddelde leeftijd 28 jaar, gebruik qua frequentie en dosering
gemiddeld, stemt gebruik af op een behaalde “high”.
3. Steady quantity: Gemiddelde leeftijd is 38 jaar, gebruikersfrequentie gemiddeld, maar
gebruik wordt niet afgestemd op hogere dosering.
Met name het eerste type gebruiker lijkt het meeste risico te lopen wat betreft gevolgen voor
de gezondheid en geestelijke afhankelijkheid van cannabis.
2