detheeplantage - ATV Stadion

De lente bladgroen 2010
de geest uit de fles
composteren als toverkunst
Bij ‘composthoop’ denk je aan die vergeten
hoek in je tuin waar je af en toe wat groen tuinafval
op gooit, een beetje kalk erbij, een keertje
omhusselen en laat de natuur haar werk maar
doen. Een bezoek aan de tuin van Hilly Steins
leerde dat het ook anders kan. Zij heeft het
composteren bijna tot een kunst verheven. Aerobe
micro-organismen, fotosinterende bacteriën,
schimmels en actinomyceten kennen voor
haar geen geheimen…
Ik ontmoet Hilly op een zondagochtend in
het voorjaar, ze is druk met stekjes in de weer
in haar kas. Samen met haar twee tuinburen
heeft ze een grote tuin in de buurt van het
verenigingsgebouw. Zowel achterin de tuin, als
voorin hebben zij twee composthopen. De
composthoop aan de voorkant staat onder de
bloeiende appelbomen en is gemaakt van gevlochten
wilgentenen, bijna idyllisch. Elk van de
composthopen bestaat weer uit twee vakken.
Een vak om materiaal te verzamelen en een
vak waarin zij daadwerkelijk de composthoop
opzetten. In het lege vak aan de voorkant staan
nog wel twee emmertjes met compost, klaar
om in de tuin te verwerken. “De compost in de
emmertjes is van een composthoop die in de
herfst is opgezet”, vertelt Hilly.
Broeien
Op de vraag hoe zij het zo snel voor elkaar
krijgt om goede compost te krijgen vertelt
Hilly iets over het proces. Eerst verzamelt zij
materiaal, voornamelijk al het tuinafval (zonder
zevenbladwortels), snoeiafval en blad, maar
ook bewaart zij keukenafval zoals klokhuizen,
12
theezakjes, koffiefilters en
eierschalen. Af en toe kunnen
we haar zelfs met een
kruiwagen de Utrechtse weg
zien oversteken om bij de
manege wat verse paardenvijgen
op te halen om toe
te voegen. Ze vermijdt echter
ook zaken zoals klimop,
rozen, hout en het wortelgedeelte
van kolen, omdat
die laatste knolvoet kunnen
veroorzaken. Vervolgens zet
zij de composthoop op. Onderin
komen rijen stevige
wilgenstokken, zodat er lucht
onder kan komen. Daarna
voegt zij in laagjes het verzamelde
materiaal toe en
gooit wat kalk tussen de lagen.
Aan het eind legt zij een
stuk landbouwplastic over
de plantenresten zodat het
lekker kan gaan broeien. Zo
ontstaat een spekkoek van
organisch materiaal, die binnen
een half jaar verandert
in perfecte grond. Overigens
benadrukt ze nog wel dat de
composthoop een keer omgedraaid
moet worden.
Keukenstroop
Later wanneer we weer in
haar kas staan, verklapt Hil-
ly dat zij de natuur af en
toe een handje helpt. “Ik
hou wel van experimenteren”
zegt ze en ze haalt
een zwarte plastic tas tevoorschijn
die in haar kas
ligt. Daarin zit een spafles
gevuld met een donkere
drab. Als ik hier aan ruik,
merk ik dat het – in tegenstelling
tot wat ik verwachtte
– niet vies ruikt.
Zelfs licht zoetig. “Hij is
gevuld met aarde van
de composthoop, water
en een lepeltje keukenstroop”.
Hilly legt uit dat
ze de fles op constante
temperatuur, in het donker,
in haar kas bewaart.
Ze zorgt dat de fles zo ver
gevuld is, dat er geen lucht
meer in zit. Zo komt er
een proces op gang dat er
voor zorgt dat de fles binnen
twee weken helemaal
gevuld is met zogenaamde
“effectieve micro-organismen”.
Deze effectieve
micro-organismen zijn
kleine wezentjes die een
positief effect hebben op
de micro-organismen die
van nature in de grond
zitten. De gedachte hier-
Bladgroen 2 JG 11
achter is simpel. Onze grond zit helemaal vol met
kleine wezentjes (micro-organismen). 90% Van
deze wezentjes heeft geen eigen mening en wacht
net zolang tot er een clubje dominante wezentjes
langskomt om hun mening over te nemen. Er
zijn twee groepen dominante wezentjes, namelijk
negatieve, schadelijke micro-organismen en positieve
effectieve micro-organismen. En deze laatste
(twee weken lang opgesloten in de fles) verdwijnen
straks weer op de nieuwe composthoop, om
daar de wezentjes zonder mening aan te steken.
Het lijkt aanvankelijk hocus pocus, maar met een
beetje kennis kun je zelf ook gaan toveren in de
tuin. Wie geïnteresseerd is in dit onderwerp, kan
zich via Margrit Bos opgeven voor een van de
workshops over composteren. Een aanrader!
SB
13