Gaandeweg juni 2009 - Protestantse Gemeente Zwolle

In deze Gaandeweg
Op de voorpagina:
zomer, vakantie en vrijheid, thema’s in dit
nummer, gesymboliseerd door luchtballonnen.
Even uitstijgen boven het leven van alledag…
Aandacht voor onder andere Zwolse reacties
op de Evangelische Kirchentag
pagina 4, 5, 8, 9 en 19
Diaconaal nieuws
pagina 6
Ben je in de vakantie ook vrij van de kerk?
pagina 7
Het nieuwe administratiesysteem
pagina 10
Columnist Menno van Oel over liturgie
pagina 11
Diaconaat richt de blik naar buiten
pagina 12,13,14
Tweede Kamerlid Esmé Wiegman over
haar inspiratie
pagina 15
Vredesteam in het Midden-Oosten
pagina 16
Het lied van Diny Withaar
pagina 17
Informatie van het Kerkelijk Bureau
Nieuws over lezersonderzoek
Colofon Gaandeweg
pagina 18
Kerkdiensten voor de komende twee maanden
pagina 20, 21 en 22
Over natuur,
mensen en geloven
Hoe meer we als mensen ons eigen domein scheppen en de wereld naar onze hand zetten, des
te meer worden we naar buiten getrokken. Zijn we op de vlucht voor onszelf?
Of zijn we op zoek - naar wie of wat?
Vooral ’s zomers leidt de vlucht, of de zoektocht, massaal in de richting van wat we met
het verzamelbegrip ‘natuur’ aanduiden: water, kusten, heidevelden, bossen, bergen.
Wat is daar te vinden of te beleven wat we thuis missen?
Als je zowel natuurminnaar als kerklid bent, lijkt het vanzelfsprekend dat je in de natuur een
soort godservaring beleeft. Maar bij het verbinden van natuur en God past terughoudendheid.
De natuur, vooral de dierenwereld, lijkt mij voor mensen eerder een bron van zelfkennis dan
van godskennis.
Zolang mensen in God geloven, hebben ze zijn aanwezigheid in de natuur ervaren. Maar dat
wil niet zeggen dat de natuur ons onthult wie God is. Een dergelijke opvatting was in de 18de
en 19de eeuw wijdverbreid: de natuur is er in het belang van de mens als een geschenk van God.
Wie zijn verstand gebruikt, ziet dat in; een redelijk mens onderschrijft het bestaan van God op
grond van wat hij om zich heen ziet. Dat is ook ongeveer wat ‘intelligent design’ ons wil laten
geloven. Wat mij betreft: dan houd ik vandaag nog op met geloven. Een god als sluitsteen van
een wereldverklarend systeem is ofwel overbodig of levensgevaarlijk.
Het idee dat de rest van de wereld in dienst staat van de mens, heeft een tijdlang zeker geholpen de
levensomstandigheden van mensen te verbeteren. Maar het heeft vervolgens, samen met de onderlinge
competitie tussen groepen mensen, tot een wereldwijde crisis geleid. Mensen hebben hun
hand overspeeld en daarvoor is maar één remedie: nederigheid als uitkomst van zelfonderzoek.
Hier komen andere levende wezens in beeld. Hoelang zal de plantenwereld nog aan onze consumptie
tegemoet komen? Nog dichter op onze huid: hoeveel imponeer- en territoriumgedrag,
onderlinge aantrekking en afstoting hebben we niet rechtstreeks uit de dierenwereld geërfd? Laten
we ons niet teveel verbeelden! Planten en dieren laten ons zien dat er talloze andere vormen van
leven zijn dan de onze, niet op voorhand beter of waardevoller, maar ook niet op voorhand slechter
of minder waard. Hoe we met andere mensen, maar ook met andere levende wezens omgaan, dat
is de toetssteen voor de kwaliteit van onze aanwezigheid op aarde - voor het aangezicht van God.
Eddy Weeda,
gemeentelid Evangelisch Lutherse Gemeente Zwolle,
op verzoek van ds. Chica van Dam
3