demineralisatie <strong>van</strong> 99,5% gemakkelijk kan worden bereikt. Ionen wisselaars werken het beste bij een hoge demineralisatiegraad. Conclusie. Een ionen wisselaar kan het best worden toegepast wanneer een hoge demineralisatie graad is vereist en waar arbeidskosten, afvalwater zuivering en elektriciteitskosten hoog zijn. Total solids Ph Titratable acidity (lactic acid) Total N as % of TS NPN Protein (TN-NPN)x6,38 Ash Na mg % K Ca P Mg Cl % Demineralisation % protein loss Operating temperature o C 5,3 6,3 1,58 0,14 0,04 0,65 0,53 67,1 106,2 66,7 63,8 11,1 161,7 Tabel 3. Cheddar wei voor en na demineralisatie d.m.v. ionen wisselaar. 4,2 6,2 0,04 0,10 0,008 0,66 0,02 1,3 0,6 9,1 13,0 0,02 0 97,0 0 8
6. HET INDAMPPROCES 6.1 INLEIDING 6.1.1 Melk en wei, worden voor sproeidrogen in een toren, eerst tot een hoger drogestofgehalte 5 ingedampt, omdat: * verdampen <strong>van</strong> water in een indampinstallatie aanzienlijk minder energie vraagt, dan in een <strong>poeder</strong>toren, nl 15-20 maal minder. Tabel 6.1. Globale energiebehoefte bij enkele processen ter verwijdering <strong>van</strong> water. Alles per kJ per kg verwijderd water. Behalve bij omgekeerde osmose, exclusief mechanische energie. Indampen, 3-traps Indampen, 6-traps met dampcompressie Walsendrogen Verstuivingsdrogen Omgekeerde osmose ≈ 800 (0,35 kg stoom/kg) ≈ 230 (0,1 kg stoom/kg) ≈ 2500 (1,1 kg stoom/kg) ≈ 4500 (2,0 kg stoom/kg) 20 - 35 bar * sproeidrogen <strong>van</strong> "dun produkt" leidt tot een zeer licht <strong>poeder</strong>, met veel ingesloten lucht, met een groot (pak) volume en met slechte oploseigenschappen. • Bij indampen wordt water onder vacuum verwijderd. De kooktemperaturen liggen hierbij tussen 75 en 45 à 40 o C. Door in dit traject te koken wordt "hittebeschadiging" <strong>van</strong> melkbestanddelen (bruinkleuring, eiwitdenaturatie) tegengegaan. Bij deze temperaturen is ook afzetting <strong>van</strong> neerslag <strong>van</strong> eiwit en zouten (vervuiling) op het V.O. beperkt, althans zodanig, dat een indampinstallatie ca. 22 uur in bedrijf kan zijn voordat reiniging noodzakelijk is. Xxx Fig. 6.1. geeft het verband tussen de dampdruk en de temperatuur en daarmee tussen de kooktemperatuur en de druk <strong>van</strong> zuiver water. Men moet wel rekening houden met de kookpuntsverhoging ten gevolge <strong>van</strong> opgeloste stof, maar die is vrij gering. Voor melk 0,17°C, voor ingedikte ondermelk tot ongeveer 2°C en voor ingedikte wei en gesuikerde condens tot ruim 3°C. (Bij valstroomverdampers heeft men geen last <strong>van</strong> kookpuntsverhoging ten gevolge <strong>van</strong> de hydrostatische druk <strong>van</strong> de melk, daar de melk valt.) xxx 5 - melk <strong>van</strong> ca 12,8 → tot 48-50 % droge stof ondermelk <strong>van</strong> ca 9,2 → tot 48-50 % droge stof wei <strong>van</strong> ca. 5,7 → tot 50-58 % droge stof - Dit betekent, dat i.v.m. de <strong>poeder</strong>bereiding, in indampinstallaties, het grootste deel (ca 85-90 %) <strong>van</strong> de te verwijderen hoeveelheid water wordt verdampt.