Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek

More documents

Recommendations

Info

6 MAATSCHAPPIJ & POLITIEK • JUNI 2004 streng als wel erg duidelijk. Leerlingen vragen die duidelijkheid van jou als docent: wat mag ik hier wel en wat niet en wat moet ik hier doen? Met die vragen komen leerlingen de eerste les het lokaal binnen. Van mij krijgen ze die vragen helder en gemotiveerd beantwoord. Iedereen weet dan waar hij aan toe is en die regels bewaak ik zonder dat ik het idee heb dat leerlingen mij echt streng vinden’. In al die jaren heeft hij geen leerling de les uit gestuurd. Bij het verplichte vak maatschappijleer is niet iedere leerling even gemotiveerd, ‘… maar daar zit nou weer die uitdaging’, aldus Rasing. ‘Uitdagingen maken het leven spannend’, stelt hij, zoals het dat blijkbaar ook is om als drummer in een rockband te musiceren. Zo speelt hij met enkele collega’s in de band Teachers on Tour. ‘Ouwelullenmuziek’ misschien, maar niet onverdienstelijk. De band treedt zeer regelmatig op tijdens feesten en partijen. Ook als hoofdredacteur was Willem Rasing gedreven: hij bleef het redactieteam uitdagen en tot het schrijven van betere artikelen aansporen. Namens de gehele redactie wens ik hem veel succes met zijn volgende uitdaging, een nieuw wetenschappelijk onderzoek in het koude Canadese noorden. ■
Dat er momenteel veel over waarden en normen wordt gesproken kan niemand zijn ontgaan. Ook in Den Haag neemt men aan dit debat deel en heeft de Wetenschappe- lijke Raad voor het Regerings- beleid er een notitie aan ge- wijd. In dit artikel volgt een nadere beschouwing van de gedachten van deze Raad over het waardenen nor- mendebat in het onderwijs. De WRR over waarden, normen en onderwijs 'Er zijn verschillende redenen om speciale aandacht te besteden aan het onderwijs', schrijft de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in hoofdstuk 7 van Waarden, normen en de last van het gedrag. Om tamelijk droogkomisch te vervolgen met: 'De eerste is HANS VAN DER HEIJDE dat er in de adviesaanvraag om gevraagd wordt, (...)'. Een tweede reden is dat de verwachtingen ten aanzien van de bijdrage van het onderwijs aan de oplossing van tal van maatschappelijke problemen vaak hooggespannen zijn. Een derde reden is dat het onderwijs in zoverre uniek is dat het als institutie zowel taken heeft ten aanzien van de overdracht, als ten aanzien van de handhaving van waarden en normen, die binnen en buiten de muren van het schoolgebouw betekenis hebben. School (als) voorbeeld? Conjunctuur De WRR constateert dat er in de publieke en politieke aandacht voor waardenen normenoverdracht in het onderwijs sprake is van een conjunctuurcyclus. Het thema is dan weer alleen latent en dan weer manifest aanwezig, maar dat laatste in steeds andere, talige vermommingen: 'vorming', 'pedagogische opdracht', 'deugdenonderricht', en nu dus 'waarden en normen'. Primaire taak Bij maatschappelijke instituties onderscheidt de WRR primaire, secundaire en tertiaire taken. De primaire taak, het realiseren van de doelen en waarden, waarvoor de instituties zijn opgericht, vertaalt zich voor het onderwijs naar de taak van overdracht van waarden en normen binnen het curriculum. De betekenis van sportbeoefening wordt benadrukt en die van geschiedenis krijgt nadere toelichting, maar 'voor de waardenen normenthematiek is het vak maatschappijleer het meest voor de hand liggende aanknopingspunt'. De Raad acht een positieve herwaardering van maatschappijleer meer dan noodzakelijk. Het vak dient zich dan wel verder te ontwikkelen en te professionaliseren in de richting van hetgeen in Groot-Brittannië in het curriculum civic education heet, een soort burgerschapskunde dus. In navolging van adviezen van Hofstee uit de vroege jaren negentig pleit de Raad ervoor dat in het onderwijs, en in het bijzonder bij het vak maatschappijleer, veel meer aandacht aan bevordering van het inzicht in de collectieve consequenties van individueel handelen wordt geschonken; inzicht dat aan de gedragswetenschappen kan worden ontleend. Secundaire taak Onder de secundaire taak van maatschappelijke instituties verstaat de Raad de instandhouding van de economische, sociale en morele voorwaarden, die voor de uitoefening van de primaire taak nodig zijn. Weliswaar maakt overdracht van waarden en normen vanwege de bijzondere aard van het onderwijs al deel uit van de primaire taak, toch zit de kracht vooral in het feitelijke gedrag en de imitatie van gedragsvoorbeelden binnen de muren van het schoolgebouw. Via MAATSCHAPPIJ & POLITIEK • JUNI 2004 Waarden en Normen 7
Page 1 and 2: jaargang 35 - prijs € 5,40 - juni
Page 3 and 4: Redactioneel Met tweeslachtige gevo
Page 5: Hoofdredactie De vraag naar hoogte-
Page 9 and 10: een standaardstrategie. Schoolpopul
Page 11 and 12: gen een racistische opmerking in de
Page 13 and 14: De bestrijding van normvervaging en
Page 15 and 16: ken. We gaan meer op de afgesproken
Page 17 and 18: stille demonstratie trokken de aand
Page 19 and 20: Een discussie over het menselijk ge
Page 21 and 22: die vooral stoelt op het Verlichtin
Page 23 and 24: oekhouding in de Verenigde Staten e
Page 25 and 26: Aanpak van agressie op scholen Stom
Page 27 and 28: ganisatie. De training is gericht o
Page 29 and 30: jaar zijn er al verschillende idee
Page 31 and 32: Lesmateriaal Waarden en Normen Het
Page 33 and 34: 'heldere' citaat spreekt voor zich.
Page 35 and 36: voorbeeld van gedogen, het softdrug
Page 37 and 38: Signalemente n ■ Krant in de klas
Page 39: Wat is het Instituut voor Publiek e

Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?