Waarden en Normen - Maatschappij en Politiek

zo'n uitstekende coördinator als
Apotheker. Maar zijn succes vergrootte
echter zijn carrièrekansen en
na twee, drie jaar vertrok hij. Na hem
en nadat het drama van Meindert
Tjoelker uit het kortetermijngeheugen
verdween, is de beleidsdrift sterk
afgenomen. Leeuwarden zal qua veiligheid,
noch qua veiligheidsbeleid
nauwelijks nog van andere steden afwijken,
denk ik. Overigens wees zo'n
titel Integraal veiligheidsbeleid er al op
dat men niet veel benul had van wat
te doen. Alsof je ook een non-integraal,
een onsamenhangend veiligheidsbeleid
dus, zou kunnen willen
voeren...'.
Discussie
'Wat me wel van de plannen aanstond,
was het idee om over allerlei
voorstellen in het kader van veiligheidsbeleid
openbare forumdiscussies
te organiseren. Je zou denken
dat daar de waan van de dag regeert,
maar juist de aanwezigheid van mensen
van allerlei slag kan ervoor zorgen
dat principes en realiteitszin
weer de overhand krijgen. Ik deed
mee aan zo'n discussie over het
voorstel overal in de binnenstad bewakingscamera's
te plaatsen, een
voorstel dat vooral van rechts steun
ontving. Sommige mensen hadden
daar principiële bezwaren tegen, net
als ik trouwens. Aan de hand van resultaten
van videobewaking in
Engeland - waar die dankzij Thatcher
en Major ruime toepassing heeft gevonden
- hadden anderen dat echt
onderzocht, en ook zij kwamen met
praktische bezwaren. Aanvankelijk
was een belangrijk effect de spreiding
van criminaliteit en vandalisme naar
de wijken buiten het uitgaanscentrum,
waar geen camera's hingen.
Daarmee werd het probleem alleen
maar onbeheersbaarder. Later bleek
de invloed op de veiligheid in het bewaakte
gebied steeds kleiner.
18 MAATSCHAPPIJ & POLITIEK • JUNI 2004
Positieve effecten binnen het bewaakte
gebied vallen alleen te verwachten
indien de politie ook werkelijk
op elk waarneembaar incident reageert.
Maar in de praktijk blijkt zelfs
doorlopende bemensing van de monitoren
een te kostbare aangelegenheid,
laat staan dat het stand by houden
en het bij elk incident laten uitrukken
van een politieteam is vol te
houden. Dat kwam allemaal uit de
discussie, waarna de discussieleidster
van toen, burgemeester Loeki
[van Maaren-van Balen, red.] zich in
haar rol vergiste en ter plekke het
voorstel als afgewezen afhamerde.'
Piet van der Wal
Onveilig?
'Ik heb de neiging met enige scepsis
naar die hele veiligheidsdiscussie te
kijken. Toen ik jong was, oefende
Parijs een enorme aantrekkingskracht
uit. Existentialisme, jazz, film:
Parijs, daar gebeurde het. Je kon er
zo naar toe liften en veel geld had je
er ook niet nodig, want je kon toch,
net als de clochards, onder de bruggen
slapen? Dat werd enorm geromantiseerd.
Nu slapen ook hier zwervers
onder bruggen en in portieken,
maar beschouwen diezelfde romantici
van toen dat als een ernstige bedreiging
van hun veiligheid. Hiermee
wil ik niet zeggen dat er geen veiligheidsprobleem
bestaat, maar wel dat
daar een hoop subjectieve kanten
aan zitten.'
Jongeren
'Altijd als de waarden- en normendiscussie
weer oplaait wordt er geklaagd
over de jeugd. Die zou niet genoeg
fatsoen hebben geleerd en losgeslagen
raken - dat soort borreltafelpraat.
In feite moet je verbaasd zijn dat de
problemen van kleine criminaliteit,
straatgeweld en vandalisme door
jongeren niet veel groter zijn geworden
dan ze nu zijn.
In 1980 telde Leeuwarden vijf grote
jongerencentra. Dit waren centra die
voor plekken zorgden waar jongeren
zich niet alleen konden ontspannen,
maar die ook een broedplaats voor
ideeën en activiteiten op allerlei vlak
vormden: muziek en andere kunstuitingen,
politieke participatie, acties,
cursussen, noem maar op. Deze
plekken waren niet zonder toezicht of
leiding, maar de jongeren mochten
en konden ze toch als hun eigen plek
beschouwen. Ze konden ze zelf inrichtten,
zelf bardiensten draaien en
schoonmaken, noem maar op. Dat
soort plekken is er niet meer. Ze zijn
in de jaren tachtig allemaal wegbezuinigd,
door dezelfde mensen die
altijd vooraan staan als er over normverval
wordt geklaagd. Nu zijn jongeren
op de horeca - die het alleen om
hun geld is te doen - of op de straat
aangewezen. Jongeren moeten hun
energie en hun creativiteit kwijt en
als ze daar geen andere plek dan de
straat voor hebben, dan gebeuren er
dingen die buiten de normen van de
goegemeente vallen. Geef ze een
goeie plek met wat steun en toezicht.
Dan laat je ze een deel van die energie
en creativiteit in persoonlijke ontwikkeling
omzetten, en soms zelfs in
dingen waar de samenleving direct al
wat aan heeft.' ■