MORELE WEGWIJZERS - HU Onderzoek - Hogeschool Utrecht

M o r e l e w e g w i j z e r s
8.5 MEER AANDACHT VOOR MORALITEIT REALISEREN IN DE PRAKTIJK
In de interviews en tijdens de focusbijeenkomsten is veel gepraat over mogelijkheden
om meer aandacht aan moraliteit te besteden in het werk. Sommige van die mogelijkheden
worden in één of meerdere organisaties al toegepast, over andere hebben de leidinggevenden
en stafmedewerkers wel eens nagedacht of gesproken met hun collega’s
maar ze zijn nog nooit gerealiseerd. Ook ontstonden tijdens de gesprekken soms spontaan
ideeën over hoe het vormgegeven zou kunnen worden.
Aangezien een van de doelen van dit onderzoek was: ‘het aanreiken van handvatten om
morele reflectie in de praktijk te doen plaatsvinden’, presenteren we in het kader hieronder,
alle genoemde suggesties, zonder daarbij onderscheid te maken tussen realistische
en minder realistische mogelijkheden. De haalbaarheid van een idee is namelijk
afhankelijk van factoren zoals de organisatorische randvoorwaarden, de aanwezigheid
van personen – zowel hulpverleners als leidinggevenden als stafmedewerkers als cliënten
– die bereid en in staat zijn om het gesprek over morele aspecten van het werk aan
te gaan, de schaalgrootte van een organisatie en allerlei andere contextuele gegevenheden,
die van organisatie tot organisatie kunnen verschillen.
Suggesties om morele reflectie te stimuleren
Richt een werkgroep op die inventariseert welke morele vragen zich in de organisatie
voordoen en ervoor zorgt dat deze op de agenda komen. (NB. In één van de deelnemende
organisaties is al eerder het voornemen geweest om een werkgroep aan de
gang te laten gaan met deze thematiek, echter door praktische oorzaken is dit echter
nog niet gebeurd.)
Benoem iemand die zich hier specifiek mee bezig houdt, “net zoals we ook een vertrouwenspersoon
hebben”.
Train (een aantal) medewerkers in het opsporen van morele dilemma’s. Diegenen
zouden dan ook de taak kunnen krijgen om morele vragen te signaleren en bij hun collega’s/in
overleggen ter sprake te brengen.
Laat aandacht voor morele vragen regelmatig terugkomen in besprekingen en neem
het op in de overlegstructuur. Zet de beroepscode en het beroepsprofiel bijvoorbeeld
1x per jaar op de agenda van de teams.
Gebruik – of ontwikkel - methoden (methodiek/trainingen) waardoor medewerkers
zich bewust worden van hun eigen waarden en normen en die hen stil laten staan bij
de vraag hoe ze gewend zijn te werken, en of dat past bij deze doelgroep 35 . Dit kan bijvoorbeeld
tijdens supervisie en intervisie.
Gebruik eenduidige methodiek zodat er tussen verschillende hulpverleners geen misverstanden
en meningsverschillen ontstaan.
Zorg ervoor dat de gebruikte methodiek aansluit bij de visie van de organisatie.
Geef concrete handvatten voor bespreking bij thema’s waar moraliteit het meest
speelt.
Sta stil bij de stappen die hulpverleners (moeten) zetten om tot een oplossing te ko-
35 Betrek hierbij zo mogelijk gedragswetenschappers en medewerkers zelf.
Het belang van (meer) aandacht voor moraliteit 89