MORELE WEGWIJZERS - HU Onderzoek - Hogeschool Utrecht

De morele dimensie
36
M o r e l e w e g w i j z e r s
En wij hadden deze week een meisje, dat was doorverwezen naar het Jeugd
Maatschappelijk Werk, maar ze zei ik zit nu bij jullie en ik vind het prima zo.
Toen belde die Maatschappelijk Werker dat wij ons ook aan het protocol moeten
houden. Dus ik heb wel gezegd: je moet je aanmelden bij het AMW, en dat
heeft ze ook gedaan. Maar ze zegt: dat wil ik helemaal niet. Dus dat is voor ons
wel een dilemma [...] (Respondent H)
Thema 4 – Botsende referentiekaders
Morele vragen, spanningen of beladen situaties kunnen ook ontstaan doordat meerdere
hulpverleners c.q. instanties bij de hulpverlening aan een cliënt betrokken zijn en de
afstemming tussen hen te wensen overlaat of doordat er visieverschillen zijn.
Respondent D: Een huisarts die kijkt naar lichamelijke aspecten die niet zo goed
zijn en waarom de gewone pil dan beter is, maar soms moet je kiezen uit twee
kwaden, dan is een prikpil voor die persoon gewoon, die weegt niet op tegen de
nadelen.
Respondent G: Maar ook wat doen wij, wat doen hun, hoe doen we het samen.
Om gewoon te zorgen dat je er zicht op houdt, dat is het ook meer. En dat vind
ik ook van een ziekenhuis, wij hebben daar eens voorlichting gegeven, gewoon
ook om uit te leggen, wat doen wij nou en wanneer kunnen jullie ons inschakelen.
Want wij zitten allemaal dicht op elkaar, dus laten we dan gebruik van elkaar
maken. ook ziekenhuispersoneel moet een cliënt gewoon hulp doorsturen
naar ons als dat nodig is. Meer verantwoordelijkheid nemen als die bij jou ligt.
Dus als jij ziet er is iets niet goed, ga kijken wat er kan gebeuren. En niet denken,
die gaat naar huis en komt nog wel eens een keer ergens anders. Niet je
verschuilen achter privacyregelingen. Dat doen huisartsen ook: dat mag niet,
want dat is niet in haar privacy.
Maar de vraag blijft dan natuurlijk wel, wat maakt nou dat die ene waarde belangrijker
is dan de andere, want privacy is natuurlijk ook een belangrijk goed en
waarom zou dat voor tienermoeders anders zijn?
Respondent D: Ja, omdat ik vind dat je met elkaar voor kinderen moet zorgen,
en als ik een kwetsbare moeder zie dan moet je meekijken vind ik.
Respondent E: Dat is de bemoeizucht waar steeds meer over gepraat wordt en
wat ik ook goed vindt. Dat je niet ophoudt waar... (bijeenkomst 2)
Bovenstaand citaat illustreert dat de morele kaders per beroepsgroep kunnen verschillen
en dat dat soms kan botsen. Voor huisartsen en medici in ziekenhuizen weegt zelfbeschikking
en privacy van de moeder zwaar, voor de hulpverleners weegt veiligheid
van kinderen en het welzijn van deze kinderen zwaarder. Andere voorbeelden van botsende
referentiekaders zijn meningsverschillen tussen hulpverleners en voogden/casemanagers
over de uithuisplaatsing van kinderen of ingrijpen in onveilige situaties.
Thema 5 – Culturele verschillen en botsende opvattingen
Hulpverleners vertellen dat zij in aanraking komen met jonge moeders uit heel verschillende
culturen en milieus, en dat de waarden en normen van de moeders kunnen
botsen met hun eigen waarden en normen. Het gaat hierbij dus niet alleen om verschillen
die voortkomen uit botsingen tussen verschillende etnische groepen (zie ook
Struijs, 1998). Het spanningsveld dat ontstaat, draait niet om de vraag: moet ik ingrijpen
of niet, maar om de vraag hoe je omgaat met dergelijke verschillen in waarden en
normen in de hulpverlening.