MORELE WEGWIJZERS - HU Onderzoek - Hogeschool Utrecht

M o r e l e w e g w i j z e r s
Respondent A: En ik kan gewoon inschatten, oké, met die cliënt gaat het wat
minder, die kan dus bellen in het weekend, dan overleg ik ook met haar. Van
goh, als er wat is mag je bellen. Dus ik weet ook precies hoe en wat.
Respondent A: Wij kijken gewoon per cliënt, wij zijn een kleine zorgaanbieder
en kijken per cliënt wat er nodig is en wat er kan gebeuren.
Respondent C: Want als je het hebt over zwaar, dan kom ik natuurlijk nog maar
net kijken, maar ik merk dat ik echt geraakt wordt soms. En dan denk ik oh, ik
zie haar pas maandag weer en als dat maar goed gaat. Ze weet dat ze me altijd
kan bellen.
Naast voorbeelden van moreel redeneren die binnen een ethische theorie passen, zijn
er in deze casus ook uitspraken te vinden die een emotionele reactie lijken op het
vraagstuk naar beschikbaarheid, en die verwijzen naar een instinctieve moraal. Het
laatste citaat van respondent C is hier een duidelijk voorbeeld van: deze hulpverlener
wordt geraakt door de cliënt en dat beïnvloedt ook haar handelen (“ze weet dat ze me
altijd kan bellen”). Een dergelijke reactie en handeling lijken te verwijzen naar een
hechtingsmoraal, die ervoor zorgt dat mensen die weerloos zijn, aandacht krijgen. Het
belang van onderlinge afstemming, waar de deelnemers aan de discussie aan refereren,
zou kunnen wijzen op de invloed van een samenwerkingsmoraal. Deze heeft, zoals in
paragraaf 9.1 is uitgelegd, te maken met zaken als algemeen belang. Samenwerking levert
individuen voordelen op, die ze alleen niet kunnen bewerkstellingen. Een bedreiging
van deze samenwerking kan op morele verontwaardiging rekenen. De deelnemers
aan de discussie wijzen er op dat de individuele handelwijze van een hulpverlener, het
samenwerkingsverband met collega’s onder druk zet en voor iedereen gevolgen heeft.
Respondent E: Maar een keer was er een collega, die heeft in het weekend, en
op zondag heeft die van alles zitten doen en daar wordt wel over gepraat. Dat
wordt niet normaal gevonden en dat doet ze ook niet meer. Volgens mij doe je
ook wat met collega’s als je als enige zegt ‘ik hou mijn telefoon aan’.
9.3 CASUS 2: BOTSINGEN TUSSEN HULP VERLENERS ONDERLING
9.3.1 DE CASUS
Regelmatig werd tijdens dit onderzoek, zowel door hulpverleners als door leidinggevenden,
casuïstiek ter sprake gebracht over lastige situaties die ontstaan doordat met
de hulpverlening aan jonge moeders meerdere beroepsgroepen, vanuit verschillende
instanties, gemoeid zijn. Tijdens een interview met een van de hulpverleners kwam een
casus ter sprake over een situatie waarin zij van mening verschilde met Bureau Jeugdzorg
over wat goede zorg is voor een cliënte. In deze casus is geen sprake van meerdere
respondenten, alle uitspraken zijn van één professional 43. Volgens haar gaat Bureau
Jeugdzorg niet goed om met afspraken en is niet alleen haar cliënt, maar ook zij zelf als
hulpverlener daar de dupe van:
43 Bij de bespreking en de analyse van deze casus hebben we bewust alleen de uitspraken van de
respondent gebruikt omdat dit het materiaal is waarover wij beschikken. Uiteraard bestaat de
mogelijkheid dat de in de casus beschreven situatie in een ander licht zou komen te staan wanneer
ook de betrokken hulpverlener van Bureau Jeugdzorg aan het woord was gekomen. Deze
casus roept in ieder geval de vraag op, of betere communicatie, meer afstemming en overleg
tussen betrokken hulpverleningsinstanties, dit soort problemen zou kunnen voorkomen.
Een aantal cases uitgelicht
105