De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

DEEL I: INLEIDING EN METHODOLOGIE
een brede waaier van internationale reglementeringen. Dit omvat zowel de traditionele
verdragen zoals de Conventie van Genève van 28 juli 1951 betreffende de status
van vluchtelingen, als bindende verordeningen en richtlijnen van de Europese Raad. 45
De Dienst Vreemdelingenzaken ziet erop toe dat de regels betreffende immigratie en
verblijf gerespecteerd worden. Indien dit het geval is, zal de Dienst Vreemdelingenzaken
instructies uitvaardigen om de betrokken vreemdeling een visum of een verblijfsvergunning
te verschaffen. In het andere geval worden zonodig verwijderingsmaatregelen
getroffen, die soms op een gedwongen wijze moeten worden uitgevoerd. Op
het terrein wordt er nauw samengewerkt met andere instanties zoals ambassades en
consulaten, gemeentebesturen, de federale politiediensten, de sociale inspectie, het
openbaar ministerie, de Internationale Organisatie voor Migratie (I.O.M.), de Dienst
Voogdij, Fedasil 46 , Child Focus, …
Het fenomeen van de niet-begeleide minderjarige vreemdelingen is een recent fenomeen.
De bepalingen van de wet van 15 december 1980 voorzagen bijvoorbeeld
niet in een bijzonder statuut voor deze categorie. In de jaren negentig werden de
offi ciële instanties zich steeds meer bewust van het bestaan van deze doelgroep.
Binnen het kader van hun bevoegdheden en met het oog op een aantal internationale
verplichtingen werden verschillende maatregelen genomen om hierop te reageren.
Zo werd in mei 2000 een bureau opgericht dat specifi ek verantwoordelijk is voor het
beheer van de verblijfsdossiers van de niet-begeleide minderjarige vreemdelingen;
er werd een ploeg gevormd die gespecialiseerd is in het verhoor van minderjarige
asielzoekers en eind november 2002 leidde dit tot de oprichting van een bureau
niet-begeleide minderjarige asielzoekers. De lacunes in de vreemdelingenwetgeving
werden ten slotte gedeeltelijk opgevuld door de ontwikkeling van een speciaal statuut
voor de bescherming van de niet-begeleide minderjarige vreemdeling, gefi naliseerd
in de “Omzendbrief betreffende het verblijf van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen”
van 15 september 2005. 47
Met de inwerkingtreding van de Dienst Voogdij op 1 mei 2004 werden de taken en
opdrachten van de Dienst Vreemdelingenzaken gewijzigd. Vanaf dat ogenblik staat de
Dienst Voogdij in voor de identifi catie van de niet-begeleide minderjarige vreemdeling,
waar dat vroeger tot het takenpakket van Dienst Vreemdelingenzaken behoorde.
Om de bevoegdheidsverdeling te respecteren en in goede banen te leiden, werd een
aantal ministeriële omzendbrieven en nota’s aangenomen. Naast de identifi catie wordt
ook van de Dienst Voogdij verwacht dat zij een voogd aanduiden en contact opnemen
met de bevoegde autoriteiten om in een aangepaste huisvesting te voorzien. Dit dient
echter in overeenstemming te zijn met de wettelijke bepalingen die de toegang tot het
grondgebied en het verblijf regelen. De Dienst Vreemdelingenzaken blijft dus bevoegd
om in deze een beslissing te formuleren aangaande de toegang tot het grondgebied en
45 DIENST VREEMDELINGENZAKEN, Jaarverslag 2005, 15.
46 Het Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers. Voor meer informatie zie Fedasil.be
47 Omzendbrief van 15 september 2005 betreffende het verblijf van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen, Belgisch
Staatsblad, 7 oktober 2005.
48