De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

DEEL I: INLEIDING EN METHODOLOGIE
mische Ruimte (E.E.R.). 14 Onze defi niëring van alleenreizende minderjarigen is dus
ruimer dan de defi nitie die de Voogdijwet voorziet, aangezien in onze doelgroep ook
minderjarigen worden opgenomen die wel tot landen van de E.E.R. behoren. Bovendien
kunnen niet-begeleide minderjarige vreemdelingen in de drie categorieën van
ons onderzoek voorkomen: ofwel reizen zij als “unaccompanied minor”, wanneer
zij niet voldoen aan de leeftijdsgrenzen om autonoom te reizen; ofwel reizen ze als
“Young Passenger” indien ze ouder dan twaalf jaar zijn; ofwel worden ze begeleid
door een derde, waardoor ze tot de categorie “Minor Third Party” behoren. Tot slot
merken we op dat de inburgering van de term “niet-begeleide minderjarige vreemdelingen”
dit onderzoek in de beginfase sterk heeft bemoeilijkt: de politionele actoren
waren immers voornamelijk bekend met de term niet-begeleide minderjarige vreemdelingen,
terwijl luchtvaartactoren daarentegen enkel met de noties “Unaccompanied
Minors’”en “Young Passengers” werken.
4.2 Unaccompanied Minors
Een eerste categorie van onze populatie zijn de “Unaccompanied Minors”, met name
alleenreizende minderjarigen waarvan verondersteld wordt dat zij te jong zijn om autonoom
te reizen. De internationale koepelorganisatie International Air Transport Association
(IATA) heeft richtlijnen uitgevaardigd om de leeftijdsgrenzen voor deze categorie
vast te leggen. 15 Algemeen wordt gesteld dat alleenreizende kinderen tussen vijf
en twaalf jaar oud met verplichte begeleiding van de luchtvaartmaatschappij dienen
te reizen. Vóór de leeftijd van vijf jaar mogen minderjarigen onder geen beding alleen
reizen, zelfs niet met begeleiding, vanaf twaalf jaar kan deze dienstverlening facultatief
geboekt worden. Elke vliegtuigmaatschappij die bij IATA aangesloten is, wordt
verondersteld zich aan deze normen te houden. De richtlijnen van IATA zijn evenwel
niet afdwingbaar, waarover meer in hoofdstuk 3. Hoewel de leeftijdsgrenzen door
elke luchtvaartmaatschappij in principe individueel bepaald worden in hun Passenger
Handling Manifest (PHM) 16 en dus onderling kunnen verschillen, zullen we in dit
onderzoek de IATA-norm 5- tot 12-jarigen aannemen aangezien dit de meest gangbare
praktijk is binnen het luchtvaartwezen.
De UM-procedure is een extra, betalende service die bijgeboekt moet worden bij de
reservatie van de vliegtuigtickets. De procedure is internationaal bepaald en gaat uit
van de idee dat een alleenreizende minderjarige tussen vijf en twaalf jaar op geen
enkel ogenblik onbewaakt mag reizen. Dit impliceert dat hij binnen de luchthavens
ten laste wordt genomen door het grondpersoneel (op Brussels Airport door één van de
14 De landen die op 31 mei 2007 tot de E.E.R. behoren zijn: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland,
Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, IJsland, Letland, Liechtenstein, Litouwen,
Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slovakije, Spanje,
de Tsjechische Republiek, het Verenigd Koninkrijk en Zweden.
15 Voor een uitvoerige bespreking hiervan, zie hoofdstuk 3.
16 Dit is een lijvig draaiboek dat de concrete vervoersvoorwaarden van de luchtvaartmaatschappij vastlegt.
24