De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

INLEIDING EN METHODOLOGIE
ligde opvangstructuur, hoewel de betrokken minderjarige dit zelf niet wenst, maar in
deze beslissing geen inspraak krijgt (participatierechten). In bepaalde situaties is het
bijzonder moeilijk deze twee elementen af te wegen, maar hoe dan ook is het van essentieel
belang te weten dat bij het vooropstellen van “protectie” de rechten op participatie
van het betrokken kind of jongere met de voeten kunnen worden getreden.
Een tweede manier om het IVRK te lezen, vertrekt van het onderscheid tussen bepalingen
die kinderen in het algemeen viseren en bepalingen met betrekking tot specifi eke
groepen. De eerste groep bepalingen omvat onder meer recht op onderwijs, inspraak,
gezondheidszorg, respect voor het gezinsleven, bescherming van de integriteit, verbod
op discriminatie,... De specifi eke bepalingen in het IVRK focussen voornamelijk op
‘zwakkere’ groepen van minderjarigen die extra bescherming verdienen, zoals kinderen
die gescheiden zijn van hun gezin, kinderen met een handicap en minderjarige vluchtelingen.
De bedoeling van deze specifi eke bepalingen is extra bescherming te voorzien
voor die categorieën die dit nodig hebben. Deze bepalingen doen uiteraard geen
afbreuk aan de rechten die minderjarigen in het algemeen toekomen.
We vermelden hier nog enkele specifi eke artikels uit het IVRK die verwijzen naar
bepaalde doelgroepen. In eerste instantie is er artikel 22, verwijzend naar de doelgroep
van minderjarige vluchtelingen: “De Staten nemen passende maatregelen om
te waarborgen dat een kind dat de vluchtelingenstatus wil verkrijgen of dat in overeenstemming
met het toepasselijke internationale recht en de toepasselijke procedures
als vluchteling wordt beschouwd, ongeacht of het al dan niet door zijn of haar
ouders of door iemand anders wordt begeleid, passende bescherming en humanitaire
bijstand krijgt bij het genot van de van toepassing zijnde rechten beschreven in dit
Verdrag en in andere internationale akten inzake de rechten van de mens of humanitaire
akten waarbij de bedoelde Staten partij zijn. Hiertoe verlenen de Staten, naar zij
passend achten, hun medewerking aan alle inspanningen van de Verenigde Naties en
andere bevoegde intergouvernementele organisaties of niet-gouvernementele organisaties
die met de Verenigde Naties samenwerken, om dat kind te beschermen en bij
te staan en de ouders of andere gezinsleden op te sporen van een kind dat vluchteling
is, teneinde de nodige inlichtingen te verkrijgen voor hereniging van het kind met
het gezin waartoe het behoort. In gevallen waarin geen ouders of andere familieleden
kunnen worden gevonden, wordt aan het kind dezelfde bescherming verleend als aan
ieder ander kind dat om welke reden ook, blijvend of tijdelijk het leven in een gezin
moet ontberen, zoals beschreven in dit Verdrag”.
Twee elementen zijn in dit artikel bijzonder belangrijk: vooreerst wordt erop gewezen dat
ook kinderen – al dan niet begeleid door hun ouders – recht hebben op het verkrijgen
van een vluchtelingenstatus en in die zin passende bescherming en humanitaire
bijstand moeten krijgen. Bovendien wordt duidelijk aangegeven dat aan alle kinderen
en jongeren dezelfde bescherming moet worden verleend, dus ook aan kinderen die om
welke reden dan ook blijvend of tijdelijk een gezinsleven dienen te missen.
21