De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen? De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

vluchtelingenwerk.be
from vluchtelingenwerk.be More from this publisher
03.09.2013 Views

HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE PROBLEMATIEK IN EEN AANTAL INTERNATIONALE LUCHTHAVENS kleine ruimtjes. Nadat de kandidaat-vluchtelingen er via de criminele organisaties aan documenten en tickets geraakt zijn, is het zeer gemakkelijk om via de luchthaven van Athene intra-Schengen te reizen. Soms wordt de boarding card afgehaald door de persoon die op het ticket vermeld staat, waarna alles overgedragen wordt aan de kandidaat-vluchteling, die dan als “look-alike” de reis zal verderzetten. De enige controle voor deze passagiers naar Europese landen betrof tot voor het ontstaan van dit bureau begin 2007 een security post bij het betreden van de passagierszone intra-Schengen. Momenteel wordt er aan deze post een politieman geplaatst die bijkomend toezicht uitoefent, weliswaar niet in de functie van grenscontrole omwille van de Schengenovereenkomst die vrij verkeer van personen instelt. Dit heeft de uitstroom van personen die reizen zonder geldige verblijfsdocumenten in enkele maanden reeds sterk doen verminderen. De politiediensten zijn zich in het algemeen bewust van de problematiek mensenhandel en mensensmokkel. Gespecialiseerde gerechtelijke onderzoeken op het gebied van de criminele organisaties actief in dit domein bestaan slechts zeer recent. De problematiek van alleenreizende minderjarigen die via de luchthaven reizen, werd tot op heden niet specifi ek onderzocht. Men is zich wel bewust van de potentiële gevaren die kinderen lopen wanneer zij reizen zonder voldoende controle en toezicht. Er zijn hierover evenwel geen concrete data of cijfers beschikbaar. 7. Spanje – Madrid Barajas Airport In Madrid werden we tijdens het bezoek aan de luchthaven vergezeld door een inspecteur van de Comisaría General de extranjería y Documentación, Unidad Central de Fronteras. Hij bracht ons in contact met verschillende diensten en autoriteiten die in de luchthaven actief zijn op het gebied van grenscontrole en immigratie. Spanje wordt reeds jarenlang geconfronteerd met hoge aantallen migranten die zonder wettige documenten het Spaanse (Europese) grondgebied willen binnenkomen. Velen van hen proberen dit over zee via de zuidelijke Spaanse kusten 119 , anderen via de lucht, met aankomst in de luchthavens van de grote steden, waaronder Madrid. Hierbij reizen ook heel wat minderjarigen alleen of zonder de begeleiding van hun ouder(s) of wettelijke voogd. Deze vaststelling wordt eveneens weerspiegeld in de voorlopige resultaten van de Frontex-operatie Agelaus 120 waaruit blijkt dat Spanje het hoogste aantal alleenreizende minderjarigen heeft aangemeld van alle landen die deelnamen aan deze operatie. 119 Zie hiervoor ook de vele rapporten die onder meer door Human Rights Watch werden geschreven (www.hrw.org). 120 Voorlopige conclusie op basis van partiële resultaten van de operatie Agelaus. 159

DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Tijdens het bezoek aan de luchthaven van Barajas was het helaas niet mogelijk om concrete cijfergegevens te verkrijgen in verband met het aantal alleenreizende minderjarigen dat toekomt op deze Madrileense luchthaven. Wel werd aangegeven dat men op de luchthaven van Barajas vooral geconfronteerd wordt met niet-begeleide minderjarigen van Zuid-Amerikaanse afkomst. We kregen tijdens het bezoek aan de luchthaven een gedetailleerde uitleg over hoe wordt omgegaan met minderjarigen die alleen toekomen op de luchthaven en niet over geldige reisdocumenten beschikken. In eerste instantie wordt een formulier ingevuld waarbij alle identifi catiegegevens van de niet-begeleide minderjarige worden opgenomen. Daarna wordt voor elke minderjarige een pro deo advocaat aangesteld die de belangen van de minderjarige dient te verdedigen. Indien de minderjarige asiel aanvraagt wordt hij naar een gesloten centrum gebracht op de luchthaven in afwachting van de behandeling van zijn asielaanvraag. Dit centrum huisvest zowel minderjarige als meerderjarige asielaanvragers. Indien de asielaanvraag ontvankelijk wordt verklaard, wordt de niet-begeleide minderjarige asielaanvrager tot het Spaanse grondgebied toegelaten. Indien mogelijk wordt de minderjarige gehuisvest bij een familielid of andere bekende die op Spaans grondgebied verblijft. Is dit niet mogelijk dan wordt de minderjarige overgebracht naar een opvangcentrum voor niet-begeleide minderjarige asielaanvragers. Wordt de asielaanvraag onontvankelijk verklaard, dan wordt de situatie van de minderjarige behandeld zoals deze van een niet-asielaanvrager. Indien de minderjarige geen asielaanvraag indient, wordt de fi che met identifi catiegegevens overgemaakt aan een magistraat die zich specifi ek bezighoudt met dossiers van niet-begeleide minderjarigen die het Spaanse grondgebied binnenkomen. Deze doet dan een uitspraak over wat met de minderjarige dient te gebeuren, met name of deze het Spaanse grondgebied kan betreden, dan wel dient teruggestuurd te worden naar zijn land van herkomst (met het oog op hereniging met zijn/haar familie). Hoewel we hierover tijdens het bezoek geen cijfergegevens zagen, bleek uit de gesprekken wel dat heel wat van deze niet-begeleide minderjarigen naar hun land van herkomst gerepatrieerd worden. In afwachting van hun repatriëring verblijven zij in een gesloten centrum op de luchthaven waar minder- en meerderjarigen samen verblijven. Indien blijkt dat er in het binnenland een familielid van de minderjarige leeft die bereid is de zorg voor het kind/de jongere op te nemen, wordt de minderjarige toegelaten daar te gaan wonen. Uit de gesprekken bleek niet duidelijk hoe grondig de controle op de verwantschap tussen de minderjarige en dit familielid gebeurt. Concluderend kunnen we stellen dat de Madrileense autoriteiten het fenomeen van alleenreizende minderjarigen zeker onderkennen (wat ook bleek uit de voorlopige resultaten van de Frontex-operatie Agelaus) en er ook specifi eke aandacht en procedures voor hebben. Toch willen we hierbij wel vermelden dat tijdens het bezoek werd aangegeven dat er op de luchthaven Barajas door de autoriteiten geen controles worden uitgevoerd in transit, tenzij op specifi eke risicovluchten, wat uiteraard belangrijke 160

DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN<br />

Tijdens het bezoek aan de <strong>luchthaven</strong> van Barajas was het helaas niet mogelijk<br />

om concrete cijfergegevens te verkrijgen in verband met het aantal all<strong>een</strong>reizende<br />

<strong>minderjarigen</strong> dat toekomt op deze Madril<strong>een</strong>se <strong>luchthaven</strong>. Wel werd aangegeven<br />

dat men op de <strong>luchthaven</strong> van Barajas <strong>voor</strong>al geconfronteerd wordt met niet-begeleide<br />

<strong>minderjarigen</strong> van Zuid-Amerikaanse afkomst.<br />

We kregen tijdens het bezoek aan de <strong>luchthaven</strong> <strong>een</strong> gedetailleerde uitleg over hoe<br />

wordt omgegaan met <strong>minderjarigen</strong> die all<strong>een</strong> toekomen op de <strong>luchthaven</strong> en niet<br />

over geldige reisdocumenten beschikken. In eerste instantie wordt <strong>een</strong> formulier<br />

ingevuld waarbij alle identifi catiegegevens van de niet-begeleide minderjarige worden<br />

opgenomen. Daarna wordt <strong>voor</strong> elke minderjarige <strong>een</strong> pro deo advocaat aangesteld<br />

die de belangen van de minderjarige dient te verdedigen. Indien de minderjarige asiel<br />

aanvraagt wordt hij naar <strong>een</strong> gesloten centrum gebracht op de <strong>luchthaven</strong> in afwachting<br />

van de behandeling van zijn asielaanvraag. Dit centrum huisvest zowel minderjarige<br />

als meerderjarige asielaanvragers. Indien de asielaanvraag ontvankelijk wordt<br />

verklaard, wordt de niet-begeleide minderjarige asielaanvrager tot het Spaanse grondgebied<br />

toegelaten. Indien mogelijk wordt de minderjarige gehuisvest bij <strong>een</strong> familielid<br />

of andere bekende die op Spaans grondgebied verblijft. Is dit niet mogelijk dan wordt<br />

de minderjarige overgebracht naar <strong>een</strong> opvangcentrum <strong>voor</strong> niet-begeleide minderjarige<br />

asielaanvragers. Wordt de asielaanvraag onontvankelijk verklaard, dan wordt de<br />

situatie van de minderjarige behandeld zoals deze van <strong>een</strong> niet-asielaanvrager.<br />

Indien de minderjarige g<strong>een</strong> asielaanvraag indient, wordt de fi che met identifi catiegegevens<br />

overgemaakt aan <strong>een</strong> magistraat die zich specifi ek bezighoudt met dossiers<br />

van niet-begeleide <strong>minderjarigen</strong> die het Spaanse grondgebied binnenkomen. <strong>De</strong>ze<br />

doet dan <strong>een</strong> uitspraak over wat met de minderjarige dient te gebeuren, met name of<br />

deze het Spaanse grondgebied kan betreden, dan wel dient teruggestuurd te worden<br />

naar zijn land van herkomst (met het oog op hereniging met zijn/haar familie). Hoewel<br />

we hierover tijdens het bezoek g<strong>een</strong> cijfergegevens zagen, bleek uit de gesprekken<br />

wel dat heel wat van deze niet-begeleide <strong>minderjarigen</strong> naar hun land van herkomst<br />

gerepatrieerd worden. In afwachting van hun repatriëring verblijven zij in <strong>een</strong> gesloten<br />

centrum op de <strong>luchthaven</strong> waar minder- en meerderjarigen samen verblijven.<br />

Indien blijkt dat er in het binnenland <strong>een</strong> familielid van de minderjarige leeft die<br />

bereid is de zorg <strong>voor</strong> het kind/de jongere op te nemen, wordt de minderjarige toegelaten<br />

daar te gaan wonen. Uit de gesprekken bleek niet duidelijk hoe grondig de<br />

controle op de verwantschap tussen de minderjarige en dit familielid gebeurt.<br />

Concluderend kunnen we stellen dat de Madril<strong>een</strong>se autoriteiten het fenom<strong>een</strong> van<br />

all<strong>een</strong>reizende <strong>minderjarigen</strong> zeker onderkennen (wat ook bleek uit de <strong>voor</strong>lopige resultaten<br />

van de Frontex-operatie Agelaus) en er ook specifi eke aandacht en procedures<br />

<strong>voor</strong> hebben. Toch willen we hierbij wel vermelden dat tijdens het bezoek werd aangegeven<br />

dat er op de <strong>luchthaven</strong> Barajas door de autoriteiten g<strong>een</strong> controles worden<br />

uitgevoerd in transit, tenzij op specifi eke risicovluchten, wat uiteraard belangrijke<br />

160

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!