De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE PROBLEMATIEK IN EEN AANTAL INTERNATIONALE LUCHTHAVENS
controle aan de dienstdoende "grenscontroleur" afgeeft, waarna nog een minieme
controle van de handbagage gebeurt aan de hand van X-ray. De enige echte buffer
is de controle aan de voet van het vliegtuig door het personeel van de luchtvaartmaatschappij,
eventueel met bijstand van één of andere veiligheidsdienst van de
luchthaven. Het is bovendien niet erg moeilijk om op de tarmac te geraken in N’djili,
wat controles in het luchthavengebouw als het ware reduceert tot een formaliteit
daar achter die controlepost gewoon documenten kunnen worden doorgegeven (wat
bovendien een gekende modus operandi is, dixit de immigratieoffi cier). Aan de voet
van het vliegtuig gebeurt een korte fouille van je handbagage, documenten worden
geverifi eerd en je wordt gescand met een handmodel metaaldetector. Maar zelfs daar
blijkt het af en toe mis te lopen, getuige een dossier van de Belgische ambassade
waarbij een dertienjarig Congolees meisje met een paspoort van een achtjarig meisje
in België is geraakt, zonder in de verste verte op dat meisje te lijken. 118
Dag twee stond in het teken van het bezoek aan de Cité des Jeunes, een instelling
voor straatkinderen en kansloze jongeren die net buiten het stadscentrum gelegen is.
Dit is een project van IOM en de commune wordt dagelijks geleid door twee Belgische
paters. Het is een gemeenschap op zich binnen de drukte van de omliggende sloppenwijken,
waarbinnen onderwijs, opvang, opvoeding en huisvesting van kansarme
jongeren wordt voorzien. Interessant voor ons onderzoek is dat zij er een structuur
hebben opgericht voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen die met hun familie
herenigd zullen worden na verblijf in het buitenland, om de kans op reïntegratie in
hun eigen cultuur te verhogen. Op het ogenblik van het bezoek was er evenwel nog
geen samenwerking tussen de Cité des Jeunes en de Belgische bevoegde overheden.
Dag drie ten slotte kregen we de kans om met diverse vertegenwoordigers van de luchtvaartmaatschappijen
te spreken. Enerzijds hadden we een onderhoud met de veiligheidsverantwoordelijke
van Ethiopian Airways die ons tot zijn spijt moest bekennen
dat de controles op low cost luchtvaartmaatschappijen lang niet zo ver gevorderd zijn
als bij duurdere maatschappijen zoals Brussels Airlines en malafi de personen daarom
waarschijnlijk verkiezen om via bijvoorbeeld Adis Abbeba de oversteek naar Brussel
te maken met Ethiopian Airways (of via andere transitvluchten).
“People with bad Belgian papers travel through Paris and vice versa. Now they
know very well there’s more chance to get caught by your immigration offi cer, so
they use Ethiopian Airlines. If they go to Brussels via Johannesburg, there’s something
wrong. But the structure of the airport is a big problem, it’s very diffi cult to
control passengers and there is zero security and too much corruption, luckily it
is no target area.”
Anderzijds hebben we een heel verhelderend gesprek gevoerd met een uiterst gemotiveerde
security manager van Bravo Air Congo (vroegere LAC/Air Congo), een maat-
118 Gesprek met de contactpersoon van de Belgische ambassade (6 maart 2007).
155