De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?
De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen? De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?
HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE PROBLEMATIEK IN EEN AANTAL INTERNATIONALE LUCHTHAVENS Van maand tot maand zijn bepaalde trends en routes merkbaar, een gegeven dat continu evolueert. Hieromtrent werd in Nederland een projectvoorstel uitgeschreven en binnen de nationale recherche werd een team samengesteld dat hier onderzoek naar doet. De wetgevende macht gaat er momenteel na of er een aangepaste procedure op punt kan worden gezet, specifi ek voor potentiële slachtoffers, zodat de B9-procedure 111 niet meer misbruikt kan worden. Ook hier zien we parallellen met de Belgische situatie. Meer nog, het is ook een aanbeveling die voortvloeit uit het onderzoek: gezien het grote aantal minderjarigen dat uit de open opvangstructuren verdwijnt, dienen specifi eke procedures in plaats gezet te worden, eens een minderjarige als potentieel slachtoffer van mensenhandel/mensensmokkel gedetecteerd wordt. In casu een beveiligde opvang indien het risk assessment dermate is dat deze maatregel geoorloofd wordt in het belang van het kind. Nederland kent dus ook het debat inzake gesloten versus open opvang en de voor- en nadelen verbonden aan beide systemen. Ten slotte werd ook een aantal casussen van potentiële mensenhandel toegelicht. De coördinator van het Sluisteam uitte hierbij zijn ongerustheid over de handel in West-Afrikaanse en Oost-Europese minderjarige meisjes. Inzake potentiële slachtoffers van mensenhandel werd een specifi eke werkwijze ontwikkeld: vooreerst vindt een intakegesprek plaats door het Sluisteam. Hierna wordt de B9-procedure opgestart, wat inhoudt dat potentiële slachtoffers over een periode van drie maanden beschikken om aangifte te doen. Er wordt contact opgenomen met de stichting Nidos, de Nederlandse voogdijdienst. Indien het slachtoffer besluit om geen aangifte te doen, kan de asielprocedure worden opgestart. Door het Sluisteam wordt opgemerkt dat deze procedure misbruikt wordt door West-Afrikaanse mensenhandelaars: indien men in de B9-procedure instroomt, wordt de bewegingsvrijheid niet meer beperkt, waardoor contact met de criminele organisatie mogelijk is. De minderjarigen zijn dermate gebrainwasht, vaak gepaard gaande met het ondergaan van voodoo-rituelen, waardoor ze zich aan de afspraken houden die hen voorgekauwd werden. Het merendeel van deze minderjarigen verdwijnt dan ook snel en wordt later aangetroffen in het prostitutiemilieu. 2. Oostenrijk – Vienna International Airport Vienna International Airport werd eveneens bestudeerd vanuit de rol als transitland. Hoewel de immigratieproblematiek er enigszins anders uitziet dan in België (onder meer omwille van de ligging van Oostenrijk) leek het ons interessant om de ervaringen van de Oostenrijkers met alleenreizende minderjarigen te toetsen aan onze huidige situatie. Met ruim 16 miljoen passagiers per jaar en ongeveer 300 vluchten per dag zit Vienna International Airport nagenoeg aan eenzelfde passagiersaantal als Brussels Airport, met dit verschil dat voornamelijk de verbindingen met Azië en Oost-Europa, 111 Dit is de procedure voor slachtoffers van mensenhandel in Nederland. 145
DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN meer dan met Afrikaanse landen, voor deze passagierstroom verantwoordelijk zijn. Ook hier wordt door de betrokkenen gemeld dat 70% van deze passagiers in transit vertoeft en voornamelijk vanuit Azië vertrekt. Tijdens ons werkbezoek hebben we gesproken met het hoofd van de Weense politie, alsook met het hoofd van de grensbewaking en het hoofd van de sectie mensenhandel. De Oostenrijkse grensbewaking ziet naar eigen zeggen vooral problemen vanuit Azië en de nieuwe staten uit het voormalige Rusland inzake mensenhandel en mensensmokkel. Het gaat dan meestal om asielaanvragers die vaak geen enkel document op zak hebben. De Oostenrijkse luchthavenpolitie heeft in mindere mate te maken met Afrikaanse bestemmingen in vergelijking met Brussels Airport, wat kan verklaard worden door het feit dat Brussels Airport, veel meer dan Vienna International Airport, connecties verzorgt met Afrikaanse luchthavens. Hoewel zij bevestigen eveneens geconfronteerd te worden met alleenreizende minderjarigen op de luchthaven, ontbreekt in belangrijke mate het bewustzijn van de door ons geschetste problematiek, met uitzondering van de specifi eke problemen rond parentale ontvoeringen die onze gesprekspartners wel aanhalen als een belangrijk probleem waarmee zij geconfronteerd worden. Wanneer hen gevraagd werd naar relevante casussen ter uitdieping van het fenomeen, konden zij ons geen situatie schetsen waarbij een alleenreizende minderjarige als potentieel slachtoffer van mensenhandel of mensensmokkel is erkend. Bovendien bleek het enorm moeilijk om de specifi eke focus van ons onderzoek toe te lichten aangezien zij amper op de hoogte waren van het bestaan van onze doelgroep. We hadden enigszins de indruk dat de Oostenrijkse luchthavenpolitie de door ons geschetste problematiek wel erkent doch ruimschoots lijkt te onderschatten, niettegenstaande zij uiteindelijk – op ons doorvragen – konden bevestigen dat binnen hun asielprocedure een belangrijk percentage minderjarigen uiteindelijk verdwijnt uit de open instellingen waarin deze jongeren worden geplaatst. Helaas konden zij ons hierover geen cijfers voorleggen. Ze lijken ook de verdere link niet te leggen met de preliminaire detectie van deze potentiële risicogevallen binnen de luchthavensetting zelf. Er bestaat geen standaardprocedure indien een minderjarige zich aan de grens bevindt. Enkel indien er een probleem blijkt te zijn inzake valse of vervalste reisdocumenten, of indien verdachte omstandigheden voorhanden zijn, wordt actie ondernomen. Dit wordt evenwel als uiterst zeldzaam bestempeld. Anderzijds is het wel bemoedigend vast te stellen dat Oostenrijk zich heeft geëngageerd in de Frontex – operatie "Agelaus" die in hoofdstuk 1 werd toegelicht. Hopelijk kan deze registratie hen bepaalde inzichten bijbrengen en kan ze de aandacht voor de problematiek en de bewustwording hieromtrent aanwakkeren. 146
- Page 96 and 97: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 98 and 99: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 100 and 101: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 102 and 103: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 104 and 105: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 106: HOOFDSTUK 3: PROCEDURES BETREFFENDE
- Page 109 and 110: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Van a
- Page 111 and 112: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN echte
- Page 113 and 114: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Opste
- Page 115 and 116: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN 114 n
- Page 117 and 118: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Er is
- Page 119 and 120: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Servi
- Page 121 and 122: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN reche
- Page 123 and 124: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN de re
- Page 125 and 126: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Daarn
- Page 127 and 128: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN de mo
- Page 129 and 130: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN 128 C
- Page 131 and 132: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Ook h
- Page 133 and 134: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN Ondan
- Page 135 and 136: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN 134 C
- Page 137 and 138: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN 3. Tu
- Page 139 and 140: DEEL II: ONDERZOEKSRESULTATEN de ac
- Page 142 and 143: Hoofdstuk 5 Situatieschets van de p
- Page 144 and 145: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 148 and 149: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 150 and 151: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 152 and 153: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 154 and 155: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 156 and 157: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 158 and 159: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 160 and 161: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 162 and 163: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 164: HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE
- Page 168 and 169: Hoofdstuk 6 Algemene conclusie
- Page 170 and 171: HOOFDSTUK 6: ALGEMENE CONCLUSIE dit
- Page 172 and 173: HOOFDSTUK 6: ALGEMENE CONCLUSIE van
- Page 174 and 175: HOOFDSTUK 6: ALGEMENE CONCLUSIE te
- Page 176: HOOFDSTUK 6: ALGEMENE CONCLUSIE ken
- Page 179 and 180: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
- Page 181 and 182: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
- Page 183 and 184: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
- Page 186 and 187: Hoofdstuk 8 Aanbevelingen voor verd
- Page 188: HOOFDSTUK 8: AANBEVELINGEN VOOR VER
- Page 191 and 192: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
- Page 193 and 194: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
- Page 195 and 196: DEEL III: CONCLUSIES EN AANBEVELING
HOOFDSTUK 5: SITUATIESCHETS VAN DE PROBLEMATIEK IN EEN AANTAL INTERNATIONALE LUCHTHAVENS<br />
Van maand tot maand zijn bepaalde trends en routes merkbaar, <strong>een</strong> gegeven dat<br />
continu evolueert. Hieromtrent werd in Nederland <strong>een</strong> project<strong>voor</strong>stel uitgeschreven<br />
en binnen de nationale recherche werd <strong>een</strong> team samengesteld dat hier onderzoek<br />
naar doet. <strong>De</strong> wetgevende macht gaat er momenteel na of er <strong>een</strong> aangepaste procedure<br />
op punt kan worden gezet, specifi ek <strong>voor</strong> potentiële slachtoffers, zodat de<br />
B9-procedure 111 niet meer misbruikt kan worden. Ook hier zien we parallellen met<br />
de Belgische situatie. Meer nog, het is ook <strong>een</strong> aanbeveling die <strong>voor</strong>tvloeit uit het<br />
onderzoek: gezien het grote aantal <strong>minderjarigen</strong> dat uit de open opvangstructuren<br />
verdwijnt, dienen specifi eke procedures in plaats gezet te worden, <strong>een</strong>s <strong>een</strong> minderjarige<br />
als potentieel slachtoffer van mensenhandel/mensensmokkel gedetecteerd<br />
wordt. In casu <strong>een</strong> beveiligde opvang indien het risk assessment dermate is dat<br />
deze maatregel geoorloofd wordt in het belang van het kind. Nederland kent dus<br />
ook het debat inzake gesloten versus open opvang en de <strong>voor</strong>- en nadelen verbonden<br />
aan beide systemen.<br />
Ten slotte werd ook <strong>een</strong> aantal casussen van potentiële mensenhandel toegelicht.<br />
<strong>De</strong> coördinator van het Sluisteam uitte hierbij zijn ongerustheid over de handel in<br />
West-Afrikaanse en Oost-Europese minderjarige meisjes. Inzake potentiële slachtoffers<br />
van mensenhandel werd <strong>een</strong> specifi eke werkwijze ontwikkeld: <strong>voor</strong>eerst vindt<br />
<strong>een</strong> intakegesprek plaats door het Sluisteam. Hierna wordt de B9-procedure opgestart,<br />
wat inhoudt dat potentiële slachtoffers over <strong>een</strong> periode van drie maanden<br />
beschikken om aangifte te doen. Er wordt contact opgenomen met de stichting<br />
Nidos, de Nederlandse voogdijdienst. Indien het slachtoffer besluit om g<strong>een</strong> aangifte<br />
te doen, kan de asielprocedure worden opgestart. Door het Sluisteam wordt opgemerkt<br />
dat deze procedure misbruikt wordt door West-Afrikaanse mensenhandelaars:<br />
indien men in de B9-procedure instroomt, wordt de bewegingsvrijheid niet meer<br />
beperkt, waardoor contact met de criminele organisatie mogelijk is. <strong>De</strong> <strong>minderjarigen</strong><br />
zijn dermate gebrainwasht, vaak gepaard gaande met het ondergaan van<br />
voodoo-rituelen, waardoor ze zich aan de afspraken houden die hen <strong>voor</strong>gekauwd<br />
werden. Het merendeel van deze <strong>minderjarigen</strong> verdwijnt dan ook snel en wordt<br />
later aangetroffen in het prostitutiemilieu.<br />
2. Oostenrijk – Vienna International Airport<br />
Vienna International Airport werd even<strong>een</strong>s bestudeerd vanuit de rol als transitland.<br />
Hoewel de immigratieproblematiek er enigszins anders uitziet dan in België (onder<br />
meer omwille van de ligging van Oostenrijk) leek het ons interessant om de ervaringen<br />
van de Oostenrijkers met all<strong>een</strong>reizende <strong>minderjarigen</strong> te toetsen aan onze huidige<br />
situatie. Met ruim 16 miljoen passagiers per jaar en ongeveer 300 vluchten per dag<br />
zit Vienna International Airport nagenoeg aan <strong>een</strong>zelfde passagiersaantal als Brussels<br />
Airport, met dit verschil dat <strong>voor</strong>namelijk de verbindingen met Azië en Oost-Europa,<br />
111 Dit is de procedure <strong>voor</strong> slachtoffers van mensenhandel in Nederland.<br />
145
Change language