De luchthaven, een veilige plek voor alleenreizende minderjarigen?

HOOFDSTUK 4: PARTICIPERENDE OBSERVATIE
met de verklaring dat de identiteitskaarten van de reeds in België legaal verblijvende
kinderen verloren zijn. Met de foto’s van de kinderen uit het land van herkomst worden
authentieke documenten opgemaakt, die dan opgestuurd worden naar het land van
herkomst of eventueel meegegeven worden aan de begeleider. Ook op die manier is
het zeer moeilijk voor de grenscontroleurs om na te gaan of er sprake is van potentieel
misbruik. In casus 1 werd dit scenario geïllustreerd: de kinderen zijn erin geslaagd
de grens te passeren, maar dankzij de UM-procedure kon worden vastgesteld dat de
identiteit van de afhaler niet overeen kwam met de identiteit vermeld op het UMdocument.
Op basis van het navolgend onderzoek door de Federale Politie kwam aan
het licht dat de kinderen reisden met een authentiek paspoort, dat werd verkregen op
frauduleuze wijze: de kinderen aan wie het paspoort origineel toebehoort, bevonden
zich op het moment van interceptie bij hun biologische moeder.
Om het gebruik van authentieke paspoorten die op frauduleuze wijze verkregen
worden in te perken, wordt een rigoureuze sensibilisatie van de actoren op het terrein
aanbevolen. Er dient evenwel op gewezen te worden dat het herkennen van kinderen
op basis van een pasfoto niet evident is. Meer nog, zelfs door de professionals werkzaam
bij de sectie “Valse en Vervalste Reisdocumenten” van de Luchtvaartpolitie
op Brussels Airport, worden foto’s genomen van betrokkenen om hun fysionomie te
vergelijken met de pasfoto’s op de documenten. Zelfs dan nog wordt deze praktijk
door hen als uiterst moeilijk omschreven.
De sensibilisatie van de gemeenten kadert binnen een breder pilootproject van de
Dienst Vreemdelingenzaken. 90 Binnen de Dienst Vreemdelingenzaken is de dienst
"Controle Gemeenten" belast met een regelmatige controle van de werking van voornamelijk
de vreemdelingendiensten in de gemeenten. Hier wordt vooral nagegaan of
de richtlijnen, vervat in de Omzendbrief van 22 mei 2003 betreffende de verblijfsbewijzen
voor vreemdelingen 91 , worden nageleefd. Deze richtlijnen zijn zeer expliciet
met betrekking tot de te volgen procedure bij afgifte van verblijfsdocumenten,
inschrijving van vreemdelingen, bijhouden van de registers, behandeling van aangiften
van verlies en diefstal van documenten, enz. Sinds januari 2006 wordt er ook extra
aandacht besteed aan alle handelingen die het gemeentepersoneel uitvoert en die
fraude en misbruiken in de hand kunnen werken. De controleur wijst op de mogelijke
gevolgen van bepaalde handelingen om zo het personeel hiervoor te sensibiliseren. In
het rapport, dat aan de burgemeester wordt gestuurd, worden alle vaststellingen genoteerd
en worden aanbevelingen geformuleerd voor een betere werking. Deze aanbevelingen
zijn, zoals het woord zelf zegt, niet afdwingbaar. 92
In functie van het beschikbaar aantal controleurs worden de Vlaamse gemeenten elke
drie jaar bezocht en de Waalse elke zes jaar. Niettegenstaande een aantal gemeenten
90 DIENST VREEMDELINGENZAKEN, Nota met betrekking tot sensibilisering van de gemeenten, 1.
91 Omzendbrief van 22 mei 2003 betreffende de verblijfsbewijzen voor vreemdelingen, Belgisch Staatsblad, 17 juli 2003.
92 DIENST VREEMDELINGENZAKEN, Nota met betrekking tot sensibilisering van de gemeenten, 1.
121