OVERZICHT - Acehbooks.org

- 62 -
te leggen ter bereiking van verborgen schuilplaatsen, heel
wat meer moed, toewijding, beleid en locale kennis noodig
dan men uit de eenvoudige militaire rapporten kan opmaken
en de ongemakken en ontberingen die zij en hunne ondergeschikten
zich hadden te getroosten, zouden voor een
minder nuchtere natie dan de Hollandsche reden zijn geweest
luide de loftrompet te steken."
Zoo is het. En wanneer wij de verrichtingen der
marechaussee tijdens de patrouille-actie wat nauwkeuriger
beschouwen, dan moeten wij erkennen dat haar optreden als
pacificator van Atjeh zeker niet minder roemvol is geweest
dan hetgeen zij tevoren presteerde.
De marechaussee alleen? Neen, ook aan de infanterie
komt een woord van grooten lof toe voor hetgeen zij in de
jaren der „kleine actie" heeft verricht. Zij had, vooral in de
dagen van VAN HEUTSZ, haar les geleerd; het goede
voorbeeld der marechaussee was niet tevergeefs geweest.
Menige eeretrofee heeft de infanterie zich bij den opbouw
van tot onderwerping gebrachte gebieden veroverd.
Maar, dit alles neemt niet weg dat de marechaussee
ook hier voorlooper en wegbereider geweest is. Door haar
werden de richtsnoeren van het beleid bij de uitvoering
van deze taak ontworpen, door haar de gedragsregels ontdekt,
die zich het best aanpasten aan de eigendommelijke kenmerken
van deze actie. In haar gelederen leerden de jonge officieren
den strijd voeren tegen de Atjehsche benden; zij was dus
tegelijkertijd voorbeeld, voorganger en leerschool. En dan,
in de meest roerige en gevaarlijke streken was het altijd
weer de marechaussee, die de taak toebedeeld kreeg om rust
^ en orde te herstellen; de fraaiste resultaten en wapenfeiten staan
op haar naam; uit haar gelederen kwamen de besten onder de
besten voort, officieren zoowel als minderen. Wie zich de lange
lijst van roemruchtige namen van marechaussee-officieren uit
die jaren in het geheugen roept, staat verbaasd dat in een
betrekkelijk zóó klein korps in een luttel aantal jaren zóóvele
uitblinkers konden voorkomen. En wie zich de tallooze