Observatie no. 2: maart/april (Klik hier voor pdf-bestand)

Foto's Rob Bömer
Boekbespreking
door Ans Homburg
Titel: De verborgen boom
Ondertitel: Het boomsoorteigen
ecosysteem van onze inheemse loofen
naaldbomen
Auteur: Gerrit Jan Keizer
ISBN: 9789077408988
Prijs: € 24,50
In de zuurstofloze omgeving van
meer dan 400 miljoen jaar geleden
vonden cyanobacteriën en schimmels
elkaar en gingen een symbiotische
relatie aan. Ze vormden korstmossen
die over bladgroen beschikten
en hierdoor zuurstof en koolhydraten
konden produceren. Uit
deze korstmossen ontwikkelden
zich de groene landplanten, die
zuurstof en voedingsstoffen leveren
voor alle direct of indirect van
planten afhankelijke organismen
op aarde – inclusief de mens.
Dankzij de ‘uitvinding’ van houtstof
konden er houtige gewassen en
bomen ontstaan, die bossen en
wouden vormden. Zonder schimmels
en paddenstoelen of zwammen
die celstof en houtstof afbreken,
zou een bos in zijn eigen afval
omkomen.
18
Kortom, schimmels en paddenstoelen
of zwammen spelen een sleutelrol
in het ontstaan en voortbestaan
van al het leven op aarde.
In dit boek introduceert mycoloog
en bosecoloog Gerrit Jan Keizer
het boomsoorteigen ecosysteem.
Het uitgangspunt hierbij is dat een
boom het centrum van zijn aan de
boomsoort gebonden ecosysteem is
en een unieke relatie onderhoudt
met honderden, soms zelfs duizenden
organismen, waaronder de
paddenstoelen en zwammen. Deze
zijn voor hun levenscyclus afhankelijk
van de boom, hun ‘suikeroompje’
(sugar daddy), en omgekeerd is
de boom van hen afhankelijk. Keizer
laat zien welke soorten horen
bij de oorspronkelijk inheemse
loofbomen - zomer- en wintereik,
beuk, berken, wilgen, elzen en populieren
- en bij de enige oorspronkelijk
inheemse naaldboom, de
grove den. Hij gaat in op de relaties
die deze bomen onderling en met
andere organismen aangaan en op
hun talrijke unieke relaties met
paddenstoelen of zwammen. Te­
vens vermeldt hij per boomsoort de
insecten.
Dit maakt dit boek geschikt voor
zowel mensen die zich beroepsmatig
met het beheer van bomen en
bossen bezig houden als natuurliefhebbers.
Een prachtig boek, waarin heel
goed wordt uitgelegd welke rol
bomen en zwammen spelen in het
hele ecologisch systeem. Voor de
geïnteresseerde een must.