ODE AAN DE VERBEELDING # 4 / nov 2004

Tijd Schrift #4
# 4 / nov 2004
ODE AAN DE VERBEELDING
FEESTBEEST
Sanne Vogel
HOTEL COMFORT
OF: DRIE WENSEN, TWEE MENSEN EN EEN HUIS
DE AFREKENING
ER WAS EENS...EN HET BLEEF KOMEN
Gerda Dendooven
BESMEURDE WITTE LAARSJES
Pascale Platel
ALLE TEKST
uit de voorstellingen van Sanne van Rijn
Met illustraties van Gerrie Hondius
Pagina 1 van 78 Pagina 1 van 78

Tijd Schrift #4
COLOFON
Tijd Schrift (Hedendaagse Literatuur en Podiumkunsten) is
een uitgave van Schrijverspodium Vlaanderen vzw
Tijd Schrift wordt financieel gesteund door het
Vlaams Fonds voor de Letteren
Redactie
Kurt Melens (coördinatie), Roel Verniers (hoofdredactie),
Vonneke Beeker (redactiesecretariaat), Peter Verhelst,
Anja Krans, Gitta op den Akker, Erwin Jans, Bart Vanden
Eynde, Ivo Kuyl, Mieke Versijp en Paul Pourveur.
Auteurs# 3
Vonneke Beeker
Gerda Dendooven
Pascale Platel
Sanne van Rijn
Sanne Vogel
Willem de Wolf
Met dank aan Cock Dieleman
Algemene informatie:
Vonneke Beeker (redactiesecretariaat)
vonneke@hoteldramatik.com
Kurt Melens (Schrijverspodium Vlaanderen)
Lijsterstraat 3,
2480 Dessel
014/ 37 45 59 of 0478/ 318 498
schrijverspodium@skynet.be
Tijd Schrift zoekt medewerkers, redactieleden, auteurs,
stagiairs, dromers en werkers.
© Schrijverspodium Vlaanderen vzw en de individuele
auteurs. Niets uit deze publicatie mag worden
gereproduceerd of gespeeld zonder uitdrukkelijke
toestemming van de auteurs.
INHOUDSOPGAVE
3 VOORWOORD
3 CREATIEF MET KANT
Vonneke Beeker
6 FEESTBEEST
Sanne Vogel
17 HOTEL COMFORT OF DRIE WENSEN, TWEE MENSEN EN EEN HUIS
Gerda Dendooven
22 DE AFREKENING
Gerda Dendooven
24 ER WAS EENS...EN HET BLEEF KOMEN
Gerda Dendooven
52 BESMEURDE WITTE LAARSJES
Pascale Platel
73 ALLE TEKST
Sanne van Rijn
Pagina 2 van 78 Pagina 2 van 78

Tijd Schrift #4
VOORWOORD
Dit vierde nummer van Tijd Schrift wil een ode zijn aan de verbeelding en
de wereld buiten de logica. Centraal staan drie tekstschrijvers, die volgens
hun eigen logica teksten schrijven en theater maken. En op onnavolgbare
en zeer eigen wijze de theatrale verbeelding voeden. U vindt de monoloog
Feestbeest van Sanne Vogel, drie korte teksten van Gerda Dendooven en
Besmeurde witte laarsjes van Pascale Platel. Met als toetje: alle tekst die
Sanne van Rijn in al haar voorstellingen gebruikte.
En dan nog iemand die in tekening op heerlijke en totaal eigen wijze de
verbeelding tot leven wekt. Tijd Schrift proudly presents: de illustraties van
Gerrie Hondius. Plezier ermee!
CREATIEF MET KANT
In de voorstellingen van Sanne van Rijn komt nauwelijks tekst voor. En de
tekst die gezegd wordt, speelt alles behalve een dominante rol. We zien
handeling – en dat in de betekenis van herkenbaar gedrag: bewegingen die
wij al dan niet ongemerkt maken, of, in een rare bui, graag zouden maken.
Geen handeling in de toneelbetekenis van het woord: handelen van
personages die het stuk voortdrijven van A naar B naar C. Hier is geen A,
geen B, geen C. Wel heel veel ballen in de lucht, die wij toeschouwers met
onze verbeelding mogen inkoppen. Er zijn ook tekstschrijvers die zo
werken. Die teksten schrijven waarbij de ontwikkeling van begin midden en
eind veel minder dominant aanwezig is dan het rare universum dat wordt
opgeroepen. Sanne Vogel, Gerda Dendooven en Pascale Platel zijn zulke
tekstschrijvers.
Wat is dit nu? zult u misschien denken. Krijg ik hier nog eens te horen dat
er ook niet-liniair theater bestaat? Neen. Dat fenomeen beschouw ik als
bekend. Ik richt me op de andere helft van het verhaal. Dat van de
toeschouwer. Die lijkt de neiging om van het getoonde altijd maar weer een
verhaal te maken niet te kunnen onderdrukken. Hij lijkt te zeggen: doet u
maar wat u doet, daar op het toneel, ik zal er zelf wel een verhaaltje van
brouwen. Je hoort het in reacties, je leest het terug in recensies: een
voorstelling wordt opgehangen aan de manier waarop een verhaal verteld
wordt. Is dat jammer? Niet altijd, maar wel op het moment dat deze
ingebakken reactie de theaterervaring bij voorbaat dood slaat.
Wat is dat toch, die allesoverheersende narratieve neiging? Mijn eerste
drang is om flink calvinistisch van de daken te roepen: doet toch niet zo lui!
Probeert eens een andere reactie, steekt eens wat creativiteit in de
verwerking van het getoonde! Geduld voor dat wat niet in de narratieve
paden past en de bereidheid om dan ook zelf buiten die paden te wandelen
zijn ver te zoeken.
Kant bracht het concept in de wereld dat waarneming samenviel met
rationele concepten. Ons verstand is als een poffertjespan (lang leve de
uitleg van Kant voor middelbare scholieren). De waarneming is het beslag,
zodra deze binnenkomt valt die in een vorm en wordt het een poffertje.
Geldt dit misschien ook voor het narratieve concept? Is het onze rationele
cultuur die maakt dat het waarnemen van een theatervoorstelling direct,
hop in het narratieve vakje valt? Hebben wij simpelweg geen andere
concepten om daar mee te dealen?
Gelukkig. Er is steun uit wetenschappelijke hoek. Maaike Bleeker schreef
haar dissertatie met de titel: The Locus of Looking: Dissecting Visuality in
the Theatre (2002). In haar onderzoek richt zij zich op de fysieke
aanwezigheid van de toeschouwer in het theater en de fysieke interactie
met dat wat op toneel getoond wordt. De toeschouwer is bij de theatrale
gebeurtenis betrokken met zijn lichaam, zijn fysiek, en neemt middels
verschillende waarnemingssystemen tegelijkertijd het getoonde waar. En
dit waarnemende lichaam wordt in deze context niet opgevat als opwekker
van puur fysieke reacties, los van cultureel of historisch bepaalde
cognitieve processen. Integendeel, Maaike Bleeker onderzoekt of er
verbinding bestaat tussen deze lichamelijke waarnemingsprocessen en
processen van betekenisgeven.
Pagina 3 van 78 Pagina 3 van 78

Tijd Schrift #4
Dat is interessant, want het geeft ruimte aan nieuwe concepten om het
waarnemen van een voorstelling in te gieten. En daarmee nieuwe middelen
om niet narratief theater in je op te nemen en er op te reageren. Samen
met collega wetenschapper Rob van Kranenburg hangt Maaike Bleeker dit
type onderzoek op aan de kapstok van ‘fysieke geletterdheid’. Ik kan niet
wachten tot de vruchten hiervan doordringen bij ons toeschouwers.
En toch, en toch en toch.
Is het probleem van een verstikkend narratief concept in ons verstand de
enige oorzaak? Kunnen we de bereidheid om eens anders te kijken, anders
te reageren niet op een andere manier stimuleren?
Gaat het niet ook over bereidwilligheid, inzet, nieuwsgierigheid en liefde
voor het onbekende? Kan het zijn dat bange tijden bange toeschouwers
maken? Dat consumptieve mensen verwende toeschouwers zijn?
Dit najaar hebben twee liberale politici in Nederland maar weer eens het
balletje “laten we de podiumkunsten niet meer subsidiëren” opgegooid. Hun
voornaamste argument: door bepaalde gezelschappen te subsidiëren,
bepalen wij als overheid de vrijetijdsbesteding van mensen. Wij bepalen
aan wie zij hun geld uitgeven in theater. Bij cd’s of lekker eten doen we dat
toch ook niet?
Maar, zoals dramaturg Ellen Walraven stelde in discussie met deze heren,
theater gaat niet over vrijetijdsbesteding. Theater is een uitwisseling, zoals
onderwijs, het volgen van een cursus, of het voeren van een goed gesprek.
En een uitwisseling moet van twee kanten komen.
Sanne van Rijn is een theatermaker die heel consequent volgens dit
principe van uitwisseling werkt. Zij gooit in haar voorstellingen verrassende
ballen op, toont dagelijkse dingen van een andere kant, creëert een nieuwe
werkelijkheid, maar enkel en alleen onder de voorwaarde: de toeschouwer
moet bereid zijn om de voorzetten met zijn verbeelding in te koppen. Als je
dat als toeschouwer niet doet, zit je je een uur te vervelen. Doe je het wel,
ligt de magie voor het grijpen.
De auteurs Sanne Vogel, Gerda Dendooven en Pascale Platel werken wel
vanuit de geschreven tekst, maar ook zij laten zich niet dwingen door teveel
logica, lineair denken en dramaturgische wetten. Ook bij hen staat het
oproepen van verbeelding voorop.
Sanne Vogel geeft vorm aan een roep om anarchie in haar monoloog
Feestbeest. In elf fragmenten duikelen we met de hoofdpersoon mee en
worden we ondergedompeld in ervaring na ervaring. Het meisje dat een
engeltje moest zijn, vindt op haar tiende dat de wereld van haar is en blijkt
een duivelse egoïst. Even heftig als de sprongen in de gedachtenwereld
van de hoofdpersoon zijn de sprongen in de tekst, die zich voor ons uitrolt:
zonder omhaal, in staccato en directe bewoordingen.
Gerda Dendooven bouwt haar teksten op met versjes, liedjes en middels
het verdraaien van bekende uitspraken Ze schept hiermee een kleurrijke
en beeldende belevingswereld van haar hoofdpersonen. Het zijn in haar
stukken niet de overweldigende gebeurtenissen van het noodlot die de
personages tarten, maar de simpele onderlinge verhoudingen, het vechten
tegen de verveling of het bevredigen van nieuwsgierigheid. Dendooven zet
bekende verhaalstructuren, zoals het sprookje of de Griekse tragedie, naar
haar hand. Met onverwachte wendingen laat ze vanuit de betreden paden
uit de literatuur een geheel eigen wereld ontstaan.
Pascale Platel is een rasverteller. Haar teksten zijn ook als zodanig
geschreven: in de ik-persoon en met Pascale als naam voor de
hoofdpersoon. Een theatertekst van Pascale Platel navertellen is geen
eenvoudige opgave. Zij voert haar toehoorder een fantastische en
krankzinnige wereld binnen, waarin je direct wordt meegesleept. Zonder te
weten waar je bent of waar je naar toe gaat, volg je de avonturen van de
hoofdpersoon. In de theaterwereld van Pascale Platel gelden enkel de
wetten van het associatieve kinderspel: je verzint ze ter plekke. Met volle
overgave aan de anarchie tovert Platel een fantasiewereld als een prettig
gestoord doolhof, waarin je als toeschouwer volledig verdwaalt om
vervolgens plotseling op een bekende plek weer op te duiken. Na afloop
van de avontuurlijke carroussel sta je buiten met misschien iets van een
indruk dat alles ook anders kan.
Kleurrijker, gekker, fantasievoller en prettiger.
Pagina 4 van 78 Pagina 4 van 78

Tijd Schrift #4
FEESTBEEST
Sanne Vogel
Een pyromaan aan het woord
Over hoe het zover heeft kunnen komen
Voor het Syndicaat
Scene 1.
Het begin van het Beest
Ik ben een Feestbest
Je zou het mischien niet zeggen
Maar ik dans iedereen de vloer af
Als ik echt wil
Als ik echt zin heb
En als ik wil
Of als ik vind dat het moet
Kan ik gewoon zin maken
Het is niet zo moeilijk
Ik zeg me zelf gewoon heel vaak hoe leuk het wel niet is tot ik het zelf echt
ga geloven
En dan dans ik de sterren van de hemel plat
Dan zweet mijn lichaam de feestvloer nat
Ja
Ja
Ja, ik ben een grap
Een joke
Een lachende speelgoedclown die uit zijn doosje veert
31 maart 1984 zijn mijn ouders nog gewoon naar een feestje gegaan,
omdat ze dachten dat het een grap was dat ik zou komen.
Alleen kinderen van de duivel komen op 1 april
Het eerste half uur
Half 1 van 1 april 1984
Toen mijn ouders in de auto terugkerend van hun feestje naar huis reden
Besloot ik om te komen
Mij moeder kreeg weeën in de oude kadet
En de oude kadet had pech
Bijna was ik geboren in een oude kadet op de vluchtstrook van de rijksweg
Het was een stille nacht
De nacht van 1 april 1984
Mijn moeder huilde
Mijn vader hield een passerende auto stil
Een vrouw achter het stuur
Twee honden achter
Pagina 5 van 78 Pagina 5 van 78

Tijd Schrift #4
Ze zou haar honden thuis brengen en dan terugkomen om mijn moeder te
halen.
En ze kwam terug
Zo was ik bijna geboren in een vreemde auto stinkend naar Labradors
Maar de auto kon hard en de vrouw was avontuurlijk
Mijn hoofd was mijn moeders kut al uit toen we eindelijk thuis de drempel
over werden getild
Mijn moeder wilde me niet
Zij wilde geen kind op 1 april en daarom drukte ze haar benen tegen elkaar
Als ik niet zo’n hard hoofd had gehad was het waarschijnlijk ingedeukt
geweest.
Mijn vader deed zijn best om mijn moeders benen uit elkaar te trekken en
toen heeft ze hem in zijn schouder gebeten.
Ze schijnt een stuk uit zijn vlees te hebben gehapt en doorgeslikt
Ja
Mijn vader heeft nog een littekentje, hier op zijn schouder
Ja
Mijn moeder heeft mensenvlees gegeten de nacht dat ik geboren werd
Scène 2.
De minnaar
Soms praat hij tegen mij
Dan fluistert hij allemaal vieze woorden in mijn oor
Dan word ik helemaal warm van binnen
Gaan de konen op mijn wangen branden
Hij zegt dat hij mij leuk vindt
Dat hij het ook warm van mij krijgt
Soms droom ik hoe ik het roet van zijn wangen lik
Dat hij diepe wonden in mijn rug brandt met zijn hete lippen
En de hel die om ons heen brandt, is leeg
Alleen wij liggen op het rood bruine tapijt voor de gigantische openhaard
Hij vindt mij het mooist als ik rood draag zegt hij
Rode lippen en rode strakke truitjes
Hij zegt dat hij dat sexy vindt
Ja
Zijn stem is zwaar en hees
Doet niet anders dan fluisteren hier op aarde
Maar in de hel
In zijn feest
Daar krijst hij van genot als hij zijn slaven achtervolgt met zweepslagen
Dronken roept hij bruut dat hij geil is
En schenkt zichzelf bij gebrek aan mooie vrouwen een nieuwe glühwein in
Hij fluistert dat hij op me wacht
Dat ik zijn meisje ben en hij een stoel vrijhoudt aan zijn vurenhouten tafel
Dat er een rode feestjurk voor me klaar hangt
en het feest wacht op het feestbeest
En hij zegt dat ik mooier zal branden dan allen die voorheen in zijn hel
hebben gebrand.
Pagina 6 van 78 Pagina 6 van 78

Tijd Schrift #4
Scène 3.
De grote beslissing
Ik was een wonderbaby in roze jurkjes
Iedereen hield van mijn bolle wangetjes en pijpenkrulletjes
Ik was het schatje
Het liefje
Het kleine domme suikerspinengeltje
Maar op een dag ben ik zomaar ineens wakker geworden
Ik was tien jaar
Ik kwam thuis uit school
En zei mijn ouders:
,, Vanaf nu is het anders
Ik ben het zat om lief te zijn
Ik wil geen barbies meer
En ik stop met ballet ”
Vanaf die dag heb ik mijn vervelende overbuurjongen op zijn bek geramd
wanneer hij weer met een worm op een hark achter me aan kwam rennen
Vanaf die dag heb ik de meisjes in mijn klas in hun gezicht getuft wanneer
ze te luidruchtig vonden dat mijn nieuwe truitje me toch niet zo goed stond
Vanaf die dag ben ik gaan vechten
Ben ik voor me zelf gaan leven in plaats van voor anderen
Witte vogels met brandende vleugels haasten zich door de hel
De duivel die hen lachend op de hielen zit krijst van genot
De psychopaat
De psychopaat
De psycho, paat,paat, paat
(feestbeest spreekt het woord als en trance, en gebaart alsof ze een dj is
die zijn platen mixt)
Scène 4.
Warme liefde
Ik hoorde de nacht de muziek in mijn oor fluisteren
Iedereen slaapt al maar ik ben nog op
En heet vuur brandt grote rode vlammen
Ik hoor de muziek
De muziek van mijn feest dat knettert en in de gordijnen slaat
En er is net zoveel licht in de hel als in de hemel
De engelen branden van verlangen
Maar mijn voeten zijn zo koud van de stenen plavuizen
En ik hou helemaal niet van kou
Ik hou niet van sneeuw
Ik hou niet van de hemel die net zo koud is als de witte sneeuw
Pagina 7 van 78 Pagina 7 van 78

Tijd Schrift #4
Ik hou van rode warme vlammen die dansen in de gordijnen
Ik hou van de duivel met zijn brandende vingers en kietelhark
Ik hou van boeken
Ik hou van boeken en droog hout dat mooi brandt en mooi knettert.
Ik hou van muziek, van knetterende muziek
Ik hou van brandende concerten
Van brandende concertzalen
Van brandende huizen
Van brandende fietsen
Van brandende auto’s
Van brandende stoelen
Van brandende tafeltjes
Van brandende bloemen
Van brandende bomen
Van brandende bossen
Van brandende dieren
Van brandende mensen
Ik hou van de hel
En daar ga ik niet langer over liegen
Wat de mensen ook zeggen
Ik ben slecht en ik zal branden
Scene 5.
De rooie hoer
Ik denk dat dat het moment was dat mijn ouders beseften dat ze een
duiveltje onder hun dakje hadden wonen
En mijn moeder zei dat het misschien tijd was om wat anders te doen
Dat het misschien tijd was om naar een andere school te gaan
En dat terwijl ik het juist zo naar m’n zin had op school
Juist nu ik net besloten had mijn eigen beslissingen te nemen
Juist op dat moment dat de hele klas bang voor me was en iedereen naar
mij luisterde
De nieuwe school was ver weg
Zo ver weg dat ik iedere dag met een busje gebracht moest worden
Met mij in het busje nog een jongen
Arno
Die zat in een rolstoel en kon niet goed praten
Ik irriteerde me aan zijn hangende onderlip
Nee met die jongen zat ik liever niet in een busje
Verder nog Ronald
Die zat altijd te schreeuwen en te janken en dan kreeg ‘ie me toch een rode
kop
Met hem zat ik ook nog in de klas
En dan was er nog Marlijne
Marlijne met haar lange rooie haar tot op haar kont
Met haar had ik meteen de eerste dag ruzie
Pagina 8 van 78 Pagina 8 van 78

Tijd Schrift #4
Marlijne had een dubbeldekkerbeugel
En als ze dan iets moest vertellen voor de klas
Of als ze iets wilde eten
Dan haalde ze dat ding uit haar smoel
En deed het in een speciaal donkerblauw beugelbakje
Met van die gleufjes aan de onderkant zodat het kwijl er goed uit kon
druipen
Ja, ik vond dat vies
Marlijne was verder het enige meisje dat bij mij in de klas zat en omdat
Marlijne en ik elkaar al uit het busje kenden
Besloot meester Arjan dat ik maar naast Marlijne moest zitten
Ik zei hem dat ik mijn eigen beslissingen nam
Dat die rooie en ik elkaar in het busje niet eens aangekeken
Laat staan gesproken hadden
En dat ik had besloten dat ik niet naast haar wilde zitten
Ik werd op de gang gezet
Ik zat nog geen 5 minuten op die school of ik stond al op de gang
En dat allemaal dankzij Marlijne de rooie hoer
De volgende dag heb ik toegegeven
Ben ik zonder zeiken naast Marlijne gaan zitten
Ik had ‘s ochtends in de bus besloten dat ze best een leuke jas aan had
En dat ze misschien best mee viel
Maar die rooie hoer was nog veel erger dan ik had verwacht
Want die rooie hoer wilde wat eten
Dus haalde die rooie hoer
Haar hoerendubbeldekker uit haar hoerenbek
En stopte hem in haar blauwe hoerenbeugelbakje
Waardoor na enkele seconden
Haar hoerenkwijl over mijn tafel stroomde
Toen heb ik haar voor haar bek geramd
Beide voortanden der uit
Zij janken
Meester Arjan boos
Rooie hoer naar het ziekenhuis
Mijn overige zes klasgenoten in paniek
De directeur en de luizenmoeders er bij om de paniekzaaiers te sussen
Maar er was niemand die vroeg hoe ik me voelde
Er was niemand die zich bezorgd maakt over mijn bebloede vuist waar ik
nu nog littekens in heb staan van die hoers voortanden
Op mij was iedereen alleen maar boos
Aan mij had iedereen een hekel
De meester, de directeur, de luizenmoeders
Mijn klasgenoten
Ik was voor de rest van het jaar de pispaal
Ik was alleen
Een solist
Onder gerespecteerd
Pagina 9 van 78 Pagina 9 van 78

Tijd Schrift #4
En dat allemaal dankzij Marlijne de rooie hoer
Na een halfjaar vernedering had ik er genoeg van
Ik had ze allemaal al eens op de bek geslagen
Iedereen die ook maar wat zei kreeg een knal
Dus iedereen zweeg naar mij
Maar ik hoorde ze fluisteren als ze dachten dat ik het niet hoorde
Ik hoorde ze praten over mijn truitjes
Over mijn haren
Dat ik luizen had
Ik hoorde ze fluisteren hoe ze me haatten
En nu was het afgelopen
Ik besloot me te wreken op de rooie hoer wiens schuld het allemaal was.
Scène 6.
Een ultieme wraak
Met het kerstontbijt
Waar al die halve zolen allen zolang naar hadden verlangd.
Ze waren al maanden bezig geweest met het versieren van placemats
Greep ik mijn kans
Marlijne had een speciale witte glitterjurk aangetrokken
Met allemaal van die glittertjes, zo
En haar lange haren mooi gekamd met van die speldjes bij haar pony
En alle kinderen waren dol enthousiast
Ik zag ze glimmen van genot
En meester Arjan in zijn zilveren giletje
Deed de lichten uit
Het was donker
Veel te donker
Alleen de waxinelichtjes brandden nog
En ik hou helemaal niet van donker in de kou
Ik hou van licht
Van duizende vlammen
Ik wilde het zien branden
Ik wilde haar zien branden
En toen heb ik een waxinelichtje in het haar van die rooie hoer gehouden
En het brandde
En het brandde
En het stonk
En ze jankte
En ze sloeg waar ze slaan kon
En meester Arjan snelde zich, zijn giletje uittrekkend naar haar toe
Om de vlammen er mee te doven
En iedereen huilde en gilde
Pagina 10 van 78 Pagina 10 van 78

Tijd Schrift #4
En ik schreeuwde dat ik de dochter van de duivel was en ze allemaal kwam
verbranden
Ik rende over de tafels
Trapte de waxinelichtjes om
En de placemats begonnen te fikken
En de kerstboom
En voor ik het wist was het een grote zee van vuur
Voor ik het wist hoorde ik de muziek overal knetteren
Was het overal feest
Mijn eigen warme kerstfeest
En de meester deed zijn best om alle kinderen het gebouw uit te krijgen
Behalve mij
Want ik mocht van hem branden
En ik hoorde brandweerwagens loeien
En ik danste met mijn vlammenvrienden op de tafels
En ik was gelukkig
Dit was het mooiste wat ik ooit in mij leven heb gezien
Dikke tranen van geluk stroomden in vuurzeeën over mijn wangen
En ik feestte
En ik danste
Tot ik ruw door koude handen uit mijn hellefeest werd getrokken
En het vuur gedoofd werd met het ijzige water
En ik schreeuwde en ik jankte
Dat ze me los moesten laten
Dat het feest nog niet over was en ik terug wilde
Ik denk dat dat het moment was dat mijn ouders beseften dat ze een
duiveltje onder hun dakje hadden wonen.
Scène 7.
De slimme dokters
Het leek ineens of iedereen bang van me was
En ik moest weg ver weg
Ik werd in een gesticht gezet tussen de gekken
Waar dokter me krankzinnig maakte en waar ze me vanochtend officieel
ziek hebben verklaard
Maar ik ben niet ziek
Ik ben een egoïst
Zonder vrienden
die van warmte houdt
Ik heb die liefde die ik altijd in mijn leven heb gemist
Gevonden in de warmte van de vlammen
Maar dat begrijpen ze niet, de slimme dokters
Ik kan goed denken
Pagina 11 van 78 Pagina 11 van 78

Tijd Schrift #4
Ik denk alleen een beetje anders
Maar iedereen die anders denkt op deze wereld
Krijgt direct een stempel op zijn hoofd gedrukt
Net als Hitler, de Paus, Milosevic, Eminem
Ik vind het alleen maar goed als mensen voor hun eigen mening uit durven
te komen
En hun best doen de wereld de hunne te laten worden
En dat vinden ze allemaal gek
Nou ik niet hoor
Maar dat komt misschien omdat ik een egoïst ben.
Scène 8.
Barbecue
Ik vraag me vaak af hoe dat nu is, hè
Om te verbranden
Ik vraag me vaak af hoe het voelt als je vel van je lichaam af smelt
Als je vel krimpt en rood wordt als een kreeft
Ik vind dat mooi brandwonden
Als mensen brandwonden hebben
Kun je zien dat ze echt iets meegemaakt hebben
Dat ze echt geleefd hebben
Ik ben een keer met mijn blote billen op de brandende barbecue gaan zitten
Dat was heet joh
Dat geloof je niet
Hoe heet dat was
Ik vroeg me af of je het ook zou gaan ruiken
Of mijn brandende billen meer naar biefstukken zouden ruiken of naar
varkenslapjes
En of dood vlees anders ruikt dan levend vlees als het brandt
Maar voor ik ook maar iets kon ruiken werd ik door een schreeuwende
broeder van de barbecue afgetrokken
Hij heeft me zeker 5 minuten onder de koude douche gezet de vuile
tyfuslijer
Had ik het eindelijk warm komt hij even lekker de hitte van mijn kont
afspoelen
En daarna hebben ze me drie weken in een isoleercel gezet
Ze zeiden dat ik even af moest koelen
Dat ik gevaarlijk was
Een gevaar voor je zelf en omgeving
Ik snap die mensen niet
Ik snap niet waar die mensen zich mee bemoeien
Ik weet dat ik vroeger fout ben geweest
Pagina 12 van 78 Pagina 12 van 78

Tijd Schrift #4
Ik weet dat tot ik naar de hel ga ik niet in de vlammen kan dansen
Omdat andere mensen daar last van hebben
Omdat andere mensen bang zijn als hun huis in de fik staat
En ze gaan janken als hun spulletjes verbranden
Dus heb ik besloten geen huizen of gebouwen meer in de fik te zetten
Maar mijn eigen kont
Kom op
Daar heeft toch helemaal niemand last van
Dat is toch zeker mijn eigen probleem
Mij kont is toch van mij en van niemand anders
Ik snap dat niet
Ik snap dat gewoon niet.
Scène 9.
Eerbetoon aan de doden
Feestbeest pakt een verfrommeld papiertje uit haar zak en leest voor
Lieve pa, Lieve ma
Ik heb mezelf deze afgelopen week vaak gevraagd waarom
Waarom jullie
Waarom ik
Waarom nu
Ik mis jullie al vanaf het moment dat jullie me uitzwaaiden de dag voor jullie
overlijden.
Niets dat er op wees dat dit afscheid definitief zou zijn
En toch miste ik jullie vanaf het moment dat ik de straat uit liep
Alsof ik onbewust wist wat ik nu weet
Nu weet ik dat dit gemis een dagelijks gevoel zal zijn en het jullie plaats in
mijn leven heeft ingenomen.
Vele van de aanwezigen vandaag zullen jullie als goede mensen
herinneren
Aan pa terugdenken
Als een hard werkende man
Met een zacht karakter
En aan ma als een knappe zorgzame vrouw
Ze zullen de warme kerstfeesten bij ons thuis herinneren
De originele cadeaus die jullie voor hen mee brachten naar verjaardagen
Ze zullen pa’s moppen herinneren
En doorvertellen met gebroken stem
Ze zullen ma’s recepten koken
Pagina 13 van 78 Pagina 13 van 78

Tijd Schrift #4
En de maaltijden met tranende ogen naar binnen werken.
Ze zullen huilen vandaag
Waarom zij
Waarom zo jong
Waarom zo zonder afscheid
Ze zullen pa’s oorlogsverhalen herinneren
En ma’s vakantiekaarten inplakken
(Feestbeest laat haar brief vallen en praat verder uit haar hoofd)
Maar waarom herinner ik jullie zo anders dan zij
Waarom herinner ik me geen warme kerstfeesten
Maar afwijzingen.
Waarom herinner ik me geen originele cadeaus
Maar schreeuwende ruzies
Waarom herinner ik me geen lieve mensen
Maar monsters
Waarom hebben jullie mijn leven kapot gemaakt
Waarom hebben jullie een kind op 1 april ter wereld laten komen
Waarom
Waarom
Waarom hebben jullie een kind van de duivel laten leven
Waarom hebben jullie een egoïst op de wereld gezet
Waarom hebben jullie mij niet in een vuilniszak gestopt direct nadat ik
geboren werd.
Waarom hebben jullie mij nooit uit mijn lijden verlost
Hoe hebben jullie zo stom kunnen zijn
Hoe heeft jullie verlangen naar het voortleven van jullie leven na de dood
zo groot kunnen zijn
Hoe hebben jullie kankerlijers een kankerkind op de wereld kunnen zetten
Hoe hebben jullie zo goed kunnen zwijgen
Jullie weten dat we elkaar nooit meer zullen zien
Jullie waren mijn enige vrienden en dat wisten jullie
Waarom hebben jullie mij in de steek gelaten
Jullie weten net zo goed als ik dat dit voorgoed is
Dat jullie nu lekker in de hemel zitten
En ik zal branden in de hel
Hufters
Vuile klootzakken
Assholes
Als jullie mij als onbezondigde baby hadden laten sterven
Was ik nu bij jullie in de hemel geweest
En was ons leven samen pas vorige week begonnen
Dan was het altijd kerst geweest
Pagina 14 van 78 Pagina 14 van 78

Tijd Schrift #4
Scène 10.
Egoïsme
Ik denk dat de wereld gek is
Ik heb vroeger vaak gedacht dat ik de wereld was
Egoïsme
Puur egoïsme
Dat neemt wat hij nemen kan
Het is een ziekte
Net zo erg als kanker
Misschien nog wel erger want chemokuren werken niet tegen egoïsme
Nooit
En roken of asbest
Kan geen oorzaak zijn
Het is een ziekte in je hoofd
Dat zit er gewoon als een gezwel
Dat kun je niet wegsnijden
Daar word je mee geboren en daar moet je mee leven
Het wordt tijd dat ik afscheid neem van niets
Dat heel veel had kunnen zijn
Ik heb het mezelf tiental keer beloofd
maar heb mijn belofte nooit waar kunnen maken
Ik ben een slecht mens
Het zij zo
Het heeft waarschijnlijk zo moeten zijn
Een egoïst is zijn eigen beste vriend
en verder bestaat er niemand
Ja
Een egoïst is de wereld
Egoïsten horen in de hel
Sophokles schreef ooit dat het in de hel altijd feest is
Nou, ik ben een feestbeest
Scène 11.
De enige vriend
Ik zie de duivel komen
Ik zie de duivel naar me toe komen
Haar bruine krullen waaien in de hellewind
Haar blauwe ogen tranen van de rook
Ze steekt haar hand naar me toe en zegt;
“wil je op mijn feestje komen feestbeest”
Ja, ik ben een feestbeest
Pagina 15 van 78 Pagina 15 van 78

Tijd Schrift #4
HOTEL COMFORT
OFTE
DRIE WENSEN, TWEE MENSEN EN EEN HUIS
Gerda Dendooven
Een sprookje
1.
In een huisje met één deur en één raam woonden een man en een vrouw.
Het was er klein en bovendien ongezellig.
De kilte plakte op de vloer en het ongenoegen lag er verstopt onder het
bed.
Elke nacht, om kwart over één, werd de vrouw wakker en riep: ‘Comfort, ik
wil comfort.’
‘Komt in orde, lieve vrouw,’ antwoordde haar man dan in zijn slaap.
De vrouw mopperde nog wat door, de man zei nog eens:komt in orde, en
toen werd het weer stil in bed.
Maar op een nacht van stevige storm en veel volle maan ging de vrouw
plots rechtop zitten in bed.
‘Ik wil het nu, en wel meteen, ik wil comfort!,’ gilde ze en ze duwde de
dekens weg.
Nu werd de man wel wakker.
Met grote ogen bekeek hij zijn vrouw.
‘Over wie heb je het toch, vrouw?’ vroeg hij bezorgd.
‘Ik heb het niet over iemand, jij idioot, ik heb het over iets’, schreeuwde ze.
‘Iets om te eten of iets om aan te trekken of gewoon iets om op te zitten,’
wilde de man weten.
‘O Jezus, o Maria, o Jozef,’snikte de vrouw, ‘wie heeft deze idioot in mijn
bed gelegd! Niets begrijpt hij van me.’
‘Comfort, ‘mompelde de man,’ nooit van gehoord.
Is het een soort stoel of een ijskast misschien?’
‘Dwaas! Comfort is alles. En nog meer dan dat. Iedereen heeft het: de
buurvrouw, Marta van de bakker, zelfs de vrouw van je weet wel wie.
Comfort is werkelijk het einde en bovendien heel aangenaam.’
‘Dan is slapen ook comfort,’antwoordde de man. Hij draaide zich om en
sliep verder.
De vrouw lag de rest van de nacht te kniezen en ’s morgens hingen haar
mondhoeken op haar schouders.
‘Zal ik wat hout hakken dan kunnen we over een uurtje al gezellig thee
drinken,’ stelde haar man voor, fris en monter na een verkwikkende nacht.
‘Hadden we hier comfort gehad dan hadden we de thee al achter de
kiezen,’ snauwde de vrouw.
‘Al goed,’ zei haar man, ‘dan werk ik verder aan mijn
postzegelverzameling.’
‘Ellendeling,’ siste de vrouw, ‘en ondertussen kan ik weer in de afwasbak
gaan ploeteren.’
Dikke tranen rolden over haar magere wangen en drupten op de vloer.
‘Kijk nu, snikte ze, nu kan ik ook nog eens gaan dweilen’.
Pagina 16 van 78 Pagina 16 van 78

Tijd Schrift #4
‘Toe, vrouw, niet huilen. Van tranen word ik week. Luister, als het je
gelukkig kan maken, dan ga ik vandaag nog op zoek naar comfort. Ik weet
zeker dat ik wel ergens iets zal vinden.’
‘En liefst nog iets meer ook,’ snauwde zijn vrouw.
De man kamde zijn haar en vertrok.
‘Maar ik neem wel mijn bijl en mijn vislijn mee en zelfs mijn zonnebril, want
je weet maar nooit of dat comfort ergens te vinden is onder een boom of in
de zee of misschien zelfs diep in de woestijn. En ik neem ook een reistas
mee, want ik zal dat comfort niet die hele lange weg naar huis op mijn
schouders dragen.
Dag vrouwtje lief.’
Hij gaf haar een kus en trok de deur achter zich dicht.
2.
De man was al voorbij de eerste boom toen hij bedacht dat hij eigenlijk niet
goed wist waar hij naar moest uitkijken.
‘Ze heeft me niet gezegd hoe dat comfort er nu precies uitziet.
Is het groot, of klein, lang of breed?
Ze zei : het is alles, en meer dan dat en bovendien heel aangenaam.
Iedereen heeft het en het maakt gelukkig.’
Hij was pas drie straten ver toen hij iets op de weg zag liggen.
‘Ola,’ zei hij, ‘daar ligt iets.
Ik onderzoek dit even.’
Toen hij dichterbij kwam zag hij dat het een heel klein mannetje was.
‘Wat lig jij hier te doen,’ vroeg de man.
‘Ga weg. Je staat in mijn zon,’ zei het mannetje.
‘Ga zelf weg, de zon is van iedereen, zelfs van mijn vrouw al is ze hier niet.
En gelukkig maar anders ging ze weer zeuren.’
Maar toen zag hij dat het mannetje geen benen had.
De man, die nogal nieuwsgierig was, vroeg:
‘Hoe voelt dat zo zonder benen?’
‘Dat zijn je zaken niet, maar ik kan je één ding zeggen: het is niet erg
comfortabel.’
‘Hoe bedoel je,’ vroeg de man.
‘Wat ben jij onbeschoft zeg,’ beet het kleine mannetje hem toe,’ lach met
een ander en begin met jezelf. Als ik benen had gehad dan lag ik ergens
waar meer comfort was en dan had ik je bovendien een trap gegeven.’
Het hart van de man sprong op van geluk.
Yes, dacht hij, yes, ik ben op het goede spoor. Dus vroeg hij:
‘Helpt het je als ik je even breng naar waar meer comfort is?’
‘Hm,’ zei het mannetje, ‘vooruit dan, maar ik zeg je één ding, de tocht is
lang en niet makkelijk.’
‘Geeft niet, ‘ antwoordde de man, ‘ik heb tijd. En vooral veel zin.’
Hij tilde het mannetje op en stak het in zijn reistas.
Toen stapte hij verder.
De tocht was inderdaad lang en moeilijk.
Het mannetje woog heel zwaar.
Ze stapten dagenlang stevig door.
Pagina 17 van 78 Pagina 17 van 78

Tijd Schrift #4
Ze gingen zelfs door de woestijn.
Wat een geluk dat ik mijn zonnebril bij heb, dacht de man, al is hij dan van
slechte kwaliteit, het helpt tegen zand en zon.
De tocht ging door het dichte bos.
Al goed dat ik hier en daar een takje kan omhakken anders waren we nog
langer onderweg geweest, dacht de man.
Uiteindelijk kwamen ze bij een rivier.
‘Voilà,’ zei het mannetje, ‘we zijn er. Straks ga ik liggen, ik drink een sapje
en maak het me gemakkelijk.’
‘Waar is nu het comfort waarover je sprak,’ vroeg de man.
‘Beneden op de bodem van de rivier,’ antwoordde het mannetje.
‘Spijtig,’ zuchtte de man, dan ga ik niet mee kijken, anders klaagt mijn
vrouw weer over mijn natte pak.’
‘Zoals je wilt,’ zei het mannetje,’ maar omdat je me zo helemaal, zonder
mopperen, thuis hebt gebracht , zal ik je iets geven.
Neem eens je hengel.
Vis eens een vis.’
De man nam zijn hengel en viste een vis.
‘Luister,’ zei het mannetje, ‘dit is een bijzondere vis. Met deze vis mag jij, en
jij alleen, drie wensen doen, en ze zullen waarheid worden.’
‘Dank u wel,’ zei de man,’ wonders wensen met een vis, yes yes, daar
droom ik al zo lang van.
Maar mag ik hem ook mee naar huis nemen? Dan kan ik mijn vrouw vragen
wat we zullen wensen? Zij is daar heel erg goed in.’
‘Geen probleem,’ zei het mannetje, ‘de vis werkt in een straal van 42OOO
km2.
Maar denk eraan, je hebt slechts vierentwintig uur de tijd, daarna verliest de
vis zijn kracht.’
‘Dan moet ik nu vertrekken,’ zei de man, en hij stopte de vis in zijn reistas.
Als een gek rende hij terug naar huis.
3.
Onderweg zag hij een deur liggen en nam die mee.
Dan hebben we daar tenminste al twee van en dat is dus meer dan één.
Hij vond een raam, tilde het met een zwier op zijn schouder en zei: dat is
ook al meer dan we nu hebben.
Toen vond hij gelukkig niets meer en stopte dat ook in de zak bij de vis.
Na drieëntwintig uur was hij thuis.
Totaal uitgeput. Hij had hele grote dorst.
‘Vrouwtje, lief vrouwtje,’riep hij van ver, ‘schenk me iets fris voor bij de vis.
Ik ben helemaal terug en heb nog meer meegebracht.’
De vrouw trok even haar mondhoeken op, wat moeilijk ging na al die tijd, en
zei:
‘Laat zien.’
De man zette de deur neer en zei:
‘Voilà, een tweede deur, dat is al één meer dan we nu hebben.’
‘Wat kan ik hiermee,’ gilde de vrouw, ‘zelfs voor één deur is hier nauwelijks
plaats.’
‘Ik heb ook nog een raam.’
De man lachte trots toen hij het van zijn schouder haalde.
‘Dwaas die je bent, we hebben maar één muur,’ schreeuwde zijn vrouw.
Pagina 18 van 78 Pagina 18 van 78

Tijd Schrift #4
‘Ga nu even zitten, lieve vrouw,’ fluisterde de man, blij dat hij de echte
verrassing tot het laatst had gehouden, ‘hier komt iets heel bijzonder.’ Hij
haalde de vis uit zijn tas.
‘Bah,’ gilde zijn vrouw, ‘en hij is niet meer vers bovendien.’
‘Ik geloof niet dat het Bach is,’ zei de man trots, ‘ik denk eerder aan een
karper, en hij is nog net vers genoeg om drie wensen te vervullen, want,
lieve vrouw, dit is een wensvis.’
Hij keek even op zijn uurwerk.
De vierentwintig uur waren bijna om, het moest nu snel gaan.
‘Kom vrouwtje, we gaan zitten en denken na wat we met die wensen zullen
doen.’
‘Een vis die wensen laat uitkomen,’ bromde de vrouw, ‘laat me niet lachen,
of erger nog, laat me niet gillen. Jij idioot.’
‘Toch is het zo,’ zei de man,’ maar nu hebben we werkelijk geen tijd meer
te verliezen.’
4.
‘Kom, geef me mijn biertje, dan kan ik beter nadenken. We mogen deze
kans niet missen.’
Ze gingen elk op een stoel zitten.
‘Gezellig hé,’ zei de man, ‘eindelijk eens rust na een zware tocht.
En wat een heerlijk fris biertje.’
Ik wenste dat er zelfs wat pittige droge worstjes bij waren dan was het hier
echt feest.’
En kijk, een sliert worstjes kronkelde als een slang de kamer binnen.
‘Nou,’ zei de vrouw geschrokken en blij tegelijk, ‘het werkt. Het is dus
inderdaad een wensvis. Al ziet hij er niet zo uit.’
Maar toen begon ze alweer te gillen.
‘Ellendeling, wat heb je nu gedaan, je hebt al één wens verknoeid. Wie
wenst nu pittige worsten?
Dat doe je dus altijd, eerst aan jezelf denken, nooit aan een ander. Jij
sukkel, jij ezel.’
‘Jij hoeft niet zo te schelden,’ suste de man, ‘we hebben nog twee wensen
over. En dat is heel wat. Als jij even je kop houdt en je kippenhersens
gebruikt…’
Maar de vrouw hield niet op.
‘Nog maar twee wensen over, ‘sakkerde ze, ‘terwijl het er drie hadden
kunnen zijn. Als jij eens ophield met drinken. Stomme aap, nietsnut,
handschoenkast, ruitenwisser, bosknoeier.
Wie heeft hier kippenhersens, ik niet, jij…dwaas, imbeciel,
futiel…postzegelverzamelaar…’
Deze laatste belediging nam de man niet.
Hij werd heel woest en riep:`
‘Hou op vrouw, hou je kop, stop met zeuren. Elke dag en elke nacht zit jij te
zeuren. Over comfort, en nog meer dan dat. Nooit heb ik eens een rustige
dag. Je mond staat altijd naar kijven.
Ik wenste dat er één van die worsten aan je neus vasthing, al zijn ze daar
eigenlijk te lekker voor. Maar dan had jij tenminste een reden om te kijven
en ik had mijn lol vandaag.’
5.
En zie daar sprong een worst op de neus van de vrouw.
De vrouw voelde aan haar gezicht. Ze begon te trillen en te gillen, te
bibberen en te beven.
Ze probeerde de worst van haar neus te trekken, maar die zat muurvast.
Het was geen gezicht en de man rolde over de vloer van het lachen.
Pagina 19 van 78 Pagina 19 van 78

Tijd Schrift #4
‘Wat zullen de buurvrouw en de vrouw van de bakker wel niet denken,’
gierde hij.
De vrouw kwam wel niet zo vaak buiten en ze was ook nooit een echte
schoonheid geweest maar een worst aan haar neus was zeker geen
verbetering.
De man kwam niet meer bij van het lachen.
‘Is het worst van varkens of van koeien of is het een bloedworst.
Mag ik er een stukje vanaf snijden?’
Hij nam het keukenmes om een stuk worst van haar neus te snijden maar
het bloed spoot eruit.
‘Aiaiai,’ krijste de vrouw.
Geschrokken legde de man het mes terug in de keukenlade.
‘Goed,’ zei hij na een tijd, ‘mijn lol heb ik vandaag wel al gehad.
Snel, vrouw, wat zullen we doen met de derde wens. Zal ik voor mezelf de
allermooiste postzegel vragen, of wil jij misschien iets anders?’
De vrouw wilde nog wel steeds comfort zeggen, maar ze zei:’ kies jij maar.’
En de man koos.
Hij zei: ‘ik wens een vrouw zonder worst op haar neus.’
Er gebeurde niets.
‘Misschien is de tijd wel om,‘ zei de man.
Hij keek op zijn klok, ze hadden nog vijf minuten.
‘Misschien is de vis wel uitgewerkt, ‘ kreunde de vrouw, ‘probeer het nog
eens, toe.’
‘Ik wens een vrouw zonder worst op haar neus,’ zei de man nog eens.
Er gebeurde nog steeds niets.
Toen werd er aan de deur geklopt.
‘Ga jij maar openmaken, ‘ huilde de vrouw.
Ze trok snel haar sjaal over haar hoofd.
De man deed voorzichtig de deur open.
Voor het huis stond een vrouw. Hij had haar nooit eerder gezien.
‘Goedenavond,’ zei ze, ‘ik ben de vrouw zonder worst op haar neus, de
vrouw die u heeft geroepen.’
O hemel, dacht de man, ik heb die laatste wens niet goed gezegd.
Ik heb een hele nieuwe vrouw gekregen in plaats van mijn eigen vrouw
zonder worst op haar neus.
O jee, en nu zijn alle wensen opgebruikt.
‘Moet ik hier nog lang voor de deur staan wachten’, vroeg de vrouw, ‘of
mag ik binnenkomen? Ik zal jullie leven beslist aangenamer maken. Noem
mij maar ‘Luxe’.’
De man liet de vrouw binnen.
‘Jeetje, wat is het hier klein, ‘ zei ze.
En ze haalde meteen een hamer en wat spijkers uit haar zak en ging aan
de slag.
Met de deur en het raam, dat de man had meegebracht bouwde ze het
kleine huisje in een wip en een draai om tot een halve villa.
‘Even rusten,’ zei ze daarna,’ en ondertussen een lekker hapje klaarmaken.
De andere helft bouw ik straks wel.’
En inderdaad : hun leven werd een stuk aangenamer.
Luxe kon koken als de beste, ze deed de vaat in twee minuten tijd, en hij
was proper bovendien, ze naaide, streek, timmerde, hakte hout en deed de
brieven op de bus.
Pagina 20 van 78 Pagina 20 van 78

Tijd Schrift #4
Met Luxe heb ik eindelijk het comfort in huis waar ik al zo lang van
droomde, dacht de vrouw van de man.
Dat er nog steeds een worst aan haar neus vastzat nam ze er maar bij.
Ze hield toch altijd en overal haar sjaal aan. En bovendien kwam ze nog
zelden buiten.
Zo leefden ze met zijn drieën nog lang en gelukkig en heel comfortabel.
De vrouw kibbelde nooit meer en de man kon ongestoord aan zijn
postzegelverzameling werken.
Dat Luxe op zaterdag wat flatulleus was, namen ze er graag bij.
Maar dat ze de hele dag door liedjes floot, valse liedjes, vonden ze bij
momenten wel lastig.
Al was dit dan ook werkelijk het enige echte nadeel aan het comfort.
einde
DE AFREKENING
Gerda Dendooven
Dialoog tussen twee zussen
Personages
Een zus van vijfentwintig, een jongere zus van zestien
Setting
Het appartement van de oudste zus, de jongste zit op een stoel.
De oudste staat ernaast met een schaar.
Ze is kapster.
Oudste zus Geef die schaar terug. Ik heb er maar een. En het is een
dure.
Jongste zus Knip de knappe kapper
Knipt en kapt heel knap
Maar Knaap,
de knecht van de knappe kapper Knip
Knipt en kapt nog veel knapper dan de knappe kapper Knip
Die knipt en kapt.
Oudste Zwijg.
En ga nu ZITTEN.
Jongste zus Weet je wat ik haat?
Oudste Stilzitten.
Jongste Neen!
En beveel me niet voortdurend.
Je bent gelijk ons moeder.
Pagina 21 van 78 Pagina 21 van 78

Tijd Schrift #4
Oudste Puberpraat.
Jongste Ik haat je valse wimpers. Je kijkt nooit echt.
Oudste Je bent jaloers.
Jongste En jij bent vals.
Oudste Hou je mond, puber.
Jongste Alles is vals aan jou. Je vel. Je ogen. Je mond en je
woorden.
Oudste Ik heb je wel thuis weggehaald. En ik zorg voor je. Is dat ook
vals?
Jongste Echte zussen pakken mekaars lief niet af. Die doen dat niet.
Echte zussen respecteren elkaar.
Oudste Ik je lief afpakken? Belachelijk.
Dat onnozel Guytje.
Jongste Iedereen danst naar je pijpen!
Guytje hier, Guytje daar.
En de idioot maar kruipen. Niet voor deze hier. Nee, want die
is pas zestien.
Oudste Dus: een paar jaartjes geduld.
Jongste Ik haat je.
Oudste Stank voor dank is dat.
Jongste Ik haat je valse wimpers.
Ik knip ze er nog af. Het zijn vliegengordijnen tegen
ongedierte. Alles is zo onecht aan jou.
Jouw wereld en jijzelf.
Oudste Kom. Neem je boeltje en vertrek.
Je bent bijna zeventien.
Ik was al weg thuis.
Jongste Ik snijd je tong af.
Oudste Zoek een kamer. Zoek werk. Of zoek werk op een kamer.
Haha.
Ik wil je zelfs helpen. Ik leen je mijn valse wimpers. Ze zullen
je goed staan.
Meer kans op werk geven.
Alles zal minder scherp lijken.
En neem Guytje maar mee. En je poes.
Ha. Je poes.
Jongste Elke vezel hak ik door. Elke vezel tussen ons.
Jij hebt voor niemand respect
Oudste Snij liever je vlechten af.
Gedaan met het kleine zusje.
Kijk de zon schijnt. Zo fel.
Valse wimpers houden dit niet tegen.
Kom geef me die schaar.
Jongste Ik doe het zelf wel.
Oudste Ik ben de kapster. Ga zitten. Ik zal je mooi knippen.
Ik zal je helpen. Nog een keer. Ik knip je volwassen. Het zal
je kansen vergroten.
Elke vlecht is goed voor een maand huur.
Je bent zo mooi. Je zult goed verdienen.
Gooi Guytje er maar uit.
Hey… Wat doe je nu… Wat ga je doen? Geef die schaar
terug.
Pagina 22 van 78 Pagina 22 van 78

Tijd Schrift #4
Aaaa je doet me pijn.
Stop. Doe toch iets. Doe haar stoppen. Aaaarrrgggg.
(jongste heeft zus in wurggreep en snijdt haar tong af)
Jongste Voilà.
Hier de schaar. Ik doe alles wat je vraagt. Altijd. Ik stop.
En jij ook. Eindelijk.
Zwijg, zeg ik. Nu, zeg ik.
En zie: zussie zwijgt. Voorgoed.
Knikken mag nog wel.
Poespoespoes, kom poes.
Lekker vleesje. Hier.
Njam njam.
_____________
ER WAS EENS… EN HET BLEEF KOMEN
Gerda Dendooven
ER WAS EENS… EN HET BLEEF KOMEN
Een gruwelijk sprookje over de verstrekkende gevolgen van
ongehoorzaamheid bij het maken van een bed
SCÈNEBEELD
Het is koud, de wind giert
Op scène twee vrouwen, een oude en een hele oude.
Ze zitten duidelijk ergens in een onbestemde ruimte.
De moeder is oud en kordaat, een beetje doof en bang om alleen te zijn.
De dochter is ook oud, zeurderig en bang uit onzekerheid.
Ze breit iets oneindig lang, een sjaal, een deken…maar ze is er niet goed
in.
Er zijn ook nog negen vliegen.
SCÈNE 1
Moeder Van mij,
van mij
’t Is al van mij.
Al wat je ziet : VAN MIJ
Hier, daar, ginder.
Over en tweer.
Dochter ’t Weer?
’t Weer was beter thuisgebleven.
Zo KOUD en zo OUD dat het hier is
Pagina 23 van 78 Pagina 23 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder Gras van mij en grond van mij
Zand van mij.
En zij van mij.
VEEL zij van mij.
( wijst naar de dochter)
Dochter Dit en dit,
’t is al van haar, (wijst iets aan, neus, borsten, haar…)
niet van haar, neen, (trekt aan haar haren)
maar van haar (wijst naar moeder)
Ziek van haar.
Moeder Ziek van mij?
Ziek van zeuren, ja.
Dochter En ziek van de vliegen. Het zit hier vol.
Eén, twee,… drie
Wat zeg ik …, vier vliegen
en daar nog één, vijf,
zes, zeven…, wacht, acht…
Wow,
negen vliegen!
Met deze kou !
Moeder Zwijg!
En brei voort aan die mouw.
Dochter Ik brei wel een sjaal.
Tegen de kou.
Moeder Ach, sjaal of touw,
Brei voort, en gauw.
Jouw gezeur vermoeit.
En het zand schroeit.
Dochter (zingt treiterig een rijmpje)
Breit breit breit
Twee sokken voor één geit
En nog een sok die overblijft
Voor als de kou in ‘t neuske bijt
Het neuske van een kindje
Met ‘t poepke van een zwintje
Het is zijn moeder kwijt
…
Het tocht hier.
Er staat een deur open.
Ergens.
Moeder Doe dan uw benen toe.
Want het zand schroeit en het zand vermoeit.
Dochter Ik ben zo moe.
Moeder Zeur niet,
ik ben zelfs nog moeder.
En doe uw mond toe.
(naar publiek)
Precies een koe.
(tot dochter)
Kijk maar hoe
het zand blust en het zand sust.
Dochter Het zand sust?
Wat sust het zand?
Moeder Het zand sust de nachtmerrie.
Dochter Ho ja, de merrie van de nacht?
Moeder Jaho, die merrie die niet slapen kan,
ze staat de hele nacht op wacht.
En lacht. Hihihihihii.
Pagina 24 van 78 Pagina 24 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter En wie blust het zand?
Moeder De zandman, zo, snel, met één hand..
Dochter Jaja.
Maar wie blust de zandman dan?
Moeder Hmmmmmmmmmmoeder, die weet daar alles van.
Dochter (terzijde fezelend)
Ik wist het, ik weet het, ik heb het altijd al geweten.
(terug tot het publiek)
Voilà, beste dames en heren, kinders en kinderessen, mag ik
u voorstellen:
Mijn moeder: weet alles en heeft alles.
(stilletjes)
Zelfs een snor
Maar ze is zo doof als een pot, potdoof dus, zoals we
zeggen.
Moeder En zij is de dochter van de moeder, die alles weet, alles
heeft, en alles hoort.
Zij is mijn jongste, blondste en stomste dochter.
Met andere woorden:
Mijn dochter zonder snor.
‘t Klopt het?
(iemand klopt aan een deur)
Dochter Ja, moeder, als een zwerende vinger, en ik ga opendoen.
(moeder hoort niets of doet of ze niets hoort)
Moeder Wat ga jij doen?
Niets ga jij doen.
Roereroere in de troep
Elk bezoek gaat in de soep.
Jij gaat zitten en zwijgen!
(dochter wil gaan zitten, wordt weggejaagd door moeder)
Moeder NEE, NEE. IK zit hier.
En… ik zit hier.
En straks zit ik daar.
Dochter (is boos, blijft staan en doet treiterig een rijmpje terwijl ze
steken breit, het is alsof ze één rechts, één averechts zou
zeggen)
Het klopt, het klopt niet, ‘t klopt, ’t klopt niet, klopt…
Moeder Wat klopt er…
Dochter Mijn hartje, moeder.
(klopklop aan de deur)
(Moeder kijkt verbaasd naar de deur, doet alsof ze niet door heeft dat
iemand klopt)
Moeder Och here, o gotoch, haar hartje.
Je hartje klopt wel hard, mijn hartje?
Dochter Ja, moeder, het is ongeduldig.
Moeder Ola, daar moeten we voor opletten.
Want een ongeduldig hart geeft een broek vol goesting
En een broek vol goesting geeft vlekken die er in de was nog
moeilijk uitgaan.
’t Is waar, hé!
Dochter Ja dat is zwaar en het doet pijn ook.
Want mijn hart klopt zo hard van verlangen.
Pagina 25 van 78 Pagina 25 van 78

Tijd Schrift #4
Tokketokketokketok
Moeder Van verlangen naar wat?
Dochter Naar een prins, moeder!
Moeder Zo een knapperige prince, fourré met vanille of chocola, één
die de gaatjes vult?
In de kast ligt er nog zo één.
Dochter Neen, moeder, een echte prins, één die me bevrijden zal.
Moeder Bevrijden? En mogen we misschien ook weten waarvan?
Dochter Van de kou, het zand,… de vliegen.
(Stilletjes)
En een moeder.
Moeder Dat doen prinsen niet.
Prinsen zuchten en stinken: ofwel van het geld,
ofwel van zich niet te wassen.
Dochter Prinsen doen zoiets wel, ze vechten tegen monsters en
draken van moeders.
En ze ruiken heel beleefd.
Moeder Prinsen zijn slap en suf, en bovendien houden ze alleen van
mooie meisjes.
Meisjes met een snor.
Want snorren zijn zo vurig, zo prikkelend, zo...
Dochter Duurt het nog lang voor ik een snor krijg, moeder.
Moeder Oeioeioei, kind, nog heel lang, misschien wel eeuwenlang.
En zolang jij geen snor hebt, kom je dit huis niet uit.
Trouwens, … prinsen houden eigenlijk ook niet van blond.
Want blond is dom.
Alleen met zwart willen ze trouwen.
Dochter Prinsen uit verhalen houden wel van blond, moeder.
Doornroosje uit het verhaal van De Schone Slaapster, die is
blond.
Moeder Ken ik niet.
Dochter En Assepoester Cendrillon is ook blond.
Moeder NOOIT van gehoord.
Dochter Prinses Mathilde: blond en…
Moeder …Sneeuwwitje is zwart.
Aiaiai, kind toch,
zo dom, zo blond en zo behaard
Ik zal je één ding zeggen:
Prinsen willen geen vrouw, ze willen een paard
Een paard om op te zitten en te zoenen
Te knuffelen en te kammen
Te dromen, te dollen en mee te slapen
Prinsen bouwen voor hun paard een stal
Ze maken een bedje en leggen wat stro
Ze willen een zwart paard zonder vlo
Een prins om een nest mee te bouwen?
Laat me niet lachen,
Geen enkele is te vertrouwen
Neen kind, jouw ongeduldig hart mag roepen, tieren of
brullen, de deur blijft toe.
Dochter Moeder!
Je woorden maken me zo koud.
(stilletjes)
En je tong is stout stout stout.
Pagina 26 van 78 Pagina 26 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder Misschien wel stout maar toch verstandig.
En dat kunnen we van jou niet zeggen.
Vooruit, breien, want van breien word je warm.
Dochter Ik kan niet breien, moeder, mijn vingers zijn nu helemaal
verkleumd.
En de kachel is stuk, de wind giert door de kieren, het waait
hier als op een kerkhof.
Moeder ZWIJG, spreek dat woord niet uit.
Ik heb het al één, twee, drie…((telt op de vingers)
111 keer gezegd en ik zeg het nu voor de 112de keer:
Dit huis is een PALEIS.
Dochter Jaja, het paleis van Er was eens en … toen niet meer.
Moeder Swijg, smerige slang, mijn hart is pas gebroken en nu breek
je het alweer.
Dochter Maar ik heb het zo koud, moeder, mijn hoofd zit vol ijzige
gedachten.
Moeder Zullen we ze eens opwarmen, die ijzige gedachten van jou?
Dochter En hoe wil je dat dan doen?
De kachel is stuk.
Tussen je benen misschien, in een pannetje met citroen?
Moeder Ik zal ze opwarmen met een verhaal!
Dochter Een verhaal?
Moeder Een warm verhaal.
Dochter Een verhaal met verzinsels?
Moeder (denkt na)
Ja, met echt gebeurde verzinsels.
Dochter Een verhaal van Er was eens…?
Moeder Ja, van Er was eens…
Dochter O moeder, ik zal je zoetste kindje zijn.
Moeder Zoet is niet genoeg.
Dochter Wat kan ik nog meer doen?
Moeder Zitten, zwijgen en breien.
NU.
Ik vertel.
Er was eens…
…
En het bleef komen…
Hahaa! Spannend hé?
Dochter O, moeder!
Dat is een vals verhaal!
Moeder Ja, een echt vals verhaal, kind.
Daar worden wij toch warm van ?
Wat zeg ik, HEET.
Voel je al iets?
Dochter Neen, jij misschien wel, maar ik niet, ik word daar niet warm
van.
(Opnieuw toktoktok aan de deur. Moeder doet alsof ze het voor het eerst
hoort)
Pagina 27 van 78 Pagina 27 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder (verbaasd)
Tiens…hoor je dat…
Daar wordt aan de deur geklopt.
Hard geklopt, zacht geklopt…
Dochter Dat zeg ik toch en ik zei het een half uur geleden ook al.
Moeder Hoort,
wie klopt daar kindren,
Hoort,
wie tokt daar kindren,
Hoort,
Wie tikt daar zachtjes tegen ‘t raam?
Dochter Ja, hoort…
daar wordt aan de deur én aan het raam geklopt.
…
Wie zou het zijn?
Iemand voor mij?
…..
(weer klopt iemand aan een deur)
Moeder Tis een vreemde zeker,
Die verdwaald is zeker,
Dochter (loopt naar de deur)
Ik zal hem vlug eens vragen naar zijn naam.
Wie bent u ?
En hoe heet…
Stem off stage Zeer heet!
Maar, wees gerust, mijn kind,
Ik ben een goede vrind
Al ben ik zwart als roet
Ik meen het toch goed
Dochter Heb je dat gehoord, moeder?
O Repelsteeltje, Bokkepoot, kom vanavond op bezoek
En steek toch wat lekkers in…
In een of andere broe…
(moeder onderbreekt haar)
Moeder Neenee, vergeet dat maar.
Bezoek met een broek komt hier niet meer in
De deur blijft toe.
Begrepen, Bokkepoot!
SCENE 2
Dochter blijft breien, moeder loopt rond, of zit, doet niets bijzonders
Moeder Roereroere in de troep
Elk bezoek gaat in de soep…
Dochter (zingt)
…maar vol verlangen klopt mijn hart,
wie de koek krijgt
wie de smart…
en pats naar de vliegen
(mept wild om zich heen, met het breiwerk)
En pats, er zit een vlieg op moeders gat.
Moeder En plets, (geeft dochter een draai om de oren)
Hou daarmee op, kind, lijken hebben we hier al genoeg.
Dochter Levende lijken, ja, maar een levend lijf komt er niet in.
Moeder, het is hier saai, en het is hier koud.
Ons paleis lijkt wel een vervallen burcht.
Overal gieren de kieren.
En een verhaal waar je warm van wordt, dat hebben we
vandaag al gehad, hé, moeder?
Pagina 28 van 78 Pagina 28 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder Ja, het verhaal waar je warm van wordt wel, maar het
verhaal waar je helemaal heet van wordt nog niet.
En omdat moeder vandaag blij van zinnen is, zal ze er zo
een vertellen.
Dochter Een verhaal vol verzinsels ?
Moeder Ja!
Dochter Gruwelijke verzinsels?
Moeder Ja!
Dochter Gruwelijke, echt gebeurde verzinsels?
Moeder (verveeld)
Jaaaa.
Echt gruwelijk gebeurde verzinsels.
Dochter O ja? En kent ze er zo wel een?
Moeder Zeker weten! En ze vertelt het alleen aan wie zoet zit en
braaf breit.
Of was je dat alweer vergeten?
Dochter Ik zit al zoet.
Ik doe mijn benen toe.
Ik brei.
Brei, brei, brei.
Twee geiten in de wei
en nog een geit die overblijft
voor als de boer weer bokken krijgt
Het kindje is zo blij
Moeder En zwijg. NU!
Daar komt ie…
Er was eens,… en toen niet meer.
Hahaha, …
Dochter O, moeder, alweer!
Zo flauw.
Moeder Ja kind, zo gaat dat: voor wat, hoort wat.
Vertellen is heeeeel (geeuwt) vermoeiend, dus moeder slooft
zich niet zomaar uit.
Dochter Ik hoor het al en ik begrijp het al, dus vraag ik:
Zal ik straks de tafel voor u dekken, de vaat voor u doen,
eten voor u koken?
Moeder Een tafel hebben we niet, eten smaakt me niet en de vaat
doet de vaatwasser wel.
Iets anders dus.
Dochter Ik wil mijn moeder wel behagen, ik zal een ander voorstel
moeten doen:
De bedden dekken, ramen lappen, moeder, wilt u dat ik de
gang boen?
Moeder Welke bedden, welke ramen en waar is die gang?
Wat vroeger was, is nu niet meer.
Ons huis is leeg, ons huis is op, kapot, foutu, gedaan.
Zand, stof, as en vliegen.
DAT is wat er van ons mooi paleis nog over is gebleven.
En dat weet jij evengoed als ik. Je doet me opzettelijk
verdriet.
Dochter Moeder, ik wilde u niet affronteren
Pagina 29 van 78 Pagina 29 van 78

Tijd Schrift #4
Zal ik misschien even uw snor scheren, uw voeten
masseren,…
Moeder Klein kreng, kwel me niet langer.
Je weet best wat je oude moetje wilt.
Dochter Even heel hard nadenken… na, na, na
(doet alsof)
Moeder … denken, denken, denken.
Nog harder.
Dochter Hard hard hard!
Maar natuurlijk.
Hoe kon ik dat nu toch vergeten.
Ik moet krabben!
Moeders rug en moeders vel
(kokhalst)
Moeder Eindelijk! De stomme trut heeft het begrepen.
Vooruit, krabben en snel.
Dochter Onder en boven, links en rechts.
Ik krab de krollen van de trap.
Stinkend vet onder mijn nagels.
(kokhalst weer)
Moeder Zolang jij krabt, zal ik vertellen, mijn enige verhaal.
En geef dat breiwerk hier, terwijl jij krabt zal ik ook breien.
Moeder kan toch alles heel veel
beter dan haar dochter.
Dochter Wie zal eerst beginnen, vertel of krab, krab of vertel.
Wie begint?
Moeder Mijn rug zit al klaar, begin jij dus maar voor een keer.
Want mijn hoofd doet nog wat raar.
(terzijde)
Ik ken eigenlijk maar één verhaal en hoe begon dat ook al
weer?
Dochter Eén, twee, drie: Start.
Moeder Naar onder, onderaan krabben.
Neen, niet daar, hier.
Het gebeurde dus op een dag, ik weet niet meer de
hoeveelste, in het jaar…, maar enfin.
Het was in …
Neen, niet in dat jaar, het was in…
…links, en hoger.
(zucht)
Bon.
Het gebeurde.
Op een dag, in het dorp…
Harder!
Dus,… op die dag, in dat dorp…., waarvan ik de naam
absoluut niet meer ken.
Spannend, hé?
Dochter (geeuwt)
Ja, spannend, vooral deze broek.
Moeder Zwijg, kind,
…en toen het gebeurd was, zei iedereen : ach en och en…
Vort vliegen. WEG
Dochter (mept in het rond)
Zeiden ze dat?
Pagina 30 van 78 Pagina 30 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder Bek dicht. En luister.
Dochter Als ik luister moet ik mijn oren openzetten en dan gaat het zo
vreselijk tochten in mijn hoofd.
Moeder Zet ze dan om beurt open.
Links, ja, rechts, ja
Dochter ( zwaait met de armen)
Links, rechts, links, rechts….
Zo marcheren de soldaten, zou er voor mij ook een bij zijn?
Moeder Ja, die ene met zijn voet die sleept, of die andere met ‘t vel
over ‘t been.
De lelijkste van de troep. Haha.
Jaja…
Toktoktok
Neen, nu niet. We zijn bezig.
Dochter Moeder, ik hoorde weer getok.
Hoorde jij dat ook moeder?
Moeder Neen.
Dochter Zijn het de ramen die klapperen, of de beentjes van mijn
zusjes die rammelen?
Moeder Het zijn je fantasieën die op hol slaan.
Klipperdieklop, hipperdiehop op.
Dochter Maar ik hoorde geklop.
Moeder Moet ik nu vertellen of niet?
Dochter Alsjeblief moeder, ja.
Moeder Zwijg dan en luister.
Dus, in dat dorp
was er een vrouw …
Dochter Ken ik haar?
Moeder Neen.
Dochter Had ze een snor?
Moeder Ja, ze was heel mooi.
Dochter Dan ken ik haar niet!
Moeder En die vrouw wilde trouwen,
een nestje gaan bouwen.
Maar ze vond geen man.
Dochter En de bakker dan?
Moeder Dat was een halve gare.
Dus zei ze: Als ik moet wachten op een man om mee te
trouwen en een nestje te bouwen, dan komt er niks van.
Dochter Dat is waar, daar weet ik nu eens toevallig alles van.
Moeder Dus, zocht ze een lap grond en tekende met een stok …
Dochter Toktok, ik hoor alweer geklop.
Moeder Let nu toch op.
Ze tekende de woonkamer en de keuken,
de slaapkamer en het bad.
Pagina 31 van 78 Pagina 31 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter En was er een tuin?
Moeder Ja, er was een duin.
Dochter Met een fontein?
Moeder Ja, een grote dolfijn.
Dochter En een afdak?
Moeder Ja, een zandbak.
Dochter Ik hou niet van zand.
Moeder Wat doe je, vroegen de mensen.
Ik bouw, antwoordde de vrouw.
Dochter En had ze een plan?
Moeder Het plan zat in haar hart en …
Dochter (met stemmetje van de moeder)
… ik moet nu voortdoen, want cement droogt snel.
Zei ze dat ook?
Moeder Ja…
Je kent het verhaal?
Dochter Ja, ik ken dat verhaal, moeder, ja,
Ik wil dit niet horen, ik ken het van achteren naar voren
(gaat op uitkijk staan)
Je hebt het me al één, twee, drie (telt op haar vingers)
honderdenelf keer verteld.
Moeder Dan is dit de honderdentwaalfde keer. Je warmt er van op.
Je wordt er vast heel heet van.
Kom, krabben, harder.
Hoger, op mijn schouderbladeren,
Dochter U vraagt, en …
Moeders wil is wet.
(neemt breipennen af van moeder)
Moeder Wat doe je nu?
Jij kunt niet breien.
Dochter Dochter moet gehoorzaam zijn,
Dus neemt dochter een breipen in de linkerhand
Een breipen in de rechterhand
Om moeders rug nog harder te kunnen krabben.
Moeder Plets,
Plets, plets (geeft dochter wat draaien om de oren)
Ja, dochter moet gehoorzaam zijn,…dat bespaart haar heel
veel pijn.
Geef hier.
Nu ben ik de draad helemaal kwijt…
Stomme trut.
(gooit breiwerk op de grond, en begint te woelen in de aarde
of zand of…)
Dochter Verzin dan een ander verhaal.
( met cabaretstem)
Lieve kindertjes, omdat wij zo zoet stilzitten, zal moeder nu,
speciaal voor ons, het gruwelijke verhaal van Heel lang
geleden vertellen.
Moeder En ken ik het?
Dochter Ja!
Pagina 32 van 78 Pagina 32 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder O ja..?
Het verhaal van Heel lang geleden…
Tiens, tiens…
(denkt na)
OOOOOOOO, jaaaaaa!
Heel lang geleden leefde eens een vrouw,
Ze was zwart, ze had een snor en…
Dochter (terzijde)
en ze was stom, zoals mijn moeder dus. Misschien was het
wel mijn moeder.
Moeder En die vrouw zei:
Ik bouw een huis,
Dochter …het vijfde, zesde, honderdentwaalfde huis.
Ik hoor het al moeder, je zult weer hetzelfde verhaal
vertellen.
Maar ik wil iets anders horen.
Moeder Hou je kop.
Laat me mijn verhaal vertellen
Ik wil het vertellen, ik zal het vertellen, ik moet het vertellen.
Het gaat over mij, niet over jou.
Dus…
Het werd winter, toen was het huis pas klaar.
Mooi en warm…
Dochter en leeg.
Zie je wel dat ik het ken.
Ik weet zelfs het einde al:
Er kwam een varken met een dikke sigaar,
En het huis is klaar.
Voilà.
Moeder Smerige slang, zo ging het niet.
Dochter (zucht)
Ok, zucht ze,
Ik ben zo alleen, denkt ze, ik wou dat ik twee was, klaagt ze
en ze gaat even door het raampje kijken of er buiten ook een
alleen is.
(stapt naar het raam)
Moeder Juist, ja, zo ging het, en wat zag ze daar? Wat zag ze daar
buiten ook weer?
Dochter ( kijkt door het raampje)
…daar komt een man naar ons huis toegestapt.
Hij heeft één voet die sleept, hij is vel over het been
Moeder Een man, jaja, een man.
In het zwart.
Dochter (kijkt wat beter)
Neen, niet in het zwart, zwart met wit.
Moeder O ja, zwart met wit dus, jaja.
En zonder paard.
Dochter Ja, behaard.
Het is MIJN prins, denkt ze,
Moeder Voor mij, voor mij, helemaal voor mij, denkt de vrouw, en ze
steekt haar haar omhoog en stift haar lippen.
Dochter Aanbellen kan hij niet want de bel doet het niet, hahaha,
Pagina 33 van 78 Pagina 33 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder dus …
(Klop, klop, klop…
er wordt aan de deur geklopt)
Dochter Ik ga opendoen.
(moeder en dochter snellen naar de deur)
Moeder IK ga opendoen, denkt de vrouw.
Ze rent naar de deur en ze roept:
Voor wat is het?
Stem Voor warmte.
Moeder Hebben we niet, roept de vrouw terug.
(weer toktoktok, moeder gaat tegen deur staan, bindt breiwerk om klink
vast, dochter stapt naar het raam om het open te maken)
Dochter (kijkt door het raam, voor de deur staat dus duidelijk iemand)
OOOOOO, ik kijk door een kier.
En ik zie: voor de deur staat plezier.
Komt binnen! Misschien langs het raam.
Hoe meer zielen hoe meer vreugd.
Hoe meer volk hoe meer deugd.
Moeder Ga weg!
We zijn bezig!
(tegen dochter)
Zitten, zeg ik, we zijn aan het vertellen en de kinderen
luisteren.
Voor de deur stond dus een prins, een prins voor de vrouw.
Dochter Weet je het zeker, hij is voor mij, niet voor jou
Moeder (moeder vertelt verder alsof er niets gebeurd is)
Aangenaam, zei dus de prins, gezellig, en hij kuste haar
hand.
Dochter (roept)
Komt u toch binnen, Gezellig.
Moeder Een hapje, vroeg ze.
Dochter Waarvan?
Moeder Daarvan, zei de vrouw.
En negen maanden later was er een kind.
Dochter (wilt buiten, ze heeft iemand gezien)
Hola, moeder, dat is een heet verhaal, en ola, moeder, komt
uit de diepvries.
Njamnjam.
Moeder, ik moet even naar buiten, een luchtje gaan
scheppen.
Want ik heb het plots zo warm.
Moeder Schep hierbinnen maar wat zand en orde.
Mijn verhaal is nog lang niet klaar.
Dochter Ik wil buiten lucht gaan scheppen
(stilletjes) en lol en liefde
Toe moeder, voor eventjes maar
Moeder Zonder moeder ga jij niet naar buiten.
Of met mij of met zonder niemand, met andere woorden niet.
Dochter Toe, moeder, even maar, ik hoor een vogel fluiten.
Moeder Neen
Pagina 34 van 78 Pagina 34 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter Ik bind het breiwerk rond mijn nek,
Jij houdt het vast en je doet: trek
Als ik te ver van huis ben.
Moeder Nee
Dochter Ik ben zo warm en ik word steeds heter
Moeder Ik vertrouw haar voor geen meter
Dochter Ik ga maar even wandelen aan dit lange touw
Moeder (neemt breiwerk)
Je bent een meisje, nog geen vrouw
Dochter Toe moeder, toe, ik ga niet ver
Ik ben snel moe
Moeder Je hebt slechts dons en nog geen snor
Je speldt me vast iets op de mouw
Dochter Neen, moeder
Ik blijf breien aan dit spannende verhaal.
Laat me toch buiten, ik kook al helemaal.
Zo warm heb ik het.
Moeder (denkt na)
Dus,
Ik bind het breiwerk rond je nek
En ik doe trek
Als je te ver weg rent
Maar , aan je stem
Hoor ik waar je bent
Dochter Ja , moeder, ja
Moeder (praat in zichzelf)
Veel kan er eigenlijk niet misgaan
(bindt touw om de nek)
Vooruit en ga
(ze ontsluit de deur)
Dochter Ik kom snel terug
Om te krabben uwen rug.
Moeder Ga nu,
En blijf spreken,
Dan gaat mijn hart van angst niet breken
(dochter gaat aan touw naar buiten, we horen haar zingen)
Dochter Lalalalol
Zelfs aan een touw is mijn wereld spannender dan in dit
stinkend hol
Moedertje, ça va?
(terzijde)
Mijn moeder is zo doof als witte chocola
SCENE 3
Dochter is buiten, ze loopt, ze danst, ze heeft iemand ontmoet.
Moeder staat binnen, achter de deur, het touw in haar handen.
Dochter Moeder, hoor je mij
Moeder Ja, nog helemaal
Dochter Vertel maar je verhaal.
En alstublief, praat niet te zacht,
Moeder Daar zat de vrouw dus met haar kind
Pagina 35 van 78 Pagina 35 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter Harder, moeder, hier buiten is er heel veel wind
Moeder Dus, daar zat de vrouw dan met haar kind
Dochter En koud dat het was in dat stinkhol vol kindjeskak.
Kun je mij nog horen?
Moeder De prins, vraag je, neen, die was verloren.
Dochter (dochter roept van ver, maar tegen wie)
Zeker op jacht?
Moeder Praat ik te zacht?
Dochter Mooi, het leven is mooi.
Moeder (heeft dochter horen zingen)
Ze zingt, over het hooi, wat is ze aan het doen
Wat zie je daar buiten?
Dochter Gras, grond, wolken,
Ik zie een vogel fluiten.
En een man zo mager als de dood.
Moeder Zeven kikkers in één sloot?
Dochter Een ooievaar op ene poot.
Moeder Wat zeg je nu?
Wie is er bloot?
Dochter Ja, hij is groot, en mooi en blond.
Moeder Kijk uit voor die hond.
Straks bijt hij in je bil.
Dochter Of in mijn kont.
Dat is precies wat ik NU wil.
Pak me dan als je kan.
Moeder Waar is die man?
O kind toch, moeder is zo bang
Dochter Hij is mooi en lang
En hij sleept met één been.
Moeder Kind, waar ga je heen
Ik ben zo alleen,
Dochter Pak me dan en vlug
Moeder Kom terug!
Kom terug bij je moe…
Dochter (loopt langs deur of raam)
Joehoe! Pak me maar als je kan!
Hier ben ik dan!
Wat doe je nu?
(tegen iemand anders, maar moeder denkt dat ze tegen haar
spreekt)
Moeder (opgelucht dat ze haar dochter ziet, ze vertelt verder)
Ik vertel verder mijn verhaal, we zijn er nog niet helemaal.
Dus, zei de vrouw, ik bouw, en al wat je ziet, is van mij.
Dochter (tegen iemand buiten)
Maar jij kunt er ook nog bij.
Toe, voor even.
Moeder Ze bouwden het huisje nog mooier en frisser, met tegeltjes in
de gang,
rode tegeltjes.
Pagina 36 van 78 Pagina 36 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter En we maken een bedje en leggen een strooitje
en na een jaar komt daar een piepklein fris vlooitje
Ik ben van jou.
Moeder Van mij, zei toen de vrouw,
ze is ook van mij, maar een man erbij,
is me teveel.
Dochter Waar gaat hij nu heen, zo op één been.
(dochter kijkt hem na)
Moeder En ze was weer alleen.
Twee dochters had ze nu.
En de vrouw was heel gelukkig
Maar na een jaartje zei ze alweer
‘k wil nog een wiegje gaan douwen,
‘k ga nog een kamertje bouwen.
Dochter (Loopt iemand achterna)
Voor mij?
Moeder Neen, niet voor jou.
Dochter Voor wie dan wel?
Moeder Voor nummer drie.
Ze vertrappelde het gras en stampte de aarde.
(geen antwoord, dochter is duidelijk met iemand bezig, hoort de moeder
niet)
Moeder De vrouw vertrappelde het gras en stampte de aarde.
(geen antwoord)
Moeder ZE STAMPTE DE AARDE
Dochter (tegen iemand anders)
Ik maak een bed, en ik leg wat stro
Kom toch liggen, mijn zoete prince Choco
Moeder (moeder haar frank valt)
Knibbel knabbelknuisje
Wie snoept daar van mijn muisje?
(vrouw steekt hoofd uit de deur)
Dochter Het is de wind, moeder
Die speelt met je kind
Moeder Ik hou je in de gaten
Want jij was met iemand aan het praten
Kom hier.
Dochter Niet waar
Het was de wind in mijn haar
Moeder Je haar en je hoofd zijn in de war
En waar is je jas gebleven
Jij komt nu binnen
Dochter Toe moetje, nog even
En wat moet ik zonder jas beginnen
Het is zo koud in huis
Ik moet hem eerst gaan zoeken
Moeder Kom binnen
Dit is een bevel
Ik voel dat ik ga vloeken
Zoek die jas en snel
Millemilleju, slecht vel
Haast je, ik tel.
Pagina 37 van 78 Pagina 37 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter Ik ben al weg en loop heel vlug
(tegen vreemde)
Zie u ik vanavond bij de brug
Moeder Eén, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht.
Ik had het wel gedacht.
Ze is nog niet terug
Dochter Moeder, ik ben al halverwege
Moeder Achtenhalf, negen…
Negen?
(wordt plots heel verdrietig bij het horen van cijfer negen)
Negen kinders zijn er uit haar buik gekropen.
Allemaal hebben ze hier rondgelopen
Allemaal een kamer met venster en deur.
Een gordijn aan het raam, met bloemen en geur
Dochter Moeder, ik sta nu voor de deur.
Moeder Ze noemde hen allemaal ‘dochter’.
Toen kwam op een dag, totaal onvoorzien,
Dochter Moeder, ik ben het, Nummertje tien.
Je kindje van melk, je meisje van honing.
Misschien ben ik wel een dochter van een koning
Moeder de jongste, de blondste, de stomste
Dochter Ik dus…
Moeder Ach ja,
Dochter Hij…
Moeder …Ja, hij was een prins gelijk
zo mooi, zo blond en zo behaard,
Dochter Neen, moeder, hij had geen paard
Doe open moeder
Ik heb heel hard gelopen
(dochter wil wel vertellen over buiten maar durft niet)
SCENE 4
Moeder breit voort en de dochter woelt in de grond, ze maakt een bedje en
mept ondertussen naar de vliegen
Dochter Mooi, het leven is mooi..
Ik maak u een beddeke
Ik leg hier een strooi
En daar komt een piepkleine…
Moeder Laat die vlo maar buiten wachten.
Geen snor, geen lief
Dochter Moeder, buiten was het leven mooi
Zo warm en zo zonder vliegen
En zo groen en geel en roze
Moeder Drie lelijke kleuren dus.
Bouw jij maar een kasteel van zand
Met voor elke vlieg in huis een kamer
Negen kamers, evenveel als de zusjes die je hebt gehad
Dochter Ik wil in dit huis niet meer wonen
Ik wil een mooie plek om te dromen
Ik wil een prins om van te houen
Moeder, ik wil trouwen, een nestje bouwen
Pagina 38 van 78 Pagina 38 van 78

Tijd Schrift #4
Moeder Bouwen is rouwen
Jij wilt misschien wel trouwen
Maar niemand zal van jou houen.
Dochter Niemand?
Niemand is ook iemand, moeder
Moeder Bouw hier een nest
Met wat er nog rest
Een deur, een raam, dat heb je al
En een prins, die komt wel met carnaval
Dochter Ik wil een echte prins, moeder, geen aap in een pak
Of een kat in een zak
Moeder Wat moet een echte prins hier zoeken
In kamers en in hoeken.
Hier ligt alleen nog puin
En dat is allemaal jouw schuld
Geen bloem meer in de tuin
Alleen nog een lap grond en rotte muren
Met kieren om doorheen te gluren
Geen prins vindt daar wat aan
Dochter Maar misschien vindt hij iets aan mij.
Moeder Jazeker vindt hij iets aan jou:
een wrat achter je oor, en haar op je kin
Neen kind: Je bent zelfs te lelijk voor de nacht
(toktoktok)
Dochter O moeder, ik hoorde alweer geklop
Zacht geklop, hard geklop
Wie zou het zijn
(moeder sukkelt naar het raam)
Moeder Een prins, een kabouter, een wolf…
Niemand komt hier nog binnen,
Of ze moeten eerst met de moeder beginnen
Alles heb ik zelf gebouwd
In dit huis heb ik gerouwd
Om mijn verloren dochters
Jij laat mij niet alleen
Om de moeder kunnen ze niet heen.
(vanachter de deur)
Voor wat ist.
Stem Ik rammel van de kou, ik wil een vrouw en gauw
Moeder U zoekt een vrouw?
Hier is ze dan.
Neem mij maar mee, ik ben van jou,
Een betere valt hier niet te vinden
Want dat scharminkel hier in huis is veel te jong, te blond en
bovendien heeft ze geen snor.
( je hoort in de verte iets wegstappen)
Hij is geloof ik al verdwenen, ik hoor zijn slepend been over
de grond
Hij mankt, me dunkt.
(moeder roept)
Lafaard
Dochter Ik maak een beddeke
Ik leg een strooike
Voor mijn klein mankend vlooike.
Pagina 39 van 78 Pagina 39 van 78

Tijd Schrift #4
SCENE 5
Dochter woelt in het zand, moeder breit en mept naar de vliegen
Dochter En dit is de keuken, en hier komt het bad
En nu is het droog maar morgen is ‘t nat.
Met piepende deuren, en gierende kieren
Moeder, ik ben het hier zat.
Ik wil wat gaan wandelen,
Heel eventjes maar, tot aan de brug
Moeder Jij breekt mijn hart.
En het klopt al zo zwak.
Van de tien is er slechts één gebleven
En die wilt hier ook al weg.
Blijf bij moeder, blijf, mijn kind
Ik zal je een verhaal vertellen.
Dochter Dat heb je al genoeg gedaan
Toe, moeder, toe, laat me even buiten gaan
Moeder Waarom kijk je niet gewoon wat door ‘t raam
Zo zie je ook de wereld.
Dochter Kijken !
Wat heb ik daar nou aan.
Gaan wandelen, dat is wat ik vroeg
Moeder Genoeg!
Maak dat je weg bent en vlug
En komt er iemand op bezoek
Denk dan niet dat ik je roep.
Ik hou hem voor mezelf
Jij dwaze elf.
Dochter Dank u, moeder, ik kom snel terug
Om te krabben uw rug
Moeder Wacht.
Eerst nog het touw rond je nek,
Voor als je te ver gaat
Dan doe ik weer trek
(moeder bindt touw om de nek)
Dochter (stilletjes)
het is al laat, straks is hij al weg van bij de brug
Moeder (terzijde)
Ik betrouw haar toch niet helemaal
Wacht,
ik vertel je weer een eng verhaal.
Alleen het begin, de rest vul je zelf maar in.
Dochter Een echt gebeurd verhaal?
Moeder Ja, en we vertellen het helemaal
Dochter (terzijde)
Het is misschien wel voor de laatste maal.
Lalalala
En van ver is moeder toch zo doof als een garnaal
(dochter gaat deur uit, zingend)
Lalala
Ken ik het?
Moeder Ja.
Het gaat over …
Dochter (van ver)
…mij?
Moeder Neen, over…
Pagina 40 van 78 Pagina 40 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter … zij…?
(terzijde)
Ze kent maar één verhaal
Moeder Het gaat over…tien dochters
Dochter Allemaal hier rondgelopen?
Moeder Ja, allemaal uit deze buik gekropen
Tien dochters…
Dochter En de jongste was ik.
Ze noemde me Elf.
Moeder Het ging van Eén tot Negen en toen Elf.
Dochter Elf was prachtig, de mooiste van tien,
En toch heeft moeder haar nooit graag gezien
Negen viel tegen.
Acht was te zacht.
Met Zeven geen leven
En Zes leek een bes
Vijf was te stijf
Vier miste zwier
Drie was miserie
Twee deed nooit mee
En Eén was geen.
Moeder Tien dochters.
Veel benen en armen bijeen.
Maar evengoed
Voor ieder een kamer, met bed, deur en raam.
Dochter En waren we gelukkig?
Moeder Ja, ze waren gelukkig, zeer gelukkig!
Dochter We waren blij, zo blij dat we ‘n huisje hadden met een tuin
erbij
We waren blij, zo blij,
af en toe toch, maar ook niet teveel, dat is nergens goed
voor.
Moeder Want veel wordt snel verveel.
Zoals die vliegen hier.
Die zijn hier teveel.
Weg vliegen.
(mept ernaar)
Je kon verdwalen in het huis.
Groot!
Dochter En hier buiten ook.
(zoekt iemand)
Waar is hij nu, waar is hij nu naartoe.
Moeder Kijk,
dit was de gang, met de rode stenen, en hier traptrapttrap
omhoog,
één, twee, drie verdiepingen.
De muren waren blauw,
Dochter (zoekt iemand)
Vergeet-me-niet te gauw,
en ik hou al van jou
Moeder Elke kamer had een andere kleur.
Rood, blauw, lichtblauw, groenblauw, appelblauwzeegroen,
kabeljauw, pimpelblauw, grauwblauw, onzelievevrouwblauw,
en roos
De gordijnen in dezelfde tint.
Een sleutel stak op elke deur
Pagina 41 van 78 Pagina 41 van 78

Tijd Schrift #4
Een eigen plekje voor elk kind.
Dochter Als moeder riep:
Moeder één, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht, negen en elf,
komen neten,
dan gingen alle deuren open.
Dochter Rakketakketakketak, gaan mijn voeten, snel, snel, snel
Moeder Schoenen op de trap, door de gang.
Dochter Rakketakketak op de rode stenen, op de rode weg
Staat mijn prins daar bij de heg?
Moeder Stoooooooop! Mijn hoofd, mijn arme hoofd.
Dochter Geen schoenen op de rode stenen, (stilletjes) hij is er niet
En hij had het me beloofd
Moeder Geen schoenen in de gang
ik stond erbij te wenen
het maakte me zo bang
want
Boenen lukte me niet meer, ik zou niet weten hoe.
Boenen kon niet meer, ik zou niet weten waar en hoe.
(persiflage op ‘Vluchten kan niet meer)
Dus :Stop !
En …
Dochter Ik doe mijn schoenen UIT.
Vlug vlug vlug
Daar aan de brug…
Moeder Maar ze leerden het niet,
Dochter Sneller, sneller, ik zie hem niet.
Moeder Ze leerden het niet,
en dat is jammer, want hadden ze naar hun moeder
geluisterd, het zou nooit gebeurd zijn.
Hadden ze geweten wat er zou kunnen gebeuren, ze
hadden geleerd hun kletterende schoenen uit te trekken.
Alleen die daar, de jongste, de gehoorzaamste en de
stomste die leerde het wel, en dat was heel slim van haar.
Het kleine serpent, ze heeft mijn en hun leven verwoest
(Moeder haalt lijn binnen)
Moeder Genoeg voor vandaag
Je komt nu terug
En vlug
Om te krabben, mijn rug
Dochter Maar moeder,
ik was nog niet tot aan de brug.
SCENE 6
Moeder en dochter zitten er nog steeds
Dochter is in de weer met krabben en met woelen in de aarde, moeder
ligt in bedje en mept naar de vliegen
Moeder Kom, maak mij een bedje
Van aarde en zand
Dan kan ik gaan liggen
En geef me je hand
Dochter (zingt op de melodie van Mooi, het leven is mooi)
Smart, het leven is hard
Mijn prins heb ik gemist
Pagina 42 van 78 Pagina 42 van 78

Tijd Schrift #4
(klopklopklop)
Ik was nog niet tot aan de brug, of moeder trok me al terug,
veel te vlug.
En ons verhaal was er ook niet helemaal
(terzijde)
Ik wed dat zij mijn afspraak wist
Moeder Moe, moeder is moe en de deur blijft toe
Dochter Ik hoor weer geklop, mijn hart slaat op hol.
Hoorde je dat, moeder.
Moeder Wacht jij op bezoek, mijn kind?
Dochter Ik wacht zeker niet op de bus, moeder.
Moeder Ik kijk links, ik kijk rechts en ik zie niemand.
Dochter Niemand is ook iemand, moeder, dat weet je best en hij staat
misschien wel voor de deur.
Moeder Bezoek is hier niet welkom.
Roereroere in de troep
Elk bezoek gaat in de soep
Ons huis is één knoestige boom, een leeg hol, een plek vol
schimmel.
Niemand heeft hier iets te zoeken.
Dochter Een prins misschien…
Moeder Elke prins kan beter krijgen.
De deur blijft toe.
Vort, ga weg, jij idioot.
Ik heb het al gezegd.
Moeder is vliegen aan het vangen, ze heeft nu geen tijd
Dochter Hou op, moeder
Je jaagt op elke prins die voor mij komt
Moeder Wanneer zul je het toch begrijpen:
prinsen wonen in verhalen en kastelen, ze komen niet in
versleten huizen van meisjes zonder snorren,
Dochter Tijd brengt raad en misschien een snor.
Ik heb geduld, moeder,
En geduld is zacht en wreed.
Moeder Pats (mept dochter), maar mijn geduld is op
Dochter Hou op moeder, het is gedaan
Ik ben te oud om op te slaan.
Moeder Ik mepte jou niet, wel die vlieg
Maar evengoed verdien je toch een lel
Je krijgt er zelfs één gratis bij
Mep
Van al mijn mooie dochters ben jij de enige die overblijft: de
blondste, de lelijkste en de stomste.
Alles is foetsjie, weg,
Mijn huis, mijn kinders en nu ook bijna mijn leven.
(voetstappen gaan weer weg)
Dochter (kijkt door het raam)
En jij maakt mijn leven stuk.
Voilà, nu is hij weg.
Misschien komt hij wel nooit terug, verschrikt door het
lawaai.
Ik word hier gek, het is hier saai.
(klopt tegen raam om
iemand te waarschuwen)
Hey, daar, jij daar, hoor je mij?
Pagina 43 van 78 Pagina 43 van 78

Tijd Schrift #4
Vol verwachting klopt mijn hart, toktoktok, hoor je dat
Moeder Mijn hart is leeg, zoals de kamers in dit huis
In lege kamers komt de kilte wonen
De wind giert door de kieren, de ramen zwiepen open en
dicht, open en dicht.
Dochter Ik wil zon en ik wil licht
Moeder Alle negen werden ze gesloten
Er is mos en gras en een boom, uit onsproten
Dik en knoestig, met heel veel blad.
Een boom die zuchtte in de zomer: blijf bij mij, blijf bij mij.
En snikte in de winter: hier ben ik, hier ben ik.
Dochter Moeder!
En ik en ik en ik?
Moeder Dit huis is te groot, zonder negen ga ik dood
mijn hart lijkt wel een steen
met zoveel stilte om me heen
Toe kind, kom een liedje voor me zingen
daarna mag je weer in ’t bos gaan springen
Dochter O ja?
Moeder Beloofd!
Dochter Beloofd op je eigen hoofd.
Geef me je handen.
Daar komt ie.
Moeder Wie?
Dochter (gaat aftelrijmpje op moeders handen kloppen)
Daar kwam een jager
Bij juffrouw Tingelingeling
Daar kwam een jager bij juffrouw Ting
Wat doet die jager bij Juffrouw Tingelingeling
Wat doet die jager bij juffrouw Ting
Het hartje vragen van juffrouw Tingeling
Het hartje vragen van juffrouw Ting
Dag moeder, dag, ik doe nu mijn wandeling.
Moeder Vooruit en verrek
Dit lied maakt me toch gek
Bind het touw maar rond je nek
De wandeling gaat
Zolang als jij praat
Dochter Ik ga.
(moeder doet touw om de nek)
Moeder En waarheen?
Dochter Ha, om vlees aan een been.
Moeder Vlees aan een been?
Daar waren al mijn mooie dochters ook zo dol op, net zoals
die vreselijke vliegen hier,
kijk allemaal op MIJN been.
Ik zeg, weg.
Dochter (blijft nog even in deurgat staan)
Ik ben al weg, moeder
Moeder Dat zei ik ook toen ik vertrok, die vreemde dag in het jaar
weet ik veel,
En ik zei ook nog:
Pagina 44 van 78 Pagina 44 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter (tegen moeder vanuit het deurgat)
Voor niemand opendoen
Moeder Flinke meisjes ontvangen geen bezoek.
Flinke meisjes houden deuren en benen toe.
Dochter (tegen zaal)
We dachten: yes, yes, moeders alleshorend oor is weg.
We lachten: We zullen voor niemand opendoen.
Het huis was onze speeldoolhof want buiten mochten we
niet komen.
We gingen lezen, en spelletjes spelen, verstoppertje.
Moeder In holletjes en gangetjes, in kamertjes en kastjes.
In ons grote huis, dat ging goed.
Dochter (ze is nog niet helemaal weg, ze is duidelijk iets van plan)
En ik was hem altijd, ze riepen :
Elf telt, tot tien, wie niet weg is, is gezien.
Ik stond op wacht, tien, negen, acht.
Toen ineens klopklopklop,
Iemand aan de deur, iemand aan het raam:
(iemand tikt)
Moeder Zacht getikt, hard getikt.
(weer getik, moeder hoort het niet)
Dochter Wie zou het zijn.
Stem Wees gerust, mijn kind.
Ik ben een goede vriend.
Maar ik ben zo koud en zo arm
Geef me vuur en ik word warm
Dochter Wie bent u?
Stem Niemand
Dochter (pikt weer in op verhaal)
Voor Niemand de deur opendoen, had moeder gezegd, dus
zei ik:
Komt u binnen, Niemand en maak het u gezellig.
Ik riep naar alle negen,
Bezoek voor jullie, hier is Niemand voor jullie.
En toen rakketakketakketak, hun harten vol verlangen
Rakketakketak, hun hakken op de rode stenen
Niemand heeft iemand te pakken gekregen.
en van de negen waren er plots nog acht.
en met mezelf, Elf, dus nog negen over.
ik dacht
Voilà, dat is er één minder om te zoeken
Maar acht, ze lag zo te beven
En plots waren er nog zeven.
Hij zei: dit is een les
En van de tien waren er ineens nog zes.
yes,yes,yes,
voor mij meer cola uit de fles
Toen moeder terugkwam en ze zag alle brokken,
riep ze geschrokken
(dochter gaat eindelijk de deur uit)
Moeder Wie heeft dat gedaan?
Dochter Ik.
Wie heeft er suiker in de erwtensoep gedaan.
Ik.
Moeder Ik heb geweend en ik heb geroepen
Maar ze zijn weggebleven
Weg uit moeders leven
Pats nog een vlieg eraan
Pagina 45 van 78 Pagina 45 van 78

Tijd Schrift #4
Dochter De deur op slot
De muren verrot
Moeder (moeder is alle vliegen aan het doodmeppen)
Allen zijn ze heengegaan,
gestorven, gestolen, en zomaar weggegaan
Allen weg van onder moeders vleugels
Dochter (stem klinkt steeds verderweg, je ziet haar in de verte met
iemand)
En ik had moeder voor mij alleen
Ik was een blok aan haar been
Om mijn zussen bleef ze rouwen
Maar van Elf kon ze niet houen
Want ik had haar prinsessen verjaagd en de kou
binnengehaald
Moeder Ik ben nu helemaal alleen
En
Elf is één en één
Dochter Dus Één is geen
En ook zij verdween
(stem van de dochter sterft uit)
Moeder En zo geschiedde en zo gebeurde en…
Ik hoor je niet meer.
Kom binnen mijn kind, kom binnen en vlug om te krabben
mijn rug
Buiten is het nog kouder dan binnen
Buiten zitten Bokkepoot en Repelsteel, Fladderhand en
Zwijnesnuit
Kom toch, kind, kom bij moeder, moeder voelt zich zo alleen
Zonder iemand om zich heen
(Er wordt weer geklopt)
Mijn kleine meisje, kom toch bij mij
Toe schatje, toe liefje,
…
Waar blijft ze nou,
dat sissend serpent
Ze heeft nog geen snor
Ze is nog geen vrouw
Ik doe weer trek
Maar aan dit touw zit nu een baksteen
Helemaal geen nek
…
Ze is er vandoor,
de smerige slang
O Jezus, Maria
Ik blijf heel alleen
Waar is ze heen?
Om vlees aan een been?
En voor hoelang
Ik doe trek aan het touw…
En vind weer die steen
Kom nu mijn hartedief,
En ik ben zo bang zonder jou
De deur doe ik toe
Ik ben plots heel heel moe
ik moet echt gaan liggen
In dat bedje van stro
Waar blijf je, mijn kind
Mijn lelijke vlo.
…
En er wordt weer geklopt
Pagina 46 van 78 Pagina 46 van 78

Tijd Schrift #4
SCENE 7
Moeder staat bevend aan de deur
Moeder Roereroere in de troep
Elk bezoek gaat in de soep
Wie ist?
Voor wat ist?
Hoe laat ist?
Of ben jij het, mijn kind
Die de weg naar huis terugvindt
Stem Doe open,
Ik ben de prins waar een moeder op blijft hopen
Moeder Een prins,
Voor mij
Moeder de vrouw,
Stem Ja en ik hou zo van jou
Ik verlang naar je snor
Ik verlang naar je hart
Moeder Wie bent u toch
Met zoveel goede smaak?
Een prins voor mij en niet voor haar
Komt u binnen
Ik ben klaar
Stem Geef me je hand en geef me jouw leven
Moeder O prins, U doet mijn hart en mijn stem vreselijk beven.
Stem Hou het rustig, alstublief, geen toneel
Moeder U bent een prins,
Alleszins
Blijft u toch even
(moeder doet voorzichtig de deur open, de dood stapt binnen, vermomd als
prins)
Stem Hier ben ik dan
Ik neem je hand
En ik neem je leven
Moeder (schrikt)
Ik ben toch wel bang
Wie bent u eigenlijk
Een prins
Of een lijk
Ik ken u van ergens
Uit een movie misschien
Bent u een vrind
Van mijn jongste kind, Elf, nummer tien
(De dood komt binnengestapt)
Dood Wees maar niet bang
Ik blijf echt niet lang
Moeder Wacht eens even
Moet ik echt mee
Neemt u geen jongere, die is meer gedwee
Dood Kom nu mijn liefste
Gedaan voor vandaag
Ga met me mee
Moeder Wat heb ik nu meer dat zij niet heeft dat u mij verkiest
Een snor?
Pagina 47 van 78 Pagina 47 van 78

Tijd Schrift #4
Dood Je bent lang genoeg in dit huis gebleven
Kom nu
And ik zal u geen rozentuin geven
Moeder Zeer goed, want aan rozen ben ik allergisch
Al heeft een prins niet altijd het geluk op zak,
ik ga met u mee
Voor een nieuw begin
Maar ik schrijf haar wel een briefje
Voor als ze terugkomt
En ik zet erin:
Ik ben heen
Met een prins
Hoe heet u precies?
Dood Doet er niet toe
Op één been, schrijf het maar zo
Kom, de koets staat te wachten
Het is vijf voor den achten
Moeder Maar…
Dood Zwijg
(Dood en moeder stappen weg)
SCENE 8
Dochter komt pratend binnen, haar haar is zwart
En ze heeft een snor
Dochter Moeder, ik ben terug
Om te krabben uw rug
En u veel te vertellen
Het is toch gebeurd
Kijk eens, mijn haar en kijk eens, mijn snor
ik ben niet blond en te dom om van te houen
Ik ben zwart om mee te trouwen
Akkoord.
De verf dekt alleen de kleur, niet het verstand
Maar mij maak je niets meer wijs, moeder
dat heb je al genoeg met mij gedaan
Jij bent zelf grijs, moeder
je kleine meisje is voortaan :
Een vrouw
Moeder, ik hebt licht gezien en leven
Ik wil liefde, en niet voor even
Mijn hart is heet van verlangen
Naar wat ik buiten in bomen zag hangen
Mijn mond is droog van dorsten
Kijk moeder, ik heb een snor en borsten
Bah
Wat is het hier koud, en wat stinkt het verschrikkelijk
Het ruikt hier naar lijk, het ruikt hier naar dood
Wat moet ik in dit stinkend hol?
Voor moeder zorgen?
Omdat geen prins mij wilt
Omdat ik te lelijk ben, te oud en te dom,
Kijk, moeder, kijk hoe mooi je kind geworden is
Een kapper heeft haar een ander hoofd geknipt
Hij zei: je hebt een klassieke voorgevel nu
En daar houdt een prins wel van
En buiten heb ik mijn prins gezien,
En hij stonk niet, zoals jij zei, of misschien maar een beetje,
We hebben gedanst en we hebben gezoend
Hij zei: wacht nog maar even,
je bent nog te jong voor mij ,
ik neem eerst een ouder leven.
Pagina 48 van 78 Pagina 48 van 78

Tijd Schrift #4
Hij was zo elegant,
zwarte jas
En een wit kraagje van kant
Dus moeder, ik kom u zeggen:
Mijn zussen zijn hun gang gegaan,
Jij joeg hen weg, moeder, met je eigen vleugels
Maar ik ga er ook vandoor nu,
rakketakketak
Hakken op de trap
En roep:
Kom Repelsteeltje, kom Bokkerpoot, kom met je zak
Kom me halen voor een nieuw begin
Ik maak me klein
Stop mij er opgevouwen in
En, moeder, ik zal u van ver een kaartje schrijven
(komt kamer helemaal binnen)
(zoekt in de kamer, realiseert dat ze tegen niemand praat)
Waar ben je moeder
Moeder
doe niet zo flauw, heb je je verstopt
Ze antwoordt niet
Moeder, waar ben je toch
Adem je nog
Waar is ze heen?
Mee met vel over been?
Hier ligt een briefje,
Bevend geschreven
Wat staat erin:
Kind, ik ben heen
met een prins op één been
Zorg goed voor jezelf
Mijn lieve Elf
Je moeder
Lieve kinders en kinderessen
Ik moet u het droeve en uiterst grappige bericht melden dat
mijn Moeder weg is, heen
Mee met Piet de Dood op reis
En ik ben hier helemaal alleen
(de dochter gaat ergens anders zitten, ze bekijkt zichzelf in
een klein spiegeltje)
Oei
De regen heeft mijn haar verkleurd
Het regende zo hard
Het blond blinkt door het zwart
Wat doet het er nog toe?
Moeder kan het toch niet meer zien
(Dochter luistert naar de geluiden in het huis)
Dat roept bij mij iets op
Ik kan weer spelen, me niet meer vervelen
ik zoek een man om mee te trouwen
een man om van te houen
Ik roep en schreeuw: Dit is een lap grond,
Ik stamp het gras en ik vertrap de struiken
Ik bouw:
Een kamer om te zitten en te zoenen
Een kamer om te koken en te knuffelen
Een kamer om te dromen en te dollen en samen te slapen
en hier is de tuin om together te zijn
Kijk moeder, ik maak een bedje en leg wat stro
En ieder jaar krijg ik een kleine vlo
Tien in het totaal
Pagina 49 van 78 Pagina 49 van 78

Tijd Schrift #4
mijn huis is bijna klaar,
dit is de eerste steen
uit de brokken van wat was
groeit weer tapijt
geen schimmelgras
(klopklopklop)
Er wordt aan de deur geklopt
Hard geklop, zacht geklopt
Er wordt aan de deur geklopt
Wie zou het zijn
ik ga kijken, ik ga nu openmaken
En ik laat alles binnen wat er aan de deur te wachten staat:
Repelsteeltje, Bokkepoot, Zwijnesnuit, Prins Fourré en zijn
gevolg, maar niet Pietje Dood
Komt binnen komt binnen
Laat mij een ander leven beginnen
Zonder moeder, zonder kou, en zonder vliegen
Stem
uit coulissen Wees maar gerust mijn kind
Ik word een goede vriend
Hier buiten is het nat en kou.
En ik wacht al zo lang op jou
Doe maar open voor de zandman
De enige die je blussen kan
Dochter OOOOOOOO
Yes, yes, yes
There he is
Zand en zon en licht en liefde
En alles is van mij
Al wat je ziet is nu van mij
Alles is van mij
Pagina 50 van 78 Pagina 50 van 78

Tijd Schrift #4
BESMEURDE WITTE LAARSJES
Pascale Platel
Muziek
Het Zonder zweetdansje
1 ste beeld
Ze zijn wel wit, hé?
Ge hebt wit en ge hebt wit maar deze zijn wel echt wit, hé?
Mijn oog was eigenlijk eerst op zo van die karamelkleurige
muiltjes gevallen
Ge moet u dat voorstellen,
ik stond daar voor die etalage zo zachtjes te janken.
En mijn Bobonne had dat gezien, en zo zei ze:
‘’t Zijn schoontjes, hé?’
‘k Zeg ‘ ’t zal wel zijn, Bobonne!’
‘t Waren zo van die calvinistische instekers, weete wel?
Met van die licht opzwepende neusjes…ej!
Maar toen tak, mijn oog viel op die witjes!
Ik dacht eerst; mm, wit, mm mm, misschien toch een beetje
too much van het goede teveel.
Tot ik ze aanen stak!
Heel prachtig en zeer positief aan de voet, vindt u niet?
Wat moest ik doen, mijn geld was op?
Moest ik ze laten staan?
Nee, hé?
Nee, hé?
Dus let goed op wat ik toen deed want ik toon het maar éne
keer.
Ik gris ze uit de rekken, ik gooi ze zo in de lucht, hup, salto,
zwieren en hup hup onder iedere oksel één laarsje.
En ik maak nog een kleine schijnbeweging naar de kassa en
dan lope lope lope lope lope naar buiten.
Zo langs de Korenmarkt tot voorbij de Vrijdagsmarkt en nog
een beetje verder.
Maar dan, ik wil juist het Sint-Jacobspleintje oplopen maar
van den andere kant komt er ne man aangewandeld, met in
zijn handen ne zak appels en hij wil juist het Sint-
Jacobspleintje verlaten maar ik wil erop en hij d’eraf en ik
d’erop, en hij d’eraf, d’erop, d’eraf en … sssplasch!
Met mijn tallons in zijn appelen!
En ik zeg ‘Dag mijnheer’
Sebastiaan …
U hebt zonet mijn Goldens Delicious gepenetreerd.
Pascale Nee, gij!
Gij hebt zonet mijn nieuwe witte laarsjes besmeurd!
Sebastiaan Mooi. Mooi.
Er komt snot uit uwe neus.
Pascale Ik weet het, ik moet snuiten maar ik heb gene zakdoek bij.
Sebastiaan Ik ook niet.
Misschien hebben ze daar wel een zakdoek.
In ‘Café de la Jeunesse’.
Gaat u mee ?
Pascale Nee.
Ik wil liever hier blijven.
Pagina 51 van 78 Pagina 51 van 78

Tijd Schrift #4
Sebastiaan Ok, dat kan.
…
Stoort het u als ik met u van gedachten wissel?
Pascale Ja.
Nee.
…. Maar ik stel de vragen.
Studeerde gij nog?
Sebastiaan Nee, ik verkoop…alles.
En ik schrijf.
Voordrachten over verkoopstechnologie.
En gij?
Pascale Ik heb gestudeerd voor logopediste…
Sebastiaan Amai, dat zoudt ge niet zeggen..
Pascale …maar nu ben ik actrice, in de film.
Ik ben …filmster.
Ja!
Ik ben moviestar.
Sebastiaan Waw, de film!
Filmster.
Hebt ge daar dvd’s van?
Pascale …
Voor die voordrachten.
Bestaan er daar studies voor?
Hebt gij Germaanse gedaan?
Sebastiaan Germaanse?!
Wie studeert er nu Germaanse voor, voor…
Nee, ik heb 4 jaar les gevolgd in New York, bij Joe D’Angelo.
Kent ge die?
Topverkoper.
Staat in het Guinness Book of Worllll Rrrecords.
Pascale New York!
‘t Schijnt dat ze daar zo goeie koffie hebben.
Sebastiaan Ja, superkoffie, en ze doen die in zo van die isomobekers.
Dan kunt ge koffie drinken en auto rijden tegelijk.
Iedereen doet dat daar zo.
Pascale Auto rijden!
Had ge daar nen auto gekocht?
Ne Pontiac?
Sebastiaan Neenee, ze hadden mij daar éne gegeven.
Omdat, ze geloofden in mij, snapte?
Fantastische tijd.
Ik reed dan zo met het dak open en zag die flatgebouwen
voorbijflitsen en met de cd speler aan.
Ik voelde mij dan echt …machtig.
Ik had dan echt zin om recht te staan in mijnen auto en luid
te roepen – whaaaaah! - maar dan kreeg ik altijd op mijn
bakkes want in New York moet ge heel stil zijn.
New York…inspirerende periode.
Daar heb ik mijn eerste voordracht geschreven, trouwens.
Pascale Allez jong, voordrachten over …verkoopstechnologie.
Zo interessant.
En kan ik die dan ergens kopen?
Sebastiaan U?! U moet die niet kopen.
Pagina 52 van 78 Pagina 52 van 78

Tijd Schrift #4
Kopen.
Ik kan u een voordracht geven, als u dat wenst.
Bij u thuis, als u dat wenst.
Vanavond, als u dat wenst.
Pascale Oei, dat zal moeilijk zijn want ik moet nog vree veel
papierwerk doen.
Vree veel!
Ik moet mijn boekhouding actualiseren.
Dringend.
Sebastiaan Uw boekhouding.
Dat is geen enkel probleem.
Ik zal u helpen met uw boekhouding.
En daarna geef ik u mijn voordracht.
Pascale Zeg, wie denkte gij eigenlijk dat ik ben?
Maak eerst een afspraak en dan zullen we wel zien.
Sebastiaan Dan maak ik nu een afspraak.
Pascale Voor wanneer?
Sebastiaan Voor nu.
Pascale Maar enfin, zo gaat dat niet, hé vriend.
Keum meurgen terug.
Sebastiaan Wat?
Pascale Kom morgen terug.
BO + muziek
TWEEDE BEELD
Pascale (Doet bril en handdoek aan)
Momentje! Ik zit juist onder de douche.
Ik ben direct klaar.
Nog juist afspoelen.
Woeh, zo koud, woeh zo warm! Koud!
Woeh’
Kom binnen
Hoe is het met uw appelen?
Sebastiaan Goed.
En met u?
Pascale Hebt ge er compote van gemaakt?
Sebastiaan Hebt u soms iets om te drinken?
Pascale Jazeker.
Melk of stront?
Sebastiaan Dan liever melk.
(Samantha loopt naar kastje)
Pascale Oei, de melk is op.
’t Was een grapje!
(Samantha geeft melk. Sebastiaan drinkt glas melk)
Sebastiaan Ik heet Sebastiaan
Pagina 53 van 78 Pagina 53 van 78

Tijd Schrift #4
…
Bon, verkopen.
Mensen kopen mensen
Uw klanten zitten overal.
Pascale Ja, hallo? Ja, hallo?!
Ja, hallo! En ik?
Sebastiaan Uw boekhouding, juist.
Dat was ik glad vergeten.
Waar zijn ze?
Pascale Wie?
Sebastiaan Uw bonnetjes.
Waar liggen uw bonnetjes?
Pascale Bonnetjes.
(Samantha haalt 2 bonnetjes)
Ik heb er maar een paar.
Ik vraag altijd bonnetjes, altijd.
Maar die verkoopsters willen mij dat soms niet geven en al!
Sebastiaan Ze moeten, ze zijn wettelijk verplicht.
U moet daarop staan!
Pascale Het zijn solden en ik kan ze toch niet inwisselen, zeggen ze.
De volgende keer zal ik erop staan.
Sebastiaan Ja, goed zo!
Zeg maar die bonnetjes zijn volstrekt waardeloos!
Er staat hier geen stempel op, geen referentie, niets!
Pascale Is dat verplicht?
Sebastiaan En dit hier zijn de wasvoorschriften!
Pascale Bonnetjes zijn toch bonnetjes?
Sebastiaan Ik kan uw boekhouding niet doen, euh…
Pascale Samantha.
Sebastiaan Samantha...
Er ligt hier immers niets om in te boeken.
Samantha In te boeken, in te boeken,..
Denkte gij nu werkelijk…
Er is in dit leven nog wel iets anders dan boekhouding
(Samantha scheurt bonnetjes)
We gaan iets totaal anders doen, Sebastiaan.
We gaan een spelletje spelen
Kom, zet u hier.
(Sebastiaan komt erbij op bed)
Samantha Het spelletje heet:
‘Je te tiens, tu me tiens, par la barbichette.
Le premier qui rira aura une tapette.’
Ik neem uw kin vast en gij de mijne.
Je te tiens..
(Wijst naar hand met verband rond)
Hoe is dat zo gekomen?
Sebastiaan Een ongeluk, toen ik nog klein was.
Samantha Wat voor een ongeluk?
Sebastiaan Met een hond.
Samantha Heeft dienen hond in uw hand gebeten?
Sebastiaan Nee.
Pagina 54 van 78 Pagina 54 van 78

Tijd Schrift #4
Ik spreek daar eigenlijk niet graag over.
Samantha Ok.
Je te tiens, tu me tiens.
Par la barbichette.
Le premier qui rira
Aura une tapette
(Sebastiaan geeft Samantha een klap op haar gezicht)
Samantha Maar enfin, wat doet gij nu?
Sebastiaan Une tapette..
Samantha Une tapette!?
Le premier qui rira!
Verstade gij geen Frans misschien?
Sebastiaan Ok
(Sebastiaan en Samantha spelen ‘Je te tiens’)
Sebastiaan Mag ik es aan uw laarsjes komen?
Samantha Hein?! Wat vraagt gij nu?
Sebastiaan Mag ik eens aan uw laarsjes voelen?
Samantha Wablief?
Sebastiaan Efkes maar.
Samantha Maar enfin, nee!.
Sebastiaan Waarom niet?
Samantha Daarom niet.
Sebastiaan Ge moet ze niet uittrekken.
Gewoon efkes voelen.
Mag ik er dan es aan … (doet alsof hij ruikt)
Samantha Nee!
DERDE BEELD
Samantha Ik heb eigenlijk slecht nieuws.
Eergisteren waren al mijn beste vrienden op bezoek en op
een bepaald moment stonden ze hier zo allemaal in toga
rond mijn zitmodule.
En ik zeg tegen mijzelf ‘Zo raar. Mijn vrienden zijn allemaal
mannen en het zijn allemaal deurwaarders! En ik heb
nochtans geen rechten gestudeerd.’
Maar ge kent dat, dat zijn van die rare gedachten en ge duwt
die weer weg.
Dus ik neem mijn glas rosé en ik zeg:
‘Allez santé Meester Pierre, santé Meester Bulthinck, santé
hé, Deurwaarder Van Badelé…’
Maar dan ineens begint er toch een belletje te rinkelen in
mijn hoofd.
Pagina 55 van 78 Pagina 55 van 78

Tijd Schrift #4
En ik zeg tegen Meester Bulthinck ‘Ik ga efkes een kleine
siësta nemen want er zit zo gelijk ne vogel in mijn hoofd’,
maar diene meester houdt mij tegen en hij zegt:
‘Samantha, je suis désenchanté maar op de vergadering van
dinsdag jongstleden hebben wij uw dossier nog eens goed
bekeken en herbekeken en in extremis hebben wij toch
moeten besluiten uw huis openbaar te koop te stellen.’
Ik zeg ‘Openbaar te koop te stellen! Zot! Dit huis is wel niet
van mij, hé! Ik heb dat cadeau gekregen van mijn Bobonne.
Alles wat ge hier ziet is van Bobonne en ze is dood dus ik
heb dat wel geërfd hé onnozelaar!’
‘C’est un chien très pissible, dat is geel goed mogelijk,
Samantha’ zegt meester Bulthinck. ‘maar er is geen
alternatief! Wij hebben geen alternatief! Weet gij een
alternatief? Ik weet geen alternatief, hoor! Hebt gij een
alternatief? Désenchanté. Wij staan gewoon bloque!’
Ik zeg ‘Meester Bulthinck, leer misschien eerst ne keer
spreken gelijk ne volwassene, hé zeg!
Ja maar, ’t is toch waar!
Dat was misschien al de 6 de keer dat ze hier zo allemaal in
toga rond mijn zitmodule stonden.
En iedere keer zorg ik dat er van alles in huis is.
Drank, bloemen, kransen, ik zorg telkens dat het hier cosie
wosie is, quoi.
Maar diene Meester Pierre, bijvoorbeeld, die spreekt zelfs
niet tegen mij.
Geen woord, hé!
Weet ge wat ik gezien heb?
Ik heb gezien dat hij mijn dossier in de mouw van zijn kleed
gestoken heeft.
Ei! Ei!
Vinde gij dat normaal?
Ei!
De volgende keer pak ik hem.
En weet ge wat er staat, in mijn dossier?
Dat ik shoeshopaholic ben.
Shoeshopaholic.
…Is dat erg?
…
Ok, misschien wel.
Maar ik heb dat al van ..roh, van toen ik nog ne kleine dikzak
was.
Want toen ik nog ne kleine dikzak was, zette ik al de
schoenen van Bobonne zo in een slang naast mijn bed en
haar galochen gebruikte ik om mijn speelgoed in te steken.
Ewel maar Bobonne, zij viel daar niet over, hoor.
Integendeel, zij stookte mij daarin op.
Jawel! ’t Is wel waar!
(Sebastiaan komt op en is verkleed in bobonne)
Oei maar ik mag niet te luid spreken of z’ is daar.
Bobonne voelt dat als het over haar gaat.
En dan komt ze hier zo wat rondhangen.
Ze heeft zij hier niets verloren, hoor.
Maar ze kent dat hier.
Kijk, ze gaat iets opleggen.
Waarschijnlijk iets van John Lennon.
John Lennon, dat is hare grote kameraad hoor!
Kijk, ze gaat zo wat dansen en dan is ze weer weg.
Meer moet dat niet zijn.
Ze kent dat hier, hé?
Pagina 56 van 78 Pagina 56 van 78

Tijd Schrift #4
VIERDE BEELD
Speciaal, hé?
(Bobonne zet muziek op en gaat weer weg)
Speciaal, hé?
Seh, maar wat ik nog wilde zeggen in verband met mijn
schoenen, hé
Ik heb er wel heel veel gekocht.
En meer.
En nu zou ik alleen nog mogen meenemen wat ik zelf in mijn
handen kan dragen.
Dat wil zeggen hier een paar en hier en hier. Dat is
maximaal 3 paar!
En al de rest wordt verkocht. Openbaar hé!
Ik heb gezegd ‘Meesters! Vrienden! Komaan! Ik ben… ja, ik
ben shoeshopaholic maar ik ken mijn rechten, oké. Geef mij
twee weken om te bewijzen dat ik kan verbeteren en dan
spreken we er opnieuw over, met een lekker glas wijn of zo.’
‘Samantha’, zei meester Bulthinck weer ‘ Je suis
désenchanté maar ik denk dat het te laat is.
Je crois qu’il est prottard’
Sebastiaan Verkopen in de 21 ste eeuw.
Door Sebastiaan Pieter Block
Mensen kopen mensen.
Overal.
Uw klanten zitten overal!
Zoek ze op!
Ga naar de voetbal maar neem uw kaartjes mee.
Samantha Nee.
En als uw ploeg een goal maakt roep dan ‘Goal!’ maar smijt
al uw visitekaartjes in de lucht.
Want mensen moeten weten ….
Dat je er bent en iets verkoopt.
En als u iets belooft, doe het dan!
Ik ben goed.
Mensen zeggen over mij ‘Koop bij hem want hij zegt wat hij
zegt en hij doet wat hij zegt dat hij zal doen!
Iedereen zoekt naar iemand goed aan wie hij zijn geld kan
geven.
Aan wie hij zijn geld mag geven.
The name of the game is service! Service! Service! Service!
Maar wel wham, with love!
U moet geloven!
U moet waanzinnig zijn en u wordt waanzinnig rijk!
Als u mijn kantoor binnen komt…
Als u mijn kantoor binnen komt, bedrijven wij samen de
liefde.
Ik wil dus ik kan!
Hij die wil is hij die kan!
Ik wil en ik kan.
Als u mijn kantoor binnen komt dan kijk ik diep in uw ogen en
ik denk
‘Ja! Laat dit schaapje maar bij de herder komen!’
Wahm! …With love.
Speelt u golf?
Sebastiaan Nee?
Nee bestaat niet voor mij!
Nee betekent misschien en misschien betekent ja.
Pagina 57 van 78 Pagina 57 van 78

Tijd Schrift #4
Als ik golf speel, dan zeg ik tegen het balletje
Balletje, zie je dat gaatje daar?
En hoe meer ik dat zeg,
…hoe groter het gat wordt.
Dat is visualiseren!
Enkele jaren geleden verloor ik 3 miljoen.
3miljoen euro!
Whieiet, weg.
Probeer dat maar eens op uw attitudemachine.
Een week later nam de bank mijn huis in beslag.
Ik herinner me nog goed, ik liep door dat lege huis.
En mijn zoontje, 3 jaar oud op dat moment
Hij zei ‘Papa, waarom moeten we weg uit dit huis? (x2)’
Ik wil niet uit dit huis, papa!
Ik wil niet weg van mijn school en mijn vrienden, papa!
En ik zeg ‘Jongen, jongetje, wij gaan weg omdat dit huis niet
groot genoeg is voor ons.
Blijf bij mij! Blijf bij papa en papa zorgt voor een huis dat zo
groot is dat je een plan nodig hebt om erin rond te lopen.
En de volgende dag ben ik naar de Johnsons van Johnson,
Johnson en Johnson gestapt en ik heb ze gezegd.
‘Geef mij die job en binnen de week versla ik uw
topverkoper..
En hij zegt….
Zijt ge zot?
En ik zeg ….
Neen, ik heb honger!’
En ik kreeg de job!
En nu heb ik een huis dat zo groot is dat ge een landkaart
hebt om erin rond te lopen.
Ik heb een mobilhome zo groot als deze zaal.
Let ook op wat u draagt!
U moet ook aan gewone mensen verkopen!
Ik zag verkopers met dikke diamanten rond hun nek
Bim bam bom, de klokken van Beieren.
Laat juwelen toch geen afleiding zijn voor uw klanten!
Juwelen dragen, enkel om uit te pakken, jongens toch, waar
zijn we mee bezig!
Zeg, Samantha, waar zijde gij mee bezig?
(Samantha zit te spelen met handdoeken)
Samantha Sebastiaan, kunnen we efkes een kleine spatie nemen?
Gij geeft mij zo vree veel informatie.
Sebastiaan Dat kan.
Samantha (Samantha gooit hoofddoek)
Het spelletje heet:
Doe wat ik doe, doe het goed en met overtuiging of ik heb
nog een karweitje voor u.
MUZIEK
Palingendans
(Samantha en Sebastiaan spelen spelletjes doe wat ik doe)
(Sebastiaan probeert aan laarsjes te komen)
Samantha Blijf van mijn botjes
Nee!
Durf niet hé manneke!
Bobonne!
Hij ambeteert mij!
Pagina 58 van 78 Pagina 58 van 78

Tijd Schrift #4
Sebastiaan (Springt recht)
Bobonne?
Woont er hier nog iemand?
Ik dacht dat wij hier alleen waren.
Wie is Bobonne?
Samantha Bobonne is …een entiteit.
Dat beangstigt u, hé, een entiteit?
Spiritualiteit.
Dat beangstigt u ook, zeker?
Ik hoop van niet.
Ik hoop van niet want ik ga u ne keer helemaal doorlichten
met mijne bol.
(kijkt door glazen bol)
Ik zie, ik zie… ge kijkt naar mij...
Uw hart is vree bezig met geld en carrière..
Uw longen zijn oké.
Ik zie… hebt gij boterhammen gegeten? Met salamie?
Blijf van uw fluit!
(Sebastiaan draait zich om)
Heun! Ik zie het boze oog van de duivel.
Het knipoogt naar mij!
Heun, het wil mij zo gelijk iets zeggen!
Zeer eigenaardig…
Ik blijf ze zien
Sebastiaan Wie?
Samantha Die blauwe kaart
Zeg, Sebastiaan, zou het kunnen dat gij werkeloos zijt?
Sebastiaan Zeer zeker niet.
Ik heb het u al gezegd, ik schrijf voordrachten en ik geef les.
Woont er hier nog iemand?
Samantha Ja-aa!
Bobonne.
Gij zijt precies paranoia.
Sebastiaan Paranoia?!
Paranoia is een ziektebeeld.
Het is niet gij zijt paranoia.
Het is, jij lijdt aan paranoia.
(kwaad)
Het is paranoïde zijn!
Ik ben paranoïde!
Of ik lijd aan paranoia!
Ik lijd aan paranoia!
Ik ben paranoïde,
Ik ben paranoia is hetzelfde als zeggen;
Ik ben de griep, ik ben de mazelen, ik ben de pokken!
Samantha Ik ben verkouden?
Sebastiaan Dat is een uitzondering!
Is dat nu zo moeilijk om een beetje correct te zijn in uw
taalgebruik!
Samantha Maar enfin, zeg.
Allez, hoe moet ik dit nu zien?
Als een ssschchrrreeuw om aandacht?
Wat maakt dat nu uit of ik paranoia zeg of paranoïde.
Gaat dat de wereld veranderen
Ge had mij toch verstaan of is ’t niet waar?
Had ge mij niet verstaan, misschieie?
Puritist!
Sebastiaan Puritist?
Pagina 59 van 78 Pagina 59 van 78

Tijd Schrift #4
Het is of purist of het…
Samantha Zwijgt, kleine!
BO + Muziek
…
(tegen publiek)
Seh, maar toen ik nog een kleine dikzak was, nam mijn
Bobonne mij af en toe mee naar tante Vivianne. En tante
Vivianne, dat was een tandartsdeskundige en als die dan zei
van ‘spoel maar ne keer goed uwe mond’ dan werd ik rood
tot achter mijn oren want als ik mij bukte om te spoelen, dan
zag ik haar fijne instekertjes.
Tante Vivianne had altijd zo van die fijne schoentjes onder
hare witte schort.
Maar dan, op ne keer, in de lente, had Vivianne last van
wintervoeten en ze droeg zo van die gore Zweedse blokken
met van die Noorse sokken in en ik moest daarvan schreien
en braken tegelijk.
Dat deprimeerde mij!
En tante Vivianne zei ‘Oe, heb ik u pijn gedaan? Wilt ge nog
eens spoelen?’
En ik zei ‘Nee!’
En Bobonne had dat ook gezien en ze knipoogde naar mij
en ze zei ‘Kom, loeleke, we zullen nog ne keer langs diene
schone schoenwinkel in de Veldstraat passeren.
En ik zeg ‘Oh ja, Bobonne!’
Oh ja!
Is ze daar?’
(Bobonne op, legt cd op)
Ze is gelijk een beetje verdikt, vind ik.
Dat komt door die chocolaatjes, van Neuheus.
VIJFDE BEELD
Ze gaat een plaatje draaien
Ik ben benieuwd van wie?
John Lennon.
Ja dat is haaren grote favoriet, hoor!
(stil)
Ik ben dat eerlijk gezegd beu gehoord.
Ja maar, zij legt diene cd op en dan gaat ze weer weg en ik
moet daar iedere keer uithoren maar dat is wel ne full cd hé.
Daar staan 18 nummers op!….
Ziet, ze is weer weg.
Oei, ze blokkeert!
(Bobonne vraagt om een verse onderbroek. Samantha doet
Bobonne een nieuwe onderbroek aan)
Sebastiaan Samantha, kijk eens naar mij.
Voor mijn speech.
Als ik ’s morgens voor de spiegel sta, dan kijk ik naar mezelf
en ik stel me de vraag
‘Zou ik u kopen?’
Niet ‘Zou ik van u kopen’ maar ‘Zou ik U kopen’
Mensen kopen mensen.
Ik kijk naar mijn handen, mijn haar, mijn nagels.
Met het allerlaatste geld heb ik een nieuw pak laten maken
en ik ben naar de grote baas van Johnson, Johnson en
Johnson gestapt en ik heb gezegd’ Geef mij die job en
binnen de week versla ik uw topverkoper of…
Pagina 60 van 78 Pagina 60 van 78

Tijd Schrift #4
Samantha Of? Of?
Sebastiaan Ja of.
Samantha, wat vindt gij het beste?
Ik ben naar de baas van Johnson, Johnson en Johnson
gestapt en ik heb gezegd.
‘Geef mij die job en binnen de kortste keren versla ik uw
topverkoper.
Of
‘Geef mij die job, Johnson, Johnson en Johnson en binnen
de week versla ik uw topverkooper.
Samantha Binnen de week.
Sebastiaan Dacht ik ook, ja.
Dus dan hebben we..
En binnen de week…
En ik kreeg de job!
En nu heb ik een huis zo groot dat ik een stafkaart nodig heb
om erin rond te lopen.
Samantha Zeg, maar zo is dat saai, hoor.
Maak dat ne keer visueeel.
Een stafkaart nodig om erin rond te lopen.
Maak dat groter.
Loopt daar in rond, toon aan de mensen wat ge bedoelt.
Sebastiaan (doet alsof hij erin rondloopt)
En nu heb ik een huis zo groot dat ik een stafkaart nodig heb
om erin rond te lopen.
Ja, ik voel het. Dank u.
Ik heb een mobilhome zo groot als deze zaal
En dan..
Mijn papa zei dat ik een 0 was, mijn mama zei dat ik goed
was
Samantha Ja, en hier moogt ge wel emotie tonen.
Het is wel uw papa die zei dat ge een nul zijt.
Dat is verschrikkelijk.
Mijn phapha, mijn phapha, mijn phapha zei…
Uw papa zegt dat gij een nul zijt.
Gij zijt een nul!
Sebastiaan Mijn phapha, mijn phapha zei!
Samantha Gij zijt een nul, zeit hij!
Sebastiaan Ik weet wel wat mijn papa tegen mij zei.
Samantha Ge zijt een nul, zeit hij!
Sebastiaan Ik ben geen 0!
Samantha Een nul.
Sebastiaan (hysterisch)
Ik ben geen 0, papa!
Ik ben geen nul!
U wilde misschien dat ik een nul was, papa.
U wilde dat!
Maar ik ben geen nul!
(Tegen Samantha)
Is dat er niet over?
(Samantha knikt van neen)
U wilde dat ik een 0 was!
Welnu, ik ben misschien een 0, papa.
Ik ben nu misschien een 0.
Maar dan wel een rijke 0
Jaaaa, u had me bijna!
Let op wat u draagt want u moet ook aan gewone mensen
verkopen!
Pagina 61 van 78 Pagina 61 van 78

Tijd Schrift #4
Ik zag verkopers met dikke diamanten rond hun nek die
hangen te bengelen
gelijk de klokken van Bim bam Beieren.
Samantha Groter!
(toont)
De klokken van Bim Bam Beieren!
De klokken van Bim, bam, Beieren
Sebastiaan De klokken van Bim Bam Beieren
Samantha Zeg, Sebastiaan….
Sebastiaan Samantha.
(Sebastiaan buigt zich naar haar toe)
Samantha Die voordrachten……. kunde gij daar eigenlijk van leven?
Sebastiaan Ja, maar ik doe daar nog iets naast, hé?
Ik treed op, ik zing.
Samantha Gij zingt?
Sebastiaan Ja,… jazz.
Had ik dat nog niet gezegd?
Na New York ben ik naar Las Vegas gegaan en ik heb daar
les gekregen van op dat moment heel grote namen.
Meesters.
Die traden daar op in al die Casino’s,
Ik trad daar ook op in die Casino’s.
Ik heb zelfs stage gelopen bij Roy Orbison?
Kent ge die?
Fantastische vent!
Zo een stem!
En zo een hart!
In zijn villa, ik mocht daar alles.
Samantha Jaa!
En Roy Orbison, die heeft mij geleerd hoe ik mijn stem
waarlijk moest gebruiken.
Dat was zo….
Wilt ge het horen?
Sebastiaan Op een maandagnamiddag zaten Roy Orbison en ik in zijn
Jaccuzi lekker te ontspannen, samen met Franky Valley, en
wie was er daar nog….Dean Martin was er ook bij en die
twee broers waren er ook bij. The Everly Brothers en Willy
Nelson en Dolly Parton, en The Kelly Family en Joe Dassin
zat er ook bij.
Joe Dassin! Zo een warme man! Die heeft mij trouwens de
liefde gegeven voor het Franse Chanchon, (zingt)‘Non,
Chanchelizee. Non, chanchelizee….’ Maar bon, soit.
En ineens, out of the blue, zegt Roy Orbison tegen mij
‘Sebastiaan, Sebastiaan, Sebastiaan, jongen, gij zingt maar
en gij zingt maar en gij zingt maar en pas op, hoor, gij doet
dat goed, hé… maar weet gij niet dat de essentie van zingen
niet de noten zijn die gezongen worden?
Ja, zei Franky Valley’, dat is waar. De essentie van de
muziek zit in de noten die niet gezongen worden.
De stilte… tussen de noten.
Dat is muziek!
…De stilte die ge laat vallen ….
Dat heeft mij toen enorm aangegrepen
Dat Roy Orbison dat toen tegen mij gezegd heeft
(Stilte)
Samantha Ja…..ja…..ja….
Ja, en toen?
Pagina 62 van 78 Pagina 62 van 78

Tijd Schrift #4
Sebastiaan En toen? Toen liet Joe Dassin zijn GSM in die Jaccuzi vallen
en ik kon ineens niets meer goed doen!
Samantha Zo erg!
Sebastiaan Bijlange niet!
Smile!
Smile!
U hebt 9 spieren om te smilen, gebruik ze.
Het doet een beetje pijn maar het loont de moeite.
Smile!
(zingt)
When you smile, I can see you were born, born for me.
Smile, though your hart is crying, smile…
The shadow of your smile…
(Zingt liedjes met smile in en probeert de witte laarsjes te
pakken en pakt ze)
Samantha Laat los! Laat los!
(Slaat Sebastiaan)
Zeg, is dat nu gedaan met dat gedoe met die botjes!
Met uw gezaag!
Vuilaard!
Ik zou u daarvoor kunnen laten oppakken, weet ge dat?
Likt aan uw eigen schoenen, hé zeg!
Slechte mens!
Waar zijde gij opgevoed?
Vinde gij dat normaal?
Ik vind dat niet normaal, hoor!
Pas maar op of ik roep Bobonne en hebt ge die al ne keer
kwaad gezien?
Sebastiaan Als ik nu nog éne keer diene naam Bobonne hoor, dan ram
ik …
Samantha Ewel, ge zult diene naam nog veel horen want Bobonne en
ik bevinden ons samen in een uiterst precaire situatie en als
ik hier niet subiet à la minuut een oplossing vind dan… dan
wordt dit huis verkocht! Met alles d’erop en d’eraan!
Openbaar hé!
Voila, ’t is t’eruit.
Sebastiaan Heun?
(Samantha ligt naast Sebastiaan)
Samantha Ja Sebastiaan, ik wil u niet beangstigen maar u zit naast een
vrouw met gigantische .. financiële problemen.
…
Wat gaan we nu doen?
Sebastiaan We?
We?
Die is goed.
We.
Wat gaan we nu doen.
Madame ‘Ik moet mijn boekhouding actualiseren.’
Allez, hoe is dat zo gekomen?
Samantha Ik ben shoeshopaholic.
Maar ik ben eraan aan ’t werken.
En ik moet u nog iets verschrikkelijks zeggen.
Ik ben geen filmster.
Maar ik ben eraan aan het werken
Sebastiaan ’t Is nie waar, hé!
Samantha Jawel.
Pagina 63 van 78 Pagina 63 van 78

Tijd Schrift #4
En mijne naam is niet Samantha.
Ik heet gewoon Pascale.
Sebastiaan (zucht)
Pascale…
Pascale.
Ik moet u ook iets bekennen.
Ik heb geen mobilhome zo groot als deze zaal.
Pascale Hebt gij wel een huis?
(Sebastiaan knikt neen)
New York?
(Sebastiaan knikt neen)
Las Vegas.. Rou Orbison?
(Sebastiaan knikt neen)
Ge heet toch wel Sebastiaan, hé?
Sebastiaan Ja, dat is hier dus van den hond zijn kloten hé zeg!
Hoeveel tijd hebt ge nog?
Pascale 10 dagen.
10 volle werkdagen.
Sebastiaan 10 volle werkdagen.
Ja, dat verandert alles.
En ik ben maar vrij tot woensdag.
Pascale Tot woensdag?
Sebastiaan Ja, ik heb woensdagavond een vlucht naar Cassablanca.
Een groot project in de woestijn maar ik mag daar nog niets
over zeggen.
…Nee, da’s ook nie waar.
Wat hebben we nodig?
Tijd en geld.
Tijd is geld.
Pascale Pascale.
Geld is mijn vriend. Ja maar, waar ik mijn vriend?
Ik weet het niet.
Of…of…
Rustig, rustig.
Visualiseren. Waanzinnig zijn
U moet waanzinnig zijn en u wordt waanzinnig rijk.
….
Het is nipt
Maar het kan, het kan.
Samantha, ik heb een idee.
Sebastiaan Pascale.
Willen wij nog vlug samen een BVBA oprichten en speechen
geven over verkoopstechnologie?
Pascale Zot!
Sebastiaan Ja! We doen het! We doen het!
We nodigen meester Bulthé en al uw andere beste vrienden
uit, we zetten ze hier rond uw zitmodule en we geven ze de
voordracht van hun leven.
Over verkopen!
En we laten ze er grof geld voor betalen.
We kunnen zelfs denken aan een soort piramidesysteem of
zo.
Pascale Een soort wat?
Sebastiaan Een soort piramidesysteem.
We kunnen er zelfs een paar muziek en dansacts tussen
steken, ne bekende kop om te presenteren en hup, we
zullen zijn vertrokken!
Als duo.
Pagina 64 van 78 Pagina 64 van 78

Tijd Schrift #4
Het enige dat we moeten doen is samen die speech over
verkopen van mij vanbuiten leren.
Pascale Sebastiaan, dan hebben we wel een probleem, hé?
Want, ik haat die speech!
Ik word daar zot van!
Ik moet daarvan braaaken!
BO + muziek
ZESDE BEELD
Pascale Sebastiaan, nee, niet nog ne keer!
Ik word daar zot van!
Ik moet daarvan braken!
Sebastiaan Komaan Pascale, we zijn met iets moois bezig!
Het laatste stuk.
Het grote geheim van het leven…
Pascale (vlug) … is te weten wat ge wilt!
Sebastiaan Ja, ik weet wel wat het grote geheim van het leven is, ik nam
gewoon even een pauze.
Het grote geheim van het leven…
Pascale
+ Sebastiaan (Om ter vlugst)
….is te weten wat ge wilt.
Sebastiaan Het grote …
Samantha …geheim van het leven, is te weten wat ge wilt.
Maar ja! Ee ja! Maar dat is! Dat is!
Sebastiaan Jaja, dat is, maar kunnen we nu verder gaan, alstublieft?
Vraag iemand – om het even wie – ‘wat wilt u in het leven?’
en ze zullen u antwoorden gugughuiei, niets
(onnozel toontje) Gugughuie. Ik weet echt niet wat ik wil (x2)
in het leven
Als u niet weet wat u in het leven wilt, ewel, dan weet ik wel
waar u zal eindigen.
Beneden, bij de andere dikke gugugu- sukkelaars.
Pascale Oooh! Dat is veel te hard!
De mensen gaan geshockeerd zijn.
Oooooh!
Sebastiaan Gugugughu!
Zwijgt!
Pascale Gij hebt geen respect, gij
Sebastiaan Zwijgt! Ik start iedere morgen mijn motor met 3 slogans.
3 eenvoudige slogans.
1) I feel good!
2) I feel great!
3) I am number 1!
En dat voelt goed, hoor!
Wie komt er bij mij?
Wie wil ook eens voelen hoe dit voelt?
En dan is er natuurlijk niemand die komt.
Er komt nooit iemand.
Maar dat geeft niet want dan stap ik naar die prachtige
blonde vrouw op eerste rij.
(Pascale denkt dat het over iemand anders gaat.)
Die prachtige vrouw met de witte laarsjes
…en ik sleur haar op het podium.
Pagina 65 van 78 Pagina 65 van 78

Tijd Schrift #4
Pascale Pascale.
(trekt Pascale naast hem)
Ah Baby, dank u om op scene te komen!
Hoe is uw naam?
Sebastiaan Hallo Pascale, blij dat je er bij bent.
Gaan we het samen doen?
Pascale Ja!
Sebastiaan Gaan we het samen proberen?
Pascale Ja!
Sebastiaan Vind je ‘t een beetje eng? Ja?
Pascale Ja.
Sebastiaan Niet bang zijn, hoor.
Ik ben bij je!
Heb vertrouwen.
We gaan het samen doen.
Zeg mij gewoon na.
I feel good, I feel great, I’m number 1
Pascale I’m feel good, I’m feel great! I’m feel good!
Sebastiaan Immff, Immff, Immff!
Is dat Engels?
Ik denk het niet hoor!
Gij maakt er een brij van!
Immff.
Dat zijn de patatjes, de erwtjes en het vlees allemaal door
elkaar.
Is dat smakelijk voor de mensen?
Immff Immmff
I feel.
Dat zijn twee aparte woorden.
Allez, we doen verder.
I feel good, I feel great, I’m number 1
Pascale I’m feel good! I’m feel great! I’m feel better, oh sorry!
Sebastiaan Komaan. I feel good, I feel great, I am nr 1.
Pascale I’m feel good, I’m feel great, I’m feel nr 1.
Sebastiaan I’m feel nr 1?
I’m feel number 1!
Allez, wat betekent dat nu, I’m feel nr 1.
Het is niet I feel nr 1.
(wordt hysterisch)
I feel
Am! I am nr 1
I feel nr 1.
Ik voel, ik voel!
Iedereen voelt wel iets!
Die zaal zit vol met mensen die wel iets voelen.
Ik voel me te dik, ik voel me te dun, te klein, te groot,
I am nr 1!
I am nr 1!
I am nr 1!
MUZIEK (achtergrond)
Pascale (naar publiek)
Pagina 66 van 78 Pagina 66 van 78

Tijd Schrift #4
Als u mijn kantoor binnenkomt, dan flaneren wij samen door
de gangen,
ik toon u mijn allermooiste collectie en al was het maar
eventjes,
maar het moment zal er zijn.
Het moment waarop u zich afvraagt ‘Oh my God! Is this
paradise?’
Wij gaan samen op zoek naar de ideale schoen, het ideale
muiltje, de ideale laars die uw voetje perfect omsluit en waar
u zo naar hunkerde.
Ik ga op de knieën, ik doe het, hé, ik doe het, hé!
Uren als het moet.
En ik luister… naar uw diepste verlangens.
En dan…
Wham! With love!
Ik kijk diep in uw ogen en ik zie onmiddellijk waar het
schoentje wringt want ook uw hart zit soms gekneld in een te
smal schoentje.
Uw schoenen zijn uw wapens!
U gooit ze pas af als u overmeesterd bent.
’t Is waar hé? Zeg niet dat het niet waar is, he?
En u houdt de lippen lichtjes geopend dus dan vraag ik u
Mevrouw, wat dacht u van een open sandaaltje?
Een open sandaaltje, voor u.
Mooi! Mooi!
en u zal zeggen
‘Maar, hoe hebt u dat zo geraden?’
Yes!
Als u mijn kantoor binnen komt, dan lig ik aan uw voeten!
U hebt de meest geweldige voeten van de hele wereld.
ZEVENDE BEELD
Ik lig aan uw voeten omdat ik het wil.
Ik wil dus ik kan!
Speelt u?
Ja?
Speelt u?
Nee?
Nee bestaat niet voor mij!
Nee betekent misschien en misschien betekent ja.
En dan ..
Wahm! …With love.
Ik beloof het.
Ik doe het.
U krijgt het.
(Pascale ligt uitgeteld naast Sebastiaan op het bed)
Sebastiaan Het was fantastisch!
…
Ja, we hebben het Sportpaleis geleased en dat zat
gedurende 3 opeenvolgende dagen afgeladen vol.
Ze hadden zelfs een videowall geïnstalleerd in de foyer.
Overweldigend gevoel.
Ik kon mij werkelijk laten drijven op de energie van de
mensen in de zaal.
Bangelijk.
Pascale had het lichtplan zo ontworpen dat er ook licht viel
op de eerste rij en voor ne spreker is dat de max want zo
krijgt het publiek waarlijk een gezicht, snapte?
Er zat zo een koppel op de eerste rij en die keken zo vol
liefde naar mij …
Ik had echt zin om ze allebei te overladen met warme
kussen.
Pagina 67 van 78 Pagina 67 van 78

Tijd Schrift #4
En op een bepaald moment deed ik dat ook maar toen kreeg
ik op mijn bakkes want er hangen blijkbaar overal bordjes
met ‘No kissing, No fucking’ in het Sportpaleis maar dat was
mij totaal ontgaan.
En dan, toen mijn voordracht afgelopen was, kreeg ik eerst
een gewoon applaus, dan nog eens een gewoon applaus
maar dan de derde keer dat ik opkwam gingen alle mensen
rechtstaan, zeg. (tonen)
Eerst één iemand en dan nog één iemand en dan daar een
paar mensen en daar en dan wham, de hele zaal. En
roepen!
Oh!
Heel dat sportpaleis, al die mensen, zo warm!
Ik kreeg er de krop van in de keel.
Ik riep ‘Pascale, Pascale, kom , al de mensen.
Pascale! Kom!
Pascale Gij grote muile!
Het sportpaleis geleased…
Ik zat wel in de vestiaire, hé.
Ik was daar al die portefoeldies aan het scheefslaan, terwijl
mijnheer op de wacht stond.
Kreeg het publiek waarlijk een gezicht…
Gelukkig dat Clouseau zo veel volk trok of het was niets!
Nul euro!
Sebastiaan Ja maar het belangrijkste was, we waren er uit.
We hadden genoeg geld om het huis van Bobonne zelf op te
kopen
Er was zelfs nog geld over voor die mokkakleurige muiltjes.
Pascale Karamel. En ik zag toen nog die roze kleppertjes van Sergio
Rossie.
Super!
Ik kon die niet laten liggen.
En ik zag dan nog zo van die sandaaltjes van Manolo
Blahnik.
Onbetaalbaar. Die heb ik uiteindelijk toch niet genomen
Sebastiaan En Pascale, zo content dat die was!
Pascale Ja, maar ik was nog niet helemaal bevredigd.
Ik moest nog één bezoekje afleggen.
Bij Meester Pierre.
Ik ga naar zijn huis, ik bel aan maar hij deed niet open dus ik
verschafte me toegang via het badkamervenstertje en daar
zat hij.
Meester Pierre himself.
In zijn bad.
Hij had zijne moustache afgelegd en hij had zo een geel
plastieken eendje tussen zijn sleutelbeenderen geïnstalleerd.
Ik zeg ‘Meester Pierre, het feit dat gij 6 keren komen
profiteren zijt van mijn briochen en dat ge u al die keren ook
te goed hebt gedaan aan mijne Spaanse wijn, tot daar aan
toe.
Het stond er voor.
Ook het feit dat gij mijn dossier in uw mouw stak, kan ik
eventueel nog door de vingers zien.
Maar dat gij al die keren geen enkel woord tegen mij hebt
gesproken.
Gene goeienavond, zelfs niet ne keer van ge ziet er goed uit,
niets, dat was er teveel aan.
Ewel? Heeft de verdediging daar niets tegen in te brengen?
Nee?
Pagina 68 van 78 Pagina 68 van 78

Tijd Schrift #4
MUZIEK
DE FIETSDANS
Oké. Plakt uwe moustache er dan maar weer op en neemt
maar afscheid van kwakkie kwak want wij gaan samen een
verre reis maken.
Ik heb hem verzopen!
Sebastiaan hield zijn benen vast maar ik heb hem verzopen..
Ik had u toch beloofd dat ik hem de volgende keer zou
pakken.
Ah
Deze handen kunnen misschien maar drie paar schoenen
torsen maar er zit wel paardenkracht in, hoor!
(Kijkt naar Sebastiaan)
Sebastiaan (Stopt met dansje)
Nee, nee, ik ben toch ook nog niet helemaal bevredigd.
Ik zou zo graag Bobonne ne keer zien.
Die komt altijd als ik hier niet ben.
Pascale Speciaal, hé?
Sebastiaan Vree speciaal!
Bobonne?
Ze zit zij hier zo tussen die spleten van dat huis.
Voor ik het weet plak ik ze toe met chiprok.
Bobonne?
Pascale Bobonne?
Bobonne?
(Pascale gaat weg en verkleedt zich in Bobonne)
Sebastiaan Bobonne?
Misschien als jullie allemaal samen meeroepen…nee, laat
maar zitten.
Bobonne
(Pascale op als Bobonne. Met zakje
Sebastiaan houdt Bobonne in de gaten.
Bobonne legt muziek op, probeert zakje met onderbroek weg te steken.
Sebastiaan slaat haar, vermoordt Bobonne en sleept ze weg)
(Pascale op. Ze weent.)
Pascale Dat was wel mijn Bobonne, hé!
Simpelaar!
Sebastiaan Pascale…
Pascale Nee! Gij gaat altijd te ver, gij!
Ik ga wat op mijn bed, gaan schreien!
(Pascale huilt op bed. Sebastiaan komt erbij.)
Muziek Paroles (Dalida en Alain Delon)
Playback
Pascale: Zeg Sebastiaan, vertel nog ne keer over dat ongeluk met
dienen hond.
Sebastiaan Wel, er kwam een grote hond op mij afgelopen en toen ben
ik van de fiets gevallen.
Pascale En heeft dienen hond toen in uwen arm gebeten?
Sebastiaan Nee.
Mijn moeder reed achter mij en die is met hare velo over
mijn hand gereden.
Maar ik spreek daar niet zo graag over…
Pascale Zeg Sebastiaan, hebt gij nog contact met die mannen uit Las
Vegas?
Pagina 69 van 78 Pagina 69 van 78

Tijd Schrift #4
Zou Roy Orbison geen logies hebben voor ons?
Sebastiaan Roy?
Nee, en daarbij, zingen, ik heb dat nooit graag gedaan.
Maar ik ben wel benaderd door 2 goochelaars, illusionisten
uit de Golf van Mexico.
We kunnen daar direct beginnen, als ge wilt.
Pascale Is het iets met dolfijnen?
Ik kan spreken met dolfijnen, onder water, hé!
Sebastiaan Ja, en met walvissen.
We mogen ze tellen.
Pascale En temmen?
Vangen en temmen?
Sebastiaan Ja, vangen en temmen.
(DOEK)
© PASCALE PLATEL 2003
Pagina 70 van 78 Pagina 70 van 78

Tijd Schrift #4
ALLE TEKST
uit de voorstellingen van Sanne van Rijn
Zo geef ik mijn kat een pilletje (1996]
Graag wil ik reageren op de vraag ‘hoe kan ik mijn kat het best een tabletje
geven’ uit Libelle nr. 36. De methode die beschreven wordt, werkt goed als
je met twee mensen bent, maar alleen is het een hele klus.
Daarom doe ik altijd het volgende: ik ga op mijn knieën zitten met mijn
voeten onder mijn billen tegen elkaar aan. Ik doe mijn knieën iets uit elkaar
en zet de kat daartussen klem met zijn kopje van mij af. Met de pink van
een hand houd ik een pootje vast en duw ik met duim en wijsvinger het
bekje open. Met de andere hand leg ik het pilletje achter op de tong van de
poes. Deze wordt dan gestimuleerd om te slikken. Als je het pilletje ver
genoeg naar achteren legt, is het zo verdwenen.
Volgens mij is dit de enige methode om, wanneer je alleen bent, je kat een
pilletje te geven zonder zelf onder de krabbels komen te zitten.
Mevr. G.B. te T.
Virussen zijn fantastisch ! (1997]
Onderzoek kun je op vier manieren doen.
De eerste is dat je geen ideeën hebt en geen experimenten doet.
Dat kost weinig geld.
Maar de kans om iets belangrijks te vinden is erg klein.
De volgende manier is, je hebt ideeën maar je doet geen experimenten.
Nog steeds goedkoop en de kans dat je iets vindt ligt in de orde van 10 tot
de min elfde.
Dan heb je nog een hele dure manier: je hebt geen ideeën, maar je doet
toch allerlei proeven.
De kans op een ontdekking is 10 tot de min tiende.
En de laatste mogelijkheid is dat je ideeën hebt en experimenten doet.
Dat mondt uit in 98 tot 99 procent frustratie.
De kans dat je op iets interessants stoot is wel wat hoger, 10 tot de min
derde.
En dat vind je dan door toeval, door verrassing.
Dat laatste is de essentie.
Je voert een goed doordacht experiment uit en hoopt dat er iets
onverwachts in je schoot valt.
(Prof. Dr. Rolf. M. Zinkernagel)
Pagina 71 van 78 Pagina 71 van 78

Tijd Schrift #4
La Sylphide en James [1999]
Een Franse uitleg over de ontstaansgeschiedenis van het ballet La
Sylphide klinkt halverwege de voorstelling.
Laten we flink zijn (2000)
Op de achtergrond klinkt de laatste uitzending van het radioprogramma Met
naald en schaar gepresenteerd door Ida de Leeuw van Rees.
Zwanenmeer (2001)
Prins Siegfried
/ Gastheer Goedemiddag dames en heren
Namens de speelsters en spelers
Wensen wij u hartelijk welkom
Leuk dat u hier bent
Dat u met ons meegeleefd hebt
Door middel ook al door de vele publiciteit in de krant
Dat is geweldig geweest
Dus we zijn blij dat daar op heel behoorlijk wijze op
gereageerd is
We gaan u brengen vanmiddag het Zwanenmeer
U allemaal wel bekend
De ouderen onder ons
Dit wordt wel gespeeld in een heel andere trant
Maar toch zeer zeker zal het u ontegenzeggelijk bevallen
Wij wachten rustig af hoe het spelletje zich ontwikkelt
En we hopen dat het tot uw aller genoegen zal zijn
In het spel dat wij voor u gaan spelen
Tot lering van velen
Laten wij u het leven zien van zeer nabij
Hoe alles tot in het stervensuur vergankelijk blijft
Tot verkorte duur
Want waar werd oprechter trouw dan tussen man en vrouw
ter wereld ooit gevonden
Het ballet speelt zich af in de omgeving van een
Prinsenkasteel
Temidden van een groot bomendecor
En nu begeven we ons allereerst
Naar de receptie van de prins
Die zijn eenentwintigste verjaardag viert
Maar tevens verplicht is om een keuze te maken uit een
grote groep prinsessen
Om een van deze prinsessen dan tot zijn vrouw te maken
Hij hoopt het van harte
Hoe dit alles verloopt zal u in het spel duidelijk worden
Het is een zeer gevarieerd programma
Muziek, dans, spel en ballet
Wisselen elkander af
Wij wensen u allen onderling veel kijkgenot
Wij gaan allereerst op bezoek bij de prins
De prins die heeft een hele verantwoording voor zich
Het spel zal dit u aantonen
Wij zijn op de receptie hartelijk welkom
Wij keuvelen zoals men dat noemt gezellig met de prins
En wij zien hoe druk het is op het gala
Dansgala waar de prinsessen staan te trippelen van
ongeduld
Om toch de keuze te mogen zijn van de prins
Zijn moeder is ernstig van aard
Zij neemt het anders op
Het is niet de bedoeling dat zij de prins de prinses aanwijst,
die de prins zal kiezen
Nee, want bij de prins is het zo gesteld hij trouwt uit liefde
Pagina 72 van 78 Pagina 72 van 78

Tijd Schrift #4
En allegenen die er zijn, de prinsessen plus de andere
bewoners van het dorp, die staan natuurlijk ook te kijken om
datgene dat de prins moet verrichten, die bewuste keuze te
maken voor de dame die hij zijn vrouw wil gaan maken
Wij krijgen dan een dansje
De zogenaamde slangendans
En bij die slangendans krijgt de prins van zijn moeder een
replement
Zij geeft hem een aanwijzing om goed te handelen
En niet de eerste de beste prinses maar te nemen
Maar laat dit maar aan de prins over
Na het brengen van de slangendans spelen wij allerlei
stukjes muziek
In een lijn gaan we staan
Gereed voor opnieuw een dans
En dan gaan we nog even afwachten wat het vervolg zal
wezen
Nogmaals geniet met teugen en wij hopen dat u een heel
gezellige middag hier door kunt brengen
Dankjewel
Het is me vreemd geworden
Maar de wachtzaal hebben ze verlaten
Waar blijven ze nou
De spelers en speelsters
Maar allez, ik verwacht ze toch ieder moment
Goedemiddag
Je zult zo’n gelijke hebben
Heerlijk zachtzinnig brengt ze je naar de plaats waar je zijn
moet
Dames en Heren we gaan dadelijk kijken
naar de schitterende dansen die hier ingelast zijn
en die u best zullen bevallen
Lachen / Huilen (2001)
Tekst van Willem de Wolf
Man
Vrouw
Serveerster
Dames en heren wij gaan verder met het zogenaamde
tweede gedeelte
Dankuwel
Eerlijk zeggen
Hier werden we niet zo moe van
Ja dames en heren
De speelsters en spelers hebben u uit mogen zwaaien
Zoals ik dat op dit moment dan zeggen kan
Hartelijk dank het was een leuke middag
U was een leuk publiek
Leefde met ons mee
En per slot van rekening er komt overal een end an
En zo ook aan dit Zwanenmeer
Dames en Heren nogmaals dank voor uw komst
Een prettige midddag verder
En hopelijk een keer tot ziens
Dankuwel
M helemaal precies op het juiste moment binnenkomen is me
bij jou eigenlijk nooit gelukt.
...
dat dacht ik toen ik daarnet over onze afspraak stond na te
denken...
Pagina 73 van 78 Pagina 73 van 78

Tijd Schrift #4
V he.
M wat?
dat doe ik soms, vlak voor ik naar binnenga even stilstaan en
nadenken over wat er gebeyren kan. en nu dacht ik: laat ik
maar naar binnen gaan dan.
V gaan we weer.
M wat dan?
V muziek
...
toen ik hier net zat draaiden ze dit ook al...
M we gaan het over dingen hebben.
V waarom ben je zo laat?
M dat heb ik je net verteld
ik kon niet weg
...
moeten we die hele discussie nou weer door?
ik kwam niet weg
...
moet ik nou een grap maken ofzo?
V ik weet het niet
ligt eraan.
M je weet het niet.
V ik weet het niet zeker.
M ik kon echt niet weg!
Ik meen het
...
godverdomme
kunnen wij nou nooit een ander gesprek voeren?
V ...
nieuw pak?
M oud.
V voor mij nieuw.
M dat kan heel goed.
...
het is hier weer veranderd.
V het is verbeterd, vind ik.
M de sfeer is nog wel hetzelfde gebleven.
V de sfeer was goed.
daar moet je niks aan veranderen
...
er is volgens mij iets met het licht...
ze hebben volgens mij iets aan het licht veranderd...
wat denk jij?
M ja...
ik moet eigenlijk al weer weg
...
m’n auto
parkeermeter
lullig
V ja.
Pagina 74 van 78 Pagina 74 van 78

Tijd Schrift #4
M sorry.
wacht je?
V natuurlijk wacht ik.
...
ga nou maar weg.
ik wacht wel.
M hoeveel zal ik erin doen?
een uur?
een uur en een kwartier?
zeg het maar.
V ik heb de tijd.
S (op)
M (in het weggaan)
ja.
beslissen
voor mij de rijsttafel.
jij ook?
V ik weet het nog niet.
M een rijsttafel is van alles een beetje.
V ik weet wat rijsttafel is.
M ik ben even weg
(af)
S weet u het al?
V ik wacht nog even.
...
is dit hetzelfde liedje?
S wat zegt u?
V heb ik dit liedje al eerder gehoord?
S dat zou heel goed kunnen.
ik hoor het niet meer.
de installatie staat op ‘herhalen’...
zolang ik hier werk...
zo doen we dat hier.
V heeft u een vuurtje en een asbak?
S u kunt hier alleen niet meer roken.
we hebben het hier rookvrij gemaakt
V dat is dan nieuw.
S hierachter kunt u roken.
V fijn.
S krijg ik hem terug?
V wat?
S de aansteker.
V natuurlijk.
(af)
S (af)
...
Pagina 75 van 78 Pagina 75 van 78

Tijd Schrift #4
S (op)
V (op)
is het hier eigenlijk veranderd?
S wat zegt u?
V heeft u het hier veranderd?
S we hebben het verbeterd.
...
weet u het al?
V ik wacht nog even.
S deze tafel heeft over een uur een volgende reservering.
dat is u toch gezegd?
V ja.
doet u de rijsttafel.
S voor twee personen?
V één persoon.
S voor u?
V voor hem.
S en u?
weet u het al?
V ik wacht nog even.
kan dat?
S wat u wilt.
deze tafel...
V ik wacht nog even.
S u weet het zeker?
V ik weet het zeker.
ik wacht.
ik wacht nog even.
Langzaam tot nul (2003)
500
308
212
106
90
24
5
4
3
2
1
Pagina 76 van 78 Pagina 76 van 78

Tijd Schrift #4
Vormsnoei (2004)
Mioko Hello I’m human
Mioko no mo yama mo
yuki ni torarete
nani mo nashi
minasoko no
iwa ni Ochitsuku
ochiba kana
Bergen en velden
Door de sneeuw overwonnen
Nergens
Ayako Yokoso irasshaimashita.
Ayako Hi
Ayako Fire
Omachi shitetan desuyo.
Wazawaza tooi tokoro
ashi hakonde morote
arigato gozaimasu.
Ki tsukawanto, yukkurishiteitte kudasaine.
Sa sa, dozo dozo,
ironna koto yooi shite...
Mioko IBM International Business Machines Corporation
VHS Video Home System
ADSL Asymetric Digital Subscriber Line
TDL Tokio Dysneyland
Ayako Good job
Good luck
What do you want
Mama Mia
I can not hear you
Fuck you
So so
Hello
Tamayo Merci
Thank you
Gracias
Grazi
Obrigado
Arigato
Sje sje
Namaste
Spaciba
Takk so mjuke
Danke schön
Dankjewel
Ayako my birthmark
my tattoo
my mole
Ayako hello
Mioko Mercedes
Peugeot
Renault
Honda
Ayako Japanese
Pagina 77 van 78 Pagina 77 van 78

Tijd Schrift #4
Dutch
Ayako Pineapple
Mioko ano ainu no onna no nu nuno no na wa nani
ano nuno wa nano nai nuno nano
Mioko Tonari no takegaki ni take tatekaketa nowa
Take tatekaketakatta kara take tatekaketa noda
de kat krabt de krullen van de trap
Ayako Are you still with us
Mioko Can you please tink about somebody you love
Tamayo Tonight
I want to give it all to you
In the darkness there is so much I want to do
And tonight
I wanna make it all come true
‘cause – na na –
you were made for me
‘ cause – na na –
I was made for you
I was made for loving you, baby
You were made for loving me
And I can’t get enough of you baby
Can you get enough of me?
Tonight
I wanna see it in your eyes
In the magic there’s something
That drives me wild
And tonight
I wanna lay it at your feet
‘cause – na na –
you were made for me
‘cause – na na –
I was made for you
I was made for loving you, baby
You were made for loving me
And I can’t get enough of you baby
Can you get enough of me?
Tonight
Can you do the same thing with me?
Put your right hand to your right eye
And your left hand to your left eye
And close your eyes
It’s so nice to do
And stay there
Pagina 78 van 78 Pagina 78 van 78