Ridderkerk in beeld - Erasmus University Thesis Repository ...

| 2 | Theoretische fundering
Met de probleemstelling van hoofdstuk 1 als leidraad volgt in dit hoofdstuk het theoretisch kader.
In dit kader worden theorieën gebundeld, die de basis vormen van deze scriptie. Alvorens de term
‘beeldvorming’ verder ontleed wordt, zullen eerst de bredere ontwikkelingen, die van belang c.q.
van invloed zijn (geweest) op beeld(vorming), onder de loep genomen worden.
2.1 Wat eraan vooraf ging…
Verschillende maatschappelijke ontwikkelingen hebben de relatie tussen burgers en de overheid
in zijn algemeenheid beïnvloed. In het bijzonder hebben deze ontwikkelingen de kijk van de
publieke sector ten aanzien van beeldvorming beïnvloed. Een aantal relevante ontwikkelingen,
die ten grondslag liggen aan de relaties tussen burgers en de ambtenaren, worden daarom in deze
paragraaf beschreven.
2.1.1 De mondige burger
Vanaf het jaar 1917 tot 1967 was de Nederlandse samenleving onderverdeeld in groepen, die
‘zuilen’ genoemd werden. Ruwweg was de samenleving in te delen in 4 zuilen, namelijk: de
protestanten, katholieken, socialisten en liberaal-neutralen (Lijphart, 1990). Deze
klassenverdeling had een enorm effect op het dagelijkse leven van de Nederlandse burgers. Zelfs
in de huiskamers was deze verdeling sterk zichtbaar. De zuilen hadden bijvoorbeeld ook hun
eigen krant, tv zender, scholen en sportverenigingen. Van contact met burgers van een andere zuil
was geen tot weinig sprake, maar de politiek kenmerkte zich wel door samenwerking en overleg
tussen de zuilen. De politieke elites stelden zich tot doel om tegenstellingen te pacificeren en
openlijke politieke conflicten tussen de zuilen zoveel mogelijk te voorkomen (Bovens, ’t Hart &
Van Twist, 2007:303-309). Binnen de zuilen was sprake van een sterke mate van collectivisme
en van gelijkgezindheid.
Heden ten dage is het tegenovergestelde zichtbaar. Er is sprake van een toenemende mate van
individualisering van de samenleving. Creativiteit en kennis hebben een steeds grotere rol
gekregen, waardoor Nederland zich heeft ontwikkeld tot een ware kenniseconomie. De
13