Trouwen, geregistreerd partnerschap en samenwonen - Gemeente ...
Trouwen, geregistreerd partnerschap en samenwonen - Gemeente ...
Trouwen, geregistreerd partnerschap en samenwonen - Gemeente ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Trouw<strong>en</strong></strong>,<br />
<strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong><br />
<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong><br />
Ministerie van Justitie<br />
Burgerlijk wetboek, Boek 1<br />
Artikel 30<br />
1. E<strong>en</strong> huwelijk kan word<strong>en</strong> aangegaan door twee person<strong>en</strong><br />
van verschill<strong>en</strong>d of van gelijk geslacht.<br />
2. De wet beschouwt het huwelijk alle<strong>en</strong> in zijn burgerlijke<br />
betrekking<strong>en</strong>.<br />
Artikel 31<br />
1. Om e<strong>en</strong> huwelijk te mog<strong>en</strong> aangaan moet<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> vrouw de leeftijd van achtti<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bereikt.<br />
2. Het in het vorige lid vermelde huwelijksbeletsel bestaat<br />
niet wanneer zij die met elkander e<strong>en</strong> huwelijk will<strong>en</strong><br />
aangaan de leeftijd van zesti<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bereikt <strong>en</strong><br />
de vrouw e<strong>en</strong> verklaring van e<strong>en</strong> arts overlegt dat zij<br />
zwanger is, dan wel haar kind reeds ter wereld heeft<br />
gebracht.<br />
Artikel 80a<br />
1. E<strong>en</strong> persoon kan tegelijkertijd slechts met één andere<br />
persoon van hetzelfde of andere geslacht e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> aangaan.<br />
2. Zij die e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> aangaan, mog<strong>en</strong><br />
niet tegelijkertijd gehuwd zijn.<br />
3. Registratie van <strong>partnerschap</strong> geschiedt bij e<strong>en</strong> akte van<br />
registratie van <strong>partnerschap</strong> opgemaakt door e<strong>en</strong><br />
ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand.
Inleiding<br />
Wilt u uw relatie met uw partner officieel<br />
vastlegg<strong>en</strong>? Dan hebt u daarvoor drie mogelijkhed<strong>en</strong>:<br />
trouw<strong>en</strong>, <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> of e<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>levingscontract. U kunt natuurlijk ook<br />
sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong> zonder officieel iets te regel<strong>en</strong>.<br />
In deze brochure vindt u informatie over de<br />
belangrijkste overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
de drie mogelijkhed<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld over uw<br />
recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de regels om te kunn<strong>en</strong><br />
trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> of<br />
sam<strong>en</strong>levingscontract te hebb<strong>en</strong>. En wat uw<br />
recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> zijn als u uit elkaar gaat.<br />
3
4<br />
Inhoud<br />
Inleiding 3<br />
1 De verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> om sam<strong>en</strong> te lev<strong>en</strong> 5<br />
2 Wat zijn de voorwaard<strong>en</strong>? 6<br />
3 Wat zijn de procedures? 7<br />
4 Wat zijn de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>? 8<br />
5 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> als u kinder<strong>en</strong> krijgt? 10<br />
6 Hoe kunt u e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>? 12<br />
7 Wanneer kunt u e<strong>en</strong> kind adopter<strong>en</strong>? 13<br />
8 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> voor het gezag over uw kinder<strong>en</strong>? 14<br />
9 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> voor de achternaam van uw kinder<strong>en</strong>? 15<br />
10 Kunt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> huwelijk? 16<br />
11 Word<strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>levingsvorm<strong>en</strong> ook in het buit<strong>en</strong>land<br />
geaccepteerd? 17<br />
12 Hoe kunt u e<strong>en</strong> huwelijk, <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> of<br />
sam<strong>en</strong>levingscontract beëindig<strong>en</strong>? 17<br />
13 Wat zijn de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> na de beëindiging? 19<br />
14 Waar kunt u terecht als u vrag<strong>en</strong> hebt? 20<br />
15 Waar kunt u terecht voor hulp? 21
1 De verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> om<br />
sam<strong>en</strong> te lev<strong>en</strong><br />
In Nederland kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw, twee mann<strong>en</strong> of twee<br />
vrouw<strong>en</strong> met elkaar trouw<strong>en</strong>. Ze kunn<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
of e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract sluit<strong>en</strong>. Ook kunt u sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong><br />
zonder officieel iets te regel<strong>en</strong>.<br />
Huwelijk <strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
Het huwelijk <strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> lijk<strong>en</strong> erg veel op elkaar. Ze zijn<br />
allebei in de wet geregeld. In de wet staan bijvoorbeeld de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
plicht<strong>en</strong>, de voorwaard<strong>en</strong>, hoe u moet trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe u e<strong>en</strong> huwelijk of <strong>partnerschap</strong> beëindigt. Er<br />
zijn wel verschill<strong>en</strong> als u kinder<strong>en</strong> hebt of krijgt.<br />
Sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
Als u niet wilt of kunt trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>,<br />
kunt u ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract sluit<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
is e<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>komst waarin u afsprak<strong>en</strong> maakt over het sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong>.<br />
Bijvoorbeeld over de kost<strong>en</strong> voor het huishoud<strong>en</strong>, bankrek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> of uw<br />
spull<strong>en</strong>. U kunt sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>komst mak<strong>en</strong>, maar u kunt ook e<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>levingscontract door e<strong>en</strong> notaris lat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Soms is het verplicht<br />
om naar e<strong>en</strong> notaris te gaan. Bijvoorbeeld als u partnerp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> wilt.<br />
U mag ook met meerdere person<strong>en</strong> tegelijk e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
sluit<strong>en</strong>.<br />
Sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong><br />
U hoeft uw relatie natuurlijk niet officieel vast te legg<strong>en</strong>. Het sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong><br />
heeft dan nog steeds gevolg<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld voor de belasting of<br />
verzekering<strong>en</strong>.<br />
5
6<br />
2 Wat zijn de voorwaard<strong>en</strong>?<br />
Voorwaard<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
Wilt u trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>? Dan staan de<br />
voorwaard<strong>en</strong> daarvoor in de wet. Hieronder leest u de belangrijkste voorwaard<strong>en</strong>.<br />
Met één persoon<br />
U mag maar met één persoon tegelijk trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
sluit<strong>en</strong>. U mag ook niet al getrouwd zijn of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
hebb<strong>en</strong> met iemand anders.<br />
18 jaar of ouder<br />
U moet 18 jaar of ouder zijn. Er zijn uitzondering<strong>en</strong> mogelijk. Bijvoorbeeld als<br />
u e<strong>en</strong> kind krijgt.<br />
Curatele<br />
Staat u onder curatele? Dan hebt u toestemming nodig van de curator om te<br />
mog<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> te sluit<strong>en</strong>. Soms hebt u<br />
zelfs toestemming nodig van de kantonrechter.<br />
Ge<strong>en</strong> familie<br />
Ouders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>, grootouders <strong>en</strong> kleinkinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> broers <strong>en</strong> zuss<strong>en</strong><br />
mog<strong>en</strong> niet met elkaar trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>.<br />
Buit<strong>en</strong>landse partner <strong>en</strong> won<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land<br />
B<strong>en</strong>t u ge<strong>en</strong> Nederlander of woont u niet in Nederland? Dan geld<strong>en</strong> de<br />
volg<strong>en</strong>de regels:<br />
als u ge<strong>en</strong> Nederlander b<strong>en</strong>t, moet t<strong>en</strong>minste één van u in Nederland won<strong>en</strong>;<br />
als u buit<strong>en</strong> Nederland woont, moet t<strong>en</strong>minste één van u Nederlander zijn.<br />
Als u volg<strong>en</strong>s de Nederlandse regels met elkaar mag trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> mag sluit<strong>en</strong>, dan geld<strong>en</strong> de Nederlandse regels. Ook al<br />
mag u volg<strong>en</strong>s het land van de nietNederlandse partner niet trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />
<strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>.<br />
Verblijfstitel<br />
Als u ge<strong>en</strong> Nederlander b<strong>en</strong>t, moet u e<strong>en</strong> geldige verblijfstitel hebb<strong>en</strong>. Hebt u<br />
die niet? Dan moet u meestal e<strong>en</strong> verklaring hebb<strong>en</strong> van de Vreemdeling<strong>en</strong>
politie. Zo kunn<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
sluit<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> maar om e<strong>en</strong> verblijfstitel te krijg<strong>en</strong>.<br />
Voorwaard<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
Wilt u e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract sluit<strong>en</strong>? Dan geld<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de<br />
voorwaard<strong>en</strong>:<br />
u moet 18 jaar of ouder zijn;<br />
u mag niet onder curatele staan;<br />
u moet u houd<strong>en</strong> aan de regels van de wet.<br />
U mag e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract met meerdere person<strong>en</strong> tegelijk sluit<strong>en</strong>.<br />
3 Wat zijn de procedures?<br />
Procedure trouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
Wilt u trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>? Dan moet u naar<br />
de ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand. Alles wat u moet regel<strong>en</strong> is<br />
vast gelegd in de wet. Hieronder leest u de belangrijkste ding<strong>en</strong> die u moet<br />
regel<strong>en</strong>.<br />
Aangifte do<strong>en</strong><br />
U moet eerst aangifte do<strong>en</strong> bij de ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand in de<br />
woonplaats van één van u beid<strong>en</strong>. U gaat dan in ondertrouw. U moet dan<br />
e<strong>en</strong> aantal papier<strong>en</strong> inlever<strong>en</strong> waaruit blijkt dat u mag trouw<strong>en</strong>. U moet<br />
altijd e<strong>en</strong> afschrift van uw geboorteakte inlever<strong>en</strong>. B<strong>en</strong>t u al eerder<br />
getrouwd geweest of hebt u al eerder e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
geslot<strong>en</strong>? Dan moet u e<strong>en</strong> bewijs inlever<strong>en</strong> waaruit blijkt dat uw vorige<br />
huwelijk of <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> is beëindigd.<br />
Wachttijd<br />
Van uw aangifte wordt e<strong>en</strong> akte gemaakt. U moet dan minst<strong>en</strong>s twee wek<strong>en</strong><br />
wacht<strong>en</strong>. Daarna kunt u trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>.<br />
Heel soms kunt u eerder trouw<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld als uw aanstaande echtg<strong>en</strong>oot<br />
ernstig ziek is <strong>en</strong> verwacht wordt dat hij of zij heel snel overlijdt.<br />
Getuig<strong>en</strong><br />
U moet minimaal twee <strong>en</strong> maximaal vier getuig<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Zij moet<strong>en</strong> 18 jaar<br />
of ouder zijn. Bij de aangifte moet u hun nam<strong>en</strong> <strong>en</strong> adress<strong>en</strong> doorgev<strong>en</strong>.<br />
7
8<br />
Het ja-woord<br />
U legt e<strong>en</strong> verklaring af bij de ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand. Daarmee<br />
is uw relatie officieel vastgelegd. Als u trouwt geeft u het jawoord. Bij e<strong>en</strong><br />
<strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> is dit niet verplicht. U kunt zelf e<strong>en</strong> tekst<br />
bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />
Huwelijksakte of <strong>partnerschap</strong>sakte<br />
Na de verklaring ondertek<strong>en</strong>t u e<strong>en</strong> akte. Ook de getuig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ambt<strong>en</strong>aar<br />
van de burgerlijke stand ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> deze akte.<br />
Kost<strong>en</strong><br />
Voor trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong> moet u betal<strong>en</strong>.<br />
Maar elke geme<strong>en</strong>te heeft vaste tijd<strong>en</strong> waarop u gratis kunt trouw<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />
<strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit<strong>en</strong>.<br />
Kerkelijk huwelijk<br />
Nadat u bij de ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand b<strong>en</strong>t geweest, kunt u nog<br />
in de kerk trouw<strong>en</strong>. Dat heet inzeg<strong>en</strong><strong>en</strong> of bevestig<strong>en</strong>. Het kerkg<strong>en</strong>ootschap<br />
beslist zelf of ze uw huwelijk wil inzeg<strong>en</strong><strong>en</strong>. Ze hoev<strong>en</strong> dit niet te do<strong>en</strong>.<br />
Procedure sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
E<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract kunt u bij e<strong>en</strong> notaris sluit<strong>en</strong>. Maar dit hoeft niet.<br />
Soms is het verplicht om naar e<strong>en</strong> notaris te gaan. Bijvoorbeeld als u later<br />
partnerp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> wilt.<br />
U bepaalt zelf welke afsprak<strong>en</strong> u vastlegt in het contract. Voor het sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong><br />
hoeft u verder niets officieels te regel<strong>en</strong>.<br />
4 Wat zijn de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>?<br />
Als u trouwt of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit, hebt u e<strong>en</strong> aantal<br />
recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>. Deze staan in de wet. Bij e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
geld<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> die u sam<strong>en</strong> hebt vastgelegd in het<br />
contract. Hieronder leest u de belangrijkste recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>.<br />
Elkaars achternaam gebruik<strong>en</strong><br />
Alle<strong>en</strong> als u getrouwd b<strong>en</strong>t of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> hebt, mag u<br />
elkaars achternaam gebruik<strong>en</strong>. U mag daarnaast uw eig<strong>en</strong> achternaam
gebruik<strong>en</strong>, maar dat hoeft niet. Als u officiële stukk<strong>en</strong> invult, moet u wel uw<br />
eig<strong>en</strong> achternaam gebruik<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld bij e<strong>en</strong> belastingaangifte.<br />
Hebt u e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract? Dan kunt u alle<strong>en</strong> uw eig<strong>en</strong> achternaam<br />
gebruik<strong>en</strong>.<br />
Aangetrouwde familie<br />
Als u trouwt of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit, wordt uw familie<br />
aangetrouwde familie. Dat noem<strong>en</strong> we aanverwant<strong>en</strong>. Aangetrouwde<br />
familie heeft bepaalde recht<strong>en</strong>. Zij hoev<strong>en</strong> bijvoorbeeld in e<strong>en</strong> rechtszaak<br />
niet altijd te getuig<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> u, de aangetrouwde partner.<br />
Bij e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract wordt uw familie ge<strong>en</strong> aangetrouwde familie.<br />
Beslissing<strong>en</strong> nem<strong>en</strong><br />
B<strong>en</strong>t u getrouwd of hebt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>? Dan hebt u soms<br />
toestemming van elkaar nodig om beslissing<strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld als<br />
u uw huis verkoopt, of als u iets koopt op afbetaling.<br />
In e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract kunt u hier sam<strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> over mak<strong>en</strong>.<br />
Maar dat hoeft niet.<br />
Rechtsgevolg<strong>en</strong> voor ander<strong>en</strong><br />
Als u trouwt of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> sluit, heeft dat soms ook<br />
gevolg<strong>en</strong> voor ander<strong>en</strong>. U hoeft bijvoorbeeld in e<strong>en</strong> rechtszaak niet<br />
verplicht te getuig<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> uw echtg<strong>en</strong>oot of <strong>geregistreerd</strong>e partner of zijn<br />
of haar naaste familie .<br />
E<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract heeft ge<strong>en</strong> gevolg<strong>en</strong> voor ander<strong>en</strong>. Maar dit<br />
wordt wel steeds meer zo. E<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract dat u bij de notaris<br />
hebt geslot<strong>en</strong> is bijvoorbeeld voor e<strong>en</strong> p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>fonds vaak e<strong>en</strong> bewijs van<br />
sam<strong>en</strong>leving.<br />
Onderhoudsplicht<br />
B<strong>en</strong>t u getrouwd of hebt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>? Dan moet u<br />
elkaar onderhoud<strong>en</strong>. Dat is de onderhoudsplicht. U moet ook sam<strong>en</strong> de<br />
kost<strong>en</strong> van het huishoud<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>. Maar in de huwelijkse voorwaard<strong>en</strong> of<br />
<strong>partnerschap</strong>svoorwaard<strong>en</strong> kunt u ook andere afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over de<br />
kost<strong>en</strong> van het huishoud<strong>en</strong>.<br />
Hebt u e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract? Dan kunt u zelf bepal<strong>en</strong> of u afsprak<strong>en</strong><br />
wilt mak<strong>en</strong> over de kost<strong>en</strong> van het huishoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> de onderhoudsplicht.<br />
9
10<br />
Vermog<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezitting<strong>en</strong><br />
Als u getrouwd b<strong>en</strong>t of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> hebt <strong>en</strong> u maakt<br />
ge<strong>en</strong> andere afsprak<strong>en</strong> bij de notaris, dan zijn al uw spull<strong>en</strong> van u sam<strong>en</strong>.<br />
Dit heet geme<strong>en</strong>schap van goeder<strong>en</strong>. Wilt u dit niet? Dan kunt u bij de<br />
notaris andere afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Deze afsprak<strong>en</strong> zet u in de huwelijkse<br />
voorwaard<strong>en</strong> of <strong>partnerschap</strong>svoorwaard<strong>en</strong>.<br />
Met e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract zijn uw spull<strong>en</strong> niet altijd van u sam<strong>en</strong>. Maar<br />
dat kan wel, bijvoorbeeld als u sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> huis koopt <strong>en</strong> dat ook op allebei<br />
uw nam<strong>en</strong> zet. U kunt hier afsprak<strong>en</strong> over mak<strong>en</strong>.<br />
Erf<strong>en</strong>is<br />
B<strong>en</strong>t u getrouwd of hebt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>? Dan erft u<br />
automatisch van elkaar.<br />
Als u e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract hebt, erft u niet automatisch van elkaar.<br />
Daarvoor moet u e<strong>en</strong> testam<strong>en</strong>t lat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> bij de notaris. In e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
kunt u wel afsprek<strong>en</strong> dat deg<strong>en</strong>e die het langst leeft, recht<br />
heeft op de spull<strong>en</strong> die van u sam<strong>en</strong> zijn.<br />
P<strong>en</strong>sio<strong>en</strong><br />
Vaak hebt u recht op nabestaand<strong>en</strong>p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> als uw partner overlijdt. Hebt u<br />
e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract? Dan kunt u daarin afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over uw<br />
p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>. De meeste p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>fonds<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
dat u bij de notaris hebt geslot<strong>en</strong>. Pas dan hebt u recht op<br />
partnerp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>.<br />
5 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> als u kinder<strong>en</strong> krijgt?<br />
Als u kinder<strong>en</strong> krijgt, zijn de gevolg<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d. De gevolg<strong>en</strong> zijn<br />
verschill<strong>en</strong>d voor de volg<strong>en</strong>de sam<strong>en</strong>levingsvorm<strong>en</strong>:<br />
het huwelijk tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw;<br />
het huwelijk tuss<strong>en</strong> twee mann<strong>en</strong> of twee vrouw<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> of e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract.<br />
Het huwelijk tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw<br />
Wordt uw kind gebor<strong>en</strong> terwijl u getrouwd b<strong>en</strong>t? Dan b<strong>en</strong>t u sam<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s<br />
de wet de ouders van dit kind, ook als de man niet de biologische vader is. U<br />
hebt door uw huwelijk automatisch e<strong>en</strong> familierechtelijke band met uw
kind. Deze familierechtelijke band heeft gevolg<strong>en</strong>. Het kind erft bijvoorbeeld<br />
automatisch van de ouders. En u hebt meestal automatisch allebei het<br />
gezag over uw kind.<br />
Het huwelijk tuss<strong>en</strong> twee mann<strong>en</strong> of twee vrouw<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract <strong>en</strong> alle andere manier<strong>en</strong> om<br />
sam<strong>en</strong> te lev<strong>en</strong><br />
Bij deze sam<strong>en</strong>levingsvorm<strong>en</strong> krijgt alle<strong>en</strong> de moeder automatisch e<strong>en</strong><br />
familierechtelijke band met het kind. De partner kan e<strong>en</strong> familierechtelijke<br />
band met het kind krijg<strong>en</strong> door het te erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> of te adopter<strong>en</strong>. Over<br />
erk<strong>en</strong>ning <strong>en</strong> adoptie leest u meer in hoofdstuk 6 <strong>en</strong> 7.<br />
Hieronder leest u de belangrijkste regels voor deze sam<strong>en</strong>levingsvorm<strong>en</strong>.<br />
De vrouw die het kind krijgt, is volg<strong>en</strong>s de wet de moeder van het kind.<br />
De man die het kind erk<strong>en</strong>t, is volg<strong>en</strong>s de wet de vader van het kind.<br />
E<strong>en</strong> vrouw kan e<strong>en</strong> kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, maar wel adopter<strong>en</strong>.<br />
Als u het kind van uw partner verzorgt <strong>en</strong> opvoedt, hebt u niet vanzelf e<strong>en</strong><br />
familierechtelijke band met het kind. Daarvoor moet u het kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />
of adopter<strong>en</strong>. U kunt wel het gezam<strong>en</strong>lijk gezag krijg<strong>en</strong> over het kind.<br />
Kijk voor meer informatie in hoofdstuk 8.<br />
Hieronder gev<strong>en</strong> we voorbeeld<strong>en</strong> van manier<strong>en</strong> om sam<strong>en</strong> te lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
gevolg<strong>en</strong> als u kinder<strong>en</strong> krijgt.<br />
Huwelijk tuss<strong>en</strong> twee mann<strong>en</strong><br />
Is één van u de officiële vader van het kind? Dan kan uw partner het kind<br />
adopter<strong>en</strong>. Of u kunt het gezam<strong>en</strong>lijke gezag aanvrag<strong>en</strong>. Uw partner kan het<br />
kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Huwelijk tuss<strong>en</strong> twee vrouw<strong>en</strong><br />
Is één van u de moeder van het kind? Dan kan uw partner het kind adopter<strong>en</strong>.<br />
Als het kind niet is erk<strong>en</strong>d door e<strong>en</strong> man, hebt u beid<strong>en</strong> het gezam<strong>en</strong>lijke<br />
gezag over het kind. U moet dan wel voldo<strong>en</strong> aan de voorwaard<strong>en</strong> om<br />
gezag te mog<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Uw partner kan het kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Geregistreerd <strong>partnerschap</strong> tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw<br />
Hebt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>? Dan is de vrouw de moeder van het<br />
kind. De man kan het kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> is dan volg<strong>en</strong>s de wet de vader. Dan<br />
11
12<br />
krijgt hij automatisch het gezag over het kind. Hij moet dan wel voldo<strong>en</strong><br />
aan de voorwaard<strong>en</strong> om gezag te mog<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />
Geregistreerd <strong>partnerschap</strong> tuss<strong>en</strong> twee mann<strong>en</strong><br />
Is één van u de officiële vader van het kind? Dan kan uw partner het kind<br />
adopter<strong>en</strong>. Of u kunt het gezam<strong>en</strong>lijke gezag aanvrag<strong>en</strong>. Uw partner kan het<br />
kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Geregistreerd <strong>partnerschap</strong> tuss<strong>en</strong> twee vrouw<strong>en</strong><br />
Is één van u de moeder van het kind? Dan kan uw partner het kind adopter<strong>en</strong>.<br />
Als het kind niet is erk<strong>en</strong>d door e<strong>en</strong> man, hebt u sam<strong>en</strong> het gezam<strong>en</strong>lijke<br />
gezag over het kind. U moet dan wel voldo<strong>en</strong> aan de voorwaard<strong>en</strong> om<br />
gezag te mog<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Uw partner kan het kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
Hebt u e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract? Dan is de vrouw de moeder van het kind.<br />
De man kan het kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> is dan de vader. Hij heeft dan niet<br />
automatisch het gezag. Sam<strong>en</strong> met de moeder kan hij het gezag aanvrag<strong>en</strong><br />
bij de griffie van de rechtbank. U moet hiervoor e<strong>en</strong> formulier invull<strong>en</strong>. Wil<br />
de moeder dit niet? Dan kan de vader het gezag aanvrag<strong>en</strong> bij de rechter.<br />
6 Hoe kunt u e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>?<br />
Alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man kan e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. U kunt e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> als u e<strong>en</strong><br />
<strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> hebt of sam<strong>en</strong>woont. Als u e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>t,<br />
wordt u de officiële vader van het kind. U moet daarvoor naar de ambt<strong>en</strong>aar<br />
van de burgerlijke stand, of naar e<strong>en</strong> notaris.<br />
U kunt het kind al voor de geboorte erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Maar u kunt het ook bij de<br />
geboorteaangifte do<strong>en</strong>, of op e<strong>en</strong> later mom<strong>en</strong>t. Het beste is om het kind<br />
al voor de geboorte te erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Dan heeft u tijd<strong>en</strong>s de geboorte ook al de<br />
familierechtelijke band met uw kind. En u heeft mete<strong>en</strong> de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
plicht<strong>en</strong> van het ouderschap.
Wat zijn de voorwaard<strong>en</strong>?<br />
Wilt u e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>? Dan geld<strong>en</strong> de volg<strong>en</strong>de voorwaard<strong>en</strong>:<br />
u kunt alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> als u 16 jaar of ouder b<strong>en</strong>t;<br />
wilt u e<strong>en</strong> kind erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat jonger is dan 16 jaar? Dan moet de moeder<br />
vooraf schriftelijk toestemming gev<strong>en</strong>;<br />
is het kind 12 jaar of ouder? Dan moet ook het kind vooraf toestemming<br />
gev<strong>en</strong>;<br />
b<strong>en</strong>t u getrouwd met iemand anders dan de moeder van het kind? Dan<br />
kunt u het kind alle<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> als u e<strong>en</strong> persoonlijke band hebt met het<br />
kind. Dat moet de rechter dan vaststell<strong>en</strong> U kunt het kind ook erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />
als u e<strong>en</strong> band hebt met de moeder van het kind die lijkt op e<strong>en</strong> huwelijk.<br />
Dat is bijvoorbeeld zo als u met de moeder van het kind sam<strong>en</strong>woont,<br />
terwijl u (nog) met iemand anders getrouwd b<strong>en</strong>t. U br<strong>en</strong>gt bijvoorbeeld<br />
veel tijd door met het kind;<br />
b<strong>en</strong>t u directe familie van de moeder? Dan mag u het kind niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
Dit geldt alle<strong>en</strong> voor ouders <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>, grootouders <strong>en</strong> kleinkinder<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> broers <strong>en</strong> zuss<strong>en</strong>;<br />
staat u onder curatele omdat u e<strong>en</strong> geestelijke stoornis hebt? Dan hebt u<br />
toestemming nodig van de kantonrechter.<br />
7 Wanneer kunt u e<strong>en</strong> kind adopter<strong>en</strong>?<br />
Als u het kind van uw partner verzorgt <strong>en</strong> opvoedt, hebt u niet vanzelf e<strong>en</strong><br />
familierechtelijke band met het kind. Als u die familierechtelijke band wel<br />
wilt, kunt u het kind adopter<strong>en</strong>. Als u het kind van uw partner adopteert,<br />
wordt u ook de ouder van het kind. Het kind heeft dan ge<strong>en</strong> familieband<strong>en</strong><br />
meer met de andere ouder. Om e<strong>en</strong> kind te adopter<strong>en</strong>, moet u e<strong>en</strong> verzoek<br />
indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de rechtbank. U hebt ook e<strong>en</strong> advocaat nodig.<br />
Er zijn wel voorwaard<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> kind te kunn<strong>en</strong> adopter<strong>en</strong>. Wilt u hierover<br />
meer informatie? Lees dan de brochures Adoptie van e<strong>en</strong> kind in Nederland<br />
<strong>en</strong> E<strong>en</strong> kind adopter<strong>en</strong>.<br />
13
14<br />
8 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> voor het gezag over<br />
uw kinder<strong>en</strong>?<br />
Als u gezag hebt over e<strong>en</strong> kind, dan b<strong>en</strong>t u verantwoordelijk voor de<br />
verzorging <strong>en</strong> opvoeding van het kind. U b<strong>en</strong>t dan ook de wettelijk<br />
verteg<strong>en</strong>woordiger van het kind. Dat betek<strong>en</strong>t dat u e<strong>en</strong> handtek<strong>en</strong>ing kan<br />
zett<strong>en</strong> voor uw kind. Er zijn twee soort<strong>en</strong> gezag: ouderlijk gezag <strong>en</strong><br />
gezam<strong>en</strong>lijk gezag. U hebt ouderlijk gezag als u de ouder b<strong>en</strong>t van het kind.<br />
Gezam<strong>en</strong>lijk gezag is het gezag van e<strong>en</strong> ouder <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nietouder over e<strong>en</strong><br />
kind.<br />
U b<strong>en</strong>t sam<strong>en</strong> de ouders van het kind<br />
B<strong>en</strong>t u sam<strong>en</strong> de ouders van het kind? Dan zijn er drie mogelijkhed<strong>en</strong>:<br />
u b<strong>en</strong>t getrouwd als het kind gebor<strong>en</strong> wordt. Dan krijgt u sam<strong>en</strong> het<br />
ouderlijk gezag;<br />
u hebt e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>. Als de man het kind erk<strong>en</strong>t, krijgt<br />
u sam<strong>en</strong> het ouderlijk gezag;<br />
u hebt e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract of u woont sam<strong>en</strong> zonder contract. De<br />
man moet het kind eerst erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Daarna moet hij sam<strong>en</strong> met de<br />
moeder e<strong>en</strong> verzoek indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de rechtbank om het gezam<strong>en</strong>lijk gezag<br />
te krijg<strong>en</strong>. Hiervoor vult u het formulier Verzoek tot het gezam<strong>en</strong>lijk<br />
uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> van het gezag over e<strong>en</strong> minderjarige in. U kunt dit formulier<br />
vind<strong>en</strong> bij de rechtbank of op www.rechtspraak.nl. Als de moeder niet<br />
mee wil werk<strong>en</strong> aan dit verzoek, dan moet de man aan de rechter vrag<strong>en</strong><br />
of hij sam<strong>en</strong> met de moeder het gezag over het kind kan krijg<strong>en</strong>. Of in<br />
plaats van de moeder. Hiervoor heeft hij e<strong>en</strong> advocaat nodig.<br />
Eén ouder, één niet-ouder<br />
Eén van u is de ouder, <strong>en</strong> één is nietouder. Dan zijn er twee mogelijkhed<strong>en</strong>:<br />
u b<strong>en</strong>t getrouwd of u hebt e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>. En het kind<br />
heeft ge<strong>en</strong> andere ouder. Dan krijgt u sam<strong>en</strong> automatisch het gezam<strong>en</strong>lijk<br />
gezag;<br />
u b<strong>en</strong>t getrouwd, hebt e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> of e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>levingscontract.<br />
En het kind heeft nog e<strong>en</strong> andere ouder. Dan moet u e<strong>en</strong><br />
verzoek indi<strong>en</strong><strong>en</strong> bij de rechtbank om het gezam<strong>en</strong>lijk gezag te krijg<strong>en</strong>. U<br />
hebt dan e<strong>en</strong> advocaat nodig.
Ge<strong>en</strong> gezag, wel onderhoudsplicht<br />
Het kan zijn dat u wel de officiële ouder van het kind b<strong>en</strong>t, maar ge<strong>en</strong> gezag<br />
hebt. U hebt dan toch e<strong>en</strong> onderhoudsplicht. Het kan ook zo zijn dat u niet<br />
de officiële ouder b<strong>en</strong>t, maar de zog<strong>en</strong>aamde stiefouder. U b<strong>en</strong>t stiefouder<br />
als u met de ouder van het kind getrouwd b<strong>en</strong>t of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> hebt geslot<strong>en</strong>. In dat geval hebt u als nietouder toch e<strong>en</strong><br />
onderhoudsplicht.<br />
Wilt u meer informatie over gezag? Lees dan de brochure Gezag, omgang <strong>en</strong><br />
informatie.<br />
9 Wat zijn de gevolg<strong>en</strong> voor de achternaam<br />
van uw kinder<strong>en</strong>?<br />
B<strong>en</strong>t u getrouwd?<br />
B<strong>en</strong>t u getrouwd? En b<strong>en</strong>t u sam<strong>en</strong> de ouders van het kind? Dan kunt u bij<br />
de geboorte van uw eerste kind kiez<strong>en</strong> welke achternaam het krijgt. Maakt u<br />
ge<strong>en</strong> keuze? Dan krijgt uw kind de achternaam van de vader. Uw volg<strong>en</strong>de<br />
kinder<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> dezelfde achternaam als het eerste kind. Ook als u e<strong>en</strong> kind<br />
adopteert kunt u bij het eerste kind kiez<strong>en</strong> welke achternaam het krijgt.<br />
B<strong>en</strong>t u niet getrouwd?<br />
B<strong>en</strong>t u sam<strong>en</strong> de ouders van het kind, maar b<strong>en</strong>t u niet getrouwd? Dan kunt<br />
u bij de erk<strong>en</strong>ning van uw eerste kind kiez<strong>en</strong> welke achternaam het krijgt.<br />
Maakt u ge<strong>en</strong> keuze? Dan krijgt uw kind de achternaam van de moeder. Uw<br />
volg<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> dezelfde achternaam als het eerste kind.<br />
Hebt u gezam<strong>en</strong>lijk gezag?<br />
B<strong>en</strong>t u ouder <strong>en</strong> nietouder, <strong>en</strong> wordt het kind gebor<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s uw huwelijk<br />
of <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>? Dan kunt u bij het eerste kind kiez<strong>en</strong> welke<br />
achternaam het krijgt. Hebt u gezam<strong>en</strong>lijk gezag over e<strong>en</strong> kind zonder dat u<br />
getrouwd b<strong>en</strong>t of e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> hebt? Dan kunt u in heel bijzondere<br />
gevall<strong>en</strong> aan de rechter vrag<strong>en</strong> om de achternaam van het kind te<br />
verander<strong>en</strong>.<br />
Wilt u meer informatie over de achternaam van uw kinder<strong>en</strong>? Lees dan de<br />
brochure De keuze van de achternaam <strong>en</strong> Naamswijziging.<br />
15
16<br />
10 Kunt u e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> huwelijk?<br />
U kunt e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> huwelijk. U moet<br />
dan naar de ambt<strong>en</strong>aar van de burgerlijke stand. De ambt<strong>en</strong>aar maakt e<strong>en</strong><br />
akte van omzetting. De omzetting komt in het register van huwelijk<strong>en</strong>. U<br />
kunt dit alle<strong>en</strong> in uw eig<strong>en</strong> woonplaats do<strong>en</strong>. Het is per geme<strong>en</strong>te verschill<strong>en</strong>d<br />
wat dit kost.<br />
Let op: U kunt e<strong>en</strong> huwelijk niet verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong>.<br />
Wat zijn de gevolg<strong>en</strong>?<br />
Als u uw <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> verandert in e<strong>en</strong> huwelijk, heeft dit<br />
meestal ge<strong>en</strong> gevolg<strong>en</strong> voor uw situatie. Bijvoorbeeld als u sam<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kind<br />
hebt, <strong>en</strong> u hebt sam<strong>en</strong> het gezag over dit kind. Of u hebt e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> geslot<strong>en</strong> in geme<strong>en</strong>schap van goeder<strong>en</strong>. Dan verandert er<br />
niets.<br />
Buit<strong>en</strong>lands <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
Hebt u in het buit<strong>en</strong>land e<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> geslot<strong>en</strong>? Dan<br />
kunt u dit ook verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> huwelijk. Dit <strong>partnerschap</strong> moet dan wel<br />
in Nederland word<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>d.<br />
In het buit<strong>en</strong>land wordt e<strong>en</strong> verandering in e<strong>en</strong> huwelijk niet altijd erk<strong>en</strong>d.<br />
Vraag daarover advies aan e<strong>en</strong> deskundige zoals e<strong>en</strong> notaris of advocaat.<br />
B<strong>en</strong>t u ge<strong>en</strong> Nederlander of woont u in het buit<strong>en</strong>land? Dan kunt u uw<br />
<strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> ook verander<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> huwelijk. U moet dan wel<br />
voldo<strong>en</strong> aan de voorwaard<strong>en</strong> van het huwelijk. Deze vindt u op bladzijde 6.<br />
Vraag advies!<br />
De verandering kan wel gevolg<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> voor uw vermog<strong>en</strong> <strong>en</strong> bezitting<strong>en</strong>.<br />
Dat kan zo zijn als nu het recht van e<strong>en</strong> ander land geldt voor uw huwelijk.<br />
U krijgt bijvoorbeeld geme<strong>en</strong>schap van goeder<strong>en</strong>, terwijl u dat eerst niet<br />
had. Vraag daarom van tevor<strong>en</strong> advies aan e<strong>en</strong> notaris. Hij kan u vertell<strong>en</strong> of<br />
het nodig is om huwelijkse voorwaard<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong>.
11 Word<strong>en</strong> de sam<strong>en</strong>levingsvorm<strong>en</strong> ook in<br />
het buit<strong>en</strong>land geaccepteerd?<br />
Het huwelijk tuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> man <strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw wordt overal geaccepteerd. Het<br />
huwelijk tuss<strong>en</strong> twee mann<strong>en</strong> of twee vrouw<strong>en</strong> wordt niet in alle land<strong>en</strong><br />
geaccepteerd. Ook het <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> wordt niet overal erk<strong>en</strong>d.<br />
Met het sam<strong>en</strong>levingscontract hebt u in het buit<strong>en</strong>land ge<strong>en</strong> recht<strong>en</strong>.<br />
Welke problem<strong>en</strong> kunt u teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>?<br />
Als u bijvoorbeeld op vakantie gaat, kunt u praktische problem<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
Maar als u langer naar het buit<strong>en</strong>land gaat of er gaat won<strong>en</strong>, dan kunt<br />
u grotere problem<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld of u van elkaar erft.<br />
Vraag advies!<br />
Het is daarom belangrijk dat u advies vraagt aan e<strong>en</strong> deskundige zoals e<strong>en</strong><br />
notaris of advocaat. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn om e<strong>en</strong> testam<strong>en</strong>t te<br />
mak<strong>en</strong>. De Nederlandse ambassade of het consulaat in het buit<strong>en</strong>land kan u<br />
ook vertell<strong>en</strong> bij welke instantie u terecht kunt.<br />
E<strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> dat u in het buit<strong>en</strong>land hebt geslot<strong>en</strong>, wordt<br />
in Nederland erk<strong>en</strong>d. Het <strong>partnerschap</strong> moet dan wel dezelfde regels<br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> Nederlands <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>.<br />
17
18<br />
12 Hoe kunt u e<strong>en</strong> huwelijk, <strong>geregistreerd</strong><br />
<strong>partnerschap</strong> of sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
beëindig<strong>en</strong>?<br />
Huwelijk beëindig<strong>en</strong><br />
Wilt u uw huwelijk beëindig<strong>en</strong>? Dan moet dat via de rechter. U hebt altijd<br />
e<strong>en</strong> advocaat nodig. De scheiding moet u lat<strong>en</strong> inschrijv<strong>en</strong> in het huwelijksregister.<br />
U kunt ook scheid<strong>en</strong> van tafel <strong>en</strong> bed. U blijft dan getrouwd, maar<br />
u woont niet meer bij elkaar.<br />
Geregistreerd <strong>partnerschap</strong> beëindig<strong>en</strong><br />
Wilt u uw <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> beëindig<strong>en</strong>, <strong>en</strong> b<strong>en</strong>t u het hierover<br />
met elkaar e<strong>en</strong>s? Dan hoeft u alle<strong>en</strong> naar de rechter als u kinder<strong>en</strong> jonger<br />
dan 18 jaar hebt. De procedure is dan hetzelfde als bij e<strong>en</strong> echtscheiding.<br />
Hebt u ge<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> jonger dan 18 jaar, dan hoeft u niet naar de rechter. U<br />
hebt wel e<strong>en</strong> advocaat of e<strong>en</strong> notaris nodig. Sam<strong>en</strong> met de advocaat of<br />
notaris maakt u e<strong>en</strong> overe<strong>en</strong>komst. Hierin moet in ieder geval staan dat u<br />
het <strong>geregistreerd</strong>e <strong>partnerschap</strong> wil beëindig<strong>en</strong>. En u moet er afsprak<strong>en</strong> in<br />
zett<strong>en</strong> over belangrijke ding<strong>en</strong>, zoals de verdeling van uw spull<strong>en</strong>, alim<strong>en</strong>tatie,<br />
uw huis <strong>en</strong> de verdeling van p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>. De advocaat of notaris <strong>en</strong> u <strong>en</strong> uw<br />
partner moet<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verklaring ondertek<strong>en</strong><strong>en</strong> dat u zo’n overe<strong>en</strong>komst hebt<br />
geslot<strong>en</strong>.<br />
De advocaat of notaris geeft aan de burgerlijke stand door dat u e<strong>en</strong><br />
overe<strong>en</strong>komst hebt. Pas dan eindigt uw <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong>.<br />
B<strong>en</strong>t u ge<strong>en</strong> Nederlander, maar hebt u het <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> wel in<br />
Nederland geslot<strong>en</strong>? Dan kunt u uw <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> ook altijd<br />
weer hier zonder rechter beëindig<strong>en</strong>. Hebt u uw <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
in het buit<strong>en</strong>land beëindigd? Dan wordt dat in Nederland ook erk<strong>en</strong>d.<br />
B<strong>en</strong>t u de <strong>en</strong>ige die uw <strong>geregistreerd</strong>e <strong>partnerschap</strong> wil beëindig<strong>en</strong>? Dan is<br />
de procedure hetzelfde als e<strong>en</strong> scheidingsprocedure. U moet dan dus wel<br />
naar de rechter.
Sam<strong>en</strong>levingscontract beëindig<strong>en</strong><br />
U kunt zelf regel<strong>en</strong> wanneer <strong>en</strong> hoe u het sam<strong>en</strong>levingscontract beëindigt.<br />
U kunt ook in het contract zett<strong>en</strong> wat er moet gebeur<strong>en</strong> als u het hierover<br />
niet met elkaar e<strong>en</strong>s b<strong>en</strong>t.<br />
Wilt u meer informatie over scheid<strong>en</strong> of uit elkaar gaan? Lees dan de<br />
brochure U gaat scheid<strong>en</strong>.<br />
13 Wat zijn de recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong> na de<br />
beëindiging?<br />
Huwelijk <strong>en</strong> <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
Hebt u uw huwelijk of <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong> beëindigd? Dan houdt u<br />
e<strong>en</strong> aantal recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>. Bijvoorbeeld:<br />
de onderhoudsplicht. Als u niet meer g<strong>en</strong>oeg geld hebt om van te lev<strong>en</strong>,<br />
kunt u soms geld krijg<strong>en</strong> van uw expartner. Dat is alim<strong>en</strong>tatie;<br />
de verdeling van p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s uw huwelijk of <strong>geregistreerd</strong> <strong>partnerschap</strong><br />
hebt u p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> opgebouwd. Als u gaat scheid<strong>en</strong>, wordt dit verdeeld.<br />
Sam<strong>en</strong>levingscontract<br />
Hebt u uw sam<strong>en</strong>levingscontract beëindigd? Dan hebt u ge<strong>en</strong> recht<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
plicht<strong>en</strong> meer. Behalve als u dit in het contract had afgesprok<strong>en</strong>. U kunt<br />
bijvoorbeeld afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over de verdeling van uw spull<strong>en</strong>, wie er in<br />
het huis mag blijv<strong>en</strong> won<strong>en</strong>, of dat u alim<strong>en</strong>tatie krijgt van uw expartner.<br />
Kinder<strong>en</strong><br />
Als u kinder<strong>en</strong> hebt, houdt u altijd e<strong>en</strong> aantal recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> plicht<strong>en</strong>. Het<br />
maakt niet uit of u getrouwd was of niet. Het gaat om de familierechtelijke<br />
band met het kind <strong>en</strong> het gezag over het kind.<br />
U blijft verantwoordelijk<br />
Gaat u uit elkaar? Dan blijft u sam<strong>en</strong> verantwoordelijk voor uw kind. De wet<br />
gaat ervan uit dat u sam<strong>en</strong> het gezag over uw kinder<strong>en</strong> houdt na de<br />
scheiding. Soms kan dat niet. Dan kan de rechter bepal<strong>en</strong> dat één van u het<br />
gezag over het kind krijgt. De andere ouder krijgt dan e<strong>en</strong> omgangsregeling.<br />
De andere ouder moet namelijk ook tijd doorbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> met de kinder<strong>en</strong>. De<br />
19
20<br />
afsprak<strong>en</strong> die u maakt over de kinder<strong>en</strong> legt u vast in het ouderschapsplan.<br />
Kijk voor meer informatie over het ouderschapsplan in de brochure U gaat<br />
scheid<strong>en</strong>.<br />
U houdt e<strong>en</strong> onderhoudsplicht<br />
Ouders moet<strong>en</strong> de verzorging <strong>en</strong> opvoeding van hun kinder<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> tot<br />
de kinder<strong>en</strong> 21 jaar word<strong>en</strong>. Als u gaat scheid<strong>en</strong>, betaalt u soms alim<strong>en</strong>tatie<br />
voor de kinder<strong>en</strong> aan uw partner. Bijvoorbeeld als uw kinder<strong>en</strong> niet bij u<br />
won<strong>en</strong>. U kunt sam<strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> over het bedrag.<br />
Lukt het niet om afsprak<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> over alim<strong>en</strong>tatie voor de kinder<strong>en</strong>?<br />
Dan kunt u aan de rechter vrag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> bedrag vast te stell<strong>en</strong>. Dit bedrag<br />
betaalt de <strong>en</strong>e ouder dan aan de andere.<br />
Was u nietouder <strong>en</strong> had u gezam<strong>en</strong>lijk gezag? Dan hebt u nog steeds e<strong>en</strong><br />
onderhoudsplicht als u uit elkaar gaat. De onderhoudsplicht duurt net zo<br />
lang als het gezam<strong>en</strong>lijk gezag heeft geduurd. Heeft uw gezam<strong>en</strong>lijk gezag<br />
bijvoorbeeld 5 jaar geduurd? Dan duurt uw onderhoudsplicht na de<br />
scheiding nog 5 jaar.<br />
Was u nietouder <strong>en</strong> had u ge<strong>en</strong> gezag? Dan hebt u ge<strong>en</strong> onderhoudsplicht<br />
meer als u uit elkaar gaat.<br />
Wilt u meer informatie over scheid<strong>en</strong>? Lees dan de brochures U gaat<br />
scheid<strong>en</strong> <strong>en</strong> Alim<strong>en</strong>tatie.<br />
14 Waar kunt u terecht als u vrag<strong>en</strong> hebt?<br />
Hebt u vrag<strong>en</strong>, of wilt u e<strong>en</strong> brochure aanvrag<strong>en</strong>? Dan kunt u de Postbus 51<br />
Informatiedi<strong>en</strong>st bell<strong>en</strong>. Het telefoonnummer is: 08008051 (gratis). U kunt<br />
bell<strong>en</strong> van maandag tot <strong>en</strong> met vrijdag van 8.00 uur tot 20.00 uur. U kunt ook<br />
e<strong>en</strong> email stur<strong>en</strong> naar vrag<strong>en</strong>@postbus51.nl. Of kijk op www.postbus51.nl.<br />
Voor meer informatie kunt u ook terecht bij de afdeling burgerzak<strong>en</strong> van de<br />
geme<strong>en</strong>te waar u woont.<br />
U kunt de volg<strong>en</strong>de brochures aanvrag<strong>en</strong> bij de Postbus 51 Informatiedi<strong>en</strong>st.<br />
U kunt de brochures ook bekijk<strong>en</strong> op postbus51.nl.<br />
Gezag, omgang <strong>en</strong> informatie<br />
De keuze van de achternaam
Naamswijziging<br />
Adoptie van e<strong>en</strong> kind in Nederland<br />
U gaat scheid<strong>en</strong><br />
Huwelijksvermog<strong>en</strong>srecht <strong>en</strong> het Haags Verdrag<br />
Griffierecht<br />
Alim<strong>en</strong>tatie<br />
Verdeling van ouderdomsp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> bij scheiding<br />
Probleem, conflict, juridische vraag: wat kunt u do<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar kunt u<br />
terecht?<br />
De Stichting Adoptievoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> heeft de volg<strong>en</strong>de brochure:<br />
E<strong>en</strong> kind adopter<strong>en</strong><br />
Rechtsbijstand<br />
Voor sommige onderwerp<strong>en</strong> uit deze brochure moet u naar de rechter. E<strong>en</strong><br />
procedure bij de rechter kost geld. Dit is het griffierecht. Kunt u de kost<strong>en</strong><br />
van de procedure niet helemaal betal<strong>en</strong>? Dan hoeft u soms minder te<br />
betal<strong>en</strong>. De overheid betaalt dan e<strong>en</strong> deel van de kost<strong>en</strong>. Dit heet e<strong>en</strong><br />
toevoeging.<br />
Wilt u meer informatie over de toevoeging <strong>en</strong> hoeveel u zelf moet betal<strong>en</strong>?<br />
Lees dan de volg<strong>en</strong>de brochures:<br />
Hoe vraagt u gesubsidieerde rechtsbijstand of mediation aan?<br />
Inkom<strong>en</strong>sgr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bijdrag<strong>en</strong> gesubsidieerde rechtsbijstand <strong>en</strong><br />
mediaton.<br />
15 Waar kunt u terecht voor hulp?<br />
Voor e<strong>en</strong> aantal onderwerp<strong>en</strong> uit deze brochure kunt u juridische hulp<br />
nodig hebb<strong>en</strong>. Soms hebt u e<strong>en</strong> advocaat of notaris nodig. Hieronder<br />
vindt u adress<strong>en</strong> <strong>en</strong> websites van organisaties die u verder kunn<strong>en</strong><br />
help<strong>en</strong>.<br />
Rechtbank<strong>en</strong> <strong>en</strong> Raad voor de Kinderbescherming<br />
Nederland is verdeeld in 19 arrondissem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Elk arrondissem<strong>en</strong>t heeft e<strong>en</strong><br />
hoofdplaats. In die hoofdplaats<strong>en</strong> vindt u de rechtbank<strong>en</strong> <strong>en</strong> de raad voor<br />
de kinderbescherming. De adress<strong>en</strong> <strong>en</strong> telefoonnummers kunt in vind<strong>en</strong> in<br />
het telefoonboek <strong>en</strong> op www.rechtspraak.nl.<br />
21
22<br />
Juridisch Loket<br />
Bij het Juridisch Loket kunt u terecht voor juridische informatie of advies.<br />
Wilt u wet<strong>en</strong> of er e<strong>en</strong> juridisch loket bij u in de buurt is? Bel dan 0900 <br />
8020 (€ 0,10 per minuut), of kijk op de website www.hetjl.nl.<br />
Landelijk Bureau Raad voor de Kinderbescherming<br />
Telefoon: 030 888 27 00<br />
www.kinderbescherming.nl<br />
Landelijk Bureau van de FIOM (informatie <strong>en</strong> hulp bij adoptie <strong>en</strong><br />
stiefouderschap)<br />
Telefoon: 073 612 88 21<br />
www.fiom.nl<br />
Ver<strong>en</strong>iging van Familierechtadvocat<strong>en</strong> <strong>en</strong> Scheidingsmediators (vFAS)<br />
Postbus 65707<br />
2506 EA D<strong>en</strong> Haag<br />
Telefoon: 070 362 62 15<br />
www.vfas.nl<br />
Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie<br />
Postbus 16020<br />
2500 BA D<strong>en</strong> Haag<br />
Notaristelefoon: 0900 346 93 93 (€ 0,25 per minuut)<br />
Op<strong>en</strong>ingstijd<strong>en</strong>: maandag tot <strong>en</strong> met vrijdag van 9.00 tot 14.00 uur.<br />
www.notaris.nl<br />
Stichting Adoptievoorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />
Telefoon: 030 233 03 40<br />
www.adoptie.nl<br />
Nederlandse Orde van Advocat<strong>en</strong><br />
Postbus 30851<br />
2500 GW D<strong>en</strong> Haag<br />
Telefoon: 070 335 35 35<br />
www.advocat<strong>en</strong>orde.nl<br />
Aan de inhoud van deze brochure kunt u ge<strong>en</strong> recht<strong>en</strong> ontl<strong>en</strong><strong>en</strong>.
Ministerie van Justitie
Justitie. Recht raakt m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
Deze brochure is e<strong>en</strong> uitgave van:<br />
Rijksoverheid<br />
Postbus 00000 | 2500 aa D<strong>en</strong> Haag<br />
t 0800 646 39 51<br />
(ma t/m vrij 9.00 – 21.00 uur)<br />
© Rijksoverheid | Juni 2008<br />
Publicatienr. ac000198<br />
Deze brochure is e<strong>en</strong> uitgave van het<br />
ministerie van Justitie.<br />
Voor algem<strong>en</strong>e informatie <strong>en</strong> voor het<br />
aanvrag<strong>en</strong> van brochures, kunt u contact<br />
opnem<strong>en</strong> met de Postbus 51<br />
Informatiedi<strong>en</strong>st.<br />
Telefoon 0800 - 8051(gratis)<br />
Op<strong>en</strong>ingstijd<strong>en</strong> van maandag t/m vrijdag<br />
van 08.00 uur tot 20.00 uur.<br />
Internetsite: www.postbus51.nl<br />
E-mail: vrag<strong>en</strong>@postbus51.nl<br />
Gewijzigde herdruk, september 2009<br />
Code: 9728 | Oplage: 35.000