de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN OVERIGE CIVIELE ZAKEN 83
instellingen en autoriteiten, en dat het kind zich jegens die instellingen en autoriteiten
rechtstreeks daarop kan beroepen.
Vervolgens merkt de voorzieningenrechter op dat het kunnen beschikken over minimaal
adequate woonvoorziening een primaire levensbehoefte van het kind is. Hierbij
overweegt hij dat er geen bepaling in het Nederlandse recht bestaat dat aan kinderen
een fundamenteel recht op onderdak toekent. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter
is in casu slechts de opdracht van het IVRK aan de orde om de welzijnsbelangen
van het kind in de overwegingen te betrekken. Volgens de voorzieningenrechter
richt artikel 3 lid 1 IVRK zich niet alleen tot de rechter maar ook tot de verhuurder,
omdat de verhuurder een particuliere instelling voor maatschappelijk welzijn is nu
zij het belang van volkshuisvesting dient. Na deze vaststelling vraagt de voorzieningenrechter
zich af of de verhuurder zich gehouden heeft aan artikel 3 lid 1 IVRK. De
voorzieningenrechter constateert dat onder ‘maatregelen betreffende kinderen’ – zoals
neergelegd in artikel 3 IVRK – tevens beslissingen vallen die het welzijn van het
kind wezenlijk treffen. Verder overweegt de voorzieningenrechter dat de verhuurder
bij het instellen van de vorderingen tot ontbinding en ontruiming, het huurbeleid en
de ontwikkeling daarvan onderkend heeft dat ‘kinderen mede getroffen zouden kunnen
worden door de gevolgen van dit beleid wegens het gedrag van hun ouders.’ De
voorzieningenrechter neemt aan dat de verhuurder het bepaalde in artikel 3 lid 1 IVRK
heeft veronachtzaamd, omdat de verhuurder de belangen van het kind niet in haar
overwegingen heeft meegenomen maar zich uitsluitend heeft gericht op ontruiming.
Het ontruimingsvonnis mag door de verhuurder niet ten uitvoer worden gelegd totdat
een alternatief voor de minderjarige beschikbaar is, aldus de voorzieningenrechter.
In hoger beroep vernietigt het hof Den Bosch dit vonnis. 6 Het hof is een andere
mening toegedaan met betrekking tot de vraag of het ontruimingsvonnis op grond van
artikel 3 lid 1 IVRK mag worden opgeschort zolang er geen adequate vervangende
huisvesting voor de minderjarige is. Volgens het hof staat artikel 3 lid 1 IVRK niet
in de weg aan de tenuitvoerlegging van het ontruimingsvonnis. De tenuitvoerlegging
heeft weliswaar gevolgen voor de minderjarige, maar het is naar het oordeel van het
hof de verantwoordelijkheid van de moeder de nodige voorzieningen te treffen teneinde
eventuele nadelige gevolgen voor het kind zoveel mogelijk te beperken. Het hof
bespreekt niet of artikel 3 IVRK rechtstreeks werkt, maar bepaalt wel dat de rechter
rekening dient te houden met de belangen van het kind bij de beoordeling van een
vordering tot ontruiming. In deze zaak komt het hof tot de conclusie dat de rechter dit
laatste heeft gedaan.
Een jaar later, in september 2004, wordt het voorgaande door hetzelfde hof bevestigd.
7 Het Bossche hof bepaalt in dit arrest dat artikel 3 lid 1 IVRK rechtstreeks werkt
en overweegt in navolging van zijn eerdere – hierboven besproken – uitspraak dat de
rechter bij de beoordeling van een ontruimingsvordering de belangen van eventuele
minderjarigen dient mee te wegen. Het hof stelt dat de rechter hierin een positieve
verplichting heeft. In aanvulling op de eerdere uitspraak overweegt het hof in deze
zaak dat de executie toch geschorst kan worden indien er sprake is van een acute
noodtoestand voor de minderjarigen en de belangen van de minderjarigen ‘(tijdelijk)
6 Hof ’s-Hertogenbosch 17 juni 2003, LJN AH9657.
7 Hof ’s-Hertogenbosch 28 september 2004, LJN AR7499.