de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

80
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
Een ander voorbeeld is de uitspraak van de rechtbank Groningen. 260 Zij paste artikel
7 IVRK toe ter verduidelijking van haar standpunt, zoals zij dit zelf in haar uitspraak
uitlegt.
Wat ook relatief in de onderzochte rechtspraak vaak voorkomt is de toepassing van
het IVRK om een open norm of begrip uit het nationale recht nadere invulling te geven,
refl exwerking genaamd. De doorwerking via het instrument van de refl exwerking
is duidelijk zichtbaar bij de artikelen 3 en 20 IVRK. De rechter betrekt in de regel deze
twee verdragsbepalingen bij de vraag of het belang van het kind zich niet verzet tegen
de ontheffi ng van de ouder uit het ouderlijk gezag. Het belang van het kind wordt nader
geconcretiseerd aan de hand van artikel 3 en 20 IVRK. Volgens de rechter hebben
minderjarigen op grond van deze bepalingen het recht op duidelijkheid omtrent het opvoedperspectief
en op continuïteit in de opvoedingssituatie, hetgeen in de onderzochte
zaken heeft geleid tot ontheffi ng uit het ouderlijk gezag.
Al met al kan gezegd worden dat de toepassing van het IVRK in de rechtspraak
van het personen-, familie- en civiele jeugdrecht positief is gebleken. Positief, omdat
een groot deel van de verdragsbepalingen rechtstreeks heeft gewerkt. Rechters hebben
zich bovendien bereid verklaard bepalingen van het IVRK rechtstreeks toe te passen,
ook al zijn sommige bepalingen door de wetgever niet als zodanig genoemd de Memorie
van Toelichting bij de Goedkeuringswet van het IVRK. De positieve toepassing
wordt verder bevestigd vanuit de doorwerking van het IVRK via het instrument van de
verdragsconforme uitleg en toepassing. De rechter betrekt vaak zelf het IVRK bij de
beoordeling en past het Verdrag op verschillende wijzen toe, onder meer als een kader
waarbinnen de zaak beoordeeld dient te worden, als rechtvaardiging van een bepaald
standpunt of als ondersteunend argument. En tot slot is de toepassing van het IVRK op
dit rechtsgebied positief te noemen, omdat naast de uitspraken van de rechter ook de
conclusies van de Advocaat-Generaal een rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van
het IVRK in de rechtspraak.
260 Rb. Groningen 20 juli 2004, LJN AQ8757.