de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

54
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
In een aantal gevallen zoekt de rechter steun in het IVRK. 182 Dit is bijvoorbeeld het
geval in de uitspraak van de rechtbank Almelo, waar zij als volgt overweegt:
De adoptie is in het Nederlandse recht geïntroduceerd als een maatregel van kinderbescherming
die genomen wordt in het belang van het kind dat bescherming nodig heeft.
Deze bescherming wordt geboden door een erkenning rechtens van de duurzame binding
tussen kind en pleegouders die het kind duurzaam verzorgen en opvoeden. Door
adoptie wordt het kind – dat feitelijk al deel uitmaakt van het gezins- en familieverband
van de adoptanten – juridisch geheel geïntegreerd in de nieuwe familie. Hoewel het
belang van de pleegouders eveneens bij de adoptie is betrokken, staat het belang van het
kind voorop. Ook in het Internationaal Verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK)
staat het kinderbeschermingsaspect voorop. Volgens artikel 20, lid 1 IVRK is adoptie
een vorm van gezinsvervangende zorg voor een kind dat het verblijf in het gezin waartoe
het behoort, moet missen. Het belang van het kind is de afgelopen jaren steeds meer
centraal komen te staan. Het belang van (het kind) dient daarom voorop te staan bij de
beoordeling van de ontvankelijkheid van het verzoek tot adoptie. 183
De rechter past artikel 20 IVRK vooral toe bij de vraag of het belang van de minderjarige
gediend is bij de ontheffi ng van de ouder van het ouderlijk gezag. 184 In al de
onderzochte zaken wordt de ontheffi ng uitgesproken. Wel blijkt dat in drie zaken de
rechter in eerste aanleg het verzoek afwijst, waarbij het hof in hoger beroep de bestreden
beschikking vernietigt en de ontheffi ng alsnog uitspreekt. 185 Geconstateerd kan
worden dat de rechter uit artikel 20 IVRK, doorgaans samen met artikel 3, het recht
van de minderjarige op duidelijkheid omtrent het opvoedingsperspectief en een ongestoorde
hechting in het pleeggezin afl eidt. Recent heeft het hof Den Haag in dit kader
als volgt geoordeeld:
182 Vgl. Rb. Almelo 17 mei 2006, LJN AX2160; Rb. ’s-Gravenhage 24 januari 2007, LJN AZ8827; Rb.
Utrecht 22 maart 2010, LJN BL9358; Rb. ’s-Gravenhage 17 november 2010, LJN BO6838.
183 Rb. Almelo 17 mei 2006, LJN AX2160.
184 Rb. ’s-Hertogenbosch 28 februari 2002, LJN AI0691; Rb. Zwolle 19 maart 2003, LJN AF6180; Hof
Arnhem 4 november 2003, LJN AO4525; Rb. Groningen 17 juni 2004, LJN AP4368; Hof ’s-Hertogenbosch
5 augustus 2004, LJN AR2251; Hof Arnhem 17 januari 2006, LJN AV2505; Rb. Groningen,
31 januari 2006, LJN AV2027; Hof Arnhem 28 februari 2006, LJN AV3288; Hof ’s-Hertogenbosch 6
juni 2006, LJN AY6904; Rb. Leeuwarden 20 juni 2007, LJN BA7655; Rb. Haarlem 7 augustus 2007,
LJN BB2577; Hof Arnhem 2 oktober 2007, LJN BC2756; Hof Amsterdam (zittingsplaats Arnhem)
15 juli 2008, LJN BE9231; Hof ’s-Gravenhage (zittingsplaats ’s-Hertogenbosch) 12 april 2011, LJN
BQ1391. Vgl. Rb. Utrecht 7 mei 2003, zaaknr. 155793; Rb. ’s-Gravenhage 18 juli 2006, LJN AY5711;
Hof ’s-Gravenhage 6 juni 2007, LJN BA9040; Hof Amsterdam (zittingsplaats Arnhem) 8 juli 2008,
LJN BE8995; Hof ’s-Hertogenbosch 1 oktober 2008, LJN BG3768; Rb. Groningen 19 januari 2010,
LJN BL0204; Rb. Groningen 19 januari 2010, LJN BL0217; Hof ’s-Hertogenbosch 23 februari 2010,
LJN BL5467; Hof Leeuwarden 5 juli 2011, LJN BR1699. Zie in dit verband ook de conclusies van de
Advocaat-Generaal: HR 29 oktober 2004, LJN AQ7387 (concl. A-G C.L. de Vries Lentsch-Kostense);
HR 4 april 2008, LJN BC5726 (concl. A-G J. Wuisman); HR 10 juli 2009, LJN BI5923 (concl. A-G F.F.
Langemeijer).
185 Hof Arnhem 4 november 2003, LJN AO4525; Hof ’s-Hertogenbosch 5 augustus 2004, LJN AR2251;
Hof Amsterdam (zittingsplaats Arnhem) 15 juli 2008, LJN BE9231. Vgl. Rb. Groningen 29 maart 2011,
LJN BQ5615. De rechter wijst het verzoek af. Hierin wordt echter artikel 20 IVRK niet genoemd. Alleen
artikel 3 IVRK wordt bij de beoordeling betrokken.