de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

36
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
tweede zaak geen onrechtmatig handelen aanneemt. De rechtbank motiveert de rechtstreekse
werking in beide zaken op dezelfde wijze:
De rechtbank overweegt dat verdragen rechtstreeks toepasbare rechten voor burgers
kunnen bevatten en is met partijen van oordeel dat, voor zover relevant voor deze zaak,
de artikelen 9, 37, 40 IVRK en artikel 5 EVRM rechtstreekse werking hebben. De rechtbank
laat in het midden of dat ook voor artikel 20 IVRK geldt. 114
Uit een uitspraak van de rechtbank Arnhem lijkt te volgen dat zij artikel 9 IVRK als
rechtstreeks werkend ziet. 115 Het betreft een verzoek tot gerechtelijke vaststelling van het
vaderschap met betrekking tot een kind dat reeds door die man is erkend. Het verzoek
wordt afgewezen op grond van het bepaalde in artikel 1:207 lid 2 onder a BW. Ten aanzien
van het beroep van de moeder op artikel 9 IVRK overweegt de rechtbank als volgt:
Voor zover de vrouw impliciet een beroep heeft willen doen op artikel 8 EVRM en artikel
9 van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind door aan te voeren dat
het belang van het kind is dat het in gezinsverband opgroeit en er intussen een tweede
kind is geboren, dat vóór de geboorte door de man is erkend en derhalve wel de Nederlandse
nationaliteit heeft, overweegt de rechtbank dat hier geen sprake is van schending
dan wel beperking van het recht op eerbiediging van het familie- en gezinsleven in de
zin van genoemde artikelen, omdat de man en de vrouw in gezinsverband samenwonen
op hetzelfde adres en er een familierechtelijke band tussen de man en het kind bestaat,
terwijl hij (mede) het kind verzorgt en opvoedt.
Er is derhalve ook geen grond om met toepassing van genoemde verdragsrechtelijke
bepalingen artikel 1:207 lid 2 B.W. buiten toepassing te laten, nu dit artikel niet strijdig
is met deze bepalingen. Immers de verblijfsmogelijkheden in Nederland van de moeder
en het kind, die mogelijk tot een scheiding van de ouder(s) en het kind kunnen leiden,
zijn een gevolg van de eerder genoemde nationaliteitsrechtelijke bepalingen.
Na de twee vonnissen van de rechtbank Groningen en de beschikking van de rechtbank
Arnhem laat het gerechtshof Den Haag uitdrukkelijk in het midden of aan artikel 9
IVRK rechtstreekse werking toekomt. 116
Verdragsconforme uitleg en toepassing
In zes uitspraken vindt de doorwerking van artikel 9 IVRK plaats via de verdragsconforme
uitleg en toepassing. 117 Zo wees de rechtbank Groningen op onder meer artikel
114 Rb. Groningen 20 december 2006, LJN AZ5794; Rb. Groningen 20 december 2006, LJN AZ5807.
115 Rb. Arnhem 30 juli 2004, LJN AR4372.
116 Hof ’s-Gravenhage 22 september 2010, LJN BN8164.
117 Hof ’s-Hertogenbosch 23 maart 2005, LJN AT3979; Hof ’s-Hertogenbosch 12 maart 2007, LJN
BA3928; Rb. Haarlem (locatie Zaandam) 15 maart 2007, zaaknr. 339011; Rb. Groningen 19 januari
2010, LJN BL0204; Rb. Groningen 19 januari 2010, LJN BL0217; Hof Amsterdam 14 september 2010,
LJN BN8098. Zie in dit verband ook de conclusies van de Advocaat-Generaal: HR 31 oktober 2003,
LJN AJ3261 (concl. A-G F.F. Langemeijer, sub 2.18); HR 25 april 2008, LJN BC5901 (concl. A-G
F.F. Langemeijer, sub 2.10); HR 21 mei 2010, LJN BL7407 (concl. A-G F.F. Langemeijer, sub 2.16)
(deze zaak wordt bij artikel 18 IVRK onder het kopje ‘Overig’ behandeld.). In deze conclusies lijkt de
Advocaat-Generaal als enige het artikel 9 IVRK te noemen.