de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

26
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
standigheden heeft aangevoerd, die tot de beslissing kunnen leiden dat er sprake is
van een schending van de aangevoerde internationale bepalingen, waaronder artikel
5 IVRK. 70
Artikel 6 (Recht op leven en ontwikkeling)
1. De Staten die partij zijn, erkennen dat ieder kind het inherente recht op leven heeft.
2. De Staten die partij zijn, waarborgen in de ruimst mogelijke mate de mogelijkheden tot overleven
en de ontwikkeling van het kind.
Artikel 6 IVRK komt in de rechtspraak negenmaal aan de orde. Zes van de negen
uitspraken betreffen de kwestie van rechtstreekse werking. Het artikel komt alleen in
eerste aanleg aan bod. Hierbij valt op dat vijf uitspraken afkomstig zijn van de rechtbank
Groningen.
Rechtstreekse werking
De voorzieningenrechter van de rechtbank Haarlem is de enige die zich uitdrukkelijk
uitlaat over de vraag of artikel 6 IVRK een rechtstreeks werkende bepaling is. 71 De
voorzieningenrechter spreekt zich alleen uit over het tweede lid van die verdragsbepaling.
Deze twee zaken zijn reeds besproken bij de rechtstreekse werking van artikel 4
IVRK. In beide gevallen – artikel 4 en artikel 6 lid 2 IVRK – oordeelt de voorzieningenrechter
dat de verdragsbepalingen geen normen bevatten die zonder nadere uitwerking
in nationale wet- en regelgeving door de rechter direct toepasbaar zijn.
Na dit oordeel van de Haarlemse voorzieningenrechter is in de rechtspraak de vraag
naar de rechtstreekse werking van artikel 6 IVRK niet meer expliciet overwogen. Wel
kan uit vier beschikkingen van de rechtbank Groningen worden opgemaakt dat de
rechtbank artikel 6 IVRK als rechtstreeks werkend ziet. De rechtbank overweegt in
deze zaken dat het onvoldoende of geen uitvoering geven aan opgelegde hulpverlening
een schending oplevert van dit artikel. 72 In twee van de vier uitspraken beperkt
de rechter zich in zijn oordeel tot het tweede lid. 73 Zo stelt de rechtbank Groningen in
één zaak:
Bij bestudering van deze zaak en voorafgaand aan de behandeling ter zitting is de
kinderrechter gebleken dat de hulpverlening aan de kinderen en het gezin circa negen
maanden volledig heeft stil gelegen en aan de eerder door de kinderrechter verleende
machtiging tot uithuisplaatsing van beide kinderen om organisatorische redenen geen
uitvoering gegeven. Ten gevolge hiervan zijn de belangen van de kinderen gedurende
een lange periode onvoldoende behartigd geweest en is er sprake van een schending
70 Hof Amsterdam (zittingsplaats Arnhem) 31 augustus 2010, LJN BO1064.
71 Rb. Haarlem (vzr.) 9 november 2006, LJN AZ1904; Rb. Haarlem (vzr.) 7 december 2007, LJN BB9628.
72 Rb. Groningen 27 november 2009, LJN BK6065; Rb. Groningen 1 december 2009, LJN BK5332; Rb.
Groningen 8 december 2009, LJN BK7247; Rb. Groningen 16 december 2009, LJN BK7254.
73 Rb. Groningen 27 november 2009, LJN BK6065; Rb. Groningen 1 december 2009, LJN BK5332.