de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN PERSONEN-, FAMILIE- EN CIVIELE JEUGDZAKEN 23
Rechtstreekse werking
Tot dusverre is in de rechtspraak geen rechtstreekse werking toegekend aan artikel 4
IVRK. De voorzieningenrechter van de rechtbank Haarlem bepaalde in twee zaken dat
artikel 4 IVRK niet direct toepasbaar is. 61 De voorzieningenrechter motiveert dit in één
zaak als volgt:
Volgens vaste jurisprudentie van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State
bevatten de artikelen 3 en 37 van het IVRK gelet op de formulering, geen normen die
zonder nadere uitwerking in nationale wet- en regelgeving door de rechter direct toepasbaar
zijn. Binnen het beperkte toetsingskader van dit kort geding is de voorzieningenrechter
vooralsnog van oordeel dat dit evenzeer geldt voor de artikelen 4, 6 lid 2, 18
en 20 van het IVRK, zodat daarop geen beroep kan worden gedaan. 62
Verdragsconforme uitleg en toepassing
De derde uitspraak heeft betrekking op verdragsconforme uitleg en toepassing. De
rechtbank Maastricht verwijst in deze zaak naar artikel 4 IVRK. 63 In casu gaat het om
de verlenging van de machtiging tot uithuisplaatsing. De kinderrechter constateert dat
de minderjarige al een jaar in de instelling wacht op de noodzakelijke orthopedagogische
behandeling. De kinderrechter spreekt zijn zorg uit over de effectiviteit van de
wijze waarop in de gezinsvoogdij-instelling gehandeld wordt dan wel gehandeld kan
worden. Deze situatie valt naar het oordeel van de kinderrechter voorts binnen de artikelen
3, 4 en 20 IVRK en artikel 1:261 BW die ‘alle het belang van de verzorging en
opvoeding van het kind voorop stellen.’ Volgens de kinderrechter is ‘een aanzienlijk
snellere opname in een orthopedagogische setting, dan nu mogelijk blijkt, in het belang
van dit kind.’ De rechtbank verlengt de termijn van de machtiging tot uithuisplaatsing,
omdat zij dit in het belang van de minderjarige acht, maar bepaalt ook dat een langere
wachttijd dan tot uiterlijk het begin van mei juridisch en ethisch onacceptabel is.
Artikel 5 (De rol van de ouders)
De Staten die partij zijn, eerbiedigen de verantwoordelijkheden, rechten en plichten van de
ouders of, indien van toepassing, van de leden van de familie in ruimere zin of de gemeenschap
al naar gelang het plaatselijk gebruik, van wettige voogden of anderen die wettelijk verantwoordelijk
zijn voor het kind, voor het voorzien in passende leiding en begeleiding bij de uitoefening
door het kind van de in dit Verdrag erkende rechten, op een wijze die verenigbaar is met de zich
ontwikkelende vermogens van het kind.
Er zijn in totaal acht zaken gevonden die betrekking hebben op artikel 5 IVRK. Slechts
in één zaak wordt de rechtstreekse werking van het artikel besproken en wel door
Advocaat-Generaal Rank-Berenschot in haar conclusie voor de beschikking van de
61 Rb. Haarlem (vzr.) 9 november 2006, LJN AZ1904; Rb. Haarlem (vzr.) 7 december 2007, LJN BB9628.
62 Rb. Haarlem (vzr.) 7 december 2007, LJN BB9628.
63 Rb. Maastricht 9 april 2002, LJN AE2093.