de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN STRAFZAKEN 239
Fokkens heeft in twee zaken cassatie in het belang der wet ingesteld. 30 In ongeveer gelijke
bewoordingen stelt de Procureur-Generaal zich – kort gezegd – op het standpunt
dat de artikelen 3 en 40 IVRK geen rol spelen bij de beoordeling van een bezwaarschrift
tegen de bepaling van hun DNA-profi el:
34. Nu het DNA-onderzoek bij veroordeelden noch als onderdeel van de opsporing naar
aanleiding van een concrete verdenking, noch als straf kan worden beschouwd meen ik
dat art. 40 IVRK niet ziet op de maatregel van het bepalen en verwerken van het DNAprofi
el op grond van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden. Een afweging tussen de
belangen van de minderjarige en het algemeen maatschappelijk belang bij voorkoming,
opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van de minderjarige veroordeelde
in het kader van de beoordeling van het bezwaarschrift tegen het bevel tot afname
van celmateriaal kan dus niet worden gegrond op het eerste lid van art. 40 IVRK.
35. Dat neemt niet weg dat het oordeel van de rechtbank dat onverkorte toepassing van
de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden op minderjarigen die wegens misdrijf zijn
veroordeeld, wegens het stigmatiserend effect niet zonder meer te verenigen is met art.
40 IVRK en in deze zaak daarmee in strijd is, impliceert dat onverkorte toepassing ook
in strijd is met art. 3 IVRK.
36. De vraag is in hoeverre het eerste lid van art. 3 IVRK aanknopingspunten bevat
voor de opvatting dat bij de toepassing van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden
op minderjarigen de belangen van de minderjarige moeten worden afgewogen tegen
het algemeen belang bij opsporing, vervolging en berechting van strafbare feiten van
de veroordeelde. Ik ben van mening dat toepassing van de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden
op minderjarige veroordeelden niet in strijd is met de belangen van het kind
bedoeld in art. 3 IVRK. De omstandigheid dat zijn DNA-profi el is opgeslagen behoeft op
geen enkele wijze de maatschappelijke ontwikkeling van het veroordeelde kind en zijn
reïntegratie in de samenleving te bemoeilijken. Dat is anders bij het opnemen van de
veroordeling in de justitiële documentatie, omdat dat een belemmering kan opleveren
bij het vinden van een werkkring of het volgen van bepaalde opleidingen. Het enige
gevolg van opnemen van zijn DNA-profi el in de databank kan zijn dat de minderjarige,
als hij een nieuw misdrijf pleegt, een grotere kans loopt daarvoor te worden vervolgd
en veroordeeld. Dat kan bezwaarlijk worden beschouwd als een belemmering van zijn
(her)integratie en ontwikkeling. Integendeel, zoals de minister van Justitie in het schriftelijk
overleg naar aanleiding van de Wijziging van de regeling van het DNA-onderzoek
in strafzaken heeft opgemerkt. Het verwerken van het DNA-profi el van minderjarige
veroordeelden verhoogt de pakkans en kan daarmee juist een bijdrage leveren aan hun
resocialisatie. 31
De Hoge Raad stelt dat in het door de wetgever beoogde systeem van ruime afname
van DNA-materiaal bij veroordeelden slechts plaats is voor een tweetal beperkt uit te
leggen uitzonderingen en dat geen ruimte bestaat voor een generieke uitzondering voor
30 HR 13 mei 2008, LJN BC8231 (concl. P-G J.W. Fokkens); HR 13 mei 2008, LJN BC8234 (concl. P-G
J.W. Fokkens).
31 HR 13 mei 2008, LJN BC8231 (concl. P-G J.W. Fokkens, sub 34-36); HR 13 mei 2008, LJN BC8234
(concl. P-G J.W. Fokkens, sub 33 en 34).