de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN OVERIGE BESTUURSZAKEN 227
de vier zaken betrekking hebben op een besluit van de Minister van Justitie tot het niet
afgeven van een VOG.
Rechtstreekse werking
De Afdeling heeft in twee VOG-zaken geoordeeld over een beroep op artikel 40 lid 2
IVRK. 25 Zij verwerpt het beroep op artikel 40 lid 2 IVRK, omdat het hier volgens haar
niet gaan om een strafrechtelijke procedure. 26 De weigering een VOG af te geven is
een bestuursrechtelijk instrument dat geen oplegging van een sanctie inhoudt, aldus de
Afdeling. In de meest recente uitspraak laat de Afdeling uitdrukkelijk in het midden of
aan artikel 40 lid 2 IVRK rechtstreekse werking toekomt:
2.4.1. Dit betoog faalt evenzeer. Zoals de Afdeling eerder heeft overwogen (uitspraak
van 24 juni 2009 in zaak nr. 200809311/1/H3), is de weigering een VOG af te geven
een bestuursrechtelijk instrument dat geen oplegging van een sanctie inhoudt. Nu het in
deze zaak niet gaat om een strafrechtelijke procedure, maar om de uitoefening van een
daarvan los staande bestuurlijke bevoegdheid, is het recht op privacy van minderjarigen
gedurende alle fasen van het strafproces, als bedoeld in artikel 40, tweede lid, van
het IVRK, indien die verdragsbepaling al rechtstreeks toepasselijk zou zijn, niet aan de
orde. 27
Verdragsconforme uitleg en toepassing
De rechtbank Den Haag heeft in een VOG-zaak – naar aanleiding van een beroep op
onder andere artikel 40 lid 1 IVRK – rekening gehouden met de omstandigheid dat het
strafbare feit op jonge leeftijd is begaan. 28 Het bepaalde in artikel 40 lid 1 IVRK werkt
door via de rechterlijke toetsing aan de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Deze uitspraak is reeds uitgebreid besproken bij artikel 3 IVRK onder het kopje ‘Verdragsconforme
uitleg en toepassing’.
Overig
Behalve dat artikel 40 IVRK een rol speelt in VOG-zaken, speelt deze bepaling ook
een rol in een uitspraak van de Afdeling over rechtsbijstand. 29 Hier voert de minderjarige
appellant aan dat de rechtbank heeft miskend dat de Raad voor Rechtsbijstand
zijn aanvraag om een toevoeging (rechtsbijstand) ten onrechte heeft afgewezen. De
minderjarige had de Raad voor Rechtsbijstand verzocht om een toevoeging voor het
instellen van cassatie in een strafzaak. Volgens de minderjarige leidt de afwijzing van
deze aanvraag ertoe dat hem de toegang tot een onafhankelijke rechter wordt ontzegd.
Daarnaast is de minderjarige van oordeel dat hij recht heeft op kosteloze rechtsbijstand
en dat het inkomen van zijn ouders niet in aanmerking mag worden genomen. In dit kader
doet de minderjarige onder meer een beroep op het bepaalde in artikel 40 lid 2 sub
b onder (ii) en (iii) IVRK. In eerste aanleg heeft de rechtbank overwogen dat artikel 40
25 ABRvS 24 juni 2009, LJN BI9706; ABRvS 22 juni 2011, LJN BQ8830.
26 Zie voor kritiek op deze benadering van de Afdeling: M. Bruning, ‘De VOG en minderjarige wetsovertreders’,
Proces 2012 (91) 2, p.132.
27 ABRvS 22 juni 2011, LJN BQ8830.
28 Rb. ’s-Gravenhage 15 september 2010, LJN BN8404.
29 ABRvS 13 juli 2011, LJN BR1442.