de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

200
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
Daarbij overweegt de Centrale Raad dat, voor zover appellant zich tevens heeft willen
beroepen op het bepaalde in artikel 27 IVRK, aan deze bepaling geen rechtstreekse
werking toekomt. Appellant besluit in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. 84 Bij de Hoge
Raad voert appellant aan dat ‘niet wordt opgekomen voor de rechten van het kind’.
Advocaat-Generaal Van Ballegooijen is in zijn conclusie voor het arrest van de Hoge
Raad uitgebreid ingegaan op het beroep op het IVRK. 85 De Advocaat-Generaal concludeert
dat geen sprake is van strijd met de bepalingen van het IVRK en geeft ook zijn
visie op de vraag of artikel 27 lid 3 IVRK rechtstreekse werking heeft:
Van strijd met de daarin vervatte bepalingen acht ik geen sprake; de kinderbijslag is in
mijn ogen geen echte bodemvoorziening zoals de bijstand (die ook voorziet in ondersteuning
ten behoeve van kinderen) en draagt, zoals de CRvB overwoog, mitsdien een
ander karakter. Nog afgezien van het antwoord op de vraag of artikel 27, lid 3, van het
IVRK al dan niet rechtstreeks werkt, zal een toetsing aan dat artikellid daarop afstuiten.
Artikel 27, lid 3, van het IVRK behelst immers ‘slechts’ de erkenning van het recht
van ieder kind op een toereikende levensstandaard door de Staten, die daarin moeten
voorzien. Het heeft daarmee geen een ieder verbindende kracht als bedoeld in artikel
93 en 94 van de Grondwet. Mijns inziens heeft artikel 27, lid 3, van het IVRK dan ook
geen rechtstreekse werking. De wetgever, de ABRvS en de CRvB zijn die mening ook
toegedaan (zie 7.7 en 7.8). 86
Ook de Hoge Raad is van oordeel dat het beroep op het IVRK faalt. Dit valt af te leiden
uit de overweging dat ‘de overige klachten niet tot cassatie kunnen leiden’. Met toepassing
van artikel 81 Wet RO heeft de Hoge Raad een nadere motivering achterwege
gelaten. Kennelijk is de Hoge Raad van oordeel dat de klacht met betrekking tot het
IVRK niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid
of de rechtsontwikkeling.
In lagere rechtspraak hebben de rechtbanken Amsterdam, Breda en Zwolle-Lelystad
geoordeeld dat artikel 27 IVRK geen rechtstreekse werking heeft. 87 Daarnaast
heeft de rechtbank Amsterdam zich meer specifi ek uitgesproken over de rechtstreekse
werking van artikel 27 lid 4 IVRK. 88 Volgens de rechtbank bevat het vierde lid een
instructienorm voor de verdragspartijen en is deze verdragsbepaling zonder nadere
uitwerking in nationale wet- en regelgeving niet direct toepasbaar.
Uitzondering op de regel zijn de rechtbank Rotterdam en de voorzieningenrechter
van de rechtbank Almelo, die wel rechtstreekse werking toekennen aan artikel
27 lid 3 IVRK. 89 In deze twee uitspraken honoreert de rechter het beroep op artikel
27 lid 3 IVRK, wat heeft geleid tot (bijzondere) bijstandverlening aan de betrokken
minderjarige(n).
84 HR 12 februari 2010, LJN BI9729.
85 HR 12 februari 2010, LJN BI9729 (concl. A-G C.W.M. van Ballegooijen, sub 7.1 t/m 7.8, sub 8.4, sub
9).
86 HR 12 februari 2010, LJN BI9729 (concl. A-G C.W.M. van Ballegooijen, sub 8.4).
87 Rb. Breda 16 november 2006, 01/808 ANW; Rb. Zwolle-Lelystad 16 april 2009, LJN BI1369; Rb.
Amsterdam 23 april 2009, LJN BJ1021; Rb. Zwolle-Lelystad 21 april 2011, LJN BQ9140.
88 Rb. Amsterdam 30 januari 2009, LJN BH4457.
89 Rb. Almelo (vzr.) 28 november 2005, LJN AU7003; Rb. Rotterdam 19 september 2007, LJN BB5715.