de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

180
Artikel 3 (Belang van het kind)
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
1. Bij alle maatregelen betreffende kinderen, ongeacht of deze worden genomen door openbare
of particuliere instellingen voor maatschappelijk welzijn of door rechterlijke instanties,
bestuurlijke autoriteiten of wetgevende lichamen, vormen de belangen van het kind de eerste
overweging.
2. De Staten die partij zijn, verbinden zich ertoe het kind te verzekeren van de bescherming en
de zorg die nodig zijn voor zijn of haar welzijn, rekening houdend met de rechten en plichten van
zijn of haar ouders, wettige voogden of anderen die wettelijk verantwoordelijk voor het kind zijn,
en nemen hiertoe alle passende wettelijke en bestuurlijke maatregelen.
3. De Staten die partij zijn, waarborgen dat de instellingen, diensten en voorzieningen die verantwoordelijk
zijn voor de zorg voor of de bescherming van kinderen voldoen aan de door de
bevoegde autoriteiten vastgestelde normen, met name ten aanzien van de veiligheid, de gezondheid,
het aantal personeelsleden en hun geschiktheid, alsmede bevoegd toezicht.
Artikel 3 IVRK wordt in 44 uitspraken genoemd. Dit artikel heeft volgens de Centrale
Raad en lagere rechtspraak geen rechtstreekse werking. Toch vervult artikel 3 een
belangrijke rol in bijstandszaken bij de verdragsconforme uitleg en toepassing van
artikel 16 lid 1 Wwb.
Rechtstreekse werking
De Centrale Raad ziet artikel 3 IVRK niet als rechtstreeks werkende bepaling. 25 Volgens
de Centrale Raad kan artikel 3 IVRK niet worden aangemerkt als ‘een ieder
verbindende bepaling’ in de zin van de artikelen 93 en 94 Grondwet. De lagere rechtspraak
heeft ook rechtstreekse werking aan artikel 3 IVRK ontzegd. 26
De vraag of artikel 3 IVRK rechtstreekse werking heeft, is twee keer uitdrukkelijk
in het midden gelaten. 27 Deze vraag behoeft hier kennelijk geen beantwoording, omdat
de rechter reeds van oordeel is dat het beroep op artikel 3 IVRK niet tot het beoogde
doel kan leiden.
Verdragsconforme uitleg en toepassing
De Centrale Raad heeft bij herhaling het standpunt ingenomen dat bij de beantwoording
van de vraag of een minderjarige met de Nederlandse nationaliteit recht heeft op
bijstand op grond van artikel 16 lid 1 Wwb 28 , het daarin voorkomende begrip ‘zeer
dringende redenen’ in het licht van artikel 3 lid 1, 3 lid 2 en 27 lid 3 IVRK dient te
25 CRvB 26 januari 2010, LJN BL1686; CRvB 30 maart 2010, LJN BM1913; CRvB 29 juni 2010, LJN
BM9795; CRvB 2 november 2010, LJN BO3025.
26 Rb. 2 oktober 2008, LJN BF9076; Rb. Zutphen 12 december 2008, LJN BJ1349; Rb. Zwolle-Lelystad
16 april 2009, LJN BI1369; Rb. Haarlem (vzr.) 8 april 2010, LJN BM1400; Rb. Zwolle- Lelystad 19
april 2011, LJN BQ3967.
27 CRvB 8 april 2005, LJN AT4112; Rb. Haarlem (vzr.) 17 mei 2005, LJN AT6534.
28 Aanvankelijk op grond van het nagenoeg gelijkluidende artikel 11 lid 1 van de tot 1 januari 2004 geldende
Algemene bijstandswet.