de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

174
DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN DE NEDERLANDSE RECHTSPRAAK
gelaten, geen aanspraak kunnen maken op sociale verstrekkingen, voorzieningen en
uitkeringen. Daar waar vreemdelingen zich niet kunnen verenigen met de uitsluiting
van het recht op sociale voorzieningen, wordt de toepassing van het zogenoemde koppelingsbeginsel
ter discussie gesteld. 6 Het is dan ook niet verwonderlijk dat het vaak
(minderjarige) vreemdelingen zijn, die in dit kader een beroep doen op de rechten van
het kind, neergelegd in het IVRK.
Het recht van het kind op sociale zekerheid is neergelegd in artikel 26 IVRK. Dit
artikel heeft Nederland bij de ratifi catie van het IVRK aanvaard, onder het voorbehoud
dat deze bepaling niet verplicht tot een zelfstandig recht van kinderen op sociale zekerheid,
daarbij inbegrepen sociale verzekering. 7 Het VN-Kinderrechtencomité heeft in
haar aan Nederland gerichte ‘Concluding Observations’ geadviseerd dit voorbehoud
in te trekken. 8 Nederland heeft echter nog geen reden gezien om deze aanbeveling ter
harte te nemen. Volgens Nederland komen de voordelen van het Nederlandse sociale
zekerheidssysteem via de ouders aan kinderen ten goede. 9
Aanvullend op artikel 26 (recht op sociale zekerheid) is artikel 27 (recht op een toereikende
levensstandaard) van belang. De verantwoordelijkheid voor het waarborgen
van een toereikende levensstandaard van het kind ligt in de eerste plaats bij de ouders
(27 lid 2) en Verdragsstaten dienen passende maatregelen te treffen om ouders en anderen
die verantwoordelijk zijn voor het kind dit recht te helpen te verwezenlijken (27
lid 3). Behalve de artikelen 26 en 27 zijn ook de andere bepalingen van het IVRK van
belang. Het VN-Kinderrechtencomité benadrukt dat de implementatie van het IVRK
dient te geschieden in het licht van de vier basisprincipes, neergelegd in de artikelen 2,
3, 6 en 12 IVRK (respectievelijk non-discriminatie, belang van het kind, ontwikkeling
van het kind en participatie). 10 Dit betekent dat de artikelen 26 en 27 IVRK in ieder
geval in het licht van deze basisprincipes dienen te worden toegepast.
In de onderzochte uitspraken is verwezen naar de artikelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 18,
19, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 31 en 33 IVRK. De toepassing van deze artikelen zal hier
achtereenvolgens worden toegelicht. Aansluitend zal aandacht worden besteed aan de
uitspraken waarin alleen in algemene termen is verwezen naar het IVRK. Ten slotte
volgt een samenvatting en een conclusie.
6 Zie ook: P. Minderhoud, ‘Sociale zekerheid en opvang van minderjarigen. Hoe de rechten van kinderen
de werking van het koppelingsbeginsel aan banden leggen’, in: G.G. Lodder & P.R. Rodrigues (red.),
Het kind in het immigratierecht, Den Haag: Sdu Uitgevers 2012, p. 137-147.
7 Stb. 1994, 862.
8 Concluding Observations of the Committee on the Rights of the Child: The Netherlands (2004),
CRC/C/15/Add.227, paragraaf 10; Concluding Observations of the Committee on the Rights of the
Child: The Netherlands (2009), CRC/C/NLD/CO/3, paragraaf 11. Deze VN-documenten zijn met behulp
van het CRC-documentnummer terug te vinden via www.documents.un.org.
9 Derde regeringsrapportage (2007), CRC/C/NLD/3, paragraaf 243; Vierde regeringsrapportage (2012),
paragraaf 310 (geraadpleegd op 19 september 2012 via http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/rapporten/2012/07/04/vierde-periodieke-rapportage-van-nederland.html).
10 General Comment No. 5 (2003), CRC/GC/2003/5.