de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN VREEMDELINGENZAKEN 121
of van het kind, verstrekt die Staat, op verzoek, aan de ouders, aan het kind of, indien van toepassing,
aan een ander familielid van het kind de noodzakelijke inlichtingen over waar het afwezige
lid van het gezin zich bevindt of waar de afwezige leden van het gezin zich bevinden, tenzij het
verstrekken van die inlichtingen het welzijn van het kind zou schaden. De Staten die partij zijn,
waarborgen voorts dat het indienen van een dergelijk verzoek op zich geen nadelige gevolgen
heeft voor de betrokkene(n).
Artikel 9 IVRK is in vijftig zaken ingeroepen. Een beroep op deze bepaling is echter
zelden gehonoreerd. Slechts in drie zaken leverde het beroep het beoogde resultaat op.
De rechtspraak is niet eenduidig over de rechtstreekse werking van artikel 9 IVRK.
Rechtstreekse werking
Volgens het hof Arnhem heeft artikel 9 lid 1 IVRK geen rechtstreekse werking. 86 Het
hof is van mening dat het hier gaat om een instructienorm aan de Staat. Evenmin kan
volgens het hof rechtstreekse werking worden afgeleid uit de bedoeling van de nationale
wetgever bij de Goedkeuringswet van het IVRK.
De voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag (zittingsplaats Dordrecht)
verleent daarentegen aan het gehele artikel rechtstreekse werking. 87 Volgens de voorzieningenrechter
is dit artikel dusdanig concreet geformuleerd dat de hierin vervatte
norm vatbaar is voor rechtstreekse toepassing door de rechter.
De Afdeling geeft geen oordeel over de rechtstreekse werking. Wel laat zij meerdere
keren de rechtstreekse werking van artikel 9 IVRK uitdrukkelijk in het midden. 88
Uit deze uitspraken valt af te leiden dat het beroep niet kan slagen. Ter illustratie de
overweging van de Afdeling op 20 juli 2011:
Voor zover de ingeroepen bepalingen [lees: artikelen 3 en 9 IVRK, red.] al een direct
toepasbare norm inhouden, hebben zij geen verdere strekking dan dat bij procedures
als de onderhavige rekening moet worden gehouden met belangen van daarbij betrokken
kinderen. Het besluit geeft er geen blijk van dat de minister, bezien in het licht van
die bepalingen, zich onvoldoende rekenschap heeft gegeven van de belangen van de
vreemdeling.
Van andere orde zijn de uitspraken waarin de rechter, naar aanleiding van een beroep
op artikel 9 IVRK, de rechtstreekse werking van het gehele Verdrag in het midden
86 Hof Arnhem 17 juni 2003, LJN AH8832.
87 Rb.’s-Gravenhage (zittingsplaats Dordrecht) (vzr.) 15 maart 2007, LJN BA1321.
88 ABRvS 25 januari 2006, JV 2006/109; ABRvS 9 februari 2009, JV 2009/151; ABRvS 20 juli 2011,
LJN BR3825. Zie ook lagere rechtspraak waarin de rechtstreekse werking in het midden wordt gelaten
en het beroep op artikel 9 IVRK faalt: Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Amsterdam) 4 mei 2005, LJN
AT5474; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Haarlem) 18 mei 2005, LJN AT6323; Rb. ’s-Gravenhage
(zittingsplaats Amsterdam) 11 augustus 2005, LJN AU2937; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats ’s-Hertogenbosch)
1 augustus 2006, LJN AY5735; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Rotterdam) 30 juli 2007,
LJN BB0951; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Arnhem) 1 oktober 2007, LJN BB6011; Rb. ’s-Gravenhage
(zittingsplaats Maastricht) 11 juni 2008, LJN BD4206; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Rotterdam)
1 september 2009, AWB 08/24246; Rb.’s-Gravenhage (vzr.) 12 november 2010, LJN BO9097;
Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Roermond) 28 maart 2011, LJN BQ0062.