de toepassing van het internationaal verdrag ... - Kinderrechten.nl

DE TOEPASSING VAN HET IVRK IN VREEMDELINGENZAKEN 101
streekse werking. Na deze uitspraak heeft de zittingsplaats Den Bosch wel bij herhaling
overwogen dat artikel 2 lid 1 IVRK kan worden ingeroepen. 18
Op 28 januari 2008 heeft de Afdeling de vraag of artikel 2 IVRK rechtstreekse
werking heeft, uitdrukkelijk in het midden gelaten. 19 Hier is de Afdeling van oordeel
dat het beroep op artikel 2 IVRK faalt, en overweegt daartoe als volgt:
Voor zover die bepalingen [lees: 2, 3, 6, 19 en 20 IVRK, red.] al een direct toepasbare
norm inhouden, wordt geen grond gezien voor het oordeel dat de minister zich met het
oog op die bepalingen onvoldoende rekenschap heeft gegeven van de belangen van de
vreemdelingen.
Van andere orde is een uitspraak van de Afdeling van 4 juli 2003. 20 In deze zaak wordt
artikel 2 IVRK in combinatie met de artikelen 3, 9, 10, 16 en 19 IVRK ingeroepen.
Het beroep kan niet slagen, omdat de Afdeling destijds van mening was dat het IVRK
‘voor zover dit verdrag rechtstreeks toepasselijk is’ geen aanspraken in het leven roept
voor de kinderen van wie de ouders niet rechtmatig in Nederland verblijven.
Verdragsconforme uitleg en toepassing
In een aantal uitspraken heeft de rechter bij de beoordeling van de zaak rekening gehouden
met het bepaalde in artikel 2 IVRK. 21 Hier lijkt sprake te zijn van een verdragsconforme
uitleg en toepassing.
De precieze rol van artikel 2 IVRK is niet altijd gemakkelijk vast te stellen. Een
goed voorbeeld is het tussenarrest van het gerechtshof Den Haag van 27 juli 2010. 22
Het Haagse hof heeft, mede in het licht van de artikelen 2, 3, 27 en 37 IVRK, bepaald
dat het op straat zetten van ‘illegale’ kinderen onder de hoede van een moeder
die niet in staat is voor de kinderen te zorgen, onrechtmatig is. Daar waar het hof de
zorgvuldigheidsnorm van art. 6:162 BW mede in het licht van de ingeroepen verdragsbepalingen
invult, is sprake van een verdragsconforme uitleg. Omdat het hof in zijn
beoordeling niet specifi ek naar artikel 2 IVRK verwijst, is het aandeel van dit artikel
niet meteen zichtbaar. Het hof heeft vermoedelijk rekening gehouden met artikel 2 lid
2 IVRK, omdat het hof van oordeel is dat de beslissing van de moeder om niet mee te
werken aan terugkeer, de kinderen niet kan worden aangerekend. Waarschijnlijk heeft
het hof ook rekening gehouden met het bepaalde in artikel 2 lid 1 IVRK, omdat het hof
van oordeel is dat de rechten en belangen van kinderen die zich op het grondgebied
18 Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats ’s-Hertogenbosch ) 8 november 2007, LJN BB9819; Rb. ’s-Gravenhage
(zittingsplaats ’s-Hertogenbosch) 8 november 2007, LJN BB8838; Rb. ’s -Gravenhage (zittingsplaats
’s-Hertogenbosch) 14 april 2008, LJN BD1454.
19 ABRvS 28 januari 2008, LJN BC3683.
20 ABRvS 4 juli 2003, JV 2003/368. Vgl. Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Utrecht) 28 juni 2005, AWB
05/10363.
21 Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Amsterdam) 19 december 2005, AWB 04/19508; Rb. ’s-Gravenhage
(zittingsplaats Haarlem) 22 mei 2006, LJN AX4451; Rb. ’s-Gravenhage (zittingsplaats Breda) 7 december
2007, LJN BC2933 (in hoger beroep vernietigd: ABRvS 29 april 2008, LJN BD1538); Rb. ’s-Gravenhage
(zittingsplaats Maastricht) 28 februari 2007, AWB 06/28271 en 06/28272; Hof ’s-Gravenhage
27 juli 2010, LJN BN2164.
22 Hof ’s-Gravenhage 27 juli 2010, LJN BN2164. Zie ook eindarrest: Hof ’s-Gravenhage 11 januari 2011,
LJN BO9924. Het tussen- en eindarrest van het hof wordt bij artikel 27 IVRK uitgebreid besproken.