Schrijfwijzer portfolio - ABV eerstejaars

Schrijfwijzer portfolio - ABV eerstejaars
Voordat je je definitieve versie van je portfolio inlevert is het raadzaam stil te staan bij de
volgende toelichting die in meer of mindere mate al naar voren is gebracht. De onderstaande
schrijfwijzer is vooral bedoeld ter ondersteuning en als suggestie tijdens en na het
schrijfproces van portfolio en vormt met andere woorden geen keurslijf waarbinnen geen
ruimte bestaat voor persoonlijke accenten.
1. Heb je de tekst voldoende afgestemd op het lezerspubliek (medestudent/ docent) ?
2. Heb je de tekst voldoende afgestemd op het doel (in dit geval informeren en
uitleggen)?
3. Is de gebruikte informatie herleidbaar? Met andere woorden: is er een eenduidige
bronvermelding waaruit de lezer kan opmaken hoe jij aan je informatie bent
gekomen?
4. Heb je de tekst na een eerste versie in voldoende mate kritisch herzien?
a. Klopt de tekst nog steeds met je doel (informeren/ uitleggen)?
b. Is de tekst interessant genoeg? Herlees de tekst en schrap niet relevante
passages, voorkom herhaling.
c. Vormen de hoofdstukken afgeronde eenheden met een duidelijk begin en
slot?
d. Is er sprake van een logische alinea-indeling?
e. Zijn de zinsbouw en woordkeus in orde?
f. Is de spelling in orde en staan de leestekens op de goede plaats?
5. Is de tekst getypt? In principe lever je een getypt portfolio in. Handgeschreven
stukken van kinderen en relevant handgeschreven commentaar van mentoren/
mentrices vormen uiteraard een uitzondering.
6. Is er sprake van een voorwoord? In het voorwoord leg je de lezer zeer beknopt uit
wat het doel is van het portfolio zonder dat je in details treedt. In dit deel zeg je dus
nog niets over de inhoud van het geheel.
7. Is er sprake van een inleiding? In dit deel kan de lezer zich in grote lijnen oriënteren
op de inhoud. Welke inhouden mag de lezer verwachten.
8. Is er sprake van een inhoudsopgave en een paginanummering?
9. Is er sprake van een heldere eindreflectie waarin je aangeeft wat je hebt geleerd
(en afgeleerd)? In je eindreflectie staan vooral je persoonlijke en professionele
ontwikkeling centraal. In deze paragraaf vermijd je clichés en oppervlakkigheid en
breng je nauwgezet en beargumenteerd jouw groei in beeld. Ook geef je door middel
van een leervraag aan waarin je je verder wilt ontwikkelen en verdiepen.
10. Is er sprake van een nawoord? In een nawoord ga je in grote lijnen in op het proces
dat je doorlopen hebt en op de totstandkoming van het product. Het nawoord is dus
wat anders dan de eindreflectie (zie 9) . In het nawoord ga je namelijk vooral in op
vragen die los staan van de inhoud, zoals:
a. Hoe is je ervaring met het werken met een portfolio?
b. Hoe kijk je aan tegen de samenhang van de vakken pedagogiek, rekenen en
Nederlands.
ABV1 1 2004 – 2005

De begrippen inleiding, voorwoord, showcase en nawoord verklaard.
Nu is het voorstelbaar dat je nog niet helemaal scherp voor ogen hebt wat de verschillen zijn tussen de hierboven
gehanteerde termen. Aan de hand van een vergelijking met middagje winkelen in een bekend warenhuis in
Amsterdam, krijg je meer grip op de begrippen inleiding, voorwoord, showcase en nawoord.
De inleiding
Stel je gaat met een ver familielid uit Australië, die voor het eerst op bezoek komt in Amsterdam, een middag uit
winkelen in de Bijenkorf. Onderweg in de tram vraagt dat familielid, laten we hem voor het gemak achterneef
noemen, wat hij mag verwachten in het warenhuis en jij legt hem uit dat men daar van alles aan de man brengt,
van herensokken tot bontmutsen en van hondenriemen tot computerapparatuur. Daarnaast vertel je dat de winkel
zich tracht te onderscheiden van gemiddelde grootwinkelketens door de verkoop van exclusieve artikelen voor
een veelal exclusieve prijs.
De inhoud van het gesprek met je achterneef kun je vergelijken met de inleiding van je portfolio. Samen met je
familielid oriënteer je je in grote lijnen op dat wat het warenhuis verkoopt, kortom wat hij in de winkel aan
producten wel en niet mag verwachten.
Het voorwoord
Wanneer jullie op de Dam uitstappen is je achterneef zichtbaar onder de indruk van de grandeur van het gebouw
en hij vraag zich af hoe oud het winkelpand is en of het gebouw van oorsprong een warenhuis is geweest. In
grote lijnen leg je hem iets uit over de geschiedenis van het warenhuis. Zo vertel je iets over hoe het
grootwinkelbedrijf tot stand is gekomen en dat het warenhuis goede en slechte tijden heeft gekend, afhankelijk
van economische schommelingen en concurrentie. Ook geef je aan dat het bedrijf met name in de jaren negentig
zeer winstgevend was maar nu ook de gevolgen ondervindt van een economische dip.
De historische beschouwing op het warenhuis is te vergelijken met het voorwoord van je portfolio. Daarin ga je
namelijk ook in op de goede en slechte tijden tijdens het schrijven van je eindproduct. Zo kun je bijvoorbeeld
ingaan op de manier waarop je gewerkt hebt aan je portfolio en waar je tegenaan liep. Ook geef je beknopt aan
hoe je het hebt aangepakt. Heb je bijvoorbeeld gewerkt met een dagboek en je ervaringen stelselmatig verwerkt
of ben je (te) laat met het schrijven begonnen? Uiteindelijk krijgt de lezer een indruk van jouw werkwijze en de
hoogte- en dieptepunten die de totstandkoming van jouw product met zich mee brachten.
De showcase
Het oog van achterneef wordt getrokken door een rijke en aanlokkelijk etalage waarin een bonte schakering van
opvallende en niet alledaagse producten is opgenomen. De etalage lijkt veel mensen te trekken en
aangemoedigd door de vermelde prijzen achter het winkelglas, spoeden potentiële klanten naar binnen. De
etaleur kan tevreden zijn; zijn lokaas lijkt te werken.
Jouw showcase is te vergelijken met een etalage waarin je de mooiste en aantrekkelijkste onderdelen van het
portfolio aanbiedt. Een showcase is kortom een draagbare etalage waarin je de mooie, leerzame, inspirerende
en verbazingwekkende elementen opneemt die in meer of mindere mate hebben bijgedragen aan jouw
persoonlijke en professionele groei gedurende de afgelopen maanden. Het geheel prikkelt in hoge mate de
nieuwsgierigheid van de lezer.
Het nawoord
Na afloop van het vier uur durende winkelbezoek is je achterneef ontzettend moe. Hij kon het niet laten om op
elke etage uitvoerig stil te staan bij alles wat hij zag. Eenmaal buiten geeft hij toe dat hij het de volgende keer
anders aanpakt. Zo heeft hij voor een volgend bezoek besloten om in ieder geval minder tijd te besteden aan
producten die hij in feite niet nodig heeft. Ook richt hij zich meer op de wegwijzer aan het begin van de winkel
waarop valt af te lezen wat elke etage biedt. Daarnaast lijkt het hem raadzaam om gebruik te maken van de
roltrap.
In het nawoord van je portfolio ga je vergelijkbaar te werk. Je blikt met name terug op de door jou gehanteerde
werkwijze en de keuze van de inhouden die je hebt opgenomen. Ook ga je in op de vraag of het werken met een
portfolio een meerwaarde vormt voor je persoonlijke en professionele ontwikkeling in vergelijking met bijvoorbeeld
traditionelere toetsvormen als tentamens. Het nawoord verschilt dus fundamenteel van de je eindreflectie. In dat
laatste onderdeel besteed je namelijk vooral aandacht aan de inhoudelijke kant van je ontwikkeling. In het
nawoord daarentegen evalueer je hoe je je ontwikkeling hebt doorgemaakt en of de gehanteerde werkwijze met
een portfolio aansluit bij jouw leerstijl. Daarnaast sta je stil bij de vraag of je het de volgende periode ook zo
aanpakt.
ABV1 2 2004 – 2005