beheer hagen en houtkanten - Regionaal Landschap Groene ...
beheer hagen en houtkanten - Regionaal Landschap Groene ...
beheer hagen en houtkanten - Regionaal Landschap Groene ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Het <strong>beheer</strong> van <strong>hag<strong>en</strong></strong> g<br />
houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
knotbom<strong>en</strong>
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Inhoudsopgave:<br />
• <strong>hag<strong>en</strong></strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, hegg<strong>en</strong> houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
– natuurwaarde<br />
– Landbouwwaarde <strong>en</strong> andere waard<strong>en</strong><br />
– aanleg<br />
– <strong>beheer</strong><br />
• bom<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
– natuurwaarde<br />
– Landbouwwaarde <strong>en</strong> andere waard<strong>en</strong><br />
– aanleg<br />
– b<strong>beheer</strong> h<br />
Hoofdstuk 2
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
= niet-spectaculair opvall<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in landelijk gebied<br />
vb. berm<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong>, hegg<strong>en</strong>, <strong>hag<strong>en</strong></strong>, poel<strong>en</strong>, slot<strong>en</strong>, taluds, graft<strong>en</strong>, …<br />
uiting<strong>en</strong> van CULTUUR, GRONDGEBRUIK <strong>en</strong> STREEKEIGENHEID<br />
HOOFDKENMERK van landschapstype – RICHTBAKENS<br />
Ontstaan door de invloed van de m<strong>en</strong>s!!!
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
na WOII: schaalvergroting <strong>en</strong> int<strong>en</strong>sivering landbouw<br />
traditionele functies KLE verlor<strong>en</strong><br />
ecologische functies KLE verdw<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
nu: KLE herontdekt<br />
Regionale landschapp<strong>en</strong><br />
Acties: ‘Plant van hier’, ’ Boer<strong>en</strong> beher<strong>en</strong>’<br />
Subsidies geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> of provincies
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
belang g streekeig<strong>en</strong> g plantgoed p g<br />
= bom<strong>en</strong>, struik<strong>en</strong> <strong>en</strong> kruid<strong>en</strong> die in eig<strong>en</strong> streek van nature thuis zijn<br />
Inheems:<br />
voorkom<strong>en</strong>d in natuurlijk verspreidingsgebied (sinds laatste ijstijd)<br />
≠<br />
Autochtoon:<br />
ter plaatse verjongd sinds laatste ijstijd (= plaatselijk g<strong>en</strong>etisch materiaal)<br />
vb: éénstijlige meidoorn, sleedoorn, sporkehout, lijsterbes,…
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
belang g streekeig<strong>en</strong> g plantgoed p g<br />
voordel<strong>en</strong>:<br />
- vergroot belevingswaarde <strong>en</strong> karakter van beplanting<strong>en</strong><br />
- beter bestand teg<strong>en</strong> ziektes, schimmels <strong>en</strong> insect<strong>en</strong>vraat<br />
- grotere natuurwaarde<br />
- goedkoper <strong>en</strong> plant<strong>en</strong> slaan meestal beter aan
kleine landschapselem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
de teelt van streekeig<strong>en</strong> g plantgoed p g
h<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hhegg<strong>en</strong>, hhoutkant<strong>en</strong> tk t <strong>en</strong> hhoutwall<strong>en</strong> t ll<br />
Hoofdstuk 2
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Wat is wat?
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Heg<br />
= dichte rij struik<strong>en</strong> die vrij mag uitgroei<strong>en</strong> <strong>en</strong> minder dan 1 keer om 2 jaar wordt gesnoeid
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Haag<br />
= zelfde opbouw als heg, maar frequ<strong>en</strong>t (ongeveer jaarlijks) gesnoeid
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Houtkant<br />
= strook met struik<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of bom<strong>en</strong> op dezelfde hoogte als het omring<strong>en</strong>de land, die op<br />
regelmatige tijdstipp<strong>en</strong> (om 5 à 20 jaar) afgezet wordt
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Hakhoutstoof:<br />
= speciale vorm van houtkant, door het periodiek afzett<strong>en</strong> van de houtige begroeiing<br />
ontstaat e<strong>en</strong> knot teg<strong>en</strong> de grond<br />
Bron: RLH
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong><br />
Houtwal:<br />
= houtkant op e<strong>en</strong> langgerekte verhoging
h<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hhegg<strong>en</strong>, hhoutkant<strong>en</strong> tk t <strong>en</strong> hhoutwall<strong>en</strong> t ll<br />
Hoofdstuk 2
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
stapste<strong>en</strong>- <strong>en</strong> corridorfunctie
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
Bosanemoon Dalkruid
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
Gewone salomonszegel g Lelietje-van-dal<strong>en</strong><br />
j
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
mom<strong>en</strong>teel = mager restant van wat ooit alomteg<strong>en</strong>woordig was
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: landbouwwaarde<br />
veekering <strong>en</strong> bescherming teg<strong>en</strong> extreme weersomstandighed<strong>en</strong><br />
bron: bo Billeau eau
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: landschapswaarde<br />
Vlechtheg als veekering<br />
bron: bo Billeau eau
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: bufferwaarde<br />
verbetering van drainage <strong>en</strong> minder bodemerosie
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: bufferwaarde<br />
windschermfunctie
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: bufferwaarde<br />
driftbeperking
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: biodiversiteit<br />
bevorder<strong>en</strong> functionele biodiversiteit (boer<strong>en</strong>haag)
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: biodiversiteit<br />
windsingel bevorder<strong>en</strong> functionele biodiversiteit<br />
4<br />
1 2<br />
3<br />
3<br />
5 6
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: grondstof<br />
productie van gerief- <strong>en</strong> brandhout
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: bufferwaarde<br />
oeverversteviging
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: landschapswaarde<br />
landschappelijk<br />
bron: bo Billeau eau
<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hegg<strong>en</strong>, houtkant<strong>en</strong> <strong>en</strong> houtwall<strong>en</strong>: landbouwwaarde<br />
bijdrage aan aantrekkelijk landschap
h<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hhegg<strong>en</strong>, hhoutkant<strong>en</strong> tk t <strong>en</strong> hhoutwall<strong>en</strong>: t ll<br />
aanleg<br />
Hoofdstuk 2
aanleg houtige KLE<br />
Plant<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> helpt…<br />
• geschikt voor beoogde <strong>beheer</strong><br />
• rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met habitus & beworteling<br />
• aandacht standplaats (Wat groeit er al?)<br />
bron: b o Provinciebestuur o c ebes uu W-Vl 2004 00
aanleg houtige KLE
aanleg houtige KLE<br />
VVuistregels: i t l<br />
• inkuil<strong>en</strong><br />
• transport<br />
• groepsgewijze m<strong>en</strong>ging<br />
• planttijdstip <strong>en</strong> weer<br />
• bescherm teg<strong>en</strong> vee- <strong>en</strong> wildvraat<br />
• wettelijke afstandsregels<br />
bron: b o <strong>Landschap</strong>s<strong>beheer</strong> a dsc apsbe ee Nederland, ede a d, 1998 998
aanleg houtige KLE<br />
Voorkeur haagsoort<strong>en</strong>:<br />
• beuk – Fagus sylvatica<br />
• haagbeuk – Carpinus betulus<br />
• veldesdoorn – Acer campestre<br />
• sleedoorn – Prunus spinosa<br />
• éénstijlige meidoorn - Crataegus monogyna<br />
• hulst – Ilex aquifolium<br />
• wilde liguster – Ligustrum vulgare
h<strong>hag<strong>en</strong></strong>, hhegg<strong>en</strong>, hhoutkant<strong>en</strong> tk t <strong>en</strong> hhoutwall<strong>en</strong>: t ll<br />
<strong>beheer</strong><br />
Hoofdstuk 2
eheer <strong>hag<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> hegg<strong>en</strong><br />
Vormsnoei:<br />
• strak geschor<strong>en</strong> haag:1 hoofdtak per plant die later de stam vormt, bv. (haag)beuk<br />
of<br />
• trapeziumvorm: na 1 à 3 jaar op 10 cm afzett<strong>en</strong><br />
bron: Carette 2005
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
RReguliere li onderhoudssnoei:<br />
d h d i<br />
• 1 tot 2 keer/jaar of minder frequ<strong>en</strong>t<br />
(vrij uitgroei<strong>en</strong>d)<br />
•‘ideale maat’ soort<strong>en</strong>rijkdom: 1,4m<br />
hoog <strong>en</strong> 1,2m breed<br />
•1 keer/jaar: na broedperiode: juliaugustus<br />
of 2 keer/jaar: juni <strong>en</strong><br />
wintermaand<strong>en</strong><br />
•Niet bij vorst of extreme warmte
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
Bacterievuur (bacterie)<br />
vroeger: meidoorn aanzi<strong>en</strong> als verspreider per<strong>en</strong>vuur<br />
nu: per<strong>en</strong>vuur vrijwel altijd veroorzaakt door<br />
besmettingshaard<strong>en</strong> g in dezelfde of naburige g pper<strong>en</strong>percel<strong>en</strong>, p ,<br />
niet noodzakelijk meidoorn<strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
waardplant<strong>en</strong> Cotoneaster, Pyracantha…,roz<strong>en</strong>familie
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong>
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong>
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong>
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
Voorkom achterstallig g<br />
onderhoud!
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
Vormsnoei of rand<strong>beheer</strong> machinaal:
eheer hegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
Vormsnoei of rand<strong>beheer</strong> machinaal:
eheer houtkant<strong>en</strong><br />
rand<strong>beheer</strong> of volledig afzett<strong>en</strong> om de 5 tot 20 jaar<br />
• afzett<strong>en</strong> op ± 20 cm hoogte of<br />
• breedte wonde = hoogte<br />
• wonde schuin afwerk<strong>en</strong><br />
• gefaseerd afzett<strong>en</strong> (niet alles in 1 keer)<br />
• geef verjonging voldo<strong>en</strong>de kans.<br />
• afzett<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> broedseizo<strong>en</strong><br />
• met slag- <strong>en</strong> zaaggereedschap<br />
bron: Carette 2005
eheer houtkant<strong>en</strong><br />
Rand<strong>beheer</strong> of gefaseerd afzett<strong>en</strong><br />
ZZoom MMantel t l BBos<br />
(ruigte)<br />
(Struweel)<br />
bron: Carette 2005
eheer houtkant<strong>en</strong><br />
Rand<strong>beheer</strong> of gefaseerd afzett<strong>en</strong><br />
bron: Carette 2005
eheer houtige KLE<br />
<strong>beheer</strong>overe<strong>en</strong>komst VLM: aanplant<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderhoud<strong>en</strong> van houtige KLE<br />
meer info: www.vlm.be
eheer houtige KLE<br />
snoeikostprijs: <strong>hag<strong>en</strong></strong>dorser <strong>en</strong> manueel snoei<strong>en</strong> van <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
meer info: www.ruraalsteunpunt.be
eheer houtige KLE<br />
snoeikostprijs: <strong>hag<strong>en</strong></strong>dorser <strong>en</strong> manueel snoei<strong>en</strong> van <strong>hag<strong>en</strong></strong><br />
Prijs voor het scher<strong>en</strong>:<br />
Klepelmaaier (voor jaarlijks onderhoud): 1 €/m haag (excl. BTW)<br />
Zaagbladmachine (voor het snoei<strong>en</strong> van oudere <strong>hag<strong>en</strong></strong>, hergroei > 2 jaar): 0,70€/m haag (excl. BTW).<br />
Bij gebruik zaagblad<strong>en</strong>: toeslag van 20€/100 m (excl. BTW).<br />
+ vaste aanrijvergoeding van 11 € (excl. BTW) per factuur<br />
Let wel:<br />
deze prijs omvat <strong>en</strong>kel het scheerwerk, het opruim<strong>en</strong> van het snoeiafval gebeurt niet door de chauffeur.<br />
minimum aantal meters om in aanmerking te kom<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> aanvraag: 50 meter<br />
meer info: www.boer<strong>en</strong>landschap.be
eheer houtige KLE<br />
<strong>hag<strong>en</strong></strong>dorser<br />
meer info: www.rurale steunpunt.be<br />
www.boer<strong>en</strong>landschap.be
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> ij <strong>en</strong> solitaire lit i bbom<strong>en</strong><br />
Hoofdstuk 2
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
Bom<strong>en</strong>rij<strong>en</strong>:<br />
• vrijwel altijd aangeplant<br />
• markante herk<strong>en</strong>ningspunt<strong>en</strong>
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
Knotbom<strong>en</strong>rij<strong>en</strong>:
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
Knotboomvorm<strong>en</strong>:
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
Solitaire bom<strong>en</strong>:<br />
• bijzondere soort <strong>en</strong> respectabele ouderdom<br />
• info geschied<strong>en</strong>is landschap
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> ij <strong>en</strong> solitaire lit i bbom<strong>en</strong>:<br />
Hoofdstuk 2
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: landbouwwaarde<br />
• richtbak<strong>en</strong>s in landschap<br />
• aanduiding scheidingslijn<br />
• bescherming vee teg<strong>en</strong> weersomstandighed<strong>en</strong><br />
• uitzonderlijke cultuurhistorische waarde
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: landbouwwaarde<br />
Knotbom<strong>en</strong>:<br />
• perceelsscheiding<br />
• bestrijding van erosie<br />
• bescherming vee weersomstandighed<strong>en</strong><br />
• natuurlijke drainage<br />
• windscherm<br />
• hout<br />
• aantrekkelijk landschap
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> ij <strong>en</strong> solitaire lit i bbom<strong>en</strong>:<br />
natuurwaarde<br />
Hoofdstuk 2
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
Voornaamste functies:<br />
• broed-, schuil- <strong>en</strong> overwinteringplaats<br />
•voedselbron d lb<br />
• vaak <strong>en</strong>ige “oude hout”<br />
• stapste<strong>en</strong>- <strong>en</strong> corridorfunctie in landschap
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: natuurwaarde<br />
Knotbom<strong>en</strong><br />
• kiemplaats voor tal van plant<strong>en</strong><br />
• nest- <strong>en</strong> schuilgeleg<strong>en</strong>heid<br />
• voedsel <strong>en</strong> vaste stek<br />
• corridor- <strong>en</strong> stapste<strong>en</strong>
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> ij <strong>en</strong> solitaire lit i bbom<strong>en</strong>:<br />
aanleg<br />
Hoofdstuk 2
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Welk plantgoed?<br />
• streekeig<strong>en</strong> gro<strong>en</strong><br />
• standplaats p beïnvloedt keuze<br />
• aandacht voor soort<strong>en</strong> die voedsel bied<strong>en</strong> aan vogels <strong>en</strong> insect<strong>en</strong><br />
• aandacht maat plantgoed
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Wanneer?<br />
• winterkale bom<strong>en</strong>: half november tot half april<br />
• wintergro<strong>en</strong>e houtachtige plant<strong>en</strong>: oktober<br />
•niet onmiddellijk aangeplant: bom<strong>en</strong> inkuil<strong>en</strong><br />
•oplett<strong>en</strong> met het transporter<strong>en</strong> van het plantgoed
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Waar?<br />
•rek<strong>en</strong>ing met omligg<strong>en</strong>de landschap<br />
• rek<strong>en</strong>ing met ruimtebeslag volwass<strong>en</strong> boom<br />
• aandacht voor standplaatsgeschiktheid
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Hoe?<br />
•plantdiepte: wortelhals bov<strong>en</strong> maaiveld<br />
• in slechte grond: grotere kuil <strong>en</strong> goede grond<br />
• gebruik steunmateriaal<br />
• plaats één of twee boompal<strong>en</strong><br />
• bevestig boom met steunband aan<br />
boompaal<br />
• hhou rek<strong>en</strong>ing k i met t overheers<strong>en</strong>de h d<br />
windrichting<br />
bron: b o Van a Paass<strong>en</strong> aasse A. e<strong>en</strong> Sc Schriek<strong>en</strong> e e N., , 1998 998
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Hoe niet?
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Bescherming?<br />
• vraat: gebruik duurzaam <strong>en</strong> stevig materiaal (bv. tamme kastanje of valse acacia)<br />
• teg<strong>en</strong> bodemverdichting: afzett<strong>en</strong> van de wortelzone<br />
• maaischade: belangrijke oorzaak slechte groei of sterfte<br />
bron: bo <strong>Landschap</strong>s<strong>beheer</strong> a dsc apsbe ee Nederland, ede a d, 1998 998
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: aanleg<br />
Knotbom<strong>en</strong>?<br />
meest geschikte locaties:<br />
• op natte grond<strong>en</strong><br />
• aansluiting op bestaande rij<strong>en</strong> of opvulling<br />
methode van plant<strong>en</strong>:<br />
• plant<strong>en</strong><br />
• pot<strong>en</strong><br />
• stekk<strong>en</strong><br />
• plantafstand f in de rij: 6 tot 8 m
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> ij <strong>en</strong> solitaire lit i bbom<strong>en</strong>:<br />
<strong>beheer</strong><br />
Hoofdstuk 2
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Eerste jar<strong>en</strong> na de aanplant:<br />
• plant<strong>en</strong>spiegel vrij houd<strong>en</strong><br />
• ge<strong>en</strong> bestrijdingsmiddel<strong>en</strong><br />
• vormsnoei: zijtakk<strong>en</strong> inkort<strong>en</strong> tot 20 à 30 cm van harttak<br />
• (zij)takk<strong>en</strong> die de doorgang belemmer<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong><br />
! grote wond<strong>en</strong> vermijd<strong>en</strong>: takaanzet behoud<strong>en</strong><br />
bron: b o SStubbe ubbe & H<strong>en</strong>driks, e d s, 1992 99
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Opkron<strong>en</strong> of opsnoei<strong>en</strong> van bom<strong>en</strong><br />
= zorg<strong>en</strong> voor takvrije takl<strong>en</strong>gte langs weg<strong>en</strong>, oprijlan<strong>en</strong>, gebouw<strong>en</strong>, …<br />
• direct achter einde van takkraag zo glad mogelijk afzag<strong>en</strong><br />
• verwijder zware <strong>en</strong> dode takk<strong>en</strong><br />
• snoei nooit meer dan 20% weg
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Opkron<strong>en</strong> of opsnoei<strong>en</strong> van bom<strong>en</strong><br />
WEL NIET
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Knotbom<strong>en</strong><br />
knott<strong>en</strong>:<br />
• om 6 à 10 jaar<br />
• kale bom<strong>en</strong><br />
• -5°C 5 C<br />
• schuin afzag<strong>en</strong><br />
• niet alle bom<strong>en</strong> in zelfde jaar<br />
• vanaf 2de • vanaf 2 groeiseizo<strong>en</strong>:stikk<strong>en</strong>
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Knotbom<strong>en</strong> <strong>en</strong> de watermerkziekte<br />
-bacterie<br />
-stikstofrijke j g grond<strong>en</strong> ( (snelle g groei) )<br />
-S. alba gevoelig<br />
-minder gevoelig S. fragilis <strong>en</strong> S.x rub<strong>en</strong>s<br />
-oplett<strong>en</strong> bij keuze poot <strong>en</strong> plantmateriaal<br />
-bij bij voorkeur knott<strong>en</strong> in februari
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Van poot tot knotboom
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong><br />
Het knott<strong>en</strong> van knotbom<strong>en</strong>:
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Knotbom<strong>en</strong><br />
voorkom achterstallig onderhoud!
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
Knotbom<strong>en</strong><br />
knott<strong>en</strong>: gebruik kettingzaag<br />
→ gebruik persoonlijke beschermingsmiddel<strong>en</strong>:<br />
• helm<br />
• leder<strong>en</strong> handscho<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
• veiligheidsbroek <strong>en</strong> -schoeisel
om<strong>en</strong>rij<strong>en</strong> <strong>en</strong> solitaire bom<strong>en</strong>: <strong>beheer</strong><br />
hydraulische knipschaar hydraulische tang met kettingzaag<br />
<strong>en</strong>kelvoudige cirkelzaag<br />
bron: bo Delarue eaue&& Willem, e , 2006 006
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
1. gehakseld hout
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
2. geriefhout:<br />
* weidepal<strong>en</strong> <strong>en</strong> poortjes<br />
Foto’s<br />
geriefhout
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
2. geriefhout:<br />
* wilg<strong>en</strong>t<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
Foto’s<br />
geriefhout
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
3. brandhout
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
4. nieuw plantgoed<br />
Foto’s
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
5. composteringsproces
Wat met de houtopbr<strong>en</strong>gst?<br />
6. Afval met natuurvri<strong>en</strong>delijke aanw<strong>en</strong>ding
Wat met vergunning<strong>en</strong> <strong>en</strong> adviez<strong>en</strong>?<br />
mediatheek.vlaamsbrabant.be/pdf doorbom<strong>en</strong><br />
geme<strong>en</strong>te/stad di<strong>en</strong>st leefmilieu<br />
BBoswachter ht<br />
<strong>Regionaal</strong> landschap
BEDANKT VOOR UW AANDACHT!<br />
VRAGEN?<br />
bronn<strong>en</strong> foto’s:<br />
RLH<br />
Bileau<br />
PCF DAT Csd<br />
BoBoL<br />
Proclam<br />
RLHoutland<br />
Oliver Dochy<br />
RLMeetjesland<br />
Pieter Verdonckt<br />
‘t Boer<strong>en</strong>landschap<br />
Bioweb KUL Kortrijk<br />
Stubbbe & H<strong>en</strong>driks ’92<br />
Stubbe, Delarue & Willems, ‘06
Change language