Wereldbeeld 2013 - Vereniging voor Verenigde Naties
Wereldbeeld 2013 - Vereniging voor Verenigde Naties
Wereldbeeld 2013 - Vereniging voor Verenigde Naties
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
tember 2003 en heeft op dit moment 147 partijen. 12<br />
Het verdrag richt zich op de bestrijding van transnationale<br />
georganiseerde misdaad, waaronder actieve<br />
en passieve omkoping van nationale ambtenaren, en<br />
actieve en passieve omkoping van buitenlandse ambtenaren<br />
dan wel internationale ambtenaren.<br />
Achtergrond van het VN-Verdrag<br />
Vervolgens is in 2003 het eerste echt wereldwijde<br />
juridische instrument tegen corruptie aangenomen:<br />
het VN-Verdrag tegen Corruptie. Het trad in werking<br />
op 14 december 2005 en er zijn op dit moment 165<br />
staten partij. Anti-corruptie wordt derhalve breed gedragen<br />
door staten. Wat echter opmerkelijk – en tevens<br />
zorgelijk – is, is dat een aantal G20-landen nog<br />
geen partij is bij het Verdrag, zoals Duitsland, Japan en<br />
Saoedi-Arabië. Met 71 artikelen is het Verdrag uitvoerig<br />
te noemen. Dat er thans een verdrag in werking is<br />
dat enkel en alleen gericht is op corruptiebestrijding,<br />
is een grote <strong>voor</strong>uitgang te noemen ten opzichte van<br />
slechts enkele decennia geleden, toen corruptie nog<br />
grotendeels onbespreekbaar werd geacht. Reden te<br />
meer om de verplichtingen van staten onder het Verdrag<br />
nader te bekijken.<br />
Verplichtingen van staten onder<br />
het <strong>Verenigde</strong> <strong>Naties</strong> Verdrag tegen<br />
Corruptie<br />
De verplichtingen van de staten die partij zijn bij het<br />
Verdrag, kunnen worden ondergebracht in vier categorieën:<br />
preventie, strafbaarstelling, internationale<br />
samenwerking en asset recovery.<br />
Preventie<br />
Op het gebied van preventie bevat het Verdrag een<br />
wijd scala aan maatregelen in de publieke en de private<br />
sector. Wat echter opvalt is dat een aantal bepalingen<br />
ten aanzien van preventie geen daadwerkelijke<br />
verplichtingen <strong>voor</strong> staten bevat, maar dat in<br />
plaats daarvan meer onverplichte bewoordingen zijn<br />
gekozen, zoals ‘States shall endeavour to’, en ‘States<br />
shall consider to’. Dit is het resultaat van het politieke<br />
steekspel dat doorgaans <strong>voor</strong>afgaat aan het sluiten<br />
van een verdrag binnen het kader van een grote internationale<br />
organisatie.<br />
Strafbaarstelling<br />
Voorts bevat het Verdrag bepalingen over strafbaarstelling<br />
van corruptie in de private en de publieke sector.<br />
Opmerkelijk is dat Staten niet dezelfde verplichtin-<br />
jaargang 37, nr. 166, <strong>2013</strong>/2<br />
gen hebben ten opzichte van de diverse vormen van<br />
corruptie. Er wordt namelijk een onderscheid gemaakt<br />
tussen enerzijds delicten die <strong>voor</strong> staten verplicht<br />
zijn om strafbaar te stellen, en anderzijds delicten die<br />
slechts optioneel zijn om strafbaar te stellen. Dit is<br />
ongetwijfeld wederom het resultaat van politiek compromis<br />
in de onderhandelingen van een dergelijk verdrag.<br />
Strafbaarstelling is verplicht <strong>voor</strong> (i) actieve en<br />
passieve omkoping van nationale ambtenaren; 13 (ii)<br />
actieve omkoping van buitenlandse ambtenaren en<br />
ambtenaren van internationale organisaties; 14 (iii) verduistering;<br />
15 (iv) witwassen van de opbrengsten van<br />
corruptie; 16 (v) tegenwerken van de rechtsgang; 17 en<br />
(vi) deelname. 18<br />
Daarentegen is strafbaarstelling van de navolgende<br />
delicten slechts optioneel: (i) passieve omkoping van<br />
buitenlandse ambtenaren en ambtenaren van publieke<br />
internationale organisaties; 19 (ii) aanwenden van invloed;<br />
20 (iii) misbruik van functie; 21 (iv) ongerechtvaardigde<br />
verrijking; 22 (v) omkoping in de private sector; 23<br />
(vi) verduistering in de private sector; 24 (vii) concealment;<br />
25 (viii) poging en <strong>voor</strong>bereiding. 26<br />
Internationale samenwerking<br />
De derde pijler van het Verdrag is internationale samenwerking.<br />
De betreffende bepalingen gaan met<br />
name over wederzijdse juridische bijstand en over uitlevering.<br />
27<br />
Asset recovery<br />
Tot slot bevat het verdrag belangrijke bepalingen over<br />
asset recovery. Deze gaan bovendien verder dan eerder<br />
het geval was. Niet alleen is <strong>voor</strong>zien in inbeslagname<br />
en bevriezen van tegoeden, maar ook in repatriëring<br />
van vermogensbestanddelen naar de landen van herkomst.<br />
28 Dit is beslist een sterk punt van het Verdrag.<br />
Toezicht op het Verdrag<br />
Verdragsinhoud is één ding, naleving en handhaving is<br />
iets anders. Het Verdrag laat op dit punt nog wel het<br />
nodige te wensen over. Artikel 63 bepaalt dat de Conference<br />
of State Parties de taak heeft om de capaciteit<br />
van en de samenwerking tussen partijen te verbeteren,<br />
teneinde de doelen van het Verdrag te bereiken en<br />
om implementatie te bevorderen en te controleren. De<br />
Conference heeft de bevoegdheid om een mechanisme<br />
of lichaam in het leven te roepen om te assisteren bij<br />
de effectieve implementatie van het Verdrag.<br />
7
Change language