Wereldbeeld 2013 - Vereniging voor Verenigde Naties

Tabel 3 Evolutie van de opinie over geschiktheid van de actoren van ontwikkelingssamenwerking, in %
% die de instantie (zeer of eerder) geschikt vindt In 2012 In 2010 (web)
De Verenigde Naties
De Europese Commissie
De Belgische overheid
De niet-gouvernementele organisaties (ngo’s)
De gewestelijke (Vla./Wa./Bru.) overheid
Bedrijven
Vakbonden
Steden en gemeenten
Kerk, missionarissen en missiezusters
Sportverenigingen
Scholen
Individuele burgers
maar dat de Verenigde Naties in die algemene achteruitgang
nog het best overeind blijven. Vergelijk daarmee
de perceptie over de Belgische overheid, die in
2007 nog bij het koppeloton stond en nu tot de middenmoot
is teruggevallen.
Onderzoeken in het buitenland bevestigen het positieve
beeld dat over de Verenigde Naties als ontwikkelingsagentschap
bestaat. De NCDO-flitspeiling 5
van 2012 toont dat een goede 70% van de Nederlanders
de VN een geschikte actor vinden, evenveel als
de ngo’s maar beduidend meer dan de Nederlandse
overheid (50%) of de Europese Commissie (51%). In
een Zweedse opiniepeiling 6 bij 2000 respondenten
eindigden de VN als runner-up qua efficiënte ontwikkelingsactor
na de Zweede ngo’s, maar vóór SIDA (het
Zweedse bilaterale agentschap) en de Europese Unie.
In 2009 peilde de Eurobarometer 7 bij de Europeanen
naar wie ze het best geplaatst vonden om armen te
helpen in hun ontwikkeling. 33% van de respondenten
uit alle lidstaten gecombineerd zagen de Verenigde
Naties als de best geplaatste; 26% vonden dat de
Europese Unie het meest geschikt was; volgens 20%
kwam die eer de VS toe en slechts 5% verkozen hun
eigen nationale overheid. Per land bekeken haalden de
Verenigde Naties de hoogste scores in Zweden (73%),
Finland (66%) en Nederland (54%) en de laagste scores
in Cyprus (19%), Portugal (18%) en Litouwen
(17%). In België vonden 34% dat de Verenigde Naties
best geplaatst waren.
jaargang 37, nr. 166, 2013/2
73,4
60,8
46,9
63,9
23,9
37,2
12,3
14,3
53,8
12,1
24,3
22,6
79,9
70,9
57,6
67,3
38,0
44,8
15,8
22,5
62,8
15,7
29,4
34,4
*bron: PULSE enquêtes (België, webpanel, 2012 en 2010); 11.11.11-enquête (Vlaanderen, telefonisch, 2007)
Gepaste trots of relativering?
In 2007 (Vla.
telefonisch)*
83,9
79,3
89,6
64,1
30,4
47,9
75,9
79,8
De Verenigde Naties halen in de perceptie van het publiek
goede punten als actor van ontwikkelingssamenwerking.
Maar waarop is dat succes gestoeld? Is die
perceptie op een of andere manier gerechtvaardigd? ?
We zien enkele redenen om al te euforische reacties
te temperen.
Een eerste reden om de cijfers te relativeren is reeds
aangehaald: de meeste mensen geven toe dat ze niet
goed op de hoogte zijn van ontwikkelingssamenwerking.
Wanneer gevraagd wordt met welke ontwikkelingsorganisaties
men bekend is, worden noch de
Verenigde Naties op zich, noch de prominente VNagentschappen
of –programma’s zoals ILO, FAO of
UNDP opgesomd. De positieve perceptie slaat derhalve
op het beeld dat men zich op grond van de media
van de Verenigde Naties vormt. Op zich is het uiteraard
gunstig dat men er van de VN geen negatief beeld
op nahoudt, maar een niet door kennis of inzicht gedragen
beeld kan bij de geringste wanklank smelten
als sneeuw voor de zon.
Een tweede voorbehoud ten opzichte van de cijfers
in de tabellen 2 en 3 heeft te maken met de vraag
waarop het oordeel van de respondent effectief slaat:
op de instelling zelf, of op wat ze doet op het gebied
van ontwikkelingssamenwerking. Luidens de vraag
zou het om het tweede moeten gaan. Toch is er door
surveymethodologen maar al te vaak op gewezen dat
een vraag die niet 100% eenduidig is, verkeerd begrepen
kan worden. Een meerduidigheid bestaat er in dit
13