Visie Klooster Nazareth, Gemert - architectenbureau Fritz
Visie Klooster Nazareth, Gemert - architectenbureau Fritz
Visie Klooster Nazareth, Gemert - architectenbureau Fritz
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
urbanism<br />
stedebouw<br />
urbanisme<br />
städtebau<br />
urbanismo<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong>, <strong>Gemert</strong>
MUST stedebouw<br />
Lutmastraat 191 G+H<br />
Postbus 16631<br />
1001 RC Amsterdam<br />
T +31 (0)20 470 20 13<br />
mail@must.nl<br />
www.must.nl<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
<strong>architectenbureau</strong> <strong>Fritz</strong><br />
Mariastraat 18J<br />
Postbus 141<br />
1400 AC Bussum<br />
T +31 (0)35 692 09 75<br />
F +31 (0)35 692 16 29<br />
post@bureaufritz.nl<br />
www.bureaufritz.nl<br />
Planmaat<br />
adviseurs gebiedsontwikkeling<br />
Mijnbouwstraat 106<br />
2628 RX Delft<br />
T +( 0)15 212 79 41<br />
F + (0)15 213 12 29<br />
info@planmaat.nl<br />
www.planmaat.nl<br />
2<br />
Colofon<br />
Ontwerpteam<br />
Pieter Jannink<br />
Marijn van der Linden<br />
Victor Fernandez Stohanzl<br />
Maarten <strong>Fritz</strong><br />
Onno Kamer<br />
Josselijn Santegoets<br />
Patrick Nan<br />
Pieter Eisma<br />
Begeleidingscommissie<br />
gemeente <strong>Gemert</strong> Bakel<br />
Nynke Verhagen<br />
Ruud Oude Griep<br />
Evelyn Luursema<br />
Peter Rutten<br />
Jan Verleijsdonk<br />
Ingrid Hund<br />
Maurice Emonds<br />
Peter Bieleveld<br />
Emil Uriot<br />
Roël Hoppezak<br />
Remco Groenendal
Inhoud Amsterdam, februari 2011 Opdrachtgever; gemeente <strong>Gemert</strong>-Bakel<br />
5 Historische verkenning<br />
19 Stedebouwkundige context<br />
25 Referentiestudie<br />
31 <strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong><br />
53 Haalbaarheid<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong>, <strong>Gemert</strong><br />
3
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
4
Historische verkenning<br />
<strong>Gemert</strong> en <strong>Nazareth</strong><br />
5
<strong>Gemert</strong> anno 1848<br />
schaal: 1:10.000<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
6
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1856<br />
7
<strong>Gemert</strong> anno 1908<br />
schaal: 1:10.000<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
8
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1881<br />
9
<strong>Gemert</strong> anno 1960<br />
schaal 1:10.000<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
10
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1933<br />
11
<strong>Gemert</strong> anno 1975<br />
schaal 1:10.000<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
12
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1973<br />
13
<strong>Gemert</strong> anno 2000<br />
schaal 1:10.000<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
14
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 2011<br />
15
<strong>Gemert</strong> anno 1848 <strong>Gemert</strong> anno 1908 <strong>Gemert</strong> anno 1960<br />
<strong>Gemert</strong> anno 1975 <strong>Gemert</strong> anno 2000 <strong>Gemert</strong> anno 2010<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
16
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1848<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1933<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1856<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1961<br />
17<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1881<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1973<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1908<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> anno 1975
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
18
Stedebouwkundige context<br />
omgeving <strong>Nazareth</strong><br />
19
Beslotenheid kloostertuin Openbaarheid Rips<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
20
Dorps karakter Binderseind Kenmerkend <strong>Gemert</strong>se stegen<br />
21
Historische elementen <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> Aangrenzende ripszone<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
22
Aangrenzende detailhandel Aangrenzende horeca<br />
23
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
24
Referentiestudie<br />
25
Begijnhof<br />
Amsterdam<br />
Woningaantal: -<br />
Terreinoppervlak: 6.300 m²<br />
Bebouwd: 3.600 m²<br />
Onbebouwd: 2.700 m²<br />
Parkeren: buiten hof<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
26
Maartenshof<br />
Dordrecht<br />
Woningaantal: ca. 25<br />
Terreinoppervlak: 4.850 m²<br />
Bebouwd: 2.250 m²<br />
Onbebouwd 2.600 m²<br />
Parkeren: buiten hof<br />
27
EM2N<br />
Zürich<br />
Woningaantal: 76<br />
Terreinoppervlak: 14.840 m²<br />
Bebouwd: 2.250 m²<br />
Onbebouwd: 12.590 m²<br />
Parkeren: op maaiveld<br />
1.750 m²<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
28
Ypenburg<br />
Den Haag<br />
Woningaantal: 65<br />
Terreinoppervlak: 14.840 m²<br />
Bebouwd: 3.390 m²<br />
Onbebouwd 2.660 m²<br />
Parkeren: op maaiveld<br />
buiten hof<br />
29
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
30
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong><br />
31
Ontwerpuitgangspunten<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
Introvert /<br />
extravert<br />
Benutten van het spanningsveld tussen<br />
het besloten kloostercomplex en de<br />
ligging midden in het centrum van<br />
<strong>Gemert</strong>.<br />
Verborgen oase<br />
Behoud van de kwaliteit van de verborgen<br />
oase. Een omsloten groene plek.<br />
32<br />
Informele routes<br />
Informele routes ontsluiten het<br />
kloostercomplex. De typische Gemerste<br />
steeg of gang is hierbij een mooi<br />
voorbeeld.
Rips als verbindende<br />
schakel<br />
De structuur van de Rips zorgt voor<br />
de landschappelijke inbedding in de<br />
omgeving.<br />
Opgenomen in<br />
wandelroutes<br />
Het kloostercomplex wordt verbonden<br />
met haar omgeving door diverse doorgaande<br />
wandelroutes in verschillende<br />
richtingen.<br />
33<br />
Auto’s rondom<br />
Auto’s blijven zoveel mogelijk buiten<br />
het hart van het kloostercomplex. Er<br />
worden geen doorgaande autoverbindingen<br />
gerealiseerd.<br />
Op-plus-locaties<br />
De visie biedt handreikingen naar de<br />
ontwikkeling van de deellocaties rondom<br />
het kloostercomplex. Ontwikkeling<br />
van het kloostercomplex is echter niet<br />
afhankelijk van deze op-plus-locaties.
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
34
Plankaart visie <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong><br />
schaal 1:2000<br />
Grondgebonden rijwoningen<br />
Voormalig klooster<br />
Grondgebonden rijwoningen buiten<br />
kloostertuin<br />
Commercie en detailhandel<br />
Vrijstaande woningen<br />
Private tuinen<br />
<strong>Klooster</strong>tuin<br />
Bestaande bomen<br />
Ripszone<br />
Nieuwe bomen<br />
Entreezijde woning<br />
Stoep<br />
Semi privaat binnenhof<br />
Parkeren onder dek<br />
Parkeren op maaiveld<br />
Mariagrot<br />
Lijkenhuisje<br />
Begraafplaats<br />
<strong>Klooster</strong>muur<br />
Rips<br />
Brug<br />
Informele wandelroute<br />
De opgave voor de vernieuwing van<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> en de kloostertuin is<br />
van grote betekenis voor <strong>Gemert</strong>. De<br />
school in het kloostercomplex staat stevig<br />
in het geheugen van vele inwoners<br />
van <strong>Gemert</strong> gegrift terwijl de kloostertuin<br />
een verborgen oase was die<br />
voor de meesten verborgen bleef. De<br />
vernieuwing van het gebied biedt de<br />
kans het kloostercomplex een nieuwe<br />
betekenis in het centrum van <strong>Gemert</strong><br />
te geven en de tuin op informele wijze<br />
te ontsluiten voor alle inwoners. Een<br />
belangrijk uitgangspunt bij het opstellen<br />
van deze visie is een budgetneutrale<br />
ontwikkeling van het gebied. Door<br />
nieuwe woningen te realiseren in en<br />
aan de tuin kan dit worden bereikt en<br />
kan tevens het bestaande kloostercomplex<br />
worden opgeknapt. De gerestaureerde<br />
kapel zal als rijksmomument het<br />
pronkstuk van de vernieuwing zijn.<br />
35<br />
Verborgen oase<br />
De visie voor <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> en omgeving<br />
gaat uit van de kwaliteit van de<br />
verborgen tuin. De visie is opgebouwd<br />
rondom een serie van min of meer verborgen<br />
openbare ruimten; het <strong>Klooster</strong>plein,<br />
het <strong>Klooster</strong>hof; de <strong>Klooster</strong>tuin,<br />
de begraafplaats en de Groene Steeg.<br />
Het gebied is grotendeels autovrij en<br />
wordt aangetakt op de wandelroutes<br />
in <strong>Gemert</strong>. Het <strong>Klooster</strong>plein biedt<br />
een nieuwe toegang tot het kloostercomplex<br />
vanaf het Binderseind. Naast<br />
de prominente rectorswoning komt<br />
een nieuwe poort in de kloostermuur.<br />
Ook geeft één nieuwe woning aan het<br />
Binderseind een gezicht aan de vernieuwing<br />
van de verborgen binnenwereld.<br />
Vanaf het <strong>Klooster</strong>plein krijgt de kapel<br />
een nieuwe entree. Het <strong>Klooster</strong>hof<br />
wordt aan drie zijden omsloten door<br />
het bestaande kloostercomplex. De<br />
hoek naar de tuin wordt gesloten door<br />
een nieuwe vleugel van het complex.<br />
Hierdoor ontstaat een intiem besloten<br />
hof. Onder de nieuwe vleugel en een<br />
deel van het <strong>Klooster</strong>hof zal een (half)<br />
verdiepte parkeervoorziening worden<br />
gerealiseerd. Het <strong>Klooster</strong>hof krijgt zo<br />
twee maaiveld niveaus. Een luie trap in<br />
het midden is als het ware een tribune<br />
in het hof. De <strong>Klooster</strong>tuin wordt<br />
gerealiseerd rondom het hart van de<br />
bestaande tuin. Hier staan de grootste<br />
en waardevolste bomen. De maat<br />
van de tuin is vergelijkbaar met de<br />
referentie van het Maartenshof in Dordrecht.<br />
Rondom de <strong>Klooster</strong>tuin staan<br />
woningen. Alle woningen hebben hun<br />
voordeur en een stoepje aan de tuin<br />
waardoor een levendige en informele<br />
sfeer ontstaat. De bestaande begraafplaats<br />
wordt gehandhaafd evenals<br />
het lijkenhuisje. De begraafplaats is<br />
geschakeld aan de tuin en bevindt zich<br />
aan één van de wandelroutes door de<br />
tuin. De Groene Steeg bevindt zich aan<br />
de oostzijde van het kloostercomplex,<br />
tussen de bestaande kloostermuur en<br />
een rijtje nieuwe woningen.
Bestaand volume<br />
Sloop<br />
Nieuw volume<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> Begane grond<br />
schaal 1:1000<br />
36
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong><br />
Het bestaande complex laat zich<br />
gemakkelijk lezen als een gegroeid<br />
ensemble vanuit een oude kern: huis<br />
Borret. Een belangrijke bouwperiode<br />
leidde tussen 1848 en 1856 tot een<br />
U-vormig volume, dat zich duidelijk<br />
manifesteert aan het Binderseind. Deze<br />
vorm werd later uitgebreid in zuidelijke<br />
richting en kreeg in 1881 een accent<br />
aan de straatzijde door middel van de<br />
zogenaamde rectorswoning. In het<br />
complex is een rijksmonument opgenomen:<br />
de kerkzaal, gelegen op de 1e<br />
verdieping van de zuidelijke tuinvleugel.<br />
De schoolvleugel aan de oostzijde van<br />
het complex is van bijzondere architectonische<br />
kwaliteit, zowel het exterieur<br />
als interieur. Het schoolgebouw, dat in<br />
fasen is gebouwd, is in goede staat en<br />
gaaf. De (bouwkundige) kwaliteit van<br />
de bestaande opstallen is divers: van<br />
redelijk tot goed naar slecht. Toch is het<br />
van belang het beeld van het complex<br />
in de stad <strong>Gemert</strong> te behouden.<br />
37<br />
De volgende uitgangpunten zijn gekozen<br />
in de visie, variërend van sloop tot<br />
restauratie:<br />
• Interieurs: behalve de school en<br />
de kerkzaal zijn er geen waardevolle<br />
interieurs in het complex<br />
meer aanwezig. De school krijgt<br />
een renovatie-aanpak, terwijl het<br />
rijksmonument een restauratieve<br />
aanpak verdient. De energieprestatie<br />
verhogende maatregelen voor<br />
de fraaie school worden getroffen<br />
in de ruimten van de voormalige<br />
klaslokalen, hierdoor blijven de<br />
gangen en het trappenhuis met de<br />
oorspronkelijke detailleringen en<br />
afwerkingen onaangetast.<br />
• De kappen van het volume aan<br />
het Binderseind en noordelijke<br />
vleugel langs de Nonnengang zijn<br />
weliswaar niet in optimale conditie<br />
en afgetimmerd met asbesthoudend<br />
plaatmateriaal; toch zijn<br />
deze het behouden waard evenals<br />
de gevels van deze volumes.<br />
Zo blijft de complete schil van<br />
dit volume bewaard en kan het<br />
volume getransformeerd worden<br />
naar hoekbebouwing met een<br />
woonfunctie.<br />
• De bouwkundige kwaliteit van<br />
de vloeren in het volume aan het<br />
Binderseind en de Nonnengang<br />
zijn slecht en worden vervangen<br />
door goede woningscheidende<br />
constructies.<br />
• De laatste uitbreiding in zuidelijke<br />
richting uit 1908 wordt gesloopt.<br />
De bouwkundige kwaliteit is slecht<br />
en de maatvoering is te beperkend<br />
voor een duurzame herbestemming,<br />
die zich kan meten met de<br />
herbestemming van de bestaand<br />
blijvende opstallen.<br />
• De ‘grot’ blijft behouden en krijgt<br />
een belangrijke positie in het hof<br />
waaraan ook de hoofdontsluiting<br />
van het rijksmonument is gesitueerd.
Behoud schil en volume<br />
Renovatie<br />
Restauratie kerkzaal<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> eerste verdieping<br />
schaal 1:1000<br />
38
Aansluiting bij de<br />
omgeving<br />
Het vernieuwde kloostercomplex en<br />
de ontwikkeling van de tuin sluiten<br />
op verschillende wijzen aan op de<br />
omgeving. Doordat de kloostermuur<br />
wordt opgepakt als harde rand van<br />
het complex is er een heldere grens<br />
tussen kloostercomplex en omgeving.<br />
Informele wandelroutes verbinden het<br />
complex met haar omgeving.<br />
• De Rips biedt een fraaie landschappelijke<br />
structuur waar het<br />
kloostercomplex direct aan grenst.<br />
Het wandelpad langs de Rips<br />
wordt langs de Rabobank doorgetrokken<br />
tot aan het Ridderplein.<br />
Langs de Rips krijgen de particuliere<br />
woningen de mogelijkheid<br />
om enkele vrijstaande woningen<br />
te realiseren op de achterkant van<br />
hun kavel. Dit in contrast met de<br />
stevige wand van de bebouwing<br />
aan de kloostermuur. Door de<br />
39<br />
woningen aan de westzijde iets<br />
terug te leggen ontstaat een fraaie<br />
zichtlijn vanaf de Kapelaanstraat<br />
op de gevel van de voormalige<br />
school.<br />
• De winkellocatie aan de Kapelaanstraat<br />
krijgt ruimte om richting<br />
de Rips het complex een eigen gezicht<br />
te geven. Voorwaarde hiervoor<br />
is dat de parkeeropgave moet<br />
worden opgelost op eigen kavel<br />
en wellicht geïntegreerd moet<br />
worden in de nieuwe bebouwing.<br />
Door een deel van bebouwing van<br />
de bestaande Boerenbond te verplaatsen<br />
kan ook hier de zichtlijn<br />
en een directe wandelroute tussen<br />
de Kapelaanstraat en de voormalige<br />
school worden gerealiseerd.<br />
• Op de hoek Binderseind /<br />
Churchilllaan ligt een kans om<br />
deze locatie te herontwikkelen<br />
met woningbouw en deze te laten<br />
aansluiten bij de ontwikkeling van<br />
het kloostercomplex. Zo kan een<br />
nieuwe <strong>Gemert</strong>se steeg vanaf de<br />
Churchilllaan toegang geven tot<br />
het hart van het complex en wor-<br />
den verbonden met de wandelroute<br />
naar het winkelcentrum.
Architectonische waarde bestaand vastgoed<br />
Restauratie kerkzaal<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
<strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> tweede verdieping<br />
schaal 1:1000<br />
40
Grondgebonden woningen<br />
Commercieel programma<br />
Appartementen<br />
41
Doorsnede zuid / noord<br />
Doorsnede west / oost<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
42
Type Hof Noord / Oost Type <strong>Klooster</strong>muur Noord<br />
Type Hof Zuid Type Tuin Oost<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
44
Type <strong>Klooster</strong>complex<br />
165 <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong><br />
aantal type maten lagen BVO kavel buitenruimte pp parkeertype pp norm<br />
<strong>Klooster</strong> 16 37<br />
Rectorswoning 1 Commercieel 2 355 nvt ... collectief / verdiept<br />
Kapel en Refter 1 Horeca 2 315 plein ... collectief / verdiept<br />
Noordelijke tuinvleugel 10 appartementen varieert 1 131 131 balkon 16 collectief / verdiept<br />
huis Borret 3 Grond gebonden varieert 2 260 130 semi openbaar hof 5 collectief / verdiept<br />
huis Borret 1 Commercieel 2 244 plein ... collectief / verdiept<br />
16 bezoekersparkeren<br />
<strong>Klooster</strong>tuin 69 110 1,6<br />
Entreewoning Binderseind 1 herenhuis 8 x 10 2 + kap 160 8 x 20 tuin 26 collectief hof 1<br />
Hof west 6 rijwoning 6 x 10 2 120 6 x 23 stoepje + tuin collectief hof 1<br />
Hof zuid 10 rijwoning 6 x 10 2 120 6 x 23 stoepje + tuin collectief hof 1<br />
Hof oost 9 rijwoning 6 x 10 2 120 6 x 18 stoepje + dek 9 eigen kavel onder dek<br />
Hof noord 7 rijwoning 6 x 10 2 120 6 x 18 stoepje + dek 7 eigen kavel onder dek<br />
Tuin oost 12 rijwoning / sociaal 6 x 10 2 120 6 x 20 tuin 18 collectief hof 2<br />
Koostermuur noord 14 rijwoning 5,4 x 12 3 162 5,4 x 12 terrasdek 14 eigen kavel onder dek<br />
<strong>Klooster</strong>complex 1 8 rijwoning 5,4 x10 3 135 5,4 x 10 collectief dek / balkon 20 collectief / verdiept<br />
<strong>Klooster</strong>complex 2 2 appartement 12 x 10 3 120 balkon collectief / verdiept<br />
45<br />
16 bezoekersparkeren
Impressie Binderseind<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
46
Impressie <strong>Klooster</strong>plein<br />
47
Impressie <strong>Klooster</strong>hof<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
48
Impressie voormalige begraafplaats<br />
49
Impressie <strong>Klooster</strong>tuin<br />
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
50
Impressie Groene Steeg<br />
51
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
52
Haalbaarheid<br />
53
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
54
<strong>Visie</strong> <strong>Klooster</strong> <strong>Nazareth</strong> <strong>Gemert</strong> | februari 2011<br />
56
Change language