Kamerbrief over Werkschool: Brug tussen school en werk - Passend ...
Kamerbrief over Werkschool: Brug tussen school en werk - Passend ...
Kamerbrief over Werkschool: Brug tussen school en werk - Passend ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1<br />
a<br />
> Retouradres Postbus 16375 2500 BJ D<strong>en</strong> Haag<br />
De Voorzitter van de Tweede Kamer<br />
der Stat<strong>en</strong>-G<strong>en</strong>eraal<br />
Postbus 20018<br />
2500 EA DEN HAAG<br />
Datum 24 juni 2011<br />
Betreft <strong>werk</strong><strong>school</strong>: de brug <strong>tuss<strong>en</strong></strong> <strong>school</strong> <strong>en</strong> <strong>werk</strong><br />
1. inleiding<br />
In deze brief reageert het kabinet op het advies ‘Zicht op <strong>werk</strong>, de <strong>Werk<strong>school</strong></strong> als<br />
<strong>werk</strong><strong>en</strong>d perspectief’, van de Commissie Werkschol<strong>en</strong>, onder voorzitterschap van<br />
de heer Hans Kamps. Het rapport vindt u als bijlage 1 bij deze brief.<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is bedoeld voor jonger<strong>en</strong> op het praktijkonderwijs <strong>en</strong> het<br />
voortgezet speciaal onderwijs die niet in staat zijn e<strong>en</strong> startkwalificatie te hal<strong>en</strong>,<br />
maar wel op de arbeidsmarkt mee kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is ge<strong>en</strong> <strong>school</strong>,<br />
maar e<strong>en</strong> net<strong>werk</strong> van organisaties in e<strong>en</strong> arbeidsmarktregio, die sam<strong>en</strong><strong>werk</strong><strong>en</strong><br />
om leerling<strong>en</strong> naar de arbeidsmarkt toe te leid<strong>en</strong>.<br />
Het kabinet vindt de <strong>werk</strong><strong>school</strong> waardevol <strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt dat zij kan help<strong>en</strong> om meer<br />
jonger<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> baan te help<strong>en</strong>, zodat zij niet afhankelijk zijn van zorg of e<strong>en</strong><br />
uitkering.<br />
2. De weinig rooskleurige situatie van kwetsbare jonger<strong>en</strong><br />
De <strong>werk</strong>loosheid onder jonger<strong>en</strong> in de leeftijdsgroep van 15 tot 25 jaar bedraagt<br />
8,6 proc<strong>en</strong>t. Vooral jonger<strong>en</strong> zonder startkwalificatie uit het praktijkonderwijs <strong>en</strong><br />
het voortgezet speciaal onderwijs staan aan de kant. Onder h<strong>en</strong> is de<br />
<strong>werk</strong>loosheid proc<strong>en</strong>tueel twee keer hoger dan onder hun leeftijdsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> die wel<br />
e<strong>en</strong> startkwalificati<strong>en</strong>iveau hebb<strong>en</strong>. Ook op latere leeftijd vind<strong>en</strong> ze moeilijker<br />
<strong>werk</strong> <strong>en</strong> verliez<strong>en</strong> ze eerder hun baan.<br />
E<strong>en</strong> perspectief voor jonger<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> zwakke arbeidsmarktpositie kan <strong>en</strong> mag<br />
niet de uitkering zijn. Het is onacceptabel <strong>en</strong> onbetaalbaar dat we jonger<strong>en</strong> die<br />
wel kunn<strong>en</strong> <strong>werk</strong><strong>en</strong> direct na afronding van <strong>school</strong> richting de Wajong, de bijstand<br />
of de sociale <strong>werk</strong>voorzi<strong>en</strong>ing stur<strong>en</strong>.<br />
Dit kabinet wil de sterke groei van de Wajong van de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> tot stilstand<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> jonger<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> startkwalificatie kunn<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>, maar wel heel goed<br />
in staat zijn te <strong>werk</strong><strong>en</strong>, uitzicht bied<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> beter alternatief: e<strong>en</strong> pass<strong>en</strong>de<br />
reguliere baan. De bedoeling is dat ze gaan <strong>werk</strong><strong>en</strong> naar vermog<strong>en</strong>.<br />
Rijnstraat 50<br />
D<strong>en</strong> Haag<br />
Postbus 16375<br />
2500 BJ D<strong>en</strong> Haag<br />
www.rijks<strong>over</strong>heid.nl<br />
Onze refer<strong>en</strong>tie<br />
308084<br />
Bijlag<strong>en</strong><br />
2<br />
Pagina 1 van 8
Er kan nog meer gebruik word<strong>en</strong> gemaakt van de eig<strong>en</strong> kracht van jonger<strong>en</strong>. Om<br />
nu in aanmerking te kom<strong>en</strong> voor ondersteuning, is e<strong>en</strong> indicatie nodig voor e<strong>en</strong><br />
voorzi<strong>en</strong>ing als persoonsgebond<strong>en</strong> budgett<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitkering<strong>en</strong>. We zi<strong>en</strong> dat in de<br />
zorg (jeugdzorg, AWBZ), de sociale zekerheid (de Bijstand, de Wajong <strong>en</strong> de Wet<br />
sociale <strong>werk</strong>plaats<strong>en</strong>) <strong>en</strong> het onderwijs (pass<strong>en</strong>d onderwijs).<br />
Deze realiteit gaat gepaard met bureaucratie. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zijn de geleverde zorg<br />
<strong>en</strong> ondersteuning niet altijd doelmatig. Klaarblijkelijk is het voordelig om (zoveel<br />
mogelijk) jonger<strong>en</strong> als hulpbehoev<strong>en</strong>d te bestempel<strong>en</strong>, ook als dat niet in hun<br />
belang is.<br />
Onderwijs voor jonger<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperking is in veel gevall<strong>en</strong> nog te weinig<br />
opbr<strong>en</strong>gstgericht. Bedrijv<strong>en</strong> zijn op dit mom<strong>en</strong>t nog onvoldo<strong>en</strong>de in staat om deze<br />
jonger<strong>en</strong> begeleiding te bied<strong>en</strong> <strong>en</strong> zorg <strong>en</strong> begeleiding staan te vaak niet in het<br />
tek<strong>en</strong> van arbeidsparticipatie. Waar sam<strong>en</strong><strong>werk</strong>ing <strong>tuss<strong>en</strong></strong> partij<strong>en</strong> in de regio e<strong>en</strong><br />
grote winst kan oplever<strong>en</strong>, gebeurt dat nog onvoldo<strong>en</strong>de.<br />
3. Wat gebeurde er al?<br />
Het is van belang om te memorer<strong>en</strong> dat veel initiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> activiteit<strong>en</strong><br />
plaatsvind<strong>en</strong>, die al voor e<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijke verbetering zorgd<strong>en</strong>.<br />
- Het praktijkonderwijs is in de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk verbeterd. Het<br />
voortgezet speciaal onderwijs (vso) gaat sterk vooruit, wat blijkt uit de<br />
forse daling van het aantal zeer zwakke schol<strong>en</strong>.<br />
- Het project Boris, van de voormalige WEC-raad <strong>en</strong> Colo, onderzoekt of de<br />
k<strong>en</strong>nis uit het beroepsonderwijs, kan bijdrag<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> betere<br />
arbeidstoeleiding in het voortgezet speciaal onderwijs.<br />
- Het wetsvoorstel kwaliteit vso. Dit wetsvoorstel ter verhoging van de<br />
opbr<strong>en</strong>gstgerichtheid van het voortgezet speciaal onderwijs is op 16 juni<br />
jl. aan de Tweede Kamer aangebod<strong>en</strong>.<br />
- De afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> zijn het project Stage-jobcoach <strong>en</strong> het programma<br />
‘Cultuuromslag Wajong’ uitgevoerd.<br />
- Er is e<strong>en</strong> landelijk dekk<strong>en</strong>d stelsel van “Wajong-net<strong>werk</strong><strong>en</strong>” tot stand<br />
gebracht.<br />
- Op lokaal <strong>en</strong> regionaal niveau word<strong>en</strong> op tal van plekk<strong>en</strong> de hand<strong>en</strong> ine<strong>en</strong><br />
geslag<strong>en</strong>, wat leidde tot bijvoorbeeld Arbeidstrainingsc<strong>en</strong>tra.<br />
Hoewel deze initiatiev<strong>en</strong> veel bereik<strong>en</strong>, is het nodig om ze te versterk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te<br />
integrer<strong>en</strong>. Alle partij<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> gericht zijn op participatie <strong>en</strong> <strong>werk</strong>, waarbij de<br />
vraag van de arbeidsmarkt c<strong>en</strong>traal staat. Nodig is e<strong>en</strong> goede intersectorale<br />
afstemming <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gebundelde inzet van geld <strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.<br />
4. De commissie-Kamps <strong>over</strong> de <strong>werk</strong><strong>school</strong><br />
Mogelijk zou de <strong>werk</strong><strong>school</strong> aan die afstemming <strong>en</strong> bundeling bij kunn<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> adviescommissie onder Hans Kamps kreeg opdracht om daar helderheid <strong>over</strong><br />
te verschaff<strong>en</strong>. Het advies versche<strong>en</strong> in november 2011 (zie bijlage 1)<br />
Positieve punt<strong>en</strong><br />
Het advies spreekt het kabinet op e<strong>en</strong> aantal punt<strong>en</strong> aan. Met de drievoudige<br />
doelstelling van de <strong>werk</strong><strong>school</strong> is het kabinet het vanzelfsprek<strong>en</strong>d e<strong>en</strong>s:<br />
• E<strong>en</strong> jongere die e<strong>en</strong> baan in plaats van e<strong>en</strong> uitkering krijgt;<br />
Pagina 2 van 8
• E<strong>en</strong> <strong>werk</strong>gever die e<strong>en</strong> ‘gekwalificeerde’ <strong>werk</strong>nemer in di<strong>en</strong>st kan <strong>en</strong> wil<br />
nem<strong>en</strong>;<br />
• E<strong>en</strong> <strong>over</strong>heid die door e<strong>en</strong> slimme inzet van middel<strong>en</strong> veel meer kan<br />
do<strong>en</strong> met minder.<br />
Daarnaast is het kabinet positief <strong>over</strong> het vertrekpunt van de <strong>werk</strong><strong>school</strong>,<br />
namelijk de vraag van de arbeidsmarkt. Ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s positief is dat e<strong>en</strong> groot aantal<br />
arbeidsmarktregio’s belangstelling heeft voor de <strong>werk</strong><strong>school</strong>. Het kabinet hecht<br />
veel waarde aan de steun voor de <strong>werk</strong><strong>school</strong> van alle partij<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> bijdrage<br />
kunn<strong>en</strong> lever<strong>en</strong>, in het bijzonder de <strong>werk</strong>geversorganisaties <strong>en</strong> de Stichting van<br />
de Arbeid.<br />
Minpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> vraagtek<strong>en</strong>s<br />
Het kabinet ziet de volg<strong>en</strong>de minpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> vraagtek<strong>en</strong>s:<br />
• Het advies streeft naar één loket voor het bedrijfslev<strong>en</strong>. Het kabinet kan<br />
dit niet rijm<strong>en</strong> in combinatie met de selectie van leerling<strong>en</strong>. Schol<strong>en</strong> voor<br />
praktijkonderwijs <strong>en</strong> vso zull<strong>en</strong> immers leerling<strong>en</strong> die niet in aanmerking<br />
kom<strong>en</strong> voor de <strong>werk</strong><strong>school</strong>, via hun eig<strong>en</strong> kanal<strong>en</strong> <strong>en</strong> net<strong>werk</strong><strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />
toeleid<strong>en</strong> naar de arbeidsmarkt.<br />
• Doordat de <strong>werk</strong><strong>school</strong> bemiddelt voor e<strong>en</strong> bepaalde categorie<br />
leerling<strong>en</strong>, ontstaat het risico dat andere leerling<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verdrong<strong>en</strong>.<br />
• Verder houdt het advies onvoldo<strong>en</strong>de rek<strong>en</strong>ing met de (toekomstige)<br />
wettelijke taak van vso-schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> met andere actor<strong>en</strong> die al actief zijn<br />
met arbeidstoeleiding van deze doelgroep<strong>en</strong>. Voorbeeld<strong>en</strong> daarvan zijn<br />
de <strong>werk</strong>plein<strong>en</strong> <strong>en</strong> de servicepunt<strong>en</strong> die voor de bestrijding van de<br />
jeugd<strong>werk</strong>loosheid zijn opgericht.<br />
• Het <strong>over</strong>drag<strong>en</strong> van leerling<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing die zich nog niet<br />
heeft bewez<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet onder toezicht staat is niet toegestaan.<br />
• Het <strong>over</strong>hevel<strong>en</strong> van middel<strong>en</strong> die schol<strong>en</strong> voor praktijkonderwijs <strong>en</strong><br />
voortgezet onderwijs ontvang<strong>en</strong> naar andere (onderwijs)sector<strong>en</strong> is niet<br />
toelaatbaar.<br />
• De in het advies bepleite ontschotting van middel<strong>en</strong> wordt grot<strong>en</strong>deels<br />
gerealiseerd door de kom<strong>en</strong>de wettelijke regeling ‘Werk<strong>en</strong> naar<br />
Vermog<strong>en</strong>’ die ingaat vanaf 1 januari 2013. Het is niet w<strong>en</strong>selijk tijdelijke<br />
constructies te ontwikkel<strong>en</strong> die daarop vooruitlop<strong>en</strong>.<br />
• Het creër<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> nieuwe ‘pool’ van middel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> <strong>werk</strong><strong>school</strong> zou<br />
tot nieuwe schott<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>;<br />
• Het kabinet acht het onw<strong>en</strong>selijk dat er e<strong>en</strong> nieuwe voorzi<strong>en</strong>ing ontstaat,<br />
naast de al bestaande voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor kwetsbare jonger<strong>en</strong>.<br />
Gezi<strong>en</strong> deze vrag<strong>en</strong> bij de uit<strong>werk</strong>ing <strong>en</strong> de onw<strong>en</strong>selijkheid om uitsprak<strong>en</strong> te<br />
do<strong>en</strong> <strong>over</strong> e<strong>en</strong> concept of voorzi<strong>en</strong>ing, dat zich nog niet heeft bewez<strong>en</strong>, vroeg het<br />
kabinet aan de voorzitter van de voormalige commissie e<strong>en</strong> voorstel uit te <strong>werk</strong><strong>en</strong><br />
voor de introductie van de <strong>werk</strong><strong>school</strong>. Het voorstel moest tegemoetkom<strong>en</strong> aan<br />
e<strong>en</strong> aantal bezwar<strong>en</strong> van het kabinet <strong>en</strong> antwoord gev<strong>en</strong> op twee vrag<strong>en</strong>:<br />
1. Hoe kan de <strong>werk</strong><strong>school</strong> concreet vorm krijg<strong>en</strong> in de arbeidsmarktregio’s?<br />
2. Wat moet daar op landelijk niveau voor word<strong>en</strong> geregeld?<br />
De voorzitter van de voormalige commissie stelde daarop het projectplan op. E<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>vatting van het plan vindt u in bijlage 2. Hieronder leest u de hoofdpunt<strong>en</strong>.<br />
Wat is de <strong>werk</strong><strong>school</strong>?<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is e<strong>en</strong> traject voor arbeidstoeleiding bedoeld voor jonger<strong>en</strong> op het<br />
praktijkonderwijs <strong>en</strong> het vso die niet in staat zijn e<strong>en</strong> startkwalificatie te hal<strong>en</strong>,<br />
Pagina 3 van 8
maar wel in staat zijn op de arbeidsmarkt te participer<strong>en</strong>. Uitgangspunt is de<br />
vraag van de (regionale) arbeidsmarkt. Directe betrokk<strong>en</strong>heid van bedrijv<strong>en</strong> is<br />
immers ess<strong>en</strong>tieel om deze jonger<strong>en</strong> aan <strong>werk</strong> te help<strong>en</strong>.<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is ge<strong>en</strong> <strong>school</strong> waar leerling<strong>en</strong> ingeschrev<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> les krijg<strong>en</strong>,<br />
maar e<strong>en</strong> net<strong>werk</strong>. Dat net<strong>werk</strong> bestaat uit organisaties in e<strong>en</strong> arbeidsmarktregio,<br />
die sam<strong>en</strong><strong>werk</strong><strong>en</strong> om leerling<strong>en</strong> naar de arbeidsmarkt toe te leid<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar te<br />
houd<strong>en</strong> Deelnemers aan het regionale net<strong>werk</strong> zijn in ieder geval <strong>werk</strong>gevers,<br />
schol<strong>en</strong>, geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, k<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>tra onderwijs-arbeidsmarkt,<br />
(jeugd)zorginstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> het UWV. Veelal kunn<strong>en</strong> nu reeds bestaande net<strong>werk</strong><strong>en</strong><br />
uitgebouwd word<strong>en</strong> tot <strong>werk</strong><strong>school</strong>. Het is aan de regio om te bepal<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />
voorzi<strong>en</strong>ing in het lev<strong>en</strong> wordt geroep<strong>en</strong> om dit net<strong>werk</strong> (verder) te<br />
ondersteun<strong>en</strong>.<br />
Voor onderwijsinstelling<strong>en</strong> heeft het net<strong>werk</strong> veel voordel<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> groter relevant<br />
net<strong>werk</strong> van bedrijv<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> reservoir aan vacatures <strong>en</strong> stagemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
meer mogelijkhed<strong>en</strong> om met geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> afsprak<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> <strong>over</strong> de b<strong>en</strong>odigde<br />
begeleiding <strong>en</strong> (jeugd-)zorg.<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> zal <strong>werk</strong>gevers <strong>en</strong> schol<strong>en</strong> ontlast<strong>en</strong>, door alle administratieve <strong>en</strong><br />
organisatorische zak<strong>en</strong> te regel<strong>en</strong>. Werkgevers krijg<strong>en</strong> daardoor beter<br />
voorbereide <strong>en</strong> ondersteunde mede<strong>werk</strong>ers.<br />
Tak<strong>en</strong><br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is de verbind<strong>en</strong>de schakel <strong>tuss<strong>en</strong></strong> de volg<strong>en</strong>de partij<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
regio:<br />
- <strong>werk</strong>gevers/leer<strong>werk</strong>bedrijv<strong>en</strong><br />
- onderwijsinstelling<strong>en</strong><br />
- UWV<br />
- geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (ondersteun<strong>en</strong>de voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>)<br />
Financiering<br />
De deelnem<strong>en</strong>de partij<strong>en</strong> financier<strong>en</strong> de <strong>werk</strong><strong>school</strong> met hun eig<strong>en</strong> middel<strong>en</strong>.<br />
Uitgangspunt is dat als alle partij<strong>en</strong> hun eig<strong>en</strong> expertise inzett<strong>en</strong> voor de<br />
sam<strong>en</strong><strong>werk</strong>ing in de <strong>werk</strong><strong>school</strong>, zij hun eig<strong>en</strong> wettelijke kerntak<strong>en</strong> beter kunn<strong>en</strong><br />
uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />
Totstandkoming regionale <strong>werk</strong><strong>school</strong><br />
De ervaring tot nu toe laat zi<strong>en</strong> dat één van de betrokk<strong>en</strong> partij<strong>en</strong>, veelal de<br />
geme<strong>en</strong>te, het initiatief neemt om tot vormgeving van e<strong>en</strong> <strong>werk</strong><strong>school</strong> te kom<strong>en</strong>.<br />
Die actor haalt de betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regio bij elkaar <strong>en</strong> ag<strong>en</strong>deert doelstelling,<br />
opzet <strong>en</strong> vervolgstapp<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> afzi<strong>en</strong>bare tijd <strong>en</strong> in goed <strong>over</strong>leg <strong>tuss<strong>en</strong></strong><br />
alle actor<strong>en</strong> moet er e<strong>en</strong> plan tot stand kom<strong>en</strong>, dat concreet aangeeft welke<br />
(kwantitatieve) doelstelling<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bereikt <strong>en</strong> welke partij daaraan op welke<br />
manier kan bijdrag<strong>en</strong>.<br />
5. Roll<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
Bedrijfslev<strong>en</strong><br />
Werkgevers hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> groot belang bij voldo<strong>en</strong>de, goed gemotiveerde<br />
vaklied<strong>en</strong>, ook in lagere beroeps- <strong>en</strong> opleidingsniveaus. De vraag van bedrijv<strong>en</strong><br />
zal naar verwachting verder to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> als gevolg van de vergrijzing. Van h<strong>en</strong><br />
Pagina 4 van 8
wordt e<strong>en</strong> bijdrage verwacht in het beschikbaar stell<strong>en</strong> van stage- <strong>en</strong> later<br />
arbeidsplaats<strong>en</strong>.<br />
Onderwijs<br />
Sam<strong>en</strong><strong>werk</strong><strong>en</strong> in de <strong>werk</strong><strong>school</strong> biedt schol<strong>en</strong> de kans om het onderwijs meer<br />
opbr<strong>en</strong>gstgericht te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> de brug te slaan naar arbeid.<br />
Schol<strong>en</strong> voor praktijkonderwijs <strong>en</strong> vso leid<strong>en</strong> op tot e<strong>en</strong> arbeidsmarktprofiel. Van<br />
h<strong>en</strong> mag word<strong>en</strong> verwacht dat leerling<strong>en</strong> <strong>over</strong> de noodzakelijke compet<strong>en</strong>ties<br />
beschikk<strong>en</strong>. Schol<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> zich daarbij signal<strong>en</strong> uit de arbeidsmarkt, <strong>over</strong><br />
ev<strong>en</strong>tuele w<strong>en</strong>selijke aanpassing<strong>en</strong> in het onderwijsprogramma, ter harte moet<strong>en</strong><br />
nem<strong>en</strong>. Dit uiteraard binn<strong>en</strong> de (straks geld<strong>en</strong>de) wettelijke kaders.<br />
Geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Het ontwikkel<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> regionale <strong>werk</strong><strong>school</strong> biedt geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vorm om<br />
inhoud te gev<strong>en</strong> aan hun nieuwe verantwoordelijkhed<strong>en</strong> in het kader van <strong>werk</strong><strong>en</strong><br />
naar vermog<strong>en</strong> <strong>en</strong> de dec<strong>en</strong>tralisatie van de jeugdzorg <strong>en</strong> de ondersteun<strong>en</strong>de<br />
begeleiding. De <strong>werk</strong><strong>school</strong> biedt geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kapstok om partij<strong>en</strong> bij elkaar te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderling afsprak<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> <strong>over</strong> sluit<strong>en</strong>de voorzi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> voor<br />
kwetsbare jonger<strong>en</strong>. Op geme<strong>en</strong>telijk niveau kan word<strong>en</strong> voortgebouwd op<br />
lop<strong>en</strong>de initiatiev<strong>en</strong> als:<br />
• de aanpak jeugd<strong>werk</strong>loosheid, <strong>en</strong> dan vooral het net<strong>werk</strong> dat is<br />
opgebouwd rondom kwetsbare jonger<strong>en</strong>;<br />
• de jonger<strong>en</strong>lokett<strong>en</strong> <strong>en</strong> de <strong>werk</strong>geversservicepunt<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de<br />
<strong>werk</strong>plein<strong>en</strong>;<br />
• de lokale C<strong>en</strong>tra voor Jeugd <strong>en</strong> Gezin, waar zorg- <strong>en</strong> hulpverl<strong>en</strong>ing op e<strong>en</strong><br />
laagdrempelige manier c<strong>en</strong>traal is georganiseerd.<br />
K<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>tra<br />
K<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>tra legg<strong>en</strong> bij uitstek de verbinding <strong>tuss<strong>en</strong></strong> onderwijs <strong>en</strong> arbeidsmarkt.<br />
E<strong>en</strong> regionale <strong>werk</strong><strong>school</strong> doet er goed aan die expertise te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>.<br />
(jeugd-) zorg<br />
Het is van belang om (jeugd)zorg te betrekk<strong>en</strong> bij de <strong>werk</strong><strong>school</strong>.<br />
Zorgarrangem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong> immers leerling<strong>en</strong> die dat nodig hebb<strong>en</strong>, ook in<br />
hun traject naar duurzame arbeid. Ze kunn<strong>en</strong> soms ook de <strong>werk</strong>gever<br />
ondersteun<strong>en</strong> <strong>en</strong> ontzorg<strong>en</strong>.<br />
Omgekeerd kan de <strong>werk</strong><strong>school</strong> voor de (jeugd-) zorg e<strong>en</strong> prikkel zijn om het<br />
reguliere functioner<strong>en</strong> op arbeidsmarkt <strong>en</strong> zelfstandig participer<strong>en</strong> in de<br />
maatschappij meer c<strong>en</strong>traal te stell<strong>en</strong> in de ondersteuning <strong>en</strong> manier van <strong>werk</strong><strong>en</strong>.<br />
UWV<br />
De toekomstige rol van UWV voor deze leerling<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> bezi<strong>en</strong> in relatie<br />
tot Werk<strong>en</strong> naar vermog<strong>en</strong> (zie hiervoor) <strong>en</strong> tot de wijziging<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> UWV zelf.<br />
Het UWV is nu e<strong>en</strong> belangrijke partner voor de schol<strong>en</strong>. Veel leerling<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />
immers in de Wajong terecht. Daarom heeft het UWV de afgelop<strong>en</strong> jar<strong>en</strong> steeds<br />
sterker ingezet op prev<strong>en</strong>tie. Zo is e<strong>en</strong> landelijk dekk<strong>en</strong>d stelsel van “Wajongnet<strong>werk</strong><strong>en</strong>”<br />
tot stand gebracht. Het UWV bezoekt schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> spreekt met<br />
leerling<strong>en</strong> <strong>over</strong> de tijd na <strong>school</strong>. Doel is toeleiding naar <strong>werk</strong> <strong>en</strong> <strong>werk</strong>gever.<br />
Positie bijzondere groep<strong>en</strong><br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> is ook van belang voor jonger<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> geslot<strong>en</strong> instelling van<br />
jeugdzorg of justitiële jeugdinrichting<strong>en</strong> (JJI’s). Ook voor deze jonger<strong>en</strong> geldt dat<br />
Pagina 5 van 8
uitvoering gegev<strong>en</strong> moet word<strong>en</strong> aan de doelstelling<strong>en</strong> van arbeid <strong>en</strong> participatie<br />
in de maatschappij. De <strong>werk</strong><strong>school</strong> kan bijdrag<strong>en</strong> aan het verminder<strong>en</strong> van de<br />
kans op recidive.<br />
Zij kunn<strong>en</strong>, onder bepaalde voorwaard<strong>en</strong>, bij e<strong>en</strong> <strong>werk</strong>gever stage- <strong>en</strong><br />
leer<strong>werk</strong>plekk<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>, afhankelijk van de fase waarin ze in hun periode van<br />
geslot<strong>en</strong>heid verker<strong>en</strong>. Daarbij is maat<strong>werk</strong> nodig voor de locatie waar de<br />
jonger<strong>en</strong> hun scholing ontvang<strong>en</strong>, leer<strong>werk</strong>situaties binn<strong>en</strong> de instelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
periodes van externe plaatsing bij <strong>werk</strong>gevers.<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> zal aansluit<strong>en</strong> bij de bestaande mogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> traject<strong>en</strong> (iedere<br />
JJI heeft e<strong>en</strong> <strong>school</strong>), nazorg (de net<strong>werk</strong>- <strong>en</strong> trajectberad<strong>en</strong>) <strong>en</strong><br />
arbeidsparticipatie (via de inzet van Work Wise).<br />
De <strong>werk</strong><strong>school</strong> kan ook waardevol zijn voor jonger<strong>en</strong> die onder toezicht van de<br />
jeugdreclassering staan <strong>en</strong> zich daarbij aan bepaalde voorwaard<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
houd<strong>en</strong>. De verplichting om onderwijs of traject voor arbeidstoeleiding te volg<strong>en</strong>,<br />
kan onderdeel zijn van de afsprak<strong>en</strong> met de jeugdreclassering. Dan kan<br />
aangeslot<strong>en</strong> word<strong>en</strong> op de regionale <strong>werk</strong><strong>school</strong>.<br />
6. Kabinetsreactie op advies commissie-Kamps<br />
Het kabinet ziet de ontwikkeling van de <strong>werk</strong><strong>school</strong> primair als e<strong>en</strong><br />
verantwoordelijkheid van de regionale partij<strong>en</strong>. Wel neemt het kabinet de<br />
waardevolle elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit het advies <strong>en</strong> het projectplan ter harte <strong>en</strong> is<br />
voornem<strong>en</strong>s de landelijke ondersteun<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de<br />
ontwikkeling van <strong>werk</strong>schol<strong>en</strong> maximaal 3 jaar te subsidiër<strong>en</strong>. Het kabinet wil<br />
hiermee e<strong>en</strong> bijdrage lever<strong>en</strong> aan de doelstelling om meer jonger<strong>en</strong> duurzaam<br />
aan e<strong>en</strong> baan te help<strong>en</strong>.<br />
Subsidiëring<br />
Landelijke ondersteun<strong>en</strong>de activiteit<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> onder coördinatie van de inmiddels<br />
opgerichte Stichting De <strong>Werk<strong>school</strong></strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd. Uitgangspunt is dat de<br />
ondersteuning aansluit bij ondersteuningsbehoefte van de verschill<strong>en</strong>de regio’s.<br />
Het kabinet wil voor maximaal 3 jaar e<strong>en</strong> subsidie van jaarlijks 1 miljo<strong>en</strong> euro ter<br />
beschikking stell<strong>en</strong>. Toek<strong>en</strong>ning van de subsidie na dit kal<strong>en</strong>derjaar is mede<br />
afhankelijk van de voortgang in het eerste jaar. Dit geld komt uit de begroting<strong>en</strong><br />
van de volg<strong>en</strong>de ministeries:<br />
- Onderwijs, Cultuur <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap;<br />
- Sociale Zak<strong>en</strong> <strong>en</strong> Werkgeleg<strong>en</strong>heid;<br />
- Volksgezondheid, Welzijn <strong>en</strong> Sport;<br />
- Veiligheid <strong>en</strong> Justitie.<br />
De subsidie is beschikbaar voor de volg<strong>en</strong>de landelijke activiteit<strong>en</strong>:<br />
• Communicatie <strong>over</strong> de <strong>werk</strong><strong>school</strong> met als doel de bek<strong>en</strong>dheid van het<br />
begrip <strong>werk</strong><strong>school</strong> bij de verschill<strong>en</strong>de b<strong>en</strong>odigde betrokk<strong>en</strong><strong>en</strong> te<br />
verhog<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze aan te zett<strong>en</strong> tot het opricht<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> regionale<br />
<strong>werk</strong><strong>school</strong>.<br />
• Ondersteuning bij de ontwikkeling van <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisuitwisseling <strong>over</strong><br />
succesvolle regionale <strong>werk</strong><strong>school</strong>formules, om inzicht te krijg<strong>en</strong> in wat<br />
<strong>werk</strong>t om jonger<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> baan te help<strong>en</strong> die niet in staat zijn e<strong>en</strong><br />
startkwalificatie te hal<strong>en</strong>.<br />
Pagina 6 van 8
• Ondersteuning bij de ontwikkeling van <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisuitwisseling <strong>over</strong><br />
succesvolle <strong>werk</strong><strong>school</strong>formules voor bijzondere groep<strong>en</strong>, zoals jonger<strong>en</strong><br />
in de jeugdzorg, jeugdinrichting<strong>en</strong> of jeugdreclassering.<br />
• Stimuler<strong>en</strong> van het mak<strong>en</strong> van landelijke afsprak<strong>en</strong> met bijvoorbeeld<br />
bedrijfstakk<strong>en</strong>, brancheorganisaties, <strong>werk</strong>gevers <strong>en</strong> <strong>werk</strong>nemers (bijv.<br />
cao-afsprak<strong>en</strong>).<br />
• Bevorder<strong>en</strong> van k<strong>en</strong>nisdeling van goed <strong>werk</strong><strong>en</strong>de <strong>werk</strong>schol<strong>en</strong>, door<br />
systematisch monitor<strong>en</strong> <strong>en</strong> docum<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> van de <strong>werk</strong><strong>school</strong>initiatiev<strong>en</strong>.<br />
Evaluatie <strong>en</strong> monitor<strong>en</strong><br />
Om de meerwaarde van het concept <strong>werk</strong><strong>school</strong> aan te kunn<strong>en</strong> ton<strong>en</strong>, zal de<br />
<strong>werk</strong><strong>school</strong> de kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> onafhankelijk gemonitord <strong>en</strong> geëvalueerd word<strong>en</strong>.<br />
Dit zal gebeur<strong>en</strong> via het systematisch docum<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> van de<br />
<strong>werk</strong><strong>school</strong>initiatiev<strong>en</strong> <strong>en</strong> het uitzett<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> evaluatieonderzoek.<br />
Toetsing op wet- <strong>en</strong> regelgeving<br />
Zodra e<strong>en</strong> regio e<strong>en</strong> model of aanpak heeft ontwikkeld <strong>en</strong> de aanpak in e<strong>en</strong><br />
bepaalde staat van operationalisering <strong>en</strong> stabiliteit is <strong>en</strong> er sprake is van regionaal<br />
breed draagvlak, kan het Rijk dit model op zijn handhaafbaarheid <strong>en</strong><br />
toelaatbaarheid toets<strong>en</strong>. Als er knelpunt<strong>en</strong> zijn, geeft het Rijk zo mogelijk aan<br />
welke oplossing<strong>en</strong> er voor die knelpunt<strong>en</strong> zijn.<br />
Hoeveel regionale <strong>werk</strong>schol<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> er?<br />
Aanvankelijk dacht het kabinet aan e<strong>en</strong> beperkt aantal pilots om het concept aan<br />
de praktijk te toets<strong>en</strong>. Echter, het kabinet wil niet het grote <strong>en</strong>thousiasme in de<br />
regio’s <strong>en</strong> van diverse andere actor<strong>en</strong> beteugel<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> selectie aan te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Omdat het kabinet de verantwoordelijkheid, inclusief de<br />
financieringsverantwoordelijkheid, bij de regio zelf legt <strong>en</strong> er voor e<strong>en</strong> beperkt<br />
aantal regio’s ge<strong>en</strong> uitzondering<strong>en</strong> op wet- <strong>en</strong> regelgeving wordt gecreëerd, is er<br />
ge<strong>en</strong> sprake van pilots of experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Er is dus ook ge<strong>en</strong> noodzaak te<br />
selecter<strong>en</strong>. Er kom<strong>en</strong> dus zoveel <strong>werk</strong>schol<strong>en</strong> als er regionale initiatiev<strong>en</strong> in<br />
arbeidsmarktregio’s zijn.<br />
Het mbo-1 is vooralsnog ge<strong>en</strong> doelgroep van de landelijke<br />
ondersteuningsactiviteit<strong>en</strong> van de <strong>werk</strong><strong>school</strong>. Pas na evaluatie van de <strong>werk</strong><strong>school</strong><br />
wordt bekek<strong>en</strong> of het mbo-1 bij de landelijke ondersteuningsactiviteit<strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong> wordt. Uiteraard kan e<strong>en</strong> roc op verzoek van bijvoorbeeld e<strong>en</strong> <strong>school</strong><br />
voor praktijkonderwijs (pro) of voortgezet speciaal onderwijs (vso) wel betrokk<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> bij de <strong>werk</strong><strong>school</strong>.<br />
7. Het vervolg<br />
Het kabinet verwacht dat de <strong>werk</strong><strong>school</strong> de arbeidstoeleiding zal versterk<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
w<strong>en</strong>st Stichting de <strong>Werk<strong>school</strong></strong> veel succes bij het realiser<strong>en</strong> van haar ambities.<br />
Het kabinet d<strong>en</strong>kt dat de <strong>werk</strong><strong>school</strong> geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kan help<strong>en</strong> om te anticiper<strong>en</strong> op<br />
de integrale verantwoordelijkheid die zij met de aanstaande dec<strong>en</strong>tralisaties naar<br />
verwachting zull<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>.<br />
Pagina 7 van 8
Het kabinet is op voorhand bijzonder ing<strong>en</strong>om<strong>en</strong> met de steun van<br />
<strong>werk</strong>geverszijde <strong>en</strong> hoopt dat er veel dynamiek in regio’s gaat ontstaan.<br />
Mede nam<strong>en</strong>s staatssecretariss<strong>en</strong> van Volksgezondheid, Welzijn <strong>en</strong> Sport <strong>en</strong><br />
Veiligheid <strong>en</strong> Justitie,<br />
de minister van Onderwijs, Cultuur <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap,<br />
Marja van Bijsterveldt-Vlieg<strong>en</strong>thart<br />
de staatssecretaris van Sociale Zak<strong>en</strong> <strong>en</strong> Werkgeleg<strong>en</strong>heid,<br />
P. de Krom<br />
Pagina 8 van 8