Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland

More documents

Recommendations

Info

6 EmERItAAt emeritaat prof. dr. Jos Peuskens ‘Het emeritaat is geen eindstation’ FOtOGRAFIE: PASCAL SIENAERt Jos Peuskens: ‘Wat er nu op het programma staat, ligt nog een beetje open. Maar echt niets doen kan ik gelukkig niet.’ Prof. dr. Jos Peuskens te pakken krijgen voor een interview is geen sinecure. Vele telefoontjes met zijn toch erg behulpzame secretaresse Heidi Vander Elst maken ons al snel duidelijk dat de hoofdgeneesheer van het UPC Sint-Jozef Kortenberg het meer dan druk heeft. Daarnaast horen we van collegae van hem dat hij niet bepaald happig is op interviews. ‘Helemaal niet,’ beaamt hij als we hem uiteindelijk kunnen interviewen. De Psychiater had een boeiend gesprek met een begeesterend man. filip van brabander, wetenschapsjournalist DEPSYCHIATER 3 • 2011 Professor, we gaan even terug in de tijd. U verlaat de humaniora en u kiest resoluut voor geneeskunde. Vanwaar die zo overtuigde keuze? ‘Die hoeft niet echt te verbazen. We kwamen uit een college, een college waar ons werd bijgebracht hoe belangrijk sociaal dienstbetoon is. Hoe je van je leven iets moest maken door iets te doen voor de medemens. Daarnaast wist ik toen al dat ik iets wilde doen met neurowetenschappen, het brein boeide me enorm. Ook al was het voor mij toen nog niet duidelijk of het neurologie of psychiatrie ging worden. Maar dat was op dat moment niet de hamvraag, neurologie en psychiatrie hoorden samen, ze vormden één geheel. Bovendien waren de neurowetenschappen een discipline waarvoor nog veel onduidelijk was, en ook dat trok me wel aan.’
In de tweede kandidatuur al ging u in het laboratorium bij professor Lauweryns experimenten uitvoeren. Om welke experimenten ging het toen? ‘Dat was een beetje toevallig zo gekomen, maar ook weer niet helemaal toevallig. In het tweede jaar vroeg professor Lauweryns of er studenten geïnteresseerd waren om wat laboratoriumonderzoek te doen. Hij zocht specifiek iemand die geïnteresseerd was in het zenuwstelsel. Ik dacht meteen, dit is een kans uit de duizend. Later wilde ik toch de neurologische toer op. In het laboratorium van professor Lauweryns werkte een heel actief team. Concreet deden we bijvoorbeeld een kritische studie aangaande de methodes om zenuwen te kleuren. We hebben gezocht naar cellen in het bronchiaal epitheel vergelijkbaar met de Kultschitzky-cellen in het darmepitheel en ze ook gevonden, uiteindelijk beschreven we ook voor het eerst een neuroreceptor in het bronchiaal epitheel. We stelden ons bijvoorbeeld ook de vraag of een navelstreng bezenuwd is. We probeerden in de navelstreng zenuwen te kleuren, maar konden er geen vinden. Dat was voor ons een prettige bevinding, dat als een navelstreng wordt doorgeknipt dat niet pijnlijk is (lacht).’ In 1971 studeert u af als arts, maar dat is voor u nog maar een begin. ‘Van 1971 tot 1972 deed ik als NFWO-stagiair onderzoek, opnieuw bij professor Lauweryns. Ik kreeg een beurs als aspirant-navorser, maar besliste in augustus 1972 psychiatrie te gaan doen. Na vier jaar was ik neuropsychiater. Ik legde me toen in eerste instantie toe op de kliniek. Van professor Roland Pierloot kreeg ik de kans te doen wat ik graag wilde doen, en dat was voor schizofrene patiënten zorgen. Dat betekende het begin van het ontwikkelen van een methodiek, het uitzetten van rehabilitatie. Dat vroeg de eerste tien jaar toch wel het leeuwendeel van mijn aandacht. Naast de kliniek startte ik het Psycho-Sociaal Centrum Sint-Alexius in Elsene op, een nachtkliniek was dat toen, we zetten een specifieke consultatie voor schizofrene patiënten op. Belangrijk vind ik ook dat we met mensen uit de regio voor volwassen, werkonbekwame mentaal gehandicapten in Kampenhout een tehuis (dagverblijf en voltijds verblijf) hebben opgericht. Ik was er twee jaar directeur van.’ In Kortenberg liet u bijzondere belangstelling blijken voor het resocialiseren van psychotische patiënten. ‘Dat klopt. In 1974, 1975, had ik samen met prof. Paul Cosyns een apart programma voor het behandelen en reïntegreren in de maatschappij van jonge schizofrene patiënten opgezet.’ Mogen we er dan ook van uitgaan dat u, met belangrijke elementen als zorgcircuits, netwerken, zorg in de thuisomge- EmERItAAt ving en zorg in de maatschappij, helemaal achter het recente artikel 107 staat? ‘Ik denk inderdaad dat dit een goede zaak is. De idee erachter vinden we al terug in het nachthospitaal in Elsene. Dat was een kleine instelling, ze stond al relatief ver van het ‘gewone’ ziekenhuis, bevond zich middenin een stedelijke omgeving. De patiënten stonden overdag in de maatschappij. Nadien is dat uitgebreid tot een centrum dat ook overdag begeleiding geeft. In diezelfde lijn begon ik in de jaren tachtig samen met prof. Guido Pieters met het openen van huizen voor beschut wonen. Belangrijk daarbij was dat Guido naar Londen was getrokken en daar de gunstige effecten van een sociale invalshoek voor de psychiatrie had gezien.’ Wat is daarbij het belang van bottom-up werken? ‘Dat belang blijkt onder meer uit artikel 107. Een groot aantal mensen moet zich engageren, moet samen met de leiding een coherent geheel opzetten. Het hele gebeuren moet bovenal multidisciplinair zijn. En zoiets kan niet van boven naar onder worden gedirigeerd.’ U stond, samen met dr. Hebbrecht, prof. Pieters en prof. Sabbe, mee aan de wieg van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie. Hoe is de vereniging ontstaan? ‘De VVZ, de Vereniging van Vlaamse Zenuwartsen, groepeerde neurologen en psychiaters. Dat liep niet zo goed, het was een oud zeer dat heel wat psychiaters zich daar niet echt thuis voelden. Ook was het zo dat veel psychiaters die deel uitmaakten van psychotherapeutische verenigingen niet in de VVZ en dus ook niet in de mainstream van de psychiatrie zaten. Er was dus eigenlijk geen globale vereniging van Vlaamse psychiaters. Toen ik voorzitter was geworden van de VVZ – ik was overigens de laatste voorzitter van de VVZ in haar oude vorm – had ik binnen de VVZ een forum psychiatrie gevormd dat psychiaters van verschillende psychotherapeutische richtingen, van verschillende subspecialisaties, zoals de forensische en de ouderenpsychiatrie, professoren psychiatrie en ook geneesheer-inspecteurs van het ministerie, samenbracht. Zo ontstond binnen de VVZ een heel actieve kern. In een tweede fase, toen dat forum goed draaide, werd binnen de VVZ afgesproken dat er naast een Vlaamse Vereniging voor Neurologen ook, uitgaande van dat forum, een Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie zou worden opgericht, beide toch nog gelinkt aan de VVZ. Uiteindelijk ging de VVP, zonder al te veel conflict, op eigen benen staan. Gevolg daarvan was dat de VVP nóg actiever werd en dat ook de psychotherapeutische richtingen toen bij ons terecht konden. Professor Sabbe werd de eerste voorzitter.’ DEPSYCHIATER 3 • 2011 7
Page 1 and 2: Periodiek van de vlaamse vereniging
Page 3 and 4: 6 IN DIT NUMMER jaargang 4 • numm
Page 5: Een Belg op zeven wordt depressief
Page 9 and 10: Psychiatrie? Nee dank u! Witte rave
Page 11 and 12: gaat de wereld ten onder aan eviden
Page 13 and 14: maar nog veel vragen Schutter: ‘T
Page 15 and 16: Prof. dr. em. Jan gybels 19 oktober
Page 17 and 18: U vergezelde uw patiënten niet all
Page 19 and 20: VVP-studiedag ‘eCT: 10 jaar terug
Page 21 and 22: Stephan Claes interviewt edward Sho
Page 23: Nu in de boekhandel Geheel vernieuw

Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?