Hago Jaarbericht uitgave juli 2011

D
Organisatieactivist
Jaap Peters maakt zich
(geen?) zorgen
# intensieve menshouderij
e zegen van
noodgedwongen
bezuinigingen
Op de Gold Member Meeting van Hago is organisatieactivist Jaap Peters één van
de markante sprekers. Peters is voorvechter van het Rijnlands model (sociaaleconomisch
kapitalisme) en vurig bestrijder van wat hij intensieve menshouderij
noemt. Organisaties bestierd door managers die hun personeel, vaak onbewust,
maar uiterst rationeel uitmelken en vervolgens afdanken (preventief ruimen). Een
verbazingwekkend hardnekkig fenomeen, maar er is reden voor optimisme. Hulp
komt uit onverwachte hoek: de economische crisis.
#Ha! 22
Bezuinigen als middel tegen
doorgeslagen efficiency? Hoe dat zo?
“We kunnen de flauwekul van een overkill aan management niet
meer betalen. En door nog maar weer eens met een kaasschaaf
wat extra efficiency te schaven, gaan we het niet redden. De
huidige markt dwingt tot fundamenteel nadenken. Wie zijn
bestaansrecht ontleent aan tevreden klanten, doet er verstandig
aan om de werkelijkheid nu eens écht aan te pakken, in plaats
van het op papier te regelen.”
Daar zal iedereen het mee eens zijn, maar
hoe rijm je dat met krappere budgetten?
“Het van a to z normeren van afspraken en taken is één van de
knelpunten. Een wc kun je niet altijd in één minuut reinigen, een
fysiotherapeut kan niet iedere patiënt in 27 minuten (inclusief
administratie!) goed van dienst zijn. Of kijk naar het onderwijs.
Er is een standaardnorm die ieder kind moet halen, en als dat
niet lukt, dan wordt hij geholpen. Dat heet ‘passend onderwijs.’
Voldoen aan een standaardnorm, in plaats van onderwijs dat
erop gericht is om het beste uit talenten te halen.
Johan Cruijff had onlangs hetzelfde commentaar op de
jeugdopleidingen bij Ajax. Het moet volgens hem gaan om het
stimuleren van individuele kwaliteiten, niet of je met de B1
kampioen wordt. Dat laatste moet slechts het gevolg zijn. De
ouders van de voetbaltalentjes die het met Cruijff eens zijn
durven hun mond niet open te doen, bang om op lange tenen te
staan. Waar het echt over gaat, wordt vaak buiten de discussie
gehouden.”
Dwalen we met deze voorbeelden niet
heel erg af van de dagelijkse
schoonmaakpraktijk?
“Juist niet. Mijn punt is dat wie starre normen loslaat, geen nee
hoeft te verkopen. Juist door met de klant bezig te zijn in plaats van
met de productienorm. De nadruk zou veel meer moeten liggen op
de organisatie rond de klant, daar waar die nu ligt op de organisatie
van de eigen organisatie. Terwijl degenen die het meeste contact
hebben met de eindgebruikers ook het beste inzicht hebben in
wensen en mogelijkheden. Dus geef de organisatie uit handen aan
die medewerkers. Moet je opletten wat je dan bespaart.
Stafafdelingen en managers – dat zijn pas kostenposten.”